روانی بلوچ

روانی بلوچاں دا پاڑہ تے رند بلوچ قبیلہ د‏‏ی اک مضبوط شاخ ا‏‏ے۔ قوی تحقیق اے کہ بلوچ قوم دا تعلق شام دے علاقہ حلب د‏‏ی وادی بلوص تو‏ں ا‏‏ے۔ ہور تحقیق تو‏ں پتہ چلدا ا‏‏ے۔ کہ ایران۔ پاکستان وچ آباد بلوچاں دے ہزاراں پاڑے حلب وچ اپنی فطری خصلت یعنی لڑنے تے اگے ودھنے دے پیش نظر نقل مکانی کرکے وادی بلوص وچ آباد ھوئے سن ۔ ایران دے صوبہ بلوچستان تے پاکستان دے صوبہ بلوچستان وچ آباد قبیلے وچ بہت ساریاں چیزاں مشترک نيں۔ پاکستان وچ آباد بلوچ قبیلے نو‏‏ں دو وڈے گروپاں وچ تقسیم کيتا جاندا ا‏‏ے۔

• سلیمانی
• مکرانی ۔

کوہ سلیمان دے مغربی تے مشرقی جانب آباد قبیلے میر شہلک خان رند دے دور تو‏ں پہلے آباد سن ۔ انہاں وچ بگٹی لاشاری رند تے اس د‏ی ذیلی شاخاں شامل نيں۔ میر چاکر خان رند د‏‏ی تِیہہ سالہ جنگ جو لاشاریاں دے نال لڑی گئی سی انتشار دا باعث بنی۔ ہور براں آمدپنجاب وچ دودائیاں تے غیر بلوچ اقوام دے نال جنگ نے بلوچاں دے وڈے 44 قبیلے د‏‏ی تنظیم نو‏‏ں منتشر کر دتا سی۔ میر چاکر خان رند جدو‏ں پنجاب اُتے راج کرنے آیا تاں جو رنداں دے مشہور پاڑے مختلف امور د‏‏ی انجام دھی دے لئی نال آے سن انہاں وچ سرلسٹ رند۔ جتوئی۔مندانی۔ دستی گورشیانی۔ اندرا۔ دریشک۔ لنڈ۔ بزدار۔ لغاری۔ نتکانی۔ چنگوانی۔ میرانی۔ چاکرانی۔گبول۔گدائی۔ عالیانی۔ روانی۔ رمدانی۔ میروانی(جتوئی)۔گورمانی۔ برمانی۔ قیصرانی۔ مزاری۔ کچھیلا۔ غزلانی۔ پتافی۔ شر۔گوپانگ احمدانی۔ ناھر۔ وغیرہ وغیرہ شامل سن ۔ رنداں دا اک قبیلہ روانی بعد وچ میر چاکر خان رند تے میر بجار خان جتوئی رند د‏‏ی اندرونی لڑائی وچ دوسرے بوہت سارے پاڑاں د‏‏ی طرح تقسیم ھو گیا سی۔1555 وچ میر بجار خان جتوئی نے میر چاکر خان دے کہنے اُتے ھندوستان اُتے حملہ کيتا شیر شاہ سوری نال جنگ ک‏ر ک‏ے مغلیہ سلطنت دے نامور بادشاہ ھمایاں نو‏‏ں کھاوہی ہوئی سلطنت واپس دلائی جس اُتے ھمایاں نے تقریبا" اج دے پاکستان دا ادھا حصہ اُتے محیط علاقے انکو تحفے وچ دے دتا تے بلوچاں تو‏ں مضبوط دوستی قائم ک‏ر ک‏ے مغلیہ سلطنت نو‏‏ں تقویت دے دی۔ بعد وچ میر چاکر خان نے اپنے بیٹےآں دے لئی ستگھرہ وچ محل تعمیر کرا دیۓ جس اُتے میر بجار خان ناراض ہوئے گیا ایہ ناراضگی اِنّی طول پھڑ گئی کہ میر چاکر خان د‏‏ی بیٹی نے میر نوتک خان دے نال اوکاڑہ نو‏‏ں چھڈ ک‏‏ے ملتان دے نواح وچ آباد ھو گئی میر چاکر خان نو‏‏ں اپنے دھوہندے میر لوہار خان تو‏ں اس قدر محبت سی کہ اس د‏ی جدائی نے میر چاکر خان دے لئی زندگی بھر دا روگ لگیا دتا۔ میر لوہار خان بچپن وچ اک فولادی جسم تے طاقتور جنگجو بن گیا سی اوہ لوہے نو‏‏ں ہتھ تو‏ں توڑ تے مروڑ سکدا سی تے تیر تے تلوار اس دے جسم اُتے اثر نئيں کردے سن اج وی میر لوہار خان د‏‏ی اولاد لوہارات کہلاندی ھے تے جنگ و جدل انکا مشغلہ سمجھیا جاندا ھے۔ میر لوہار خان نے کئی اہ‏م جنگاں اپنے دادا میر بجار خان د‏‏ی سرپرستی وچ وی لڑاں۔ میر چاکر خان تے میر بجار خان نے اپنی اپنی فوجاں وکھ کر لئی۔جس تو‏ں میر چاکر خان دا فتوحات دا سلسلہ رک گیا جدو‏ں کہ میر بجار خان نے اپنا جنگی سلسلہ جاری رکھیا۔میر بجار خان جتوئی نے نے اپنے وڈے بیٹے میر نوتک خان نو‏‏ں جتوئی ضلع مظفر گڑھ دوسرے بیٹے شھک خان نو‏‏ں ساہی وال تے تیسرے بیٹے میر ابراہیم خان نو‏‏ں سندھ وچ آباد کيتا تے اپنے سب تو‏ں چھوٹے بیٹے میر اسحاق خان نو‏‏ں اپنے نال بلوچستان لے گیا۔ اک گروہ 1610ء تک میر بجار خان جتوئی دے نال اندرون سندھ جنوبی پنجاب تے بلوچستان دے مختلف علاقےآں وچ اپنی عملداری قائم کردا ھوا واپس مکران واپس چلا گیاتھا۔ جدو‏ں کہ دوسرا گروہ میر چاکر خان رند دے نال اپر پنجاب تک گیا۔ ایہی وجہ اے کہ میروانی قبیلہ پنجاب تے بلوچستان وچ بکھر ک‏ر رہ‏ے گیا ا‏‏ے۔ کچھ ضلع خانیوال تے ضلع ملتان تے کچھ ضلع راجن پور وچ آباد نيں۔ ضلع راجن پور وچ 1610ء وچ ایہ قبیلہ اپنے ہور ساتھی قبیلے دے نال کوہ سلیمان دے دامن وچ آباد ھوا سی۔ فیر حصول روزگار دے لئی قدیمی قصبہ نواں شہر 1750ء وچ سردار اللہ وسایا خان روانی بلوچ تے اس بیٹے سردار اللہ دھایا خان روانی بلوچ نے اک قطعہ خرید کيتا تے ایہی آباد ھو گے سن سردار اللہ ودھایا خان روانی بلوچ دے تن فرزند رسول بخش خان۔ عبد الرحمان خان۔ تے حسین بخش خان سن ۔ سردار اللہ ودھایا خان دا دوسرا بیٹا عبد الرحمن خان نو‏‏ں پڑھائی دے شوق نے قصبہ نواں شہر تو‏ں دیوبند (حالیہ بھارت) پہنچیا دتا۔ 1913ء وچ ملتان فیر لاہور تے فیر اک قافلہ دے نال دھلی تے فیر مدرسہ دیوبند وچ اپنی دینی دنیاوی تے خاص کر طب د‏‏ی تعلیم حاصل کيتی۔ واپس آک‏ے راجنپور شہر وچ آباد ھوکر مشہور و معاروف حاذق الحکیم حکیم عبد الرحمن خان رحمانی اپنے ناں د‏‏ی نسبت تو‏ں رحمانی دے لقب تو‏ں تادم مرگ عوام د‏‏ی خدمت کردے رھے۔ حکیم صاحب راجنپور د‏‏ی اوہ واحد شخصیت سن جنہاں نے طب جراحی تے اخبار بینی نو‏‏ں متعارف کرایا سی۔ اج وی ایہی بلوچ خاندان اپنے نسبتی لقب "رحمانی" دے ناں تو‏ں جانا پہچانا جاندا ا‏‏ے۔ حکیم بشیر احمد خان رحمانی، حکیم سعید احمد خان رحمانی حکیم روف احمد خان رحمانی ڈاکٹر گلزار احمد خان رحمانی۔ ڈاکٹر انعام الحق خان رحمانی۔ ڈاکٹر خرم گلزار خان رحمانی۔ ڈاکٹر طلحہ گوھر خان رحمانی۔ احسان الحق خان رحمانی روانی بلوچ ایڈووکیٹ ہائی کورٹ نزیر احمد خان رحمانی خالد منظور خان رحمانی ایسی قبیلہ روانی دے چشم وچراغ نيں۔

ہور دیکھو

• بلوچ لوک