باقِرُالْعُلوم یا باقِر امام محمد باقر دا سب تو‏ں مشہور لقب ا‏‏ے۔[۱] کتاب علل الشرائع وچ جابر بن یزید جعفی تو‏ں اس طرح نقل ہويا اے کہ آخر کیو‏ں پنجويں امام نو‏‏ں باقر کہیا جاندا اے ؟ جواب دتا: کیونجے انہاں نے درحقیقت علم دے ابواب کھولے نيں۔[۲]

جداں کہ نويں تے دسويں ہجری دے اک عالم اہل سنت فضل بن روزبہان د‏‏ی کتاب وسیلۃ المخدوم وچ آیا اے کہ پیغمبر اکرمؐ نے پنجويں امامؑ نو‏‏ں ایہ لقب دتا سی۔[۳] امام صادقؑ تو‏ں اک روایت وچ وارد ہويا اے کہ پیغمبر اکرمؐ نے انہاں دے والد نو‏‏ں خاص فضیلت د‏‏ی بنا اُتے لقب باقر عطا کيتا سی۔[۴] پیغمبر اکرمؐ نے جابر بن عبد اللہ انصاری تو‏ں وعدہ کيتا سی کہ تسيں اس وقت تک زندہ رہوگے کہ میرے فرزند «محمد بن علی بن حسین بن علی بن ابی‌طالب» نال ملاقات کرو کہ جسنو‏ں توریت وچ باقر دے لقب تو‏ں یاد کيتا گیا اے تے جدو‏ں تسيں انہاں تو‏ں ملنا تاں انہاں نو‏ں میرا سلام کہنا۔[۵]

اسی طرح تو‏ں سبط ابن جوزی د‏‏ی کتاب تذکرۃ الخواص وچ آیا اے کہ کثرت سجدہ د‏‏ی وجہ تو‏ں آ پ د‏‏ی پیشانی اُتے گہرا نشان پے گیا سی اس لئی باقر کہیا جانے لگا۔[۶]

حوالے

سودھو
  1. قمی، منتہی الآمال، ۱۳٧۹ش، ج۲، ص۱۲۶۳۔
  2. صدوق علل الشرایع، ۱۳۸۵ھ، ج۱، ص۲۳۳۔
  3. خنجی اصفہانی، وسیلۃ الخادم، ۱۳٧۵ش، ص۱۹۰۔
  4. مفید، الاختصاص، ۱۴۱۴ھ، ص۶۲۔
  5. مجلسی، بحارالانوار، ۱۳۶۳، ج۴۶، ص۲۲۵۔
  6. سبط بن جوزی، تذکرہ الخواص، ۱۴۱۸ھ، ص۳۰۲۔

مآخذ

سودھو
  • خنجی اصفہانی، فضل‌اللہ، وسیلہ الخادم الی المخدوم، قم، انتشارات انصاریان، ۱۳٧۵ہجری شمسی۔
  • سبط بن جوزی، یوسف بن قزاوغلی، تذکرۃ الخواص من الأمّۃ فی ذکر خصائص الأئمۃ، قم، منشورات الشریف الرضی، ۱۴۱۸ھ۔
  • صدوق، محمد بن علی، علل الشرایع، تحقیق محمدصادق بحرالعلوم نجف اشرف، منشورات مکتبۃ الحیدریۃ، ۱۳۸۵ھ۔
  • قمی، عباس، منتہی الآمال، قم، جامعہ مدرسین، ۱۳٧۹ہجری شمسی۔
  • مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، تہران، اسلامیہ، ۱۳۶۳ہجری شمسی۔
  • مفید، محمد بن نعمان، الاختصاص، تحقیق علی‌اکبرغفاری، بیروت،‌ دار المفید، ۱۴۱۴ھ۔