جرمنی دا سیاسی اتے پربندھکی طور اُتے اک دیس وچ ایکیکرن 18 جنوری 1871 نوں فرانس دے ورسیلس پیلیس وچ ہال آف مررز وچ ہویا سی۔وچکار یورپ دے آزاد راجاں (پروشیا، بویریا، سیکسونی وغیرہ) نوں آپس وچ ملاکے 1871 وچ اک قومی راج اتے جرمن سلطنت دی اساری کیتی گئی۔ اس تریخی عمل دا نام جرمنی دا ایکیکرن اے۔ اسدے پہلاں ایہہ علاقہ (جرمنی) 39 راجاں وچ ونڈیا ہویا سی۔ ایہناں وچوں آسٹریائی سلطنت اتے پروشیا شاہی راج اپنے معاشی اتے سیاسی اہمیت لئی مشہور سن۔ انقلاب فرانس ولوں پیدا نویں وچاراں توں جرمنی وی متاثر ہویا سی۔ نیپولین نے اپنیاں جتاں ولوں وکھ وکھ جرمن - راجاں نوں رائین-یونین دے تحت متحد کیتا، جسدے نال جرمن راجاں نوں وی اکٹھے ہون دا احساس ہویا۔ اس نال جرمنی وچ ایکتا دی بھاونا دا پرسار ہویا۔ ایہی کارن سی کہ جرمن - راجاں نے ویانا کانگرس دے ساہمنے اوہناں نوں اک سوتر وچ متحد کرن دی پیش کش کیتی، پر اس ول کوئی دھیان نہیں دتا گیا۔

Anton von Werner's Proclamation of the German Empire (18 جنوری 1871)، Bismarck-Museum in Friedrichsruh
Political map of central Europe showing the 26 areas that became part of the united German Empire in 1891. Germany based in the northeast، dominates in size، occupying about 40٪ of the new empire.
، جرمن سامراج1871-1918 ویلے۔کیونجو بہو-قومی آسٹریا سامراج دے جرمن بھاشی حصے نوں باہر کڈھ دتا گیا سی، اس جغرافیائی رچنا لیسر جرمنی (کلینڈیتسچ) حل دی نمائندگی کردی اے۔

پچھوکڑ

سودھو

پہلاں ہی 18 ویں صدی دی شروعات وچ، آرنبھک پربدھتا دے ساہت وچ کدے-کدے جرمن مائیکرو-سٹیٹ دی تنقید کیتی جاندا سی اتے عوامی طور اُتے قومی-راج دی خواہش ظاہر کیتی جاندی سی۔[۱] خاص طور اُتے ودوان جوہن گوٹفرائیڈ گریگوئی دے آلے دوآلے اک جڑی اک منڈلی وچ اک سارے جرمن پڑھن والی پبلک لئی فونٹ بنائے سن تاں جو کہانی[۲] جغرافیہ، نقشہ نویسی [۳] اتے دند-کتھائی ساہت[۴] اتے تہذیبی اتے بھاشائی روایت دا پرگٹاوا کیتا جا سکے اتے اس پرکار جرمن ساہت وچ ترقی پسند ایکتا دا وچار ظاہر ہو سکے۔ اک صدی بعد، نپولیئنک قبضے دے ویلے، ویمر ودواناں دی اک ادارہ نے پھریڈرک جوہین جسٹن برٹوچ نوں کلّ-جرمن دے وچاردھارا دے نظرئیے نال یاد کیتا۔.۔: … اک ہور ہور شاندار جوہ۔ گوٹفرڈ گریگوریئس (پرچلت نام Melissantes ماتحت) 18 ویں صدی دی شروعات وچ پہلاں توں بن چکیا اک وچار، جس نوں اگر ہر جگہ برابر ہنگارا ملیا، تاں اس نوں ہور اگے لے جانا چاہیدا سی۔ جرمنی دے پہاڑی قلعیاں دا جہناں نوں کجھ حد تک تباہ کر دتا گیا سی اتے کجھ حد مڑ اساریا گیا سی، اوہناں دا عجیب وغریب ذکر، یصنعت اتہاس دے اس ولوں نویں کھلھے مورت نال جڑ جاندا اے، جس وچ بہت سارے مشہور شہر اتے قلعیاں دے پرسار اتے بربادی نوں پیش کیتا گیا اے۔ اس دی گننا اک اجیاے دیش وجوں کیتی گئی سی جو پربھتّ علاقیاں دیاں تنگ حداں تک محدود نہیں سی، مگر جسدے پتاپن نوں پتازمین دی کمی اکھردی سی، جس طرحاں انسان وچ جب الوطنی دی گھاٹ سی، اسے طرحاں عامَ ہتّ…[۵]

نویں انتظام

سودھو

وئنا کانگرس ولوں جرمن-راجاں دی جو نوی انتظام کیتی گئی، اسدے تحت اوہناں نوں سنگھ دے روپ وچ متحد کیتا گیا اتے اسدا پرمکھ آسٹریا نوں بنایا گیا۔ راجٹبر دے مقصداں نوں دھیان وچ رکھدے ہوئے اڈّ اڈّ جرمن راجاں دا مڑ تنظیم کیتا گیا۔ ایہناں راجاں لئی اک گروہ سبھا دا گٹھن کیتا گیا، جسدا اکٹھ فرینکفرٹ وچ ہندا سی۔ اسدے میمبر جنتا ولوں چنے ہوئے نہ ہوکے وکھ وکھ راجاں دے راجیاں ولوں نامزد کیتے جاندے سن۔ ایہہ راجے نویں وچاراں دے مخالف سن اتے قومی ایکتا دی گل نوں ناپسند کردے سن، پر جرمن راجاں دی جنتا وچ قوم پرستی اتے آزادی دی بھاونا موجود سی۔ ایہہ نوی انتظام اس پرکار سی کہ اتھے آسٹریا دی سرداری موجود سی۔ اس جرمن کھیتر وچ لگپگ 39 راج سن جہناں دا اک اتحاد بنایا گیا سی۔

جرمنی دے وکھ وکھ راجاں وچ چنگی کر دے وکھ وکھ قنون سن، جہناں توں اتھے دے وپاری ترقی وچ وڈیاں اڑچناں آؤندیاں سن۔ ایہناں اڑچناں نوں دور کرن لئی جرمن راجاں نے ملکے چنگی یونین دی اساری کیتی۔ ایہہ اک پرکار دا وپاری اتحاد سی، جسدا اکٹھ ہر سال ہندا سی۔ اس اتحاد دے فیصلے اتفاق رائے نال ہندے سی۔ ہن سارے جرمن راجاں وچ اک ہی پرکار دا سیما-شلک لاگوُ کر دتا گیا۔ اس انتظام نال جرمنی دے وپار دی ترقی ہوئی ، نال ہی اسنے اتھے ایکتا دی بھاونا نوں وی ترقی یافتہ کیتا۔ اس پرکار اس معاشی ایکیکرن نال سیاسی ایکتا دی بھاونا نوں بل ملیا۔ اصل وچ، جرمن راجاں دے ایکیکرن دی سمت وچ ایہہ پہلا اہم قدم سی۔

حوالے

سودھو
  1. Johann Gottfried Gregorii alias Melissantes: GEOGRAPHIA NOVISSIMA، Teil 1، 1. Auflage، Frankfurt am Main، Leipzig [und Erfurt] 1708، S. 1126.
  2. Hrsg.: Burkhard Gotthelf Struve: Erluterte teutsche Reichs-Historie، Jena 1720.
  3. Johann Christoph Weigel und Johann Gottfried Gregorii: Continuirter ATLAS PORTATILIS GERMANICUS. Nrnberg 1723–1780.
  4. Melissantes: Das erneuerte Alterthum، oder curieuse Beschreibung einiger vormahls berhmten، theils verwsteten und zerstrten، theils aber wieder neu auferbaueten Berg-Schlsser in Teutschland / aus glaubwrdigen Historicis und Geographis mit vielen denckwrdigen Antiquitten vorgestellet، und nebst zweyen Registern ausgefertiget von Melissantes، Frankfurt، Leipzig [und Erfurt] 1713/1721.
  5. Friedrich Justin Bertuch: Allgemeine geographische Ephemeriden، Bd. 34، Weimar 1811، S. 71/72.