بہرام دی بارہ دری
بہرام دی بارہ دری اٹک خورد وچ اکبر دے دور وچ بݨائی گئی جرنیلی سڑک دے کنارے واقع مغلیہ دور دے فن تعمیر دا اک شاندار نمونہ جو ہن شکست و ریخت دی المناک داستان سنیا رہیا اے .
اس دی تعمیر دے متعلق وکھ وکھ آراء پائی جاندیاں نيں.
اک رائے ایہ اے کہ مغل بادشاہ اکبر دے حکم اُتے سپہ سالار بہرام نے اسنوں تعمیر کرایا سی تے اس لئی اسنوں بہرام دی بارہ دری دے ناں توں چيتا کيتا جاندا اے .
بارہ دری دے راکھے دے مطابق اس بارہ دری نوں اکبر بادشاہ نے پنچایت گھر دے طور اُتے تعمیر کرایا سی.
بادشاہ ایتھے لوکاں دے معاملات نوں سندا ، فیصلے کردا تے سزاواں اُتے عمل درآمد کيتا جاندا.
بارہ دری وچ اک کنواں وی کھودیا گیا سی جو ہن تک قریبی بستیاں نوں سیراب کر رہیا اے .
ٹٹی سرخ اِٹاں تے پتھراں توں بنی اس بارہ دری دے گرد اک مضبوط چار دیواری بݨائی گئی سی.
اس بارہ دری وچ سامنے دی طرف دو چھوٹے کمرے نيں جنہاں دیاں کھڑکیاں اُتے جالیاں لگیاں نيں.
دروازے دی نیڑے اک سرائے نما کمرے نوں وی انہاں نوں جالیاں دے ذریعے بند کيتا گیا اے .
محافظ دے مطابق وکھ وکھ جرائم وچ ملوث مجرماں نوں انہاں کمرےآں وچ بند کيتا جاندا سی.
بارہ دری دے احاطے وچ اک تالاب اے جس دے چاراں طرف نالیاں بنی ہوئیاں نيں.
اس تالاب وچ پانی جمع کرنے دے لئی سامنے دی طرف دے کمرےآں دے وسط وچ اک جھرنا سا بنایا گیا سی ، کمرےآں دے عقب توں کنويں دا پانی اس جھرنے دے ذریعے تالاب تک پہنچایا جاندا سی.
احاطے وچ اک گڑھا وی اے ، راکھے دے مطابق ایہ گڑھا پھانسی گھاٹ دے طور اُتے استعمال کيتا جاندا سی.
بعض روایات دے مطابق اس بارہ دری نوں اک باغ دے طور اُتے تعمیر کيتا گیا سی.
سنگ مرمر تے دوسرے وکھ وکھ تراشیدہ پتھراں نال مزین ایہ بارہ دری دیکھݨ والےآں نوں مبہوت کر دتا کردی سی۔