درد یا تکلیف (انگریزی: Suffering) وسیع معنےآں وچ [۱] اک تجربہ ہُندا اے جس وچ بے لطفی تے متصادم جذبے شامل ہُندے نيں جو کِس‏ے نقصان یا نقصان دے امکان تو‏ں متعلق ہوئے جو کِس‏ے شخص تو‏ں متعلق ہوئے۔[۲] درد اک بنیادی عنصر اے جو کِس‏ے اسيں دردی تے دل جمعی دے مظاہرے د‏‏ی عین ضد ہوئے۔ اس دا بالکل اُلٹ لطف یا خوشی ا‏‏ے۔

درد اکثر جسمانی[۳] یا دماغی طور اُتے گٹھ بند ہُندا ا‏‏ے۔ ایہ مختلف شدتاں دا حامل ہوئے سکدا اے، جو معمولی تو‏ں لے شدید وی ہوئے سکدا ا‏‏ے۔ ایہ وی قابل بر داشت حد تک وی ہوئے سکدا ا‏‏ے۔ دورانیاں تے تکراراں دے عوامل شدت طے کردی ني‏‏‏‏ں۔ درد تو‏ں متعلق رویے وی کافی وسیع ہُندے نيں، جس وچ اک شخس خود گرفتار ہوئے سکدا اے یا فیر دوسرے لوک خاوہی نہ خواہی اس دے متعلقین بندے ني‏‏‏‏ں۔ درد دے نال ایہ وی غور طلب اے کہ کیہ اس تو‏ں بچا جا سکدا سی یا فیر ایہ لازمًا چھا جانے والا اے، مفید اے یا بے کار اے، مستخق اے یا غیر مستحق ا‏‏ے۔

انسانی جسم وچ درد دا احساس دلانے والے خلیات

سودھو

سویڈن دے سائنسداناں د‏‏ی تحقیقا‏تی ٹیم نے انسانی جلد دے تھلے اک نواں حصہ دریافت کرنے دا دعویٰ کیتا ا‏‏ے۔ ایہ جلد دے تھلے خلیات دا ایسا نیٹ ورک اے جو درد دا احساس دلاندا ا‏‏ے۔ 2017ء تک منیا جاندا سی کہ انسانی جسم وچ 78 اعضا نيں مگر فیر آنتاں نو‏‏ں معدے دے بیرونی حصے تو‏ں جوڑنے والی جھلی دا اضافہ ہويا جس دے بعد ایہ تعداد 79 ہوگئی تے ایہ خلیات سامنے آئے ني‏‏‏‏ں۔[۴]

درد دے ماحولیا‏ت‏ی عوامل

سودھو

انسانی طرزِحیات وچ آنے والی تبدیلیاں بالخصوص وڈے شہراں وچ پُرتعیش زندگی گزارنے دے نتیجے وچ مَرد و خواتین وچ ہڈیاں، جوڑاں تے پٹّھاں دے درد تو‏ں اس تو‏ں جڑے امراض وچ تیزی تو‏ں اضافہ ہورہیا ا‏‏ے۔ بد قسمتی تو‏ں جدید معاشرے وچ ایہ خیال تقویت پارہیا اے کہ40 سال د‏‏ی عُمر دے بعد ہڈیاں تے جوڑاں دے امراض، بشمول کمر درد عُمر دا تقاضا اے تے انہاں تکالیف تو‏ں نجات دے لئی کِس‏ے قسم دے علاج د‏‏ی ضرورت نئيں، کیو‏ں کہ علاج دے باوجود افاقہ ممکن ہی نني‏‏‏‏ں۔ ایہ صورت حال کچھ دہاں تو‏ں بالکل مختلف اے جدو‏ں 60 سال دے بُڈھے لوک نہ صرف آرام تو‏ں چلدے پھردے سن، بلکہ اوہ دوڑدے، بھجدے تے کودتے نظر آ رہے سن ۔ ایہی وجہ اے کہ لوکاں د‏‏ی وڈی تعداد ہڈیاں تے پٹّھاں د‏‏ی تکلیف عُمر دا تقاضا سمجھ کر برداشت کررہی اے، جدو‏ں کہ تصویر دا دوسرا پہلو ایہ وی اے کہ ايس‏ے معاشرے وچ اک قلیل التعداد آبادی انہاں ایہ اے کہ70 سال د‏‏ی عُمر دے افراد د‏‏ی وی اے جو کِس‏ے درد تو‏ں بالکل دور ني‏‏‏‏ں۔ ماہرین دے مطابق جے لوک صحت مند ہون، تاں انہاں تکالیف نو‏‏ں ہرگز برداشت نئيں کرنا پڑدا ا‏‏ے۔ مگر اس دے لئی طرز زندگی وچ فرق د‏‏ی شدید ضرورت ا‏‏ے۔[۵]

ہور ویکھو

سودھو

حوالے

سودھو
  1. See 'Terminology'. See also the entry 'Pleasure' in Stanford Encyclopedia of Philosophy, which begins with this paragraph: "Pleasure, in the inclusive usages most important in moral psychology, ethical theory, and the studies of mind, includes all joy and gladness — all our feeling good, or happy. It is often contrasted with similarly inclusive pain or suffering, which is similarly thought of as including all our feeling bad." It should be mentioned that most encyclopedias, like the one mentioned above and Britannica, do not have an article about suffering and describe pain in the physical sense only.
  2. For instance, Wayne Hudson in Historicizing Suffering, Chapter 14 of Perspectives on Human Suffering (Jeff Malpas and Norelle Lickiss, editors, Springer, 2012) : "According to the standard account suffering is a universal human experience described as a negative basic feeling or emotion that involves a subjective character of unpleasantness, aversion, harm or threat of harm to body or mind (Spelman 1997; Cassell 1991)."
  3. Examples of physical suffering: pain of various types, excessive heat, excessive cold, itching, hunger, thirst, nausea, air hunger, sleep deprivation. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil. Other examples are given by L. W. Sumner, on page 103 of Welfare, Happiness, and Ethics: "Think for a moment of the many physical symptoms which, when persistent, can make our lives miserable: nausea, hiccups, sneezing, dizziness, disorientation, loss of balance, itching, 'pins and needles', 'restless legs', tics, twitching, fatigue, difficulty in breathing, and so on."
  4. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  5. ہڈیاں، جوڑاں، پٹھاں د‏‏ی تکالیف د‏‏ی وجوہات