بحر (شاعری)

بحر، اک شعری صنف اے تے نظم دی کِسے وی قِسم لئی ضرُوری سمجھی جان٘دی اے۔

ویروا

بحر عربی زبان وِچ وڈے سمندر نوں یا دریا نوں آکھدے نیں۔ سمندر تے دریا اپنے اندر وسعت تے ڈونگھائی رکھدے نیں۔ شعراں دِی بحر وچ وِی بہت سارے اوزان ہوندے نیں۔ ایس وسعت پاروں اوس نوں بحر آکھیا جاندا اے۔ ایس علم نوں ’’علم عروض‘‘ آکھیا جاندا اے تے ایس علم دا مؤجد خلیل بن احمد بصری نے بڑی سوچ وچار توں بعد پندراں قِسم دیاں بحراں ایجاد کیتیاں سن، جیہناں وچوں بحر رمل، بحر رجز، بحر کامل بہت مشہور نیں۔ شاعری وچ بحر اوس پیمانے نوں آکھیا جاندا اے جیہڑا کچھ مِتھے ہوئے لفظاں دِی ترتیب تے تکرار نال وجود وِچ آؤندا اے۔ شاعر ایسے ای پیمانے نُوں بنیاد بݨا کے شعر کہندے نیں۔ جیویں میاں محمد بخش دا ایہ شعر بحر رمل وچ اے جیہدا وزن اے: فاعلاتن، فاعلاتن، فاعلات۔

• کہاں کی بھگتیاں دا حال یارو
  ہوئے دل خون وِچھوڑے نال یارو
  ہویا ہر اِک روانہ پکڑ رستہ
  شکستہ دل شکستہ دل شکستہ

ہور دیکھو

• ردیف
• قافیہ
• مطلع
• مقطع