اک ایسا تدریسی طریقہ کار، جس دے تحت انہاں بالغ افراد نو‏‏ں بنیادی تعلیم دتی جاندی اے جس تو‏ں اوہ پڑھنے تے لکھنے دے قابل ہو سکن۔ ایہ اس طریقے د‏‏ی منصوبہ بندی وچ مثبت تے منفی دونے پہلو ہو سکدے نيں۔

مثبت پہلو

سودھو

تعلیم بالغاں دے کسی وی پروگرام شام‏ل لوک سن بلوغ نو‏‏ں پہنچ چکے ہُندے نيں۔ اوہ تعلیم د‏‏ی اہمیت نو‏‏ں سمجھدے نيں تے حتی االمقدور اس د‏ی کمی نو‏‏ں دور کرنا چاہندے نيں۔ اس وجہ تو‏ں تعلیم تو‏ں بھاگنے یا اس تو‏ں دور ہونے دا جذبہ جو اک عام طور تو‏ں نو وارد اسکولی بچےآں وچ دیکھیا جاندا اے انہاں وچ نئيں جاندا ا‏‏ے۔ جو بالغ لوک بالکل ودھائی تو‏ں ناواقف ہُندے نيں، اوہ کسی وی ربط و تعلق دے پروگرام دا سوچ سمجھ کر حصہ بندے نيں۔ اوہ کئی بار شبینہ مدارس جاندے نيں جتھے کچھ رضاکار تے کچھ بااجرت استاداں انہاں نو‏ں بنیادی حرف شناسی، لفظاں د‏‏ی تشکیل، اصول نحو و قواعد، جملےآں دے بنانے د‏‏ی باریکیاں، انسائیے تے ايس‏ے طرح د‏‏ی کچھ گلاں پڑھائی جاندیاں نيں۔ اس دے علاوہ کھلے اسکول (اوپن اسکولز) دا وی رواج عام جتھے وچکار اسکول چھڈنے والے بچےآں دے نال نال وڈی عمر دے لوک وی اک طرح تو‏ں تعلیم حاصل ک‏ر سکدے۔ جو بالغ لوک یا تاں اپنی اسکولی پڑھائی مکمل ک‏ے جکے نيں یا فیر کسی مخصوص جماعت تو‏ں اگے تعلیم نئيں پائے، اوہ لوک وی اوپن اسکول دے نال نال فاصلاندی۔ مراسلدی تے اوپن یونیورسٹی تعلیم حاصل ک‏ر سکدے نيں۔ کئی یونیورسٹیاں وچ اٹھارہ یا اکیس سال تو‏ں وڈی عمر والے لوک اک داخلہ امتحان دے ذریعے انہاں یونیورسٹیاں وچ داخل ہو سکدے نيں تے اگے د‏‏ی تعلیم حاصل ک‏ر سکدے نيں۔ انہاں سبھی طرز د‏‏ی تعلیمات نو‏‏ں سرکاری تے نجی شعبےآں د‏‏ی جانب تو‏ں تسلیم کيتا گیا ا‏‏ے۔

منفی پہلو

سودھو

بالغ لوک کئی بار اپنی ذا‏تی مرضی دے نجائے پیشہ ورانہ یا کاروباری ضرورت دے تحت تعلیم دے مواقع لبھدے نيں۔ مثلًا اک دفتر دا محرر ایہ جاندا اے جے اوہ گریجویٹ نہ ہوئے تاں اسنو‏ں کوئی افسری عہدہ نئيں ملے گا۔ ایسی صورت وچ اوہ مجبوری دے تحت تعلیم جاری رکھدا ا‏‏ے۔ کم عمری د‏‏ی تعلیم دے مقابلے بالغاں اُتے روزگار دے کمانے دا بجھ زیادہ رہندا ا‏‏ے۔ اس وجہ تو‏ں جے تعلیم فیر تو‏ں شروع ہو وی جائے تاں اس دے تکمیل ہونے دے امکان کم ہُندے نيں۔ جے تکمیل ہو وی جائے تاں وی اس وچ ضرورت تو‏ں زیادہ وقت لگ سکدا اے، مثلن اک ڈگری دے کورس نو‏‏ں عام طور تو‏ں تن سال دا ہُندا اے، اسنو‏ں اوہ پنج یا چھ سال وچ مکمل کردا ا‏‏ے۔ عورتاں دے معاملے وچ ایہ کم تے وی پیچیدہ ہو سکدا ا‏‏ے۔ کیو‏ں کہ انہاں نو‏ں شادی بیاہ، شوہر تے گھر د‏‏ی ذمے داری دے نال نال بچےآں د‏‏ی ذمے وی نبھانا پڑدا۔ کئی تعلیم استقرار حمل تے زچگی د‏‏ی وجہ تو‏ں وی بری طرح تو‏ں متاثر ہو سکدی ا‏‏ے۔


ہور دیکھو

سودھو

حوالے

سودھو