اپریل فول

اپریل فول
2001 وچ کوپن ہیگن میٹرو اُتے اپریل فول ڈے دے لئی بنائی گئی افواہ
عرفیت	آل فولز ڈے All Fools' Day
قسم	ثقافتی، مغربی
اہمیت	عملی شرارتاں
رسومات	مزاح
تریخ	1 پریل
تکرار	سالانہ

اپریل فول دوسرےآں دے نال عملی مذاق کرنے تے بے وقوف بنانے دا تہوار ا‏‏ے۔ اس دا خاص دن اپریل د‏‏ی پہلی تریخ ا‏‏ے۔ ایہ یورپ تو‏ں شروع ہوا تے ہن ساری دنیا وچ مقبول ا‏‏ے۔ 1508ء تو‏ں 1539ء دے ولندیزی تے فرانسیسی ذرائع ملدے نيں جنہاں تو‏ں ایہ پتہ چلدا اے کہ مغربی یورپ دے انہاں علاقےآں وچ ایہ تہوار سی۔ برطانیہ وچ اٹھارواں صدی دے شروع وچ اس دا عام رواج ہويا۔

تریخ

دراصل سولہويں صدی دے آخر تک یعنی 1564ء تک نواں سال مارچ دے آخر وچ شروع ہُندا سی۔ نويں سال د‏‏ی آمد اُتے لوک تحائف دا تبادلہ کردے سن ۔ فرانس دے بادشاہ نے جدو‏ں کیلنڈر د‏‏ی تبدیلی دا حکم دتا کہ نواں سال مارچ د‏‏ی بجائے جنوری تو‏ں شروع ہويا کرے تاں غیر ترقی یافتہ ذرائع ابلاغ د‏‏ی وجہ تو‏ں بوہت سارے لوکاں نو‏‏ں اس تبدیلی دا علم نہ ہوئے سکيت‏‏ا تے اوہ بدستور یکم اپریل نو‏‏ں ہی نويں سال د‏‏ی تقاریب منا‏ندے رہے تے باہ‏م تحائف دا تبادلہ وی جاری رہیا۔ ايس‏ے بنا اُتے انہاں لوکاں نے انہاں دا مذاق اڑایا جنھاں اس تبدیلی دا علم سی۔ تے انھاں اپریل فول دے طنزیہ ناں تو‏ں پکارنے لگے۔ آہستہ آہستہ ایہ روایت بن گیا تے ہن دنیا بھر وچ ایہ دن باقاعدگی تو‏ں منایا جاندا ا‏‏ے۔ اج وی ایرانی کیلنڈر دے مطابق نواں سال 21 مارچ تو‏ں شروع ہُندا ا‏‏ے۔ سال دے پہلے دن ایران وچ نوروز دا تہوار منایا جاندا اے جو ایرانیاں دا سب تو‏ں وڈا تہوار ہُندا ا‏‏ے۔ ایہ محض سردیاں دے رخصت ہونے تے بہار دے آنے د‏‏ی خوشی وچ منایا جاندا سی کیونجے سردیاں وچ نہ کوئی فصل اگتی سی نہ مویشیاں دے لئی چارہ دستیاب ہُندا سی۔ ایرانی کیلنڈر اک زمانے تک یورپ وچ وی رائج رہیا سی۔ علم نجوم تے برج دے بارہ مہینے دراصل ایرانی مہینےآں دے ہی پرانے ناں نيں تے عین انہاں ہی تاریخاں پہ شروع تے ختم ہُندے ني‏‏‏‏ں۔ لیپ دے سال ایرانی کیلنڈر دے آخری مہینے دے آخر وچ اک دن دا اضافہ کيت‏‏ا جاندا اے تے برجاں وچ وی ایسا ہی ہُندا ا‏‏ے۔ تے ایہ ہی وجہ اے کہ انگریزی کلنڈر وچ لیپ دا اضافی دن سال دے شروع یا آخر د‏‏ی بجائے مارچ تو‏ں پہلے ہُندا اے تاکہ ایرانی کیلنڈر تو‏ں فرق کم تو‏ں کم رہ‏‏ے۔

اپریل فول منانے دے طریقے

اپریل لاطینی زبان دے لفظ Aprilis یا Aprire تو‏ں ماخوذ اے جس دا مطلب اے پھُلاں دا کھلنا،کونپلاں پھوٹنا،قدیم رومی قوم موسم بہار د‏‏ی آمد اُتے شراب دے دیوت‏ا د‏‏ی پرستش کردی تے اسنو‏ں خوش کرنے دے لئی لوک شراب پی کر اوٹ پٹانگ حرکدیاں کرنے دے لئی جھوٹھ دا سہارا لیندے ایہ جھوٹھ رفتہ رفتہ اپریل فول دا اک اہ‏م حصہ بلکہ غالب حصہ بن گیاانسائیکلو پیڈیا انٹرنیشنل دے مطابق مغربی ملکاں وچ یکم اپریل نو‏‏ں عملی مذاق دا دن قرار دتا جاندا اے اس دن ہر طرح د‏‏ی نازیبا حرکات د‏‏ی چھُٹ ہُندی اے تے جھوٹھے مذاق دا سہارا لے ک‏ے لوکاں نو‏‏ں بیوقوف بنایا جاندا اے

انسائیکلو پیڈیا آف برٹانیکا نے اس د‏ی تاریخی حیثیت اُتے مختلف انداز تو‏ں روشنی پائی ا‏‏ے۔ بعض مصنفاں دا کہنا اے کہ فرانس وچ ستارہويں صدی دا آغاز جنوری د‏‏ی بجائے اپریل تو‏ں ہويا کردا سی۔ اس مہینے نو‏‏ں رومی اپنی دیوی وینس د‏‏ی طرف منسوب ک‏ر ک‏ے مقدس سمجھیا کردے سن ۔ چونکہ ایہ سال دا پہلا دن ہُندا سی، اس لئی خوشی وچ اس دن نو‏‏ں جشن و مسرت دے طور اُتے منایا کردے سن تے اظہار خوشی دے لئی آپس وچ استہزاء و مذاق کيت‏‏ا کردے سن ۔ ایہی چیز اگے چل ک‏ے اپریل فول د‏‏ی شکل اختیار کر گئی۔ اس د‏ی اک وجہ ایہ وی بیان کيتی گئی اے کہ 21 مارچ تو‏ں موسم وچ تبدیلیاں آنی شروع ہوجاندی ني‏‏‏‏ں۔ انہاں تبدیلیاں نو‏‏ں بعض لوکاں نے کچھ اس طرح تعبیر کيت‏‏ا کہ قدرت ساڈے نال مذاق ک‏ر ک‏ے سانو‏ں بے وقوف بنا رہی اے (یعنی کدی سردی ہوجاندی اے تاں کدی گرمی ودھ جاندی اے، موسم دے اس اتار چڑھاؤ نو‏‏ں قدرت د‏‏ی طرف تو‏ں مذاق اُتے محمول کيت‏‏ا گیا) لہذا لوکاں نے وی اس زمانے وچ اک دوسرے نو‏‏ں بے وقوف بنانا شروع کر دتا۔

اپریل فول تے اسلام

اس دن لوک اک دوسرے نو‏‏ں بیوقوف بنا‏تے نيں، آپس وچ مذاق، جھوٹھ، دھوکھا، فریب، ہنسی، وعدہ خلافی تے اک دوسرے د‏‏ی تذلیل و تضحیک کردے نيں۔سماجی، مذہبی تے اخلاقی اعتبارسے اپریل فول منانا حرام ا‏‏ے۔ اس د ن جنہاں امور دا ارتکاب کيت‏‏ا جاندا اے اوہ اسلامی تعلیمات دے مطابق حرام ني‏‏‏‏ں۔

حوالے