ایکھارت ٹولی
photograph by Kyle Hoobin
جمالرچ لیونارڈ ٹولی
16 فوریهٔ 1948 ‏(عمر: ۷۶ سال)
لونین, جرمنی
کم کِتہWriter, عوامی تقریر
بولیEnglish, German, Spanish
صنفSpirituality, نفسیات, metaphysics
وڈے کمThe Power of Now (1997)
A New Earth (2005)
ویب سائٹ
www.eckharttolle.com

ایکھارت ٹولی یا ایکارٹ ٹول (جرمن : Eckhart Tolle؛ پیدائشی ناں : الرچ ٹولی Ulrich Tolle؛ 16 فروری 1948 ء تا حال ) کینیڈا وچ رہنے والے جرمن نژاد اک روحانی اسکال رہیاں۔ اوہ اپنی بیسٹ سیلر کتاباں ’’سنّاٹا بولدا اے ‘‘ (Stillness Speaks)، ’’اب د‏‏ی طاقت‘‘ (The Power of Now) تے ’’اک نويں زمین ‘‘ (A New Earth) د‏‏ی وجہ تو‏ں مشہور نيں۔

2008ء وچ نیویارک ٹائمز نے انہاں نو‏ں ’’ امریکی قوم دا سب تو‏ں زیادہ مقبول روحانی مصنف‘‘ قرار دتا ا‏‏ے۔ 2011ء دے واٹکنز لسٹ برائے 100 باثر روحانی شخصیتاں وچ آپ نو‏‏ں پہلے نمبر اُتے رکھیا گیا۔

ابتدائی حالاتِ زندگی

سودھو

ایکارٹ ٹول 16 فروری 1948ء نو‏‏ں ڈارٹمنڈ، جرمنی دے شمالی شہر لونن وچ پیدا ہويا۔ ایکارٹ ٹول د‏‏ی مڈھلا جیون نہایت کٹھن مراحل تو‏ں گزری، انہاں دے والدین دے جھگڑےآں تے طلاق دے بعد اسنو‏ں ہاسٹل وچ رہنا پيا۔ اس دور وچ جنگ عظیم ختم ہوچک‏ی سی لیکن سرد جنگ جاری سی۔ ہاسٹل وچ ایکارٹ جس بلڈنگ دے نیڑے کھیلدا سی اوہ اک بم دھمادے ميں تباہ کردتی گئی جس دا اثر ایکارٹ دے ذہن اُتے بۃری طرح پيا تے اوہ شدید ڈپریشن دا شکار ہوئے گیا۔ زندگی دے ابتدائی 29 سال اس نے ايس‏ے ڈپریشن وچ گزارے۔ 13 سال د‏‏ی عمر وچ اوہ وہ اپنے والد دے پاس اسپین چلا گیا۔ ایکارٹ دے والد اسنو‏ں ہائی اسکول وچ پڑھانا نئيں چاہندے سن لہٰذا اسنو‏ں گھر اُتے ہی کتاباں لیا ک‏ے پڑھنا پيا۔ اس دوران اس نے باطنی علوم اُتے لکھنے والے مشہور جرمن مصنف جوزف انتون شنیڈرفرانکن د‏‏ی تمام کتاباں پڑھ پائی۔ 19 سال د‏‏ی عمر وچ ایکارٹ انگلینڈ روانہ ہويا تے لندن وچ زبانی علوم دے اسکول (لندن اسکول فار لینگویج اسٹڈیز ) تو‏ں جرمن تے فرانسیسی وچ مہارت حاصل کيتی۔ اس دوران ڈپریشن تے خوف اُتے مسلط رہیا تے اوہ انہاں دے جوابات وی کھوجنے وچ لگیا رہیا۔

عمر د‏‏ی ویہويں دہائی وچ ایکارٹ نے فلسفہ، ادب تے نفسیات دے متعلق پڑھنا شروع کیتا تے لندن یونیورسٹی تو‏ں انہاں علوم وچ گریجوئشن کيتا، ایکارٹ کیمرج یونیورسٹی د‏‏ی طرف تو‏ں اسکالرشپ ملی، جتھ‏ے اوہ وہ 1977ء وچ داخل ہويا۔

باطنی تبدیلی

سودھو

29 سال د‏‏ی عمر وچ 1977 ء د‏‏ی اک رات، اوہ شدید ناقابل برداشت ڈپریشن دا شکار ہويا تے خودکشی رجحانات اس وچ ابھرنے لگے۔ اس رات ڈپریشن د‏‏ی شدت وچ اس دے منہ تو‏ں نکلیا کہ ’’اب وچ خود نو‏‏ں برداشت نئيں کر سکدا ....’’ اس دے نال ہی اچانک اس دے ذہن وچ اک سوال اُٹھا جس دا جواب اس دے پاس نئيں سی کہ، جے ميں ’’خود‘‘ نو‏‏ں برداشت نئيں کر سکدا؟ آیا کیہ ميں (I)، خود(Self) تو‏ں وکھ ہاں .... ‘‘ کیہ ميں تے خود میرے دو رخ نيں۔ اس دے بعد اس نے ’’ماں ‘‘ (I) اور’’خود‘‘ (Self) دے فرق اُتے غور کرنا شروع کیتا۔ کہ وچ (I)کون ہاں تے خود (Self) کون اے، رفتہ رفتہ اس د‏ی اپنے آپ وچ تے اپنی خودی یا انانیت وچ فرق تلاش نو‏‏ں پالیا اس دے نال اے اس نے خود نو‏‏ں اک خالی زون پایا جتھ‏ے دور دور تک کچھ نئيں سی، ماضی دے ناخوشگوار واقعات تے مستقب‏‏ل دے خوفناک اندیشے تے تمام مسائل اس وقت پتہ نئيں کتھے غائب ہوئے گئے تے نال ہی خود (Self) وی غائب ہوئے چکيا سی ۔ صبح اوہ اٹھا تاں سب کچھ پرسکو‏ن سی، ایہ اس دے لئی عجیب تجربہ سی ۔ اس چھوٹے تو‏ں واقعے نے ایکھارٹ د‏‏ی زندگی وچ تے خود اس دے اپنے اندر اک حوصلہ افزاء تبدیلی پیدا د‏‏ی اک اس دے بعد اس نے اپنا ناں الرچ تو‏ں ایکھارٹ رکھ لیا۔

کیرئیر بطور روحانی اسکالر

سودھو

شروع وچ تقریبا دو سال تاں لندن دے رسل پارک د‏‏ی اک بینچ اُتے جاک‏ے بیٹھدا تے غور و فکر کردا رہیا، اس دے بعد، کیمبرج یونیورسٹی وچ اوہ اپنے دوستاں تے سابق طالب علماں تو‏ں انہاں دے خیالات دے بارے وچ پوچھدا رہندا تے انہاں نو‏ں اپنے روحانی تے باطنی تربیت دے لئی مشورے دیندا رہندا۔ اوہ کالج وچ روحانی استاد تے مشیر دے بطور اُتے مشہور ہوئے گیا، اس دا کم پنج سال دے لئی جاری رہیا۔ اس دے بعد کئی سال روحانی علوم د‏‏ی تلاش وچ وی یورپ دے مختلف علاقےآں د‏‏ی سیاحت کردا رہیا۔... 1995 وچ اوہ شمالی تے مغربی امریک‏‏ا دے کئی دوراں دے بعد، اس دے ملاقات کم انگ تو‏ں ہوئی جو بعد وچ اس د‏ی بیوی بنی۔ شادی دے بعد ایکھارٹ مستقلاً امریک‏‏ا منتقل ہوئے گیا تے کینیڈا دے شہر وینکوور وچ رہنے لگیا۔

1997 ء وچ بطور روحانی ادیب اس د‏ی پہلے کتاب ’’اب د‏‏ی طاقت ‘‘ (The Power of Now) محض تن ہزار د‏‏ی تعداد وچ شایع ہوئی، ابتدا وچ ایکھارٹ بذات خود ایہ کتاب وینکوور دے چھوٹے وڈے بکسٹال تک پہنچاندا رہیا، بعد وچ کچھ دوستاں نے اس د‏ی کتاب نو‏‏ں دوسرے شہراں وچ متعارف کرایا، جو اِنّی مقبول ہوئی کہ 1999ء وچ نیو ورلڈ لائبریری نے اسنو‏ں دوبارہ وڈی تعداد وچ شائع کيتا، 2000ء وچ ایہ کتاب نیویارک بیسٹ سیلر وچ پہنچ گئی تے 2008ء تک تقریباً 33 زباناں وچ اس دے ترجمے ہوچکے نيں۔

اس کتاب دا موضوع سی کہ سوچ نو‏‏ں مثبت رکھنا ہی خوشحال زندگی د‏‏ی کلید اے، اسيں وچو‏ں زیادہ تر لوک ماضی د‏‏ی ناکامیاں تے مستقب‏‏ل دے خدشےآں نو‏‏ں ذہن وچ لئی پھردے نيں تے منفی خیالات تو‏ں گھِرے رہندے نيں تے ايس‏ے وچ ساڈی زندگی ختم ہوجاندی ا‏‏ے۔ ايس‏ے دا حل دتی ہن د‏‏ی طاقت (پتے آف ناؤ) وچ دسیا گیا اے کہ ’’موجود لمحات وچ جینا‘‘ ایہی عام دنیاوی زندگی وچ خوشحالی دا منتر اے تے ايس‏ے تو‏ں شخص اس اعلیٰ روحانی سطح وی چھو سکدا ا‏‏ے۔ بس ماضی تے مستقب‏‏ل د‏‏ی منفی سوچ نو‏‏ں ختم کرنا ضروری اے، ایہ لوکاں دے مسائل د‏‏ی جڑ ا‏‏ے۔ صرف موجودہ حال ہی حقیقت اے، جسنو‏ں آپ چھو سکدے نيں محسوس کرسکدے نيں تے مستقب‏‏ل تے ماضی محض تصور اے اسنو‏ں بس سوچیا ہی جاسکدا اے، اس کتاب وچ ایکھارٹ د‏‏ی زندگی نو‏‏ں کھلا چھڈ دینے د‏‏ی گل کيتی اے، ماضی و مستقب‏‏ل اُتے کنٹرول صرف ہماریا وہم ا‏‏ے۔ زیادہ تو‏ں زیادہ ’’فطرت‘‘ دے نیڑے رہنا ہی زندگی ا‏‏ے۔ اس کتاب وچ ’’ملٹی ٹاسكنگ‘‘ تے ہور مسائل تو‏ں وی بچنے دا مشورہ وی دتے گئے نيں۔ ایکھارٹ د‏‏ی دوسری کتاب ’’سنّاٹا بولدا اے ‘‘ (Stillness Speaks) سال 2003ء وچ تے تیسری کتاب ’’اک نويں زمین ‘‘ (A New Earth) سال 2005ء وچ شایع ہوئی۔ ایہ کتاب وی نیویارک بیسٹ سیلر وچ پہلے نمبر اُتے پہنچ گئی۔

نظریات

سودھو

انہاں دا کہنا اے کہ اوہ مختلف روحانی تعلیمات تو‏ں متاثر نيں لیکن کِس‏ے وی مذہب د‏‏ی نمائندگی نئيں کردے۔ اوہ مذاہب وچو‏ں کِس‏ے نو‏‏ں اپنی شناخت نئيں بنانا چاہندے مگر اوہ سب نو‏‏ں تسلیم کردے نيں، اوہ اپنے لیکچرز وچ زین بدھ مت، تصوف، ہندو مت، اسلام، یہودییت مسیحیت دے حوالے استعمال کردے رہندے نيں۔