جاوا سکرپٹ
Unofficial JavaScript logo | |
پیراڈائم | اطار برمجہ: scripting، اوبجیکٹ اوریئنٹڈ پروگرامنگ (prototype-based)، imperative، functional |
---|---|
اشاعت | ۱۹۹۵ |
ڈیزائنر | Brendan Eich |
ترقی دہندہ | Netscape Communications Corporation، Mozilla Foundation |
مستحکم اشاعت | 1.8.5[۱] (۲۲ مارچ ۲۰۱۱ ) |
شعبہ تحریر | dynamic، duck |
اہم اطلاقات | KJS، Rhino، SpiderMonkey، V8، Carakan، Chakra |
متاثر | سکیم، سیلف، جاوا، سی |
موثر | ActionScript، CoffeeScript، ڈارٹ، JScript ۔NET، Objective-J، QML، TypeScript، نوڈ جے ایس، LiveScript |
[[wikibooks:{{{Wikibooks}}}|{{{Wikibooks}}}]] بر ویکی کتب |
توسیع ناں فائل | ۔js |
---|---|
انٹرنیٹ میڈیا دی قسم |
|
یونیفارم شناخت کنندہ (UTI) | com.netscape.javascript-source[۳] |
فارمیٹ دی قسم | سکرپٹنگ زبان |
جاوا سکرپٹ (انگریزی: JavaScript) اک کمپیوٹر پروگرامنگ زبان اے جس دا زیادہ تر استعمال ویب براؤزرز وچ ہُندا اے جتھے کلائنٹ سائڈ سکرپٹس دا یوزر انٹرفیس توں انٹریکٹ ہُندا اے یعنی ایچ ٹی ایم ایل صفحات وچ سادہ پروگرامنگ دی جاسکدی اے تے اس دے ذریعہ ایچ ٹی ایم ایل صفحات ہور پرکشش بنائے جاندے نيں، اُتے اس دا استعمال سرور سائڈ پروگرامنگ، گیم ڈویلپمنٹ، ڈیسک ٹاپ تے موبائل اطلاقیے دی تخلیق وچ وی ہُندا اے
جاوا سکرپٹ بولی نوں نیٹ سکیپ نے ڈویلپ کیتا اے، جاوا اک انڈونیشی جزیرہ دا ناں اے لیکن جاوا سکرپٹ بولی دا کوئی تعلق اس جزیرہ توں نئيں اے۔ ایہ جاوا پروگرامنگ زبان توں وی مختلف اے جسنوں سن مائکروسسٹمز نے ڈویلپ کیتا اے، دونے زباناں وچ ناں دی مشابہت دے باوجود دونے اک بالکل مختلف زباناں نيں۔ جاوا سکرپٹ دی ذریعہ ڈائنامک تے متحرک ویب صفحات بنائے جاسکدے نيں، ایہ بولی ایچ ٹی ایم ایل صفحات نوں ہور اُتے کشش بنانے دے لئی پروگرامنگ آلات مہیا کردی اے۔
ویب صفحات دے علاوہ جاوا سکرپٹ دا استعمال ہور اطلاقیاں مثلا پی ڈی ایف ڈاکیومنٹس، ڈیسک ٹاپ وجیٹس، سائٹ سپیسفک براؤزرز وچ وی کافی کیتا جاندا اے۔ اجیکس بولی دے آنے دے بعد جاوا سکرپٹ دا استعمال بہت زیادہ ودھ گیا، اسدیاں وجہ توں یوزر توں انٹریکٹ کرنے وچ ہور تیزرفتاری آئی اے۔
جاواسکرپٹ اج کل موبائل اطلاقیے بنانے وچ تے کمپیوٹر کھیل بنانے وچ وی استعمال کیتا جانے لگیا اے۔ نو ڈ۔ جس دی مدد توں جاواسکرپٹ ہن سرور (خدمتگاری )اطلاقیے بنانے وچ وی استعمال کیتا جانے لگیا اے جتھے ایہ پی۔ ایچ۔ پی، جاوا تے مائیکروسافٹ اے، ایس، پی ڈاٹ نیٹ دے مقابل سہولیات مییسر کردا اے۔I'm a vf
آبجیکٹس
سودھوآبجیکٹس مثلا تصاویر، صفحات، ڈیٹا، بٹنز تے کمپیوٹر میموری وچ موجود تمام اشیاء توں انٹریکٹ کیتا جاسکدا اے۔ ہر آبجیکٹ دی علاحدہ متعدد امتیازی خصوصیات، طریقے (Methods) تے فنکشنز ہُندے نيں جنہاں نوں مطلوبہ آبجیکٹ توں انٹریکٹ کردے وقت استعمال کیتا جاندا اے۔
متغیرات
سودھومتغیرات (Variables) یادداشتاں دے طور اُتے استعمال کیتے جاندے نيں، جنہاں وچ قیمتاں ( values) محفوظ دی جاندیاں نيں، تمام متغیرات دا ناں وکھ وکھ ہُندا اے۔ انہاں متغیرات نوں رن ٹائم (Run time) دے دوران وچ وی تبدیل کیتا جاسکدا اے، اسی طرح رن ٹائم دے وقت کسی وی متغیر دا ڈیٹا ٹائپ (Data Type) وی تبدیل کیتا جاسکدا اے، اسی خصوصیت نوں متحرک ٹائپنگ (Dynamic typing) کہیا جاندا اے۔ جاوا سکرپٹ وچ متغیرا اس انداز وچ لکھے جاندے نيں:
var nameOfVariable;
فنکشنز
سودھوفنکشنز متعدد ہدایات (Instructions) دا مجموعہ ہُندا اے۔ مثلا براؤزر وچ صارف دے لئی اک پیغام دکھانا اے فیر اس صارف توں اس دا جواب طلب کرنا اے، چنانچہ انہاں تمام ہدایات نوں اک فنکشن وچ رکھیا جاندا اے تے جدوں وی سابقہ ہدایات مطلوب ہُندیاں نيں، اس فنکشن نوں دوبارہ مکمل ہدایات تحریر کیتے بغیر استعمال کر ليا جاندا اے۔
جاوا سکرپٹ وچ فنکشن استعمال کرنے دے لئی اک مخصوص لفظ function درج کیتا جاندا اے، اس دے بعد پروگرامنگ بولی وچ فنکشن باڈی لکھی جاندی اے، مثلا:
function print()
{
window.alert("welcome")
}
تکرار
سودھوجاوا سکرپٹ وچ ہدایات نوں متعدد بار دوہرایا وی جاسکدا اے جسنوں اصطلاحاً تکرار (Loops) کہیا جاندا اے۔ جاوا سکرپٹ وچ متعدد قسماں دے لوپس استعمال کیتے جاندے نيں، مثلا:
- for لوپ
- while لوپ
- do while لوپ
- case لوپ
- forEach لوپ
شرائط
سودھوبسااوقات مختلف حالتاں وچ مختلف ہدایات مطلوب ہُندیاں نيں، اس دے لئی شرائط (Conditions) استعمال کیتے جاندے نيں، مثلا:
- if کنڈیشن
- switch کنڈیشن
ویب صفحات وچ استعمال
سودھوجاوا سکرپٹ دا زیادہ تر استعمال انہاں فنکشنز نوں تحریر کرنے وچ ہُندا اے جو ایچ ٹی ایم ایل صفحات وچ شامل ہُندے نيں، ذیل وچ جاوا سکرپٹ اُتے مشتمل سادہ ویب صفحات دی مثالاں دتی گئیاں نيں۔
<!DOCTYPE html>
<html dir = "rtl">
<head><title>سادہ ویب صفحہ</title></head>
<body>
<script type="text/javascript">
document.write('ہیلو ورلڈ!');
</script>
<noscript>
<p>ایسا لگ رہا ہے کہ آپ کا براؤزر جاوا سکرپٹ کو سپورٹ نہیں کر رہا ہے یا سیٹنگز میں یہ فعال نہیں کیا گیا ہے۔ لہذا پہلے آپ اس مسئلہ کو حل کریں!</p>
</noscript>
</body>
</html>
یا دوسرے طریقہ سے
<SCRIPT LANGUAGE="Javascript">
//SAMIR KONRAD ABUSALIM
name=window.prompt("اپنا نام درج کریں،"یہاں ");
document.write("<H1 align=center>خوش آمدید جناب "+name+"۔</H1>")
//-->
</script>
حوالے
سودھو- ↑ «New in JavaScript 1.8.5 | Mozilla Developer Network». Developer.mozilla.org. ۲۰۱۲-۱۱-۱۸. بایگانیشده از اصلی در ۲۰۱۸-۱۲-۲۵. دریافتشده در ۲۰۱۳-۰۵-۲۶.
- ↑ «RFC 4329». Apps.ietf.org. بایگانیشده از روی نسخه اصلی در ۲۰۱۸-۱۲-۲۵. دریافتشده در ۲۰۱۳-۰۵-۲۶.
- ↑ «System-Declared Uniform Type Identifiers». Mac OS X Reference Library. Apple Inc. بایگانیشده از روی نسخه اصلی در ۲۰۱۸-۱۲-۲۵. دریافتشده در ۲۰۱۰-۰۳-۰۵.
ہور پڑھو
سودھو- Bhangal, Sham (2003). Foundation Web Design: Essential HTML, JavaScript, CSS, PhotoShop, Fireworks, and Flash. APress L. P.. ISBN 1-59059-152-6.
- Burns, Joe (2001). JavaScript Goodies. Pearson Education. ISBN 0-7897-2612-2.
- Duffy, Scott (2003). How to do Everything with JavaScript. Osborne. ISBN 0-07-222887-3.
- (2006) JavaScript: The Definitive Guide, 5th, O'Reilly & Associates. ISBN 0-596-10199-6.
- Goodman, Danny (2001). JavaScript Bible. John Wiley & Sons. ISBN 0-7645-3342-8.
- Goodman, Danny (2003). JavaScript and DHTML Cookbook. O'Reilly & Associates. ISBN 0-596-00467-2.
- Harris, Andy (2001). JavaScript Programming for the Absolute Beginner. Premier Press. ISBN 0-7615-3410-5.
- Haverbeke, Marijn (2011). Eloquent JavaScript. No Starch Press. ISBN 978-1-59327-282-1.
- Heinle, Nick (1997). Designing with JavaScript. O'Reilly & Associates. ISBN 1-56592-300-6.
- McDuffie, Tina Spain (2003). JavaScript Concepts & Techniques: Programming Interactive Web Sites. Franklin, Beedle & Associates. ISBN 1-887902-69-4.
- McFarlane, Nigel (2003). Rapid Application Development with Mozilla. Prentice Hall Professional Technical References. ISBN 0-13-142343-6.
- Powell, Thomas A. (2001). JavaScript: The Complete Reference. McGraw-Hill Companies. ISBN 0-07-219127-9.
- Shelly, Gary B.; Cashman, Thomas J.; Dorin, William J.; Quasney, Jeffrey J. (2000). JavaScript: Complete Concepts and Techniques. Cambridge: Course Technology. ISBN 0-7895-6233-2.
- Vander Veer, Emily A. (2004). JavaScript For Dummies, 4th, Wiley Pub.. ISBN 0-7645-7659-3.
- Watt, Andrew H.; Watt, Jonathan A.; Simon, Jinjer L. (2002). Teach Yourself JavaScript in 21 Days. Pearson Education. ISBN 0-672-32297-8.
باہرلے جوڑ
سودھووکیمیڈیا کامنز چ مورتاں: جاوا سکرپٹ |
- جاوا سکرپٹ مبتدی دے لئی ٹیوٹوریل
- کوڈ اکیڈمی دا جاوا سکرپٹ ٹریک
- Douglas Crockford's video lectures on JavaScript Archived 2014-05-30 at the وے بیک مشین
- Douglas Crockford's A Survey of the JavaScript Programming Language
- Mozilla Developer Center
- Mozilla's Official Documentation on JavaScript
- References for Core JavaScript versions: 1.5+
- overview over new features in JavaScript Archived 2012-05-11 at the وے بیک مشین
- List of JavaScript releases: versions 1.5+
- Re-Introduction to JavaScript Archived 2012-05-02 at the وے بیک مشین
- Eloquent JavaScript by Marijn Haverbeke—a free, Creative Commons–licensed eBook
- JavaScript Archived 2011-11-11 at the وے بیک مشین—Opera Developer Community
- List of languages that compile to JS