جائیپھل
جائیپھل | |
---|---|
صورت حال | |
! colspan = 2 | حیثیت تحفظ | |
نوع ناقص ڈیٹا[۱] |
|
اسمیاتی درجہ | پرجاتی |
جماعت بندی | |
مملکت: | پودا |
غير مصنف: | Angiosperm s |
غير مصنف: | Magnoliid s |
طبقہ: | Magnoliales |
خاندان: | Myristicaceae |
جنس: | Myristica Gronov. |
سائنسی نام | |
Myristica fragrans[۲] Martinus Houttuyn ، ۱۷۷۴ | |
Species | |
See text | |
| |
ترمیم |
جائیپھل طیب اک ایسا پودا اے جیہدے توں دو مشہور حکمت دی ادویات تے دو مشہور غذائی ذائقے یعݨی جائیپھل تے جاوتری حاصل ہُندے نیں ۔ اس پودے نوں جائیپھل طیب کہݨ دی وجہ مندرجا بالا دو اجزاء توں حاصل ہوݨ آلی خُشبو اے ۔ طیب دا مفہوم خشبودار دا ہُندا اے ۔ ایہدا سائنسی ناں Myristica fragrans اے تے اِتھے وی fragrans دا مطلب خُشبو یا طیب اے تے myristica دا مطلب اک روغن یا مالش کرن آلی شے دا اے کیونکہ اس پودے توں حاصل ہوݨ آلے تیل یا روغن نوں ادویاتی مالش دے طور تے وی استعمال کیتا جاندا اے ۔ مندرجا بالا وضاحت توں بعد جے دیکھیا جاوے تاں Myristica fragrans لئی جائیپھل طیب دی بجائے مروخ طیب درست متبادل اصطلاح بَݨدی اے لیکن چونکہ مروخ دی نِسبت جائیپھل دا لفظ اِا اہم تے مشہور اے کہ جے اس نوں ای جِنس دے نام دے طور تے اختیار کر لیا جاوے تاں غلط نئیں ۔ اس جنس دے پودے اس قدر مماثل نیں کہ ایہناں نوں جائیپھل دے زُمرے وچ بخوبی رکھیا جاسکدا اے ۔ اس ای وجہ توں اِتھےMyristica fragrans نامی نوع لئی جائیپھل طیب دا لفظ مُنتخب کیتا گیا اے ۔
اس پودے دا ایہ بی 20 توں 30 ملی میٹر لمبا تے 15 تا 18 ملی میٹر چوڑا ہُندا اے ، وزن وچ ایہ تقریبن 5 توں 10 گرام ہُندا اے ۔ اس بی دے اندر جو عجما یا kernel ہُندا اے ایہنوں جائیپھل کہیا جاندا اے تے اس بی دے اُپر اک لال رنگ دی چھال غلاف ونگوں لپٹی ہُندی اے جو ایہدے آلے دوالے اک تھیلا جیا بݨا دیندی اے ، ایہنوں ای جاوتری کہیا جاندا اے ، اس قسم دی چھال جیہڑی کِسے بی دے اُپر تھیلے دی طرحاں چڑھی ہوئی ہووے اوہنوں مجففہ (arillus) کہیا جاندا اے ، اس قسم دا مجففہ پھل کے گُدا وی بݨ سَکدا اے تے یا فیر چھال نما بی ہو سکدا اے لہاذا جائیپھل دے بی اُتے لپٹی ہوئی ایہ جاوتری وی دراصل اک قِسم دا مجففہ ای اے ۔
- ↑ آئی یو سی این تیکسن آئی ڈی: https://apiv3.iucnredlist.org/api/v3/taxonredirect/33986 — اخذ شدہ بتاریخ: ۲ جنوری ۲۰۲۳ — عنوان : The IUCN Red List of Threatened Species 2022.2
- ↑ سانچہ:قيمة ويكي بيانات/مرجع كائن