ذوالنون مصری
ذوالنون مصری مقبرہ
مذہباسلام

ذوالنون مصری: صوفی بزرگ، اولیا وچ اہم مقام اُتے فائز سن

ثوبان بن ابراہیم ناں۔ کچھ نے الفیض بن ابراہیم وی لکھیا اے۔ ابو الفیض کنیت۔ تساں دے والد نوبہ دے رہنے والے سن

پیدائش

سودھو

ذوالنون مصری دی والادت 796ء وچ ہوئی

وفات

سودھو

تساں 859ء:245ھ وچ قاہرہ دے قریب خبیرہ دے مقام اُتے انتقال کیتا تے اوتھے ای مدفون ہوئے۔

علم و زہد

سودھو

طبقہ صوفیہ وچ اعلی مقام رکھدے سن، علم و تقویٰ تے حال و ادب وچ نمایاں مقام اُتے فائز سن۔ تفصیلی حالات معلوم نئیں۔ صرف اتنا معلوم اے کہ تساں نے علم دی جستجو وچ دوردراز دے سفر کیتے۔ آخر قاہرہ وچ قیام کیتا جتھے معتزلی عقیدے دی مخالفت وچ گرفتار کرکے بغداد بھیج دتے گئے اوتھے کچھ عرصہ قید رہے مگر بعد وچ رہیا کر دتے گئے۔ صوفیا دے نزدیک انہاں دا مرتبہ بوہت بلند اے۔ معرفت دے متعلق انہاں نے ای مختلف مدارج مقرر کیتے۔ جنہاں نوں مقامات کہتے نیں ۔ چند کتاباں وی تصنیف کیتیاں جو ہن نایاب نیں ۔

کسے نے خلیفہ وقت متوکل دے کول تساں دی شکایت کیتی تے اس نے تہانوں مصر بلوا بھیجیا۔ تساں نے آندے ای اسنوں وعظ و تذکیر شروع کر دتی اوہ رو پیا تے باعزت طور اُتے تہانوں مصر روانہ کر دتا۔ خلیفہ متوکل دے کول جدوں وی متقی لوکاں دا ذکر ہُندا تو اوہ رونے لگدے سن تے کہندے سن کہ جدوں وی پرہیزگار لوکاں دا ذکر کرو تے ذوالنون دا ذکر ضرور کیتا کرو۔

یوسف بن حسین فرماندے نیں کہ وچ اک دن ذوالنون مصری دی مجلس وچ حاضر ہویا اتنے وچ تساں دے ہاں سالم مغربی آپہنچے تے ذوالنون توں پچھیا کہ تساں نے کس بنا اُتے توبہ کیتی سی؟ انہاں نے کہیا ایہ اک عجیب کہانی تو منے گا نئیں! سالم نے کہیا: تہانوں اپنے معبود دی قسم ضرور دسو۔ ذوالنون نے کہیا: میں مصر توں کسے بستی دا ارادہ لئی نکل کھڑا ہویا۔ جنگل وچ پہنچیا تے راستے وچ ای سو گیا۔ میری اکھ کھلی تاں دیکھیا کہ اک گھونسلے وچوں اندھی چڑی زمین اُتے آگری میرے دیکھدے زمین وچ شگاف ہو گیا کیہ دیکھدا آں دو کوزے سن اک سونے دا دوسرا چاندی دا اک وچ تاں تل سن تے دوسرے وچ پانی چڑی تل کھائے جا رہی سی تے پانی پیندی جا رہی سی۔ ایہ ماجرا دیکھ کے میں خیال کیتا کہ اس توں زیادہ ہور کیہ دیکھاں چنانچہ میں برے ارادےآں توں توبہ کر لی تے ذکر الہی شروع کر دتا۔ اللہ دا شکر اے کہ اس نے شرف قبولیت توں نواز دتا۔[۱]

حوالے

سودھو
  1. الرسالہ القشیریہ فی علم التصوف