رابعہ بلخی

رابعہ بلخی
(فارسی وچ: رابعه بلخى)
معلومات شخصیت
جم	10ویں صدی  بلخ
مقام وفات	بلخ
شہریت	دولت سامانیہ
عملی زندگی
پیشہ	شاعر ،  لکھاری
پیشہ ورانہ زبان	فارسی
شعبۂ عمل	شاعری

رابعہ خضداری جو رابعہ بلخی دے ناں تو‏ں وی مشہور نيں، رابعہ پہلی تاجیک فارسی گو شاعرہ سن۔ جو چوتھ‏ی صدی ہجری د‏‏ی فارسی شاعرہ دے طور اُتے مشہور ہوئیاں۔ رابعہ دے والد کعب قزداری سن ۔ آپ تاجیک النسل سن تے خراسان، قندھار، بست دے حاکم رہے۔

نمونہ کلام

؎ مرا بعشق همی متهم کنی بہ حیل space
space چہ حجت آری پیش خدای عزوجل

؎ بہ عشقت اندر عاصی همی نیارم شد space
space بذنبم اندر طاغی همی شوی بمثل

؎ نعیم بی تو نخواهم جحیم با تو رواست space
space کہ بی تو شکّر زهر است و با تو زهر عسل

؎ بروی نیکو تکیہ مکن کہ تا یکچند space
space بہ سنبل اندر پنهان کنند نجم زحل

؎ هرآینہ نہ دروغ است آنچہ گفت حکیم space
space فمن تکبر یوماً فبعد عز ذل

؎ دعوت من بر تو آن شد کایزدت عاشق کناد space
space بر یکی سنگین‌دل نامهربان چون خویشتن

؎ تا بدانی درد عشق و داغ هجر و غم کشی space
space چون بهجر اندر بپیچی پس بدانی قدر من

؎ ز بس گل کہ در باغ مأوی گرفت space
space چمن رنگ ارتنگ مانی گرفت

؎ صبا نافهٔ مشک تبت نداشت space
space جهان بوی مشک از چہ معنی گرفت

؎ مگر چشم مجنون بہ ابر اندر است space
space کہ گل رنگ رخسار لیلی گرفت

؎ بہ می‌ماند اندر عقیقین قدح space
space سرشکی کہ در لالہ مأوی گرفت

؎ قدح گیر چندی و دنیی مگیر space
space کہ بدبخت شد آنکہ دنیی گرفت

؎ سر نرگس تازہ از زرّ و سیم space
space نشان سر تاج کسری گرفت

؎ چو رهبان شد اندر لباس کبود space
space بنفشہ مگر دین ترسی گرفت

؎ عشق او باز اندر آوردم بہ بند space
space کوشش بسیار نامد سودمند

؎ عشق دریایی کرانہ ناپدید space
space کی توان کردن شنا ای هوشمند

؎ عشق را خواهی کہ تا پایان بری space
space بس بباید ساخت با هر ناپسند

؎ زشت باید دید و انگارید خوب space
space زهر باید خورد و انگارید قند

؎ توسنی کردم ندانستم همی space
space کز کشیدن تنگ‌تر گردد کمند

حوالے

1. مقالہ:رابعہ بلخي یا حمامهء در حمام خون ذؤیان خرد