دیا بائی

دیا بائی (مول مرسیمیتھیو) 78 سال دی کیرلا توں اک سماجی کارجکرتا اے، جو مرکزی بھارت وچ قبائلی لوکاں دے ترقی لئی کم کردی اے۔ موجودہ ویلے اوہ مدھ پردیش دے چھندواڑا ضلعے دے برول پنڈ وچ رہندی اے۔

دیا بائی

مڈھلا جیون

مرسی میتھیو، پالا (کیرلا) وچ رہن والے اک خوش حال پروار وچوں اے۔ اسنے اک خوش اتے اکسارتاپوروک بچپن دی زندگی بتائی اے اتے اس دا سارے دکھاں نوں دور کرن والے پرمیشور وچ مضبوط یعقین سی۔

سماجی کم

اسنے پالا نوں 16 سال دی عمر وچ اک ننّ  بنن لئی چھڈّ دتا سی اتے بعد وچ بھارت دی مڈلینڈ وچ آدواسی آبادی لئی کم کرن لئی سبھ کجھ چھڈّ دتا۔ اس دے پریرنادائک بھاشن اس دے ناظرین، اس دے ایجیٹیشن اتے مقامی اتھارٹیاں نوں سکولاں کھولن لئی پرچار دی مہم چلاؤندے ہن اتے اندرونی اتے قبائلی مدھ پردیش وچ پنڈاں نوں اہل بناؤن دے یتناں اُتے زور دندے ہن کہ کویں دئیا بائی نے آدواسیاں دے جیون نوں بہتر بنایا اے۔ اوہ نرمدا بچاؤ اکالی اتے چینگڑا تحریک نال جڑی ہوئی سی، اس توں علاوہ اس نے اکلے بہار، ہریانہ، مدھ پردیش، مہاراشٹر اتے مغربی بنگال وچ جنگل نواسیاں اتے پنڈاں دے لوکاں دی نمائندگی کیتی۔ اسنے اپنی جنگی لڑائی دوران بنگلہ دیش دے عامَ لوکاں نوں اپنیاں سنوجواناں وی دتیاں۔ دیا بائی، جو کہ آزادی دے دھرم شاستر دی پریکٹس کردی اے، مدھ پردیش دے چھنداواڑا ضلعے وچ رہندی اے۔ اسنے بارول پنڈ وچ اک سکول وی قائم کیتا ۔ جتھے دیا بائی جاندی اے اتھے اوہ پنڈ دے لوکاں دی مدد کرن دا موقع لبھّ ہی لیندی اے۔ دیا بائی ہریک پنڈ وچ جا کے ایہہ سکھاؤندی اے کہ اوہ اپنے آپ دی سانبھ-سنبھال کویں کرنی اے اتے پھر اگلے پنڈ ول چلی جاندی اے، جس نال اوہ ہور کئی اکھوتی سماج سیوکاں توں الگ اپنی پہچان بناؤندی اے۔

غریبی دے خاتمے لئی اک زریعہ وجوں، اسنے 90 ویاں دے اخیر وچ سویییم مدد گروپ شروع کیتا۔  جس وچ اسنوں دلالاں، مواوزادھاریاں اتے پنڈ دے مکھی دا غصہ وی جھلنا پیا۔ اسنے بینک دے ادھیکاریاں نوں دبے-کچلے اتے دکھی غریباں دی ترقی لئی اپنی حالت دی ورتوں کرن لئی کیہا۔

ایوارڈ

دیا بائی نوں 2007 وچ ونتا خواتین انعام  ملیا۔ جنوری 2012 وچ اس نوں 'گڈّ سمیریٹن نیشنل ایوارڈ' نال وی سنمانیا گیا (جو کوٹیام سوشل سروس سوسائٹی اتے ایجیپی موومینٹ، شکاگو ولوں قائم کیتا گیا)۔

وراثت

اوٹائل جاں 'ون ویمن الون،  جیکب بینیامین ولوں دیا بائی اتے بنائی گئی اک گھنٹے دی لمی دستاویزی فلم اے۔ نندتا داس،فلم دی شخصیت، نے 2005 وچ اس نوں اک شردھانجلی دتی سی، جس نوں اسنے اپنی زندگی دی اک پریرنا وجوں لیا۔