حضرت جارود ؓبن عمرو
معلومات شخصیت
جم

وفات

کنیت ابو منذر
لقب جارود

ناں ونسب

سودھو

بشرنام، ابو منذر کنیت،جارود لقب، نسب نامہ ایہ اے، جارود بن عمرو بن معلی عہدی، قبیلہ عبد قیس دے سردار سن، جارود دا لقب اک خاص واقعہ د‏‏ی یادگار اے، زمانہ جاہلیت وچ انہاں نے قبیلہ بکر بن وائل نو‏‏ں پرت کر بالکل صاف کر دتا سی، "جرد" دے معنی بے برگ دبار دے نيں، اس لئی جارود انہاں دا لقب پے گیا، ايس‏ے واقعہ نو‏‏ں بطور مثال دے اک شاعر کہندا اے: ودسناهم بالخيل من كل جانب … كما جرد الجارود بكر بن وائل [۱]

اسلام

سودھو

جارودؓ مذہباً عیسائی سن ،قبیلہ عبد قیس دے وفد دے نال 10ھ وچ مدینہ آئے، آنحضرتﷺ نے انہاں دے سامنے اسلام پیش کیا، انہاں نے کہیا محمدﷺ وچ اک مذہب اُتے سی، ہن تواڈے مذہب دے لئی، اپنا مذہب چھڈنے والا ہاں کيتا میرے تبدیل مذہب دے بعد تسيں میرے ضامن ہوگے؟ فرمایا ہاں وچ ضامن ہون، خدا نے تسيں نو‏‏ں تواڈے مذہب تو‏ں بہتر مذہب د‏‏ی ہدایت کی، اس مختصر سوال وجواب دے بعد جاروداسلام دے حلقہ بگوش ہو گئے، انہاں دے نال انہاں دے اورساتھی وی مشرف باسلام ہوئے، [۲] آنحضرتﷺ نو‏‏ں انہاں دے اسلام لیانے اُتے وڈی مسرت ہوئی تے انہاں د‏‏ی وڈی عزت و توقیر د‏‏ی [۳] قبول اسلام دے بعد وطن پرتن دے لئی آنحضرتﷺ تو‏ں سواری منگی، لیکن سواری دا انتظام نہ ہو سکا، تاں جارودؓ نے اجازت منگی کہ یا رسول اللہ ! راستہ وچ سانو‏ں دوسرےآں د‏‏ی بہت ساریاں سواریاں ملیاں گی، انہاں نو‏‏ں کم وچ لیانے د‏‏ی اجازت اے ؟ فرمایا نئيں انہاں نو‏ں اگ سمجھو غرض جارودؓ خلعتِ اسلام تو‏ں سرفراز ہونے دے بعد وطن واپس گئے۔ [۴]

فتنہ ارتداد

سودھو

فتنہ ارتداد وچ انہاں دے قبیلہ دے بوہت سارے آدمی مرتد ہو گئے،لیکن انہاں د‏‏ی استقامت ایمانی وچ کوئی تزلزل نہ آیا اوراپنے اسلام دا اعلان کرکے دوسرےآں نو‏‏ں ارتداد تو‏ں رکدے سن ۔ [۵]

شہادت

سودھو

حضرت عمرؓ دے زمانہ وچ بصرہ وچ اقامت اختیار کرلئی اورایران د‏‏ی فوج کشی وچ مجاہدانہ شریک ہوئے، باختلافِ روایت فارس یا نہاوند دے معرکہ وچ شہید ہوئے۔

فضل وکمال

سودھو

ابو مسلم انجدی، ابو القموس،زید بن علی اورمحمد بن سیرین نے انہاں تو‏ں روایت کيتی اے ،جارودؓ شاعر وی سن، اشعارذیل بارگاہِ نبوی وچ بطور نذرِ عقیدت پیش کیتے سن : شهدت بأن الله حق وسامحت بنات فؤادي بالشهادة والنهض فأبلغ رسول الله عني رسالة بأبن حنيف حيث كنت من الأرض وأجعل نفسي دون كل ملمة لكم جنة من دون عرضكم عرضي [۶]

اخلاق

سودھو

جارودؓ دے صحیفۂ اخلاق وچ ،حریت ،آزادی،جرات اوراظہارِ حق وچ بے باکی دا عنوان نہایت جلی سی، جس گل نو‏‏ں اوہ حق سمجھ لیندے سن ،اس دے اظہار وچ اوہ کسی د‏‏ی پروا نہ کردے، اک مرتبہ بحرین دے گورنر قدامہ بن مظعون نو‏‏ں بعض رومیاں نے شراب پیندے ہوئے دیکھیا جارودؓ نو‏‏ں اس دا علم ہويا تاں حضرت عمرؓ دے پاس آک‏ے کہیا، امیر المومنین! قدامہ نے شراب پی اے، انہاں اُتے شرعی حد جاری کیجئے ،آپ نے شہادت طلب کيت‏‏ی، جارودؓ نے ابو ہریرہؓ نو‏‏ں پیش کیا، ابو ہریرہؓ نے شہادت دتی کہ ميں نے نشہ د‏‏ی حالت وچ قے کردے ہوئے دیکھیا اے، حضرت عمرؓ نے قدامہ نو‏‏ں طلب کیا، اوہ آئے انہاں دے آنے دے بعد جارودؓ نے فیر کہیا،کہ امیر المومنین کتاب اللہ د‏‏ی رو تو‏ں حد جاری کیجئے، حضرت عمرؓ نے فرمایا تسيں نو‏‏ں اِنّا اصرار کیو‏ں اے، تسيں گواہ ہو مدعی نئيں ہو، تواڈا کم شہادت دینا سی، اسنو‏ں تسيں پورا کر چک‏‏ے، اس وقت جارودؓ خاموش ہو گئے، لیکن دوسرے دن فیر اصرار شروع کیا، شہادت ناکافی سی، اس لئی حضرت عمرؓ نو‏‏ں جارودؓ دا بیجا اصرار ناگوار ہويا،فرمایا تسيں تاں مدعی بنے جاندے ہو، حالانکہ صرف اک شہادت اے جو ثبوت دے لئی کافی نئيں، اس اعتراض اُتے جارودؓ نے کہیا عمرؓ وچ تسيں نو‏‏ں خدا د‏‏ی قسم دلاندا ہاں کہ حد وچ تاخیر نہ کرو، آخر وچ جارودؓ د‏‏ی بیجا ضد اُتے حضرت عمرؓ نو‏‏ں تنبیہ کرنا پئی کہ تسيں خاموش رہو ،ورنہ وچ بری طرح پیش آواں گا، اس تنبیہ اُتے جارودؓ نے غضب آلودہ ہوک‏ے کہیا، عمرؓ حق اس کانام نئيں اے کہ تواڈا ابن عم شراب پئے اورتم الٹے مینو‏‏ں برے سلوک د‏‏ی دھکمی دو، آخر وچ جدو‏ں قدامہ د‏‏ی بیوی نے شہادت دتی توحضرت عمرؓ نے حد جاری کرائی۔ [۷]

ہورویکھو

سودھو

حوالے

سودھو
  1. (اسد الغابہ:1/261،استیعاب،تذکرہ جارود)
  2. (سیرۃ ابن ہشام:2/366)
  3. (اسد الغابہ:1/361)
  4. (سیرۃ ابن ہشام:2/366)
  5. (سیرۃ ابن ہشام:2/366)
  6. (اصابہ:1/236)
  7. (اس واقعہ نو‏‏ں تمام ارباب سیر نے قدامہ دے حالات وچ لکھیا اے )

باہرلےجوڑ

سودھو