ایڈورڈ ساپیر

ایڈورڈ ساپیر
(انگریزی وچ: Edward Sapir)
جم	26 جنوری 1884
وفات	4 فروری 1939 (55 سال)  نیو ہیون، کنیکٹیکٹ
شہریت	امریکا
رکن	امریکی اکادمی برائے سائنس و فنون ،  قومی اکادمی برائے سائنس
عملی زندگی
مادر علمی	کولمبیا یونیوسٹی (–۱۹۰۹)
تعلیمی اسناد	پی ایچ ڈی
ڈاکٹری مشیر	فرانز بوس
استاذ	فرانز بوس
پیشہ	ماہر انسانیات ،  ماہرِ لسانیات ،  استاد جامعہ ،  فلسفی
پیشہ ورانہ زبان	یدش ،  انگریزی
شعبۂ عمل	لسانیات
ملازمت	ییل یونیورسٹی ،  یونیورسٹی آف شیکاگو

ایڈورڈ سپیر (26 جنوری، 1884 – 4 فروری، 1939) اک امریکی انتھراپولوجسٹ-بولی سائنسدان سی، جس نوں بولی-سائنس دے انوراج دے شروعاتی ترقی وچ سبھ توں اہم شخصیتاں وچوں اک منیا جاندا اے۔

سپیر دا جم جرمن پومرینیا وچ ہویا سی۔ جدوں اوہ بچپن وچ سی تاں اس دا پروار امریکہ چلا گیا۔ اسنے کولمبیا وکھے جرمنک بھاشائی شاستر دا مطالعہ کیتا، جتھے اوہ فرانز بوس دے اثر ہیٹھ آیا جس نے اس نوں مول امریکی بولیاں اتے کم کرن لئی راغب کیتا۔ اپنی پی۔ایچ۔ڈی۔ ختم کردے ہوئے۔ اوہ کیلیفورنیا گیا سی اتے اتھے الفیڈ کروبر نال کم کرن لئی گیا سی۔ اس ولوں کینیڈا دے جیؤلوجیکل سروے ولوں پندراں سالاں توں نوکری کیتی گئی سی، جتھے اوہ اتری امریکہ دے اک اہم بھاشائی سائنسدان دے روپ وچ اپنے آپ وچ آیا، دوسرا لیونارڈ بلومفیلڈ۔ اسنوں شکاگو یونیورسٹی وچ پروفیسرشپ دی پیش کش کیتی گئی اتے بولی سائنس دے انشاشن دے پیشیوراناکرن لئی کئی سالاں تک کم کردے رہے۔ اپنی زندگی دے انت تک، اوہ ییل وچ اینتھراپولوجی دا پروفیسر رہا، جتھے اوہ اصل وچ کدے وی صحیح نہیں بیٹھدا سی۔ اسدے بہت سارے طالب علماں وچوں بولی سائنسدان میری ہاس اتے مورس سودیش سن، اتے نریٹولوجسٹ، جویں کہ پھریڈ ایگن اتے ہورنس پاڈرمیکر سن۔

اپنی بھاشائی پچھوکڑ دے نال، سپیر بولی سائنس اتے اینتھراپولوجی دے وچکار پوری طرحاں تعلقاں دا ترقی کرن والے بوئس دا اک طالب علم بن گیا۔ سپیر نے اوہناں طریقیاں دا مطالعہ کیتا جس وچ بولی اتے سبھیاچار اک دوجے نوں متاثر کردے ہن، اتے اوہ بھاشائی اختلاف، اتے تہذیبی دنیا دے وچاراں وچ انتر دے وچ تعلقات وچ دلچسپی رکھدے سن۔ اسدی سوچ دے اس حصے نوں اس دے طالب علم بینجامن لی ورپھ نے بھاشائی رشتے داری دے اصول جاں “ساپر-ورف” پرسوچ وچ ترقی یافتہ کیتا سی۔ اینتھراپولوجی وچ سپیر نوں اینتھراپولوجی وچ نفسیات دی اہمیت دے پریرک وجوں جانیا جاندا اے، اس نوں قایم رکھنا کہ وکھ وکھ انفرادی شخصیتاں درمیان سمضموناں دی نیچر دا مطالعہ کرنا اوہناں طریقیاں لئی اہم اے جنہاں وچ سبھیاچار اتے سماج دا ترقی ہندا اے۔

بھاشائی سائنس وچ اس دے پرمکھ یوگداناں وچوں اک اے اسدا امریکہ دیاں دیسی بولیاں دا ونڈکرن، جس اتے اسنے اپنے زیادہ تر پیشہ ور جیون لئی پھلار نال دسیا۔ اسنے پھونومول دے جدید تجزیہ نوں ترقی یافتہ کرن اتے دھنی سائنس دی سمجھ نوں بہت اگے ودھاؤن وچ اک اہم کردار نبھایا۔

سپیر توں پہلاں تریخی بھاشا-سائنس نوں دیسی لوکاں دیاں بولیاں اتے لاگوُ کرنا عامَ طور تے ناممکن منیا جاندا سی کیونکہ ایہہ منیا جاندا سی کہ اوہ انڈو-یورپیئن بولیاں نالوں ودھیرے ملوان ہن۔ سپیر نے سبھ توں پہلاں ایہہ ثابت کیتا کہ تلناتمک بھاشائی سائنس دے دیسی بولیاں اُتے لاگوُ ہندے ویلے برابر جائز سن۔ اینسائیکلوپیڈیا برٹینکا دے 1929 دے اڈیشن وچ اسنے شائع کیتا جو اس ویلے دیسی مول امریکی بولیاں دا سبھ توں ادھکارت ورگیکرن سی، اتے سبھ توں پہلاں جدید تلناتمک بولی سائنس دے ثبوت دی بنیاد تے سی۔ اوہ پہلا انسان سی جس نے ایلرجی، اٹو-ازٹین اتے نہ-ڈینے بولیاں دے ورگیکرن لئی ثبوت پیش کیتے سن۔ اسنے کجھ بولیاں والے پریواراں نوں پیش کیتا جنہاں نوں صحیح ڈھنگ نال پردارست نہیں کیتا گیا منیا جاندا اے، مگر اوہ جو پڑتال جاری رکھدے ہن جویں کہ ہوکان اتے پینٹیئن سن۔

اسنے اتھابسکن بولیاں، چنکان بولیاں اتے اٹو-ازٹیکن بولیاں دے مطالعہ وچ مہارت حاصل کیتی، جس وچ ٹیکلاما، وسرام، دکھنی پائیوٹ دے اہم گرائمر متعلق ذکر پیدا ہوئے، بعد وچ اپنے کیریئر وچ اسنے یدی، عبرانی اتے چینی دے نال-نال جرمنک بولیاں نال وی کم کیتا، اتے اس نے اک قومانتری معاون بولی دے ترقی وچ وی نویش کیتا۔

بچپن اتے جوانی

سپیر دا جم پومیرانیا صوبہ دے لائنبرگ وچ لتھوانیئن یہودیاں دے اک پروار وچ ہویا سی جتھے اس دے پیؤ، جیکب ڈیوڈ ساپیر، اک کینٹر وجوں کم کردے سن۔ پروار آرتھوڈاکس نہیں سی اتے اسدے پیؤ نے اس دے سنگیت ولوں یہودی دھرم نال اپنے تعلقات قایم رکھے۔ سپیر پروار پومیرانیا وچ زیادہ دیر نہیں رہا اتے جرمن نوں کدے وی قومیت وجوں قبول نہیں کیتا۔ ایڈورڈ سپیر دی پہلی بولی یدی اتے بعد وچ انگریزی سی۔ 1888 وچ، جدوں اوہ چار سالاں دا سی، ایہہ پروار لورپول، انگلینڈ گیا اتے 1890 وچ، امریکہ امریکہ، رچمنڈ، ورجینیا چلا گیا۔ اتھے ایڈورڈ سپیر نے اپنے چھوٹے بھرا میکس نوں ٹائیفائیڈ بخار نال گوا دتا‌‌۔ اسدے پیؤ نوں دعا ستھان وچ نوکری کرن وچ مشکل آئی اتے انت وچ اوہ نیویارک وچ لوئر ایسٹ سائیڈ وچ رہن لگ پئے، جتھے پروار غریبی وچ رہندا سی۔ جویں کہ یعقوب سپیر اپنے پروار دا گزارا نہیں کر سکیا، سپیر دی ماں ایوا سیگل سپیر نے مڈھلیاں ضرورتاں دی تکمیل لئی اک دوکان کھولھ لئی۔ اوہناں دا رسمی طور اُتے 1910 وچ طلاق ہو گیا۔ نیویارک وچ سیٹل ہون توں بعد، ایڈورڈ سپیر دا پالن پوشن زیادہ تر اسدی ماں ولوں کیتا گیا، جس نے سماجی رفتار شیلتا لئی سکھیا دی اہمیت' تے زور دتا اتے پروار نوں ودھدے ہوئے یہودی دھرم توں ہٹا دتا۔ بھاویں ایوا سپیر اک اہم اثر سی، پر سپیر نوں اپنے پیؤ کولوں ودوتا، سہج اتے سنگیت وچ علم اتے رچی دی لالسا حاصل ہوئی۔ 14 سال دی عمر وچ، سپیر نے وکاری ہوریس مان ہائی سکول لئی اک پلٹزر سکالرشپ جتی، پر اسنے اس سکول وچ جان دی چون نہیں کیتی جو اسنوں بہت زیادہ پاش ملیا، اس دی بجائے اوہ ڈوٹ کلنٹن ہائی سکول گیا اتے اپنی کالج دی پڑھائی لئی وظیفے دے پیسے بچائے۔ سکالرشپ دے ذریعے سپیر نے اپنی ماں دی گھٹ کمائی نوں پورک بنایا۔

کولمبیا وکھے سکھیا

کالج

Columbia University library in 1903

1901 وچ سفیر کولمبیا وچ داخل ہویا سی، حالے وی اسنے پلزٹر سکالرشپ نال بھگتان کیتا سی۔ کولمبیا اس ویلے کجھ کو پرائیویٹ یونیورسٹیاں وچوں اک سی جسنے یہودی بنیکاراں دے داخلے نوں لگبھگ 12٪ محدود نہیں کیتا سی۔ کولمبیا وچ آؤن والے لگبھگ 40٪ طالب علم یہودی سن۔ سپیر نے بی۔اے۔ (1904) اتے کولمبیا توں جرمنک فلولوجی وچ ایم۔اے۔ (1905)، پی۔ایچ۔ڈی کرن توں پہلاں مانو شاستر وچ اسنے 1909 وچ پوری کیتی۔

سپیر نے کولمبیا وکھے اپنے کالج دے سالاں وچ بولی دے مطالعہ اتے زور دتا، اٹھ سمیسٹراں لئی لاطینی، یونانی اتے فرینچ دی پڑھائی کیتی۔ اپنے سوپھمور سال توں اسنے گورک، اولڈ ہائی جرمن، اولڈ سیکسن، آئیسلینڈی، ڈچّ، سویڈش، اتے ڈینمارکی وچ کورس دا کم پورا کردیاں، جرمنک بولیاں اتے دھیان مرتکز کرنا شروع کر دتا۔ جرمنکس دے پروفیسر ولیئم کارپینٹر دے ذریعے، سپیر نوں تلناتمک بھاشائی سائنس دیاں ودھیاں رابطہ وچ لیاندیاں جو روائتی پھلولوجیکل پہنچ دے مقابلے ودھیرے سائنسی پھریمورک وچ ترقی یافتہ کیتے جا راے سن۔ اسنے سنسکرت دے کورس وی لئے اتے مشہور کمپوزر ایڈورڈ میکڈاول دے ڈیپارٹمنٹ وچ سنگیت دی پڑھائی کرکے اپنی بولی دے ادھئیناں دی تکمیل کیتی (حالانکہ ایہہ اواضع اے کہ کی سپیر نے کدے میکڈاول نال خود مطالعہ کیتا سی)۔ کالج وچ اپنے پچھلے سال وچ، پروپر لونگسٹن پھرینڈ، جو کہ بوس نوں مانو-سائنس لئی "چار کھیتر" پہنچ سکھاؤندا سی، دے نال "اینتھروپولجی ٹو اینتھروپولوجی" دے کورس وچ داخل ہویا۔ اسنے پھرانز بوئس ولوں سکھایا گیا اک نوینتم مانو-سائنس سیمینار وچ وی داخلہ لیا، اک اجیہا کورس جو اسدے کیریئر دی سمت نوں پوری طرحاں بدل دیویگا۔

بوس دا اثر

Franz Boas

حالانکہ اجے وی کالج وچ ہی، سپیر نوں امریکی بولیاں دے گریجوئیٹ سیمینار وچ حصہ لین دی آگیا سی، جس وچ بوس ولوں اکتر کیتے گئے نیٹو امریکن اتے انیوٹ متھہاس دے اناختلاف وی شامل سن۔ اس طرحاں سپیر دی سغیرملکی امریکی بولیاں نال جان-پچھان ہوئی جدوں اوہ جرمنک بھاشا-سائنس وچ اپنی ایم۔اے۔ کر رہا سی تاں روبرٹ لوئی نے کیہا کہ سپیر دا سغیرملکی بولیاں نال موہ بوس نال سیمینار توں شروع ہویا جس وچ بوس نے مول امریکی بولیاں دیاں اداہرناں دی ورتوں بولی دے بنیادی سبھاء بارے سپیر دیاں ساریاں سانجھیاں دھارناواں نوں خارج کرن لئی کیتی۔ سپیر دا 1905 ماسٹر دا تھیسس، جوہان گوٹپھرائیڈ ہرڈر دا معاہدہ دا بولی دی اتپتی بارے تجزیہ سی، اتے اس وچ انیوٹ اتے نیٹو امریکن بولیاں دیاں اداہرناں شامل کیتیاں گئیاں سن، جو کہ کسے جرمنسی توں جانو نہیں سن۔ تھیسس نے ہیلڈر دی بائیبلی دور دے اتہاس نوں قایم رکھن لئی الوچنا کیتی، بولیاں دے وکھ وکھ وبھنتا نوں منظوری دین توں وی ااہل سی، پر اسنے ہردر نال ایہہ وی دلیل دتی کہ دنیا دیاں ساریاں بولیاں وچ برابر دی سہج طاقت اتے گرائمر دی گنجھلتا اے۔ اسنے بھاشائی ٹائیپولوجی دے جدید مطالعہ لئی تقریباً اک پروگرام بیان - اتے بولی دے بہت سارے بنیادی گناں نوں مقرر کرن لئی، “بولیاں دے وکھ وکھ موجودہ سٹاکاں دا بہت وسترت مطالعہ کرن” دی منگ کردیاں کاغذ دا انت کیتا۔

1906 وچ اسنے اپنا کورس پورا کیتا، پچھلے سال مانو سائنس دے کورساں اُتے مرتکز کیتا اتے پھرینڈ نال پریمیٹو کلچر، بوس، ایتھنولوجی نال بوس، پراتتو اتے چینی بولی اتے سبھیاچار دے کورس برتھولڈ لوپھر نال سیمینار لگائے۔ اسنے سیلٹک، اولڈ سیکسن، سویڈش اتے سنسکرت دے کورساں نال اپنی انڈو-یورپیئن پڑھائی وی جاری رکھی‌۔ اپنا کورس پورا کرن توں بعد، سپیر اپنے ڈاکٹورل فیلڈ ورق ول چلیا گیا، اپنے کھوج مضمون تے کم کردیاں تھوڑھے ویلے دیاں نیوکتیاں وچ اسنے کئی سال بتائے۔

شروعاتی فیلڈورک

Tony Tillohash with family. Tillohash was Sapir's collaborator on the famous description of the Southern Paiute language

سپیر دا پہلا پھیلڈورک وسرام چنوک بولی اتے 1905 دی گرمیاں وچ ہویا سی، جسدا دھن امریکی نسلی سائنس بیورو ولوں دتا جاندا سی۔ مول روپ وچ امریکی بولیاں دے کھیتر وچ ایہہ پہلا تجربہ بوس ولوں نیڑیوں کیتا گیا سی، جو سپیرو نوں بیورو لئی نسلی جانکاری اکٹھی کرن وچ خاص طور تے دلچسپی رکھدا سی۔ سپیر نے وشرام پاٹھاں دی اک مقدار اکٹھی کیتی، جو 1909 شائع ہوئی، اتے اسنے بوآس نالوں چنک ساؤنڈ نظام دی ودھیرے سوجھ وان سمجھ حاصل کیتی۔ 1906 دی گرمیاں وچ اسنے ٹیکلما اتے چیسٹا کوسٹا تے کم کیتا۔ ٹیکلاما اتے سپیر دا کم اسدا ڈاکٹورل پرکاشن بن گیا، جسدا اسنے 1908 وچ بچاء کیتا۔ اس کھوز مضمون وچ سپیر دے کم دے کئی اہم رجھاناں دی جھلک دتی گئی، خاصکر دھنی پرنالیاں بارے دیسی بولن والیاں دی سوجھ ول دھیان جو کہ بعد وچ سپیر دے پھونمیج دے اساری دا ادھار بنیگا۔

سپیر نوں برکلے وکھے کیلیفورنیا یونیورسٹی وچ اک عہدے دی پیش کش کیتی گئی، جتھے بوس دا پہلا طالب علم ایلپھریڈ کروبر کیلیفورنیا دیاں سغیرملکی بولیاں دے دستاویزاں لئی کیلیفورنیا راج دے سرویکھن ماتحت اک پروجیکٹ دا مکھی سی۔ کروبیر نے سجھاء دتا کہ سپیر نے لگبھگ الوپ ہو رہی یانا بولی دا مطالعہ کیتا اتے سپیر کم کرن لئی تیار ہویا۔ سپیر نے پہلاں بیٹی بران نال کم کیتا، جو بولی دے کجھ باقی بولن والیاں وچوں اک اے۔ بعد وچ اسنے سیم بتوی نال کم کرنا شروع کیتا، جو یانا دی اک ہور اپبولی بولدا سی، پر جسدا یان متھہاسک علم دا اہم حصہ سی۔ سپیر نے اس بھاشائی انگ دا ذکر کیتا جس وچ یان بولی گرائمر اتے ووکیبولری وچ مرداں اتے عورتاں دے بھاشن وچ وکھرا اے۔

کروبیر اتے سپیر وچالے تعاون اس حقیقت ولوں مشکل ہویا سی کہ سپیر مکمل طور تے پھلار بھاشائی ویروے وچ اپنی اپنی دلچسپی دی پالنا کردے ہوئے، پربندھکی دباواں نوں نظر انداز کردے ہوئے جنہاں تے کروئیبر دا موضوع سی، اوہناں وچوں اک تیزی نال مکمل ہون دی لوڑ اتے مکمل ورگیکرن دے مدعیاں اُتے دھیان مرتکز کرنا سی اخیر وچ سپیر نے مقرر سال دوران کم پورا نہیں کیتا، اتے کروئیبر اس نوں لمی ملاقات دی پیش کش کرن توں ااہل سی۔

برکلے وچ نہ ٹکن توں مایوس ہو کے، سپیر نے اپنی پوری کوشش ہور کماں لئی کر دتی اتے 1910، تک کروئیبر دی ڈونگھی نراشا تک پرکاشن لئی یانا سامان دی کوئی وی تیار کرن لئی تیار نہیں ہویا۔

سپیر کیلیفورنیا چھڈّ کے پینسلوینیا یونیورسٹی وچ فیلوشپ لین لئی جلدی دال ہو گیا، جتھے اس نے نسلی سائنس اتے امریکی بولی سائنس سکھایا۔ پینسلوینیا وچ اسنے بوس دے اک ہور طالب علم، پھرینک سپیک نال نیڑیوں کم کیتا اتے دوہاں نے 1909 دی گرمیاں وچ کیٹابا اُتے کم شروع کیتا۔ 1909 دی گرمیاں وچ وی سپیر اپنے طالب علم جے ایلڈن میسن نال اتاہ گیا۔ اصل وچ ہوپی اتے کم کرن دا ارادہ رکھدیاں، اسنے دکھنی پائییوٹ بولی دا مطالعہ کیتا‌۔ اسنے ٹونی ٹلوہاش نال کم کرن دا فیصلہ کیتا، جو مکمل جانکاری دین والا ثابت ہویا۔ اس دی بولی دے دھنی پیٹرناں بارے ٹلوہش دی سخت سوجھ نے سپیر نوں ایہہ سجھاء دتا کہ پھونمیم بولی دے پدھر اُتے صرف اک نچوڑ نہیں اے، پر اصل وچ بولن والیاں لئی نفسیات حقیقت اے۔

ٹلوہاش سپیر دا چنگا متر بن گیا، اتے اس نوں نیویارک اتے پھلڈیلپھیا وچ اس دے گھر ملیا۔ سپیر نے اپنے پیؤ نال مل کے بہت سارے دکھنی پیوٹے گانیاں دا ردعمل کرن لئی کم کیتا جو کہ ٹلوہاش جاندے سن۔ اس پھلدائک تعاون نے 1930 وچ شائع دکھنی پیوٹ بولی دے کلاسیکل ذکر لئی زمینی کم کیتے اتے سپیر نوں شوشونیئن بولیاں نوں ناہون بولیاں نال جوڑن دے سٹے پیش کرن دے یوگ بنایا - اٹو-ازٹیکن بولی پروار دا قیام کیتا۔ دکھنی پیوٹے دا سپیر دا ذکر بولی سائنس ولوں "وشلیشنتمک اتمتا دا اک نمونہ" وجوں جانیا جاندا اے۔

پینسلوینیا وکھے، سپیر نوں تاکید کیتی گئی سی کہ اوہ آرامدائک محسوس کرن نالوں تیز رفتار نال کم کرے۔ اسدا "گرامئر ساؤتھرین پائییوٹ" بوس دی ہینڈبکّ آف امریکن انڈین لینگوئیجز وچ شائع ہونا چاہیدا سی، اتے بوس نے اسنوں اک مڈھلے اڈیشن نوں پورا کرن دی اپیل کیتی جدکہ پرکاشن لئی فنڈ مہیا راے، پر سپیر کوآلٹی اتے سمجھوتہ نہیں کرنا چاہندا سی، اتے وچ انت وچ ہینڈبکّ نوں سپیر دے ٹکڑے بغیر پریس کرن لئی جانا پیا‌۔ بوس اپنے طالب علم لئی ستھر ملاقات لئی کم کردا رہا، اتے اسدی سفارش ولوں سپیر نوں کینیڈیئن جیؤلوجیکل سروے ولوں تعینات کیتا گیا، جو چاہندا سی کہ اوہ کینیڈا وچ مانو سائنس دے سنستھاگتکرن دی اگوائی کرے۔ سپیر، جو اس ویلے تک کجھ امریکی کھوج یونیورسٹیاں وچوں اک وچ کم کرن دی امید چھڈّ گیا سی، نے تعیناتی نوں قبول کر لیا اتے اوٹاوا چلا گیا۔

اوٹاوا وچ

سپیر نے اوٹاوا وچ جیؤلوجیکل سروے آف کینیڈا وچ مانو-سائنس ڈیپارٹمنٹ دا قیام کیتا اتے ڈاریکٹ کیتا۔ جدوں اس نوں نوکری اُتے رکھیا گیا سی، اوہ کینیڈا دے پہلے پورے ویلے دے مانو-سائنسداناں وچوں اک سی۔ اوہ اپنے ماپیاں نوں اپنے نال اوٹاوا لے ​​آیا اتے جلدی ہی اپنا پروار قائم کر لیا اتے پھلورینس ڈیلسن نال ویاہ کروا لیا، جس دی لتھوانیئن یہودی جڑھاں وی سن۔ نہ ہی سپیر اتے نہ ہی ڈیلسن میچ دے حق وچ سن۔ ڈیلسن، جو کہ ولنا دے وکاری یہودی مرکز توں سن، نے سپیر نوں پینڈو اتم منیا سی اتے اک نروگھن اکادمک کھیتر وچ اس دے کیریئر توں گھٹ متاثر ہوئے سن۔ ایڈورڈ اتے پھلورینس دے تن بچے سن: ہربرٹ مائیکل، ہیلن روتھ اتے پھلپ۔

کینیڈا دا جیؤلوجیکل سروے

جیؤلوجیکل سروے آف کینیڈا دے اینتھروپولوجیکل ڈویزن دے ڈائریکٹر ہون دے ناطے، سپیر نے کینیڈا دیاں سغیرملکی سبھیاچاراں اتے بولیاں دے دستاویزاں لئی اک پراجیکٹ شروع کیتا۔ اسدا پہلا فیلڈ ورق اسنوں نوٹکا بولی اتے کم کرن لئی وینکوور آئیلینڈ لے گیا‌۔ سپیر توں علاوہ ڈویزن وچ دو ہور سٹاف میمبر ماریئس باربیؤ اتے ہرلن آئی سمتھّ سن۔ سپیر نے زور دے کے کیہا کہ بھاشائی شاستر دا انراج نسلی ذکر لئی اٹٹ اہم سی، دلیل دتی کہ جس طرحاں کوئی وی لاطینی جانے بغیر کیتھولک چرچ دے اتہاس بارے وچار کرنا جاں جرمن نوں جانے بغیر جرمن دے لوک-سنگتاں دا مطالعہ کرن دا سپنا نہیں دیکھیگا، اس لئی مطالعہ ول جان دی کوئی سمجھ نہیں آئی سغیرملکی بولیاں دی جانکاری توں بناں دیسی لوکدھاراواں دی اس ویلے، کینیڈیئن پہلے راشٹر دیاں بولیاں جہڑیاں چنگی طرحاں جانیاں جاندیاں سن کواکیؤٹل سن، جو بوس، شنشیئن اتے ہیڈا ولوں ورنت کیتیاں گئیاں ہن۔ سپیر نے واضع طور تے یورپیئن بولیاں دے دستاویزاں دے ماپدنڈاں دی ورتوں کردیاں ایہہ دلیل دتی کہ سغیرملکی بولیاں دے اکٹھے کیتے جان والے علم دا بہت اہمیت سی۔ بوسیئن مانو-سائنس دے اچّ میاراں دی شروعات کردیاں، سپیر نے اوہناں شقین نسلی سائنسداناں توں دشمنی نوں بھڑکایا جو محسوس کردے سن کہ اوہناں نے اہم کم وچ یوگدان پایا اے۔ شقین اتے سرکاری مانو-سائنسداناں دے یتناں توں امطمعن، سپیر نے انشاشن نوں پیشہ ور بناؤن لئی، اک پرمکھ یونیورسٹی وچ مانو-سائنس دا اک اکادمک پروگرام پیش کرن دا کم کیتا۔

سپیر نے ساتھی بوسیاں نوں مدد دتی: پھرینک سپیک، پال ریڈن اتے الیگزینڈر گولڈنویئسر، جس نے باربیؤ نال پوربی وڈلینڈز دے لوکاں: اوجیبوا، اروکوئس، ہراں اتے ویندوٹ اُتے کم کیتا۔ سپیر نے میکینزی وادی اتے یوکون دیاں اتھابسکین بولیاں اُتے کم شروع کیتا، پر اس لئی مدد حاصل کرنا مشکل ثابت ہویا، اتے اسنے مکھ طور' تے نوٹکا اتے اتر مغربی تٹّ دیاں بولیاں اُتے دھیان دتا۔

کینیڈا وچ اپنے ویلے دوران، سپیر نے سپیک نال مل کے سغیرملکی حقاں لئی اک وکیل وجوں وی کم کیتا، سغیرملکی بھائیچاریاں لئی بہتر ڈاکٹری دیکھبھال دی شروعات کرن لئی عوامی طور تے بحث کیتی، اتے چھ قوم اروکوئس دی مدد کیتی جو گیاراں واپم بیلٹاں نوں مڑ حاصل کرن وچ مدد کر رہی سی۔ رزرویشن اتے پینسلوینیا یونیورسٹی دے اجائب گھر وچ پردرشت کیتے گئے سن۔ (انت وچ بیلٹاں نوں 1988 وچ اروکوئس واپس کر دتا گیا۔) اسنے مغربی تٹّ دے قبیلیاں دے پوٹلیچ تقریب اتے پابندی لگاؤن والے کینیڈیئن قانون نوں الٹاؤن لئی وی دلیل دتی۔

ایشی نال کم

Alfred Kroeber and Ishi

1915 وچ سپیر کیلیفورنیا واپس آیا، جتھے یانا بولی وچ اس دی مہارت نے اس نوں فوری طور اُتے ضروری کر دتا۔ کروبیر یاہی نال جڑے یاہی بولی دے آخری مول بولن والے ایشی دے رابطہ وچ آیا سی، اتے بولی نوں ترنت دستاویز لئی کسے دی ضرورت سی۔ ایشی، جو گوریاں نال رابطہ کیتے بناں وڈا ہویا سی، یاہی وچ ایکادھکار سی اتے اپنے لوکاں دا آخری بچدا میمبر سی۔ اوہ کروئیبرس ولوں گود لیا گیا سی، پر اوہ ٹیبی دے روگ نال بیمار ہو گیا سی، اتے اس دے زیادہ دیر تک رہن دی امید نہیں سی۔ یانا دا سپیکر سیم بٹوی، جس نے سپیر نال کم کیتا سی، یاہی قسماں نوں سمجھن توں ااہل سی، اتے کروبر نوں پورا یعقین سی کہ صرف سپیر ایشی نال گل بات کر سکیگا۔ سپیر نے سان پھرانسسکو دا سفر کیتا اتے 1915 دی گرمیاں وچ ایشی نال کم کیتا، اک ایکی بھاشن دے نال کم کرن لئی نویں طریقیاں دی ایشی توں ملی جانکاری یانا دیاں وکھ وکھ اپبولیاں دے وچکار تعلقات نوں سمجھن لئی انمول سی۔ ایشی دی اپنی بیماری کارن 1916 دے شروع وچ موت ہو گئی سی، اتے کروبیر نے اپنی صحت یاب نہ ہون لئی اس دے نال کم کرن دے محنتی سبھاء نوں انشک طور اُتے ذمہ وار ٹھہرایا سی۔ سپیر نے کم دا ذکر کیتا: “میں سوچدا ہاں کہ میں سرکھات ڈھنگگ نال کہہ سکدا ہاں کہ ایشی نال میرا کم ہن تک دا سبھ توں ودھ ویلے دی کھپت کرن والا اتے نرو-ریکنگ اے جو میں ہن تک کیتا اے۔ ایشی دی عقل مندی چنگے ہاسے نے اکلے کم نوں ممکن بنایا، حالانکہ ایہہ کئی واری میری پریشانی وچ جوڑیا‌۔

اگے ودھدے رہنا

Margaret Mead decades after her affair with Sapir

پہلی عالمی لڑائی نے کینیڈیئن بھو-سائنسی سرویکھن اُتے اپنا اثر پایا، مانو-سائنس لئی فنڈاں وچ کٹوتی کیتی اتے اکادمک ماحول نوں گھٹ رضا مندی دتی۔ امریکن بولیاں دے دو بلاریاں کچھین اتے انگالک نال کم کردیاں سپیر نے اتھابسکن اتے کم جاری رکھیا‌۔ سپیر ہن نہ-دینے بولیاں وچلے خطرے والیاں بولیاں دے دستاویزاں دی بجائے تریخی سمضموناں بارے پرچیاں دی پرکھ کرن وچ زیادہ رچت سی، اصل وچ اک اصولی بن گیا۔ اوہ اپنے امریکی ساتھیاں توں الگ محسوس کرنا وی ودھا رہا سی۔ 1912 توں پھلورینس دی صحتَ پھیپھڑے دے پھوڑے کارن وگڑ گئی، اتے نتیجے وجوں تناء۔ ساپیر گھرانہ وڈے پدھر اُتے ایوا ساپر ولوں چلایا جاندا سی، جو پھلورینس نال چنگی طرحاں میل نہیں کھاندا سی، اتے اس نال پھلورینس اتے ایڈورڈ دوہاں دے دباء وچ وادھا ہویا سی۔ سپیر دے ماپیاں دا ہن طلاق ہو گیا سی اتے اس دے پیؤ نوں کسے دماغی بیماری توں پیڑت جاپدا سی، جس کارن اس نوں ضروری سی کہ اوہ پھلڈیلپھیا لئی کینیڈا چھڈّ جاوے، جتھے ایڈورڈ اسدی وتی مدد کردا رہا۔ پھلورینس لمبے ویلے توں اس دے الونڈی اتے پھیپھڑیاں دے پھوڑے کارن ہسپتال وچ داخل سی، اتے 1924 وچ سرجری توں بعد اک انفیکشن کارن اسدی موت ہو گئی، جس نال سپیر نوں کینیڈا چھڈن لئی آخری پریرنا ملی۔ جدوں شکاگو یونیورسٹی نے اسنوں عہدے دی پیش کش کیتی، تاں اسنے خوشی نال قبول کر لیا۔

کینیڈا وچ اپنے ویلے دے دوران، سپیر اتری امریکہ وچ بولی سائنس وچ موہری شخصیت وجوں اپنے آپ وچ آیا۔ اس عرصے توں اس دے پرکاشن پرکاشناں وچوں اک اوہ اے ٹائم پرسیپیکٹو ان ایبورجنل امیریکن کلچر (1916)، جس وچ اسنے تریخی بھاشائی سائنس دی ورتوں مول امریکی سبھیاچاراں دے پرانے اتہاس دا مطالعہ کرن لئی کیتی۔ خاص طور اُتے اس نوں اس کھیتر وچ قائم کرن لئی اہم اس دی آخری کتاب بولی (1921) سی، جو بولی سائنس دے انشاشن دی اک عامَ آدمی دی جان-پچھان سی جویں کہ اس دی سوچ کیتی گئی سی۔ اسنے سغیرملکی بولیاں لکھن لئی thرتھا متعلق نظریات دے مانکیکرن متعلق امیریکن اینتھروپولوجیکل ایسوسی ایشن نوں رپورٹ تیار کرن وچ وی حصہ لیا۔

اوٹاوا وچ، اسنے فرینچ کینیڈیئن لوک گیت وی اکتر کیتے اتے شائع کیتے، اتے اپنی شاعری دا اک حصہ وی لکھیا۔ شاعری وچ اسدی دلچسپی نے اس نوں اک ہور بوسیئن مانو-سائنسدان اتے شاعر روتھ بینیڈکٹ نال نیڑتا بنائی۔ سپیر نے شروعات وچ "دِ گارڈیئن سپیریٹ" اتے اپنے کھوج مضمون لئی اس دی تعریف کرن لئی بینیڈکٹ نوں چٹھی لکھی سی، پر جلدی ہی احساس ہو گیا کہ بینیڈکٹ نے شاعری چھاپ کے چھاپی سی۔ اوہناں دے پتر وہار وچ دوواں نے اک دوجے دے کم دی الوچنا کیتی، دوویں اکو ہی پرکاشکاں دے ماتحت ہوئے اتے دوویں نکار دتے گئے۔ اوہ دوویں نفسیات اتے انفرادی شخصیتاں اتے تہذیبی نمونے دے وچکار تعلقات وچ وی دلچسپی رکھدے سن، اتے اوہناں دے پتراں وچ اوہ اکثر اک دوجے نوں نفسیات بناؤندے سن۔ حالانکہ، سپیر نے اکثر بینیڈکٹ دے نجی وچاراں اتے بھاوناواں لئی تھوڑھی سمجھ دکھائی، اتے خاص طور اُتے اسدی روڑھیوادی لنگ وچاردھارا نوں اک پیشہ ور اکادمک وجوں بینیڈکٹ دے جدوجہداں نال کھلواڑ کیتا گیا۔ حالانکہ اوہ تھوڑھے ویلے لئی بہت ہی نزدیکی دوست سن، پر آخرکار عالمی نظریہ اتے شخصیت وچ انتر ہی سن جو اوہناں دی دوستی نوں ٹکر دندے سن۔

کینیڈا روانہ ہون توں پہلاں، سپیر دا کولمبیا وچ بینیڈکٹ دی پروٹا مارگریٹ میڈ نال اک چھوٹا جیہا تعلقات سی۔ پر ویاہ اتے اسرت دے کردار بارے ساپر دے روڑھیوادی وچار میڈے لئی انند سن، جویں کہ اوہ بینیڈکٹ گئے سن، اتے جویں کہ میڈ سموآ وچ کھیتری کم کرنا چھڈّ گیا، دوویں پکے طور تے وکھ ہو گئے۔ میڈ نوں سموآ وچ رہندیاں ہی سپیر دے دوبارہ ویاہ دی خبر ملی اتے اسنے اوہناں دے پتر-وہار نوں بیچ اتے ساڑ دتا۔

شکاگو سال

شکاگو وچ سیٹلنگ نے سپیر نوں انٹیکجوئل اتے انفرادی روپ وچ مڑ سرجیت کیتا۔ اسنے بدھیجیویاں نال سماجکتا کیتی، بھاشن دتے، شاعری اتے سنگیت کلباں وچ حصہ لیا۔ شکاگو وکھے اسدا پہلا گریجوئیٹ طالب علم لی پھینگ-کئی سی۔ جدوں تک 1926 وچ سپیر نے دوبارہ ویاہ کروا لیا، ادوں تک سپیر پروار دا دادا-دادا ایوا ولوں وڈے پدھر تے پربندھن کیتا جاندا رہا۔ سپیر دی دوجی بیوی زین وکٹوریا میکلیناگھن اس توں 16 سال چھوٹی سی۔ اوہ اوپٹا وچ اک طالب علم جدوں سپیر نوں پہلی وار ملی سی، مگر اوہ شکاگو یونیورسٹی دے جوینائیل رسرچ ڈیپارٹمنٹ وچ کم کرن لئی وی آئی سی۔ اوہناں دا بیٹا پال ایڈورڈ ساپیر دا جم 1928 وچ ہویا سی۔ اوہناں دا دوسرا پتر جے ڈیوڈ ساپیر مغربی افریقی بولیاں، خاصکر جولا بولیاں وچ ماہر بولی سائنسدان اتے مانو-سائنسدان بن گیا۔ سپیر نے شکاگو سکول آف سوشلیوجی وچ اپنی میمبر شپ راہیں وی اثر پایا اتے نفسیات ہیری سٹیک سلیوان نال اسدی دوستی وی سی

ییل وکھے

1931 توں 1939 وچ اپنی موت تک، سپیر نے ییل یونیورسٹی وچ پڑھایا، جتھے اوہ مانو-سائنس ڈیپارٹمنٹ دا مکھی بن گیا۔ اسنوں ییل نوں مانو-سائنس، بھاشائی سائنس اتے نفسیات نال جوڑن والا اک انتر-انشاسنی پروگرام لبھن لئی سدا دتا گیا سی، جسدا مقصد "شخصیت اتے سبھیاچار دے اثر" دا مطالعہ کرنا سی۔ جدوں کہ سپرّ نوں واضع طور تے اک وکھرا مانو سائنس ڈیپارٹمنٹ لبھن دا کم سونپیا گیا سی، ایہہ سماج-شاستر ڈیپارٹمنٹ ولوں چنگی طرحاں حاصل نہیں ہویا جو ولیئم گراہم سمنر دی “وکاسوادی سماج-شاستر” ولوں کم کیتا سی، جو کہ سپیر دے بوسیئن پہنچ دے لئی سائنسی سی، اتے نہ ہی دو مانو سائنسداناں ولوں انسٹیچیوٹ فار ہیومن رلیشنز کلارک وسلر اتے جیپی مردوک سن۔ سپیر ییل وکھے کدے پرپھلت نہیں ہویا، جتھے 9 569 وچوں صرف چار یہودی پھیکلٹی میمبراں وچوں اک ہون کرکے اس نوں پھیکلٹی کلبّ وچ میمبر شپ توں انکار کر دتا گیا، جتھے سینئر پھیکلٹی نے اکادمک کاروبار بارے چرچہ کیتی۔

ییل وکھے، سپیر دے گریجوئیٹ طالب علماں وچ مورس سودیش، بینجامن لی وورپھ، میری ہیس، چارلس ہیکیٹ اتے ہیری ہوئجر شامل سن، جنہاں وچوں کئی اوہ شکاگو توں اپنے نال لے آئے۔ سپیر نے اک جیلگ ہیرس نام دا اک سیمیٹسٹسٹ اسدا دانشور وارث سمجھیا، حالانکہ ہیرس کدے وی سپیر دا رسمی طالب علم نہیں سی۔(اک ویلے لئی اسنے سپیر دی لڑکی نوں تاریخ دتی۔) سن 1936 وچ مانو سمضموناں لئی سمپتی ددا کرکے جھگڑا ہویا، جسنے انڈیئنولا، مسیسپی دے کالے بھائیچارے دا مطالعہ کرن دا تجویز دتا سی۔ سپیر نے دلیل دتی کہ اسدی کھوج نوں جون ڈولارڈ دے ودھیرے سماج سائنسی کم دی بجائے فنڈ دتا جانا چاہیدا اے۔ آخرکار سپیر وچار-وٹاندرے توں ہتھ دھو بیٹھے اتے پاوڈر میکر ولوں ییل نوں چھڈنا پیا۔

سال 1937 دی گرمیاں وچ، این آربر وچ بھاشائی سوسائٹی آف امریکہ دے بھاشائی انسٹیچیوٹ وچ پڑہاؤندے ویلے، سپیر نوں دل دی بیماری نال مسئلہ ہونی شروع ہو گئی جسدی شروعات کجھ سال پہلاں ہوئی سی۔ 1938 وچ، اسنوں ییل توں چھٹی لینی پئی، جس دوران بینجامن لی ورپھّ نے اپنے کورس سکھائے اتے جی پی۔ مردوک نے اپنے کجھ طالب علماں نوں صلاحَ دتی۔ 1939 وچ سپیر دی موت توں بعد، جی پی۔ مردوک مانو-سائنس ڈیپارٹمنٹ دے پردھان بنے۔ مردوک، جس نے تہذیبی مانو-سائنس دے بوسیئن ڈھانچے دی نندیا کیتی، اتے مانو سائنس، نفسیات اتے بولی سائنس نوں ایکیکرت کرن لئی سپیر دے زیادہ تر یتناں نوں ختم کر دتا۔

انسانی سوچ وچار

سپیر دی مانو-سوچ وچار نوں اسدے اپنے دناں وچ مانو-سائنس دے کھیتر وچ الگ الگ دسیا گیا اے۔ سبھیاچار منکھاں دے ووہار نوں متاثر کرن دے طریقیاں دی بھال کرن دی بجائے اوہ ایہہ سمجھن وچ دلچسپی رکھدا سی کہ تہذیبی نمونے اپنے آپ نوں اک انسان بناؤن والیاں انفرادی شخصیتاں دی رچنا ولوں کس طرحاں دے روپ وچ پیش کیتے گئے سن۔ اس نال سپیر نے انفرادی نفسیات وچ رچی پیدا کیتی اتے سبھیاچار متعلق اس دا نظریہ اس دے کئی ہم عصر لوکاں نالوں ودھیرے نفسیات سی۔ ایہہ سجھاء دتا گیا اے کہ سپیر دیاں ساہتی رچیاں اتے اسدی مانو-سائنسی سوچ وچ گوڑہا تعلقات اے۔ اسدے ساہتی اصول نے ولکھن اتے نویں شعری روپاں نوں اتپن کرن لئی سکھی گئی تہذیبی پرمپراواں نال گل بات کرن لئی انفرادی سہج سنویدنشیلتا اتے سرجناتمکتا نوں ویکھیا، اس طرحاں گونجدیاں کہ اسنے ویکتیواد اتے تہذیبی نمونے نوں اک دوجے اتے اثر پاؤن لئی وی ویکھیا۔

بولیاں دا مطالعہ

امریکی بولیاں وچالے سپیر دا خاص دھیان اتھابسکن بولیاں وچ سی، اک اجیہا پروار جسنے اس نوں خاصکر موہت کیتا۔ اک نجی پتر وچ، اسنے لکھیا: "ڈینے شاید اصل وچ جانن لئی امریکہ دی سبھ توں وڈی- بچیسٹ بولی اے … ہن تک دیاں ساریاں بولیاں وچ سبھ توں منموہک اے۔" سپیر نے وشرام دیاں بولیاں اتے سبھیاچاراں دا وی مطالعہ کیتا۔ چنک، نواجو، نوٹکا، کولوراڈو رور نومک، ٹیکیلما اتے یانا۔ صلاح کار ٹونی ٹلوہاش دے تعاون نال دکھنی پائیوٹ اتے اس دی کھوج نے 1933 وچ اک لیکھ پایا جو پھونمے دی خاصیت وچ بااثر بن گیا۔

حالانکہ امریکی بھاشائی سائنس اتے اسدے کم لئی مشہور، سپیر نے عامَ طور تے بھاشائی شاستر وچ لمے ویلے لئی لکھیا۔م۔ اسدی کتاب بولی بولیاں دے ویاکرن-قسم دے ورگیکرن توں لے کے (چینی توں لے کے نوٹکا تک دیاں اداہرناں دے نال) بولی دے رکاوٹ دے ورتارے اتے بولی، نسل اتے سبھیاچار دے آپسی تعلقاں دی آپہداری بارے اٹکلاں تک سبھ کجھ حاصل کردی اے۔ سپیر یونائیٹڈ سٹیٹس وچ یدیش مطالعہ (اسدی پہلی بولی) دا اک موڈھی وی سی (جڈو-جرمن پھونولوجی، 1915 اتے سی۔ایپھّ۔ نوٹس)۔

سپیر قومانتری معاون بولی لہر وچ سرگرم سی۔ اپنے پیپر "اک قومانتری مدد والی بولی دا کم" وچ، اسنے اک نیمت گرائمر دے فائدیاں لئی دلیل دتی اتے قومانتری معاون بولی دی چون وچ قومی بولیاں دے محاوریاں ولوں نرپکھّ بولی دے بنیادی ڈھانچیچے اتے اک گمبھیر دھیان دین دی وکالت کیتی۔

اوہ قومانتری مدد حاصل بولی ایسوسی ایشن (آئییئیلئے) دا پہلا کھوج ڈریکٹر سی، جس نے 1951 وچ انٹرلنگواف کانفرنس پیش کیتی سی۔ اسنے 1930 توں 1931 تک ایسوسی ایشن دا ڈریکشن کیتا سی، اتے 1927 توں 1938 تک اس دی بھاشائی کھوج دے صلاح کار صلاح کار دا میمبر رہا سی۔ آئیپیئے دے کھوج کارجاں نوں ترقی یافتہ کرن لئی سپیر نے ایلس وینڈربلٹ مورس نال صلاحَ کیتی۔

چنے ہوئے پرکاشن

کتاباں

سپیر، ایڈورڈ (1907)۔ ہرڈر دا "ارسپرنگ ڈیر سپراچے"۔ شکاگو: شکاگو پریس یونیورسٹی۔ ASIN: B0006CWB2W۔

سپیر، ایڈورڈ (1915)۔ نس ندی انڈیئنز دی سماجی ادارہ دا اک چتر۔ اوٹاوا: سرکاری پرنٹنگ دفتر۔

سپیر، ایڈورڈ (1915)۔ وینکوور جزیرہ دی سلیش بولی، کوموکس وچ نام دہراؤنا۔ اوٹاوا: سرکاری پرنٹنگ دفتر۔

سپیر، ایڈورڈ (1916)۔ آدواسی امریکی سبھیاچار وچ سماں پرپیکھ، پڑھائی وچ مطالعہ۔ اوٹاوا: سرکاری پرنٹنگ بیورو۔

سپیر، ایڈورڈ (1917)۔ سپنے اتے گبز۔ بوسٹن: گورہام پریس۔ ISBN [[۱]]۔

سپیر، ایڈورڈ (1921)۔ بولی: بھاشن دے مطالعہ دی جان-پچھان نیویارک: ہارکورٹ، بریس اینڈ کمپنی۔ ISBN [[۲]]۔ ASIN: B000NGWX8I

ساپر، ایڈورڈ؛ سودیش، مورس (1939)۔ نوٹکا ٹیکسٹ: گرائمر دے نوٹاں اتے ووکیبولری سامان دے نال، کہانیاں اتے نسلی ذکر۔ پھلڈیلپھیا: بھاشائی سوسائٹی امریکہ۔ آئیئیسبیئین [[۳]]۔ ASIN: B000EB54JC.

سپیر، ایڈورڈ (1949)۔ منڈیلبوم، ڈیوڈ (ایڈی۔)۔ بولی، سبھیاچار اتے شخصیت وچ چنیاں گئیاں لکھتاں۔ برکلے: یونیورسٹی آف کیلیفورنیا پریس۔ ISBN [[۴]]۔ ASIN: B000PX25CS.

سپیر، ایڈورڈ؛ ارون، جڈیتھ (2002) سبھیاچار دا نفسیات: لکچر دا اک کورس۔ برلن: والٹر ڈی گروئٹر۔ ISBN [[۵]]۔

لیکھ

سپیر، ایڈورڈ (1907)۔ "اپر چنک دی بولی اتے متھہاسک بارے مڈھلی رپورٹ"۔

امریکی مانو-سائنسدان۔ 9 (3): [[۶]]۔ : [[۷]] / aa.[[۸]]a00100.

سپیر، ایڈورڈ (1910)۔ بولی دی کجھ بنیادی خاصیتاں "۔ سائنس۔ 31 (792): [10.1126] / سائنس ۔[[۹]]۔ پی ایم آئی ڈی [[۱۰]]۔

سپیر، ایڈورڈ (1911)۔ "نوٹکا بولی اتے سبھیاچار دے کجھ پہلو"۔ امریکی مانو-سائنسدان۔ 13: 15-23. doi: [[۱۱]] / ایئے۔[[۱۲]]a00030۔

سپیر، ایڈورڈ (1911)۔ "امریکی بولیاں وچ نام شامل کرن دی مسئلہ"۔ امریکی مانو-سائنسدان۔ 13 (2): [10.1525] / ۔[[۱۳]]a00060.

سپیر، ای۔ (1913)۔ "دکھنی پیوٹے اتے نہوآٹل، اٹو-ازٹیکن دا مطالعہ" (پیڈیئیپھ)۔ جرنل ڈی لا سوسائٹی ڈیس امیرکنیسٹیس۔ 10 (2): [10.3406] / ۔[[۱۴]]۔

سپیر، ای۔ (1915)۔ "نوٹکا وچ بولن دی اعام قسماں" (پیڈیئیپھ)۔ یادگاری چنہ (جیؤلوجیکل سروے آف کینیڈا) نہیں [10.4095] / [[۱۵]]۔

سپیر، ای۔ (1915)۔ "وینکوور آئیلینڈ دی اک سلیش بولی، کوموکس وچ نام مڑن۔" یادگاری چنہ (جیؤلوجیکل سروے آف کینیڈا) نہیں [10.4095] / [[۱۶]]۔

سپیر، ای۔ (1915)۔ "نس رور انڈیئنز دی سوشل آرگینائیزیشن دا اک سکیچّ" (پیڈیئیپھ)۔ میوزیم بلیٹن (جیؤلوجیکل سروے آف کینیڈا)۔ [[۱۷]] / [[۱۸]]۔

سپیر، ایڈورڈ (1915)۔ "نہ-ڈینے بولیاں: اک مڈھلی رپورٹ"۔ امریکی مانو-سائنسدان 17 (3): [[۱۹]]۔ 10.1525.1915.17.3.02اے00080۔

سپیر، ای۔ (1916)۔ "آدواسی امریکی سبھیاچار وچ سماں پرپیکھ: پڑھائی وچ مطالعہ" (پیڈیئیپھ)۔ یادگاری چنہ (جیؤلوجیکل سروے آف کینیڈا) [10.4095] / [[۲۰]]۔

سپیر، ایڈورڈ (1917)۔ "کی سانوں سپرورگینک چاہیدا اے؟" امریکی مانو-سائنسدان۔ 19 (3): [[۲۱]]۔ doi: [[۲۲]] /[[۲۳]]a00150۔

سپیر، ای۔ (1923)۔ "پریپھریٹری نوٹ" (پیڈیئیپھ)۔ مِ میوزیم بلیٹن (جیؤلوجیکل سروے آف کینیڈا)۔ 37:[/ 104978]۔

سپیر، ایڈورڈ (1924)۔ "گرائمر اتے اسدی بولی"۔ امریکن مرکری (1): [[۲۴]]۔

سپیر، ایڈورڈ (1924)۔ "سبھیاچار، سچا اتے اتشاہی"۔ دِ امیریکن جرنل آف سوشلیولاجی۔ 29 (4): [10.1086] / [[۲۵]]‌۔

سپیر، ایڈورڈ (1925)۔ "اک قومانتری معاون بولی دی مسئلہ بارے میمورنڈم"۔ رومنک تجزیہ (16): [[۲۶]]‌۔

سپیر، ایڈورڈ (1925)۔ "بولی وچ آواز ہن"۔ بولی۔ 1 (2): [10.2307] / [[۲۷]]۔ جیئیسٹیار [[۲۸]]۔

سپیر، ایڈورڈ (1931)۔ "قومانتری معاون بولی دا کم"۔ رومنک تجزیہ (11): 4-15. اصل توں [[۲۹]] نوں پرالیکھ کیتا گیا۔

سپیر، ایڈورڈ (1936)۔ "نواہو دے اتری مول دا اندرونی بھاشائی نشان"۔ امریکی مانو-سائنسدان۔ 38 (2): [10.1525] /

۔[[۳۰]]a00040۔

سپیر، ایڈورڈ (1944)۔ "گریڈنگ: ارتھ شاستر دا مطالعہ"۔ سائنس دا فلسفہ۔ 11 (2): 93–116: [/ 286828]۔

سپیر، ایڈورڈ (1947)۔ "امریکی بھارتی بولی سائنس دا تعلقات عامَ بولی سائنس نال اے"۔ انتھراپولوجی دی دکھن-مغربی جرنل۔ 3 (1): 1–4. doi: [[۳۱]] /۔[[۳۲]]۔

جیونی

کونرر، ای۔ ایف۔ کے۔؛ کونرر، کونراڈ (1985)۔ ایڈورڈ سپیر: اسدے جیون اتے کم دی تعریف۔ ایمسٹرڈم: جون بینجامن۔ آئیئیسبیئین [[۳۳]]۔

کووان، ولیئم؛ پھوسٹر، مائیکل کے ۔؛ کونرر، کونراڈ (1986)۔ بولی، سبھیاچار اتے شخصیت دے نویں پرپیکھ: ایڈورڈ ساپر صدی کانفرنس دی عمل (اوٹاوا، 1–3 اکتوبر 1984) ایمسٹرڈم: جون بینجامن۔ ISBN [[۳۴]]‌‌۔

ڈارنیل، ریگنا (1989)۔ ایڈورڈ سپیر: بولی سائنسدان، مانو-سائنسدان، مانووادی۔ برکلے: یونیورسٹی آف کیلیفورنیا پریس۔ ISBN [[۳۵]]۔

سپیر ایڈورڈ؛ برائیٹ، ولیئم (1992)۔ دکھنی پائیؤٹ اتے یوٹ: بولی سائنس اتے نسلی سائنس۔ برلن: والٹر ڈی گروئٹر۔ ISBN [[۳۶]]۔

سپیر ایڈورڈ؛ ڈارنیل، ریگنا؛ اروائین، جڈیتھ ٹی۔؛ ہینڈلر، رچرڈ (1999)۔ ایڈورڈ سپیر دے اکٹھے کیتے کم: سبھیاچار۔ برلن: والٹر ڈی گروئٹر۔ ISBN [[۳۷]]۔

لکھت-پڑھت

ساپر، ایڈورڈ؛ کروبیر، ایلپھرڈ ایل۔؛ گوللا (سں۔)، وکٹر (1984) "دِ ساپیر – کروبر پتر وہار: ایڈورڈ ساپر اتے اے ایل کروبیر [[۳۸]] دے وچکار پتر" (پیڈیئیپھ)۔ کیلیفورنیا اتے ہور بھارتی بولیاں دے سرویکھن توں رپورٹاں۔ 6: 1–509۔