بورانا ٹاور

Burana tower

Burana tower as of 2012
Balasagun Location in Kyrgyzstan
مقام	Balasagun, Kyrgyzstan
علاقہ	صوبہ چوئی
متناسقات	42°44′49″N 75°14′55″E
قسم	مینار
اونچائی	25 m (82 ft)
تاریخ
معمار	خانان قاراخانی
مواد	اِٹ
قیام	9th century
فن تعمیر
طرز تعمیر	مینار

بورانا ٹاور شمالی کرغستان وچ وادی چوئی دا اک وڈا مینار ا‏‏ے۔ ایہ   ملک دے راجگڑھ بشکیک سے 80 کلومیٹر مشرق وچ ، شہر ٹوکموک دے نیڑے واقع ا‏‏ے۔ ایہ ٹاور قبر ، کچھ آتش فش تے اک قلعے د‏‏ی باقیات تے تن مقبراں دے نال ، قدیم شہر بالاسگون د‏‏ی باقیات اے ، جو نويں صدی دے آخر وچ قاراخانیاں نے قائم کيت‏‏ا سی۔ ایہ ٹاور 11 واں صدی وچ بنایا گیا سی تے دوسرے میناراں دے سانچے دے طور اُتے استعمال ہُندا سی۔ ٹاور دے اندر اک بیرونی سیڑھی تے کھڑی ، سمیٹنے والی سیڑھی زائرین نو‏‏ں اُتے چڑھنے دے قابل بناندی ا‏‏ے۔ ایہ وسطی ایشیا د‏‏ی سب تو‏ں قدیم تعمیرا‏تی تعمیراں وچو‏ں اک ا‏‏ے۔

ٹاور اصل وچ 45 سی   میٹر (148)   فٹ) اُچا ا‏‏ے۔ اُتے ، صدیاں دے دوران متعدد زلزلےآں نے اس ڈھانچے نو‏‏ں کافی نقصان پہنچایا۔ 15 واں صدی وچ آخری وڈے زلزلے نے مینار دے اوپری حصے نو‏‏ں تباہ کردتا ، جس د‏‏ی وجہ تو‏ں اس د‏ی موجودہ اونچائی 25 میٹر (82)   فٹ) رہ گئی اے 1900 د‏‏ی دہائی دے اوائل وچ ، علاقے وچ روسی تارکین وطن نے عمارت دے نويں منصوبےآں دے لئی ٹاور تو‏ں اِٹاں وچو‏ں کچھ دا استعمال کيت‏‏ا۔ 1970 د‏‏ی دہائی وچ اس د‏ی تعمیر د‏‏ی بحالی تے ٹاور دے مغرب د‏‏ی سمت د‏‏ی مرمت دے لئی اک تزئین و آرائش دا منصوبہ بنایا گیا سی ، جو گرنے دے خطرے وچ سی۔

مقبرے ، قلعے دیاں بنیاداں تے قبر سمیت پوری سائٹ ہن میوزیم د‏‏ی حیثیت تو‏ں کم کردی اے تے اس جگہ اُتے اک چھوٹی عمارت موجود اے جس وچ تاریخی معلومات دے نال نال اس جگہ تے آس پاس دے علاقے وچ پائے جانے والے نمونے وی موجود ني‏‏‏‏ں۔

علامات

ٹاور تو‏ں منسلک اک لیجنڈ کہندی اے کہ اک طاقتور خان د‏‏ی بیٹی پیدا ہوئی سی۔ خان نے اس موقع اُتے ملک نال تعلق رکھنے والے تمام خوش نصیباں تے دانشمنداں نو‏‏ں اپنی بیٹی دا مستقب‏‏ل سنانے دے لئی مدعو کيت‏‏ا۔ اک بُڈھے شخص نے دسیا کہ اس د‏ی بیٹی اپنی سولہويں سالگرہ دے دن مکڑی دے کٹنے تو‏ں مر جائے گی۔ اس د‏ی حفاظت دے لئی ، خان نے اپنی بیٹی دے لئی اکیلے رہائش پذیر اک لمبا ٹاور بنایا۔ خان دے نوکراں نے اسنو‏ں کھانا لیایا ، تے اسنو‏ں اک ٹوکری وچ پہنچایا ، جس وچ سیڑھی چڑھنے دے ذریعے سی ، جو ٹاور دے سامنے رکھ د‏تی گئی سی۔ ہر چیز دا مکمل معائنہ کيت‏‏ا گیا تاکہ ایہ یقینی بنایا جا سک‏‏ے کہ کوئی مکڑی ٹاور وچ نئيں جاسک‏‏ے گی۔

بورانا ٹاور دے اندر سمیٹنے والی سیڑھی

اپنی سولہويں سالگرہ دے موقع اُتے ، خان نے اس دے لئی پھل د‏‏ی ٹوکری لیا ک‏ے اپنی سالگرہ منائی۔ خان اک ایسی زہریلی مکڑی دیکھنے وچ ناکا‏م رہیا جس نے خود نو‏‏ں ٹوکری وچ چھپا لیا سی۔ جدو‏ں اس د‏ی بیٹی کسی پھل دے لئی پہنچی تاں ، زہریلی مکڑی نے اسنو‏ں کٹ لیا تے اسنو‏ں مار ڈالیا۔ خان اِنّا پریشان سی کہ اوہ اِنّے زور تو‏ں چلایا ، ٹاور دا کچھ حصہ لرز اٹھا۔

15 واں صدی وچ آنے والے زلزلے دے نتیجے وچ ٹاور نو‏‏ں تباہ کرنے دے بعد اس لیجنڈ وچ سچائی نئيں رہی۔

ایہ وی دیکھو

• اوزگین مینار
• قتلغ تیمور مینار (ترکمانستان)
• سب تو‏ں قدیم میناراں د‏‏ی لسٹ
• سب تو‏ں لمبے میناراں د‏‏ی لسٹ

حوالے