وکیپیڈیا

انافیلیکسی

Anaphylaxis
ونڈ کرن اتے باہرلے سروت
چہرے دا اینجیؤئیڈیما اجیہا اے کہ منڈا اپنیاں اکھاں نہیں کھولھ سکدا اے۔ ایہہ پرتکریا ایلرجن دے نال رابطہ وچ آؤن کرکے ہوئی سی۔
آئی.سی.ڈی. (ICD)-10سانچہ:ICD10
آئی.سی.ڈی. (ICD)-9سانچہ:ICD9
بیماری ڈیٹابیس29153
میڈلائین پلس000844
ای میڈیسنmed/128
MeSHسانچہ:Mesh2

اینافائیلیکسس (تیورگراہتا) اک گمبھیر ایلرجی والا عمل اے جس دا حملہ بہت تیزی نال ہندا اے اتے اس کارن موت وی ہو سکدی اے۔[۱] اس دے نتیجے وجوں خاص طور تے کئی لچھن ہندے ہن جنہاں وچ خارش والے دھپھڑ، گلے دی سوجش، اتے بلڈ پریشر دا گھٹنا شامل ہن۔ اسدے عام کارناں وچ کیڑے-مکوڑے دا کٹنا/ڈسنا، غذا اتے دوائیاں شامل ہن۔

پیتھوفزیؤلوجک پدھر تے، اینافائیلیکسس کجھ خاص قسم دے خون دے سفید ذرات توں میڈئیٹر دے رساو کارن ہندی اے جس دی شروعات جاں تاں پرترکھیا متعلق]] جاں پھیر غیر-پرترکھیا متعلق کریا کارن ہندی اے۔ اس روگ دی پچھان ظاہر ہون والے لچھناں اتے سنکیتاں توں کیتی جاندی اے۔ مڈھلا علاج اپائینیفرائین، دا ٹیکا اے، جس دے نال ہور پورک اپاواں دی ورتوں کیتی جاندی اے۔

دنیا بھر وچ 0.05–2% لوکاں نوں اندازاً اپنی زندگی وچ کسے نہ کسے ویلے تے اینافائیلیکسس ہندی اے اتے اس طرحاں لگدا اے کہ اس دی در ودھ رہی اے۔ ایہہ شبد یونانی شبداں ἀνά اینا، خلاف، اتے φύλαξις فائیلیکسز،سرکھیا توں اپجیا اے۔

نشان اتے لچھن

سودھو
اینافائیلیکسس دے نشان اتے لچھن۔

اینافائیلیکسس وچ عامَ طور تے منٹاں جاں گھنٹیاں دوران کئی وکھ-وکھ لچھن پیدا ہو جاندے ہن [۲][۳] جو، جے اسدا کارن سدھا خون وچ داخل ہون والا مادہ ہووے تاں ایہہ اوسطاً 5 توں 30 منٹاں وچ، اتے جے اسدا کارن غذا اے تا 2 گھنٹے وچ دکھائی دین لگدے ہن۔[۴] سبھ توں عامَ متاثر ہون والے حصیاں وچ شامل ہن: چمڑی (80–90%)، ساہ متعلق (70%)، مئدے اتے آندر متعلق (30–45%)، دل اتے خون دیاں ناڑیاں متعلق (10–45%)، اتے مرکزی نس پرنالی (10–15%)[۳] اتے عامَ طور تے دو جاں اس توں ودھ شامل ہندے ہن۔[۵]

چمڑی

سودھو
اینافائیلیکسس توں پیڑت انسان دی پٹھّ تے چھپاکی اتے لالی۔

لچھناں وچ خاص طور تے مکمل چھپاکی، خارش، لالی جاں بلھاں دی سوجش شامل ہندے ہن۔[۶] جہناں نوں چمڑی دے ہیٹھاں سوجش جاں اینجیؤئیڈیما ہندا اے اوہ خارش ہون دی بجائے چمڑی تے جلن دے احساس دا ذکر کر سکدے ہن۔[۴] جیبھ جاں گلے دی سوجش لگبھگ 20% تک کیساں ہندی اے۔[۷] ہورناں لچھناں وچ وگدا نکّ جاں اکھ دی شلیم جھلی دی سوجش (کنجکٹوا) شامل ہو سکدی اے۔[۸] آکسیزن دی کمی کارن چمڑی نیلی رنگت والی ہو سکدی اے۔[۸]

ساہ متعلق

سودھو

ساہ متعلق لچھن اتے سنکیت جو موجود ہو سکدے ہن، اوہناں وچ ساہ دا چڑنا، آواز نال ساہ لینا جاں ساہ دی گھرگھراہٹ شامل ہن۔[۶] ساہ لیندے ویلے آواز آؤن دا خاص طور تے کارن ساہ-نلی دیاں ماسپیشیاں[۹] دا کھچائ ہندا اے جدوں کہ ساہ دی گھرگھراہٹ اپرلے پاسے ہوا دے رستے وچ رکاوٹ نال متعلق ہندی اے جو سوجش توں بعد دی اے۔[۸] گھگاپن، سوجش نال درد، جاں کھانسی وی ہو سکدی اے۔[۴]

دل متعلق

سودھو

دل دیاں لہو ناڑیاں وچ کھچاؤ ہو سکدا اے اتے اس توں بعد دل دا دورہ پے سکدا اے (مائیوکارڈیئل انفریکشن)، دل دی دھڑکن بہت ہولی جاں تیز ہو سکدی اے (ڈائسرائدمیا)، جاںدل دا دورہ پے سکدا اے۔[۳][۵] لکویں کورونری بیماری توں پیڑھت لوکاں نوں اینافائیلیکسس کارن دل متعلق اثر دا زیادہ جوکھم ہندا اے۔[۹] کورونری کھچائ دل وچ ہسٹیمائین چھڈن والے سیلاں دی موزودگی کارن ہندا اے۔[۹] جد کہ گھٹ بلڈّ پریشر دے نتیجے وجوں دل دی تیز دھڑکن دا ہونا عامَ گل اے،[۸] 10% معاملیاں وچ اک بیزولڈ-جیرشڈ رپھلیکس دا ذکر کیتا گیا اے، جتھے دل دی ہولی دھڑکن نوں گھٹ بلڈّ پریشر نال جوڑیا گیا اے۔[۱۰] بلڈّ پریشر گھٹ جان جاں صدمہ (جاں تاں لہو ناڑیاں دا چوڑا ہونا جاں دل نوں نقصان پہنچن) دے نتیجے وجوں چکر آؤن جاں ہوش نہ رہن دا احساس ہو سکدا اے۔[۹] ورلے معاملیاں وچ اینافائیلیکسس دا اکو-اک لچھن بلڈّ پریشر دا بہت گھٹ ہونا ہو سکدا اے۔[۷]

ہور

سودھو

مئدے اتے آندر متعلق لچھناں وچ کڑول والا پیٹ دا درد، دست لگنے، جاں الٹی آؤنی شامل ہو سکدی اے۔[۶] گھبراہٹ ہو سکدی اے، ہو سکدا اے کہ مسانے تے نینترن نہ راے جاں پیڈو دا درد ہووے جو کہ بچیدانی دے کڑول پین ورگا ہندا اے۔[۶][۸] دماغ دے دوآلے خون ناڑیاں دے پھیلاء کارن سردرد ہو سکدا اے۔[۴] ویاکلتا دا احساس جاں مرن دے احساس ہون دا وی ذکر کیتا گیا اے۔[۵]

کارن

سودھو

اینافائیلیکسس لگبھگ کسے وی باہری مادہ کارن ہو سکدا اے۔[۱۱] عامَ شروعاتی پریرکاں وچ کیڑے-مکوڑے دے کٹن جاں ڈسن توں زہر، غذا، اتے دوائیاں شامل ہن۔[۱۰][۱۲] بچیاں اتے نوجوان بالغاں وچ غذا سبھ توں عامَ شروعاتی کارن ہن جدکہ دوائیاں اتے کیڑے-مکوڑیاں دا کٹنا جاں ڈسنا وڈی عمر دے بالغاں وچ زیادہ عامَ اے۔[۵] گھٹ ہون والے کارناں وچ شامل اے: جسمانی کارک، جیو متعلق ایجنٹ جویں کہ ویرج، لیٹیکس، ہارمون دیاں تبدیلیاں، غذا وچ شامل ہون والیاں چیزاں جویں کہ مونوسوڈیئم گلوٹاگوشت اتے غذا دے رنگ اتے ٹوپکل دوائیاں۔[۸] جسمانی کارک جویں کہ کسرت (جس نوں کسرت توں ہون والی اینافائیلیکسس کیہا جاندا اے) جاں تاپمان (گرم جاں ٹھنڈا) ماسٹ سیلھاں تے اپنے سدھے اثر کرکے شروعاتی کارن ہو سکدا اے۔[۵][۱۳] کسرت کارن ہون والیاں واقعے نوں اکثر کجھ خاص بھوجناں نوں کھان نال جوڑیا جاندا اے۔[۴] اینستھیسیا (بے ہوشی جاں سنھتا) دوران، نیورومسکولر بلوکنگ ایجنٹ، اینٹیبائیوٹکس، اتے لیٹیکس سبھ توں عامَ کارن ہن۔[۱۴] 32-50% کیساں وچ کارن بارے پتہ نہیں لگدا، جنہاں نوں اڈیؤپیتھک ایناپھائیلیکسس کیہا جاندا اے۔[۱۵]

غذا

سودھو

کئی بھوجناں کارن اینافائیلیکسس دی شروعات ہو سکدی اے؛ ایہہ پہلی وار سیون کرن تے ہو سکدا اے۔[۱۰] شروعات کرن والے عامَ غذا دنیا بھر وچ وکھو-وکھرے ہن۔ مغربی سبھیاچار وچ، منگپھلیاں، آٹا، میوے، گھوگا، مچھی، دودھ اتے انڈیاں دا سیون جاں رابطہ سبھ توں پرچلت کارن ہن۔[۳][۵] تل مدھ ایشیا وچ سبھ توں عامَ اے، جدکہ چاول اتے چھولیاں نوں اکثر ایشیا وچ اینافائیلیکسس دا سروت منیا جاندا اے۔[۵] تیبر معاملے عامَ طور تے ایلرجی والے مادہ کھان دے نتیجے کارن ہندے ہن،[۱۰] پر کجھ لوکاں نوں رابطہ دے نال ہی تیبر پرتکریا ہندی اے۔ بچے اپنیاں ایلرجیاں تے پار پا سکدے ہن۔ 16 سال دی عمر تک 80% بچے جہناں نوں دودھ کارن اینافائیلیکسس ہندی اے اتے 20% جہناں نوں منگپھلیاں کارن آئیسولیٹڈ اینافائیلیکسس ہندی اے، ایہناں بھوجنا نوں برداشت کر سکدے ہن۔[۱۱]

دوائیاں

سودھو

کوئی وی دوائی سمبھاوی طور تے اینافائیلیکسس دی شروعات کر سکدی اے۔ سبھ توں عامَ ہن β-لیکٹم اینٹیبائیوٹکس (جویں کہپینسلین) جس توں بعد ایسپرین اتے NSAIDs ہن۔[۳][۱۶] ہور اینٹیبائیوٹکس دا تعلق گھٹ ہون دا سنکیت دتا گیا اے اتے NSAIDs فی پرتکریاواں کارک-وششٹ ہن جس دا مطلب اے کہ جے اک NSAID فی الیرجک اے تاں اوہ عامَ تور تے کسے ہور NSAID نوں برداشت کر سکدے ہن۔[۱۶] ہور تلناتمک کارناں وچ کیموتھیریپی، ویکسین، پروٹامائین اتے جڑی-بوٹیاں توں تیار دوائیاں شامل ہو سکدیاں ہن۔[۵][۱۶] کجھ دوائیاں (وینکومائیسن، مورپھن،ایکس-ریس کونٹراسٹ ہورناں سمیت) سدھا ماسٹ سیل ڈیگرینولیشن شروع کرکے اینافائیلیکسس دھا کارن بن سکدیاں ہن۔[۱۰]

اک کارک فی پرتکریا دی بارمبارتا انشک طور تے اسدی ورتوں دی بارمبارتا تے اتے انشک طور اس دے اندرونی گناں تے انحصار کردی اے۔[۱۷] پینسلین جاں سیپھالاسپورن کرکے اینافائیلیکسس صرف ادوں پیدا ہو سکدا اے جدوں اوہ سریر دے اندر پروٹیناں نال جڑ جاندے ہن اتے ایہناں وچوں کجھ کارک دوجیاں نالوں ودھیرے آسانی نال جڑدے ہن۔[۴] پینسلن دے کارن اینافائیلیکسس علاج دے ہر 2,000 توں 10,000 کورساں وچوں اک وار ہندا اے، جنہاں وچوں علاج دے ہر 50,000 وچوں اک توں گھٹ دی موت ہندی اے۔[۴] ایسپرین اتے NSAIDs کارن اینافائیلیکسس ہر 50,000 ویکتیاں وچوں اک نوں ہندا اے۔[۴] جیکر کسے انسان نوں پینسلن دے نال پرتکریا ہندی اے، تاں اوہناں نوں سیپھالوسپورن توں پرتکریا ہون دا جوخم ودھ جاندا اے پر اجے وی ایہہ 1000 وچ اک ہندا اے۔[۴] پرانے ریڈیؤکونٹراسٹ کارکاں نے 1% معاملیاں دے وچ پرتکریا کیتی جد کہ نویں گھٹ اوسمولر کارکاں نے 0.04% ماملاں وچ پرتکریا کیتی۔[۱۷]

زہر

سودھو

ہائیمیناپیٹرا (مدھمکھیاں اتے بھرنڈاں) جاں ٹرئٹومائین (کسنگ بگ ) ولوں کٹے جاں ڈسے جان دے کارن گریہن شیل لوکاں وچ اینافائیلیکسس شروع ہو سکدی اے۔[۳][۱۸] پرانیاں پرنالیگت پرتکریاواں، جو کہ ڈنک والے ستھان دے آلے-دوآلے مقامی پرتکریا توں ودھ کجھ وی ہندا اے، مستقبل دے اینافائیلیکسس جوخم دا کارک ہو سکدیاں ہن؛[۱۹][۲۰] پر، اینافائیلیکسس کارن مرن والیاں وچوں ادھیاں نوں کوئی پرنالیگت پرتکریا نہیں ہوئی سی۔[۲۱]

جوخم دے کارک

سودھو

ایٹوپک روگاں جویں کہ دمہ، ایکزیما، جاں ایلرجی والی نکّ دی سوزش والے لوکاں نوں غذا، لیٹیکس، اتے ریڈیؤکونٹراسٹ توں اینافائیلیکسس ہون دا ودھیرے جوخم ہندا اے پر ٹیکے نال لگائیاں جان والیاں دوائیاں جاں ڈنک توں نہیں۔[۵][۱۰] بچیاں وچ کیتے گئے اک مطالعہ توں پتہ لگا کہ 60% نوں پرانے اٹوپک روگاں دا اتہاس سی، اتے اینافائیلیکسس توں مرن والیاں وچوں 90% توں ودھ نوں دمہ سی۔[۱۰] جنہاں ویکتیاں نوں میسٹوسائیٹوسس اے جاں جو اچے سماجک-معاشی درجے توں ہن، اوہناں نوں ودھیا ہویا جوخم اے۔[۵][۱۰] ایناپھلیکسس دا کارن بنن والے ایجنٹ دے نال رابطہ ہوئے نوں جنا زیادہ سماں ہو گیا اے، جوخم اونا ہی گھٹ اے۔[۴]

سریر کریا سائنس

سودھو

اینافائیلیکسس اک تیزی نال ہون والی گمبھیر ایلرجی والا عمل اے جو سریر دیاں کئی نظاماں نوں متاثر کردی اے۔[۱][۲۲] ایہہ بھڑکاؤ میڈئیٹراں اتے ماسٹ کوشکاواں اتے بیسوفلس توں سائیٹوکائین دے رساو کارن ہندا اے، عامَ طور تے پرترکھیا متعلق عمل دے کارن پر کدے-کدے غیر-پرترکھیا رچنا دے کارن وی ہو سکدا اے۔[۲۲]

پرترکھیا متعلق

سودھو

پرترکھیا متعلق رچنا وچ، امؤنوگلوبن E (IgE) اینٹیجن (باہری سامان جو ایلرجی والے عمل نوں شروع کردی اے) دے نال جڑ جاندا اے۔ اینٹیجن والے IgE پھیر FcεRI ماسٹ کوشکاواں اتے بیسوپھلس تے پاتراں نوں سرگرم کر دندے ہن۔ اسدے کارن ہسٹیمائین ورگے بھڑکاؤ میڈئیٹر دا رساو ہندا اے۔ ایہہ میڈئیٹر بعد وچ ساہ نلی دیاں نرم ماسپیشیاں وچ سنگڑاء پیدا کردے ہن، ویسوڈئیلشن شروع کردے ہن، خون دیاں ناڑیاں وچوں ترل دا رساو ودھاؤندے ہن، اتے دل دی ماسپیشی نوں ہولی کر دندے ہن۔[۴][۲۲] پرترکھیا متعلق بنتر وی اے جو IgE تے انحصار نہیں کردی اے، پر ایہہ پتہ نہیں اے کہ کی منکھاں وچ ایہہ ہندا اے۔[۲۲]

غیر-پرترکھیا متعلق

سودھو

غیر-پرترکھیا متعلق بنتر وچ اجیاے مادہ شامل ہن جو سدھا ماسٹ کوشکاواں اتے بیسوپھلس دا ڈیگرینولیشن (نشٹ) کردے ہن۔ ایہناں وچ کونٹراسٹ زریعہ، اوپیوڈس، تاپ (گرم جاں ٹھنڈا)، اتے کمپن شامل ہن۔[۱۳][۲۲]

روگ-ندان

سودھو

اینافائیلیکسس دی پچھان نیدانک شرطاں دی بنیاد تے کیتی جاندی اے۔[۵] جدوں کسے ایلرجی پیدا کرن والے مادہ دے نال رابطہ توں بعد منٹاں/گھنٹیاں دے اندر ہیٹھاں دتے تن وچوں کوئی اک ہندا اے تا اینافائیلیکسس ہون دا اچّ جوخم ہندا اے:[۵]

  1. چمڑی جاں لیس چھڈن والے ٹشوآں دی شمولیا دے نال ساہ لین وچ مشکل جاں گھٹیا ہویا بلڈ پریشر
  2. ہیٹھاں دتیاں وچوں دو جاں ودھ لچھن:-
    a. چمڑی جاں لیس چھڈن والے ٹشوآں دی شمولیت
    b. ساہ لین متعلق مشکلاں
    c. گھٹیا ہویا بلڈّ پریشر
    d. مئدے اتے آندر متعلق لچھن
  3. ایلرجی پیدا کرن والے کسے معلوم مادہ دے رابطہ وچ آؤن توں بعد گھٹیا ہویا بلڈّ پریشر

کسے حملے دے دوران، ٹرپٹیس جاں ہسٹامائین (ماسٹ کوشکاواں توں چھڈیا گیا) لئی خون دی جانچ ، ڈنک جاں دوائیاں دے کارن اینافائیلیکسس دا پتہ لگاؤن وچ اپیوگی ہو سکدی اے۔ پر جے کارن غذا ہووے جاں جے انسان دا بلڈّ پریشر عام اے تاں ایہناں جانچاں دی اپاہلیت محدود ہندی اے،[۵] اتے اوہ ندان واسطے خاص نہیں ہندے۔[۱۱]

ونڈ

سودھو

اینافائیلیکسس نوں تن پرمکھ ورگا وچ ونڈیا جاندا اے۔ اینافائیلیکسس دا صدمہ پرنالیگت اویسوڈلیشن دے نال جڑیا ہویا اے جس دے نتیجے وجوں گھٹیا ہویا بلڈّ پریشر ہندا اے جو کہ تشریح مطابق انسان دی ادھار ریکھا جاں معیاری مان توں 30% گھٹ ہندا اے۔[۷] بائپھیسک اینافائیلیکسس دا مطلب ہندا اے ایلرجی کرن والے مادہ دے نال ہور رابطہ دے بناں 1–72 گھنٹیاں دے اندر لچھناں دا دوبارہ ہونا۔[۵] ایہناں واقعے دی رپورٹ وکھ-وکھ اے، اتے کجھ مطالعہ 20% تک معاملیاں دا دعوہ کردے ہن۔[۲۳] لچھناں دی واپسی عامَ طور تے 8 گھنٹیاں دے اندر ہندی اے۔[۱۰] اس دا علاج وی اینافائیلیکسس دی طرحاں ہی کیتا جاندا اے۔[۳] سوڈو-اینافائیلیکسس جاں ایناپھائیلیکٹوئڈ دیاں پرتکریاواں اینافائیلیکسس دیاں اوہ قسماں ہن جو جنہاں وچ ایلرجی والی پرتکریا شامل نہیں ہندی اے پر ایہہ سدھا ماسٹ کوشکاواں دے ڈگرینلیشن دے کارن ہندا اے۔[۱۰][۲۴] غیر-پرترکھیا متعلق اینافائیلیکسس موجودہ شبد اے جو ورلڈ ایلرجی آرگینائیزیشن[۲۴] دے دئرا ورتیا جاندا اے اتے ایہہ سفارش کیتی جاندی اے کہ پرانے نام نوں نہیں ورتیا جانا چاہیدا۔[۱۰]

ایلرجی دی جانچ

سودھو
سجی بانہہ تے چمڑی تے ایلرجی دی جانچ کیتی جاں رہی اے

ایلرجی دی جانچ کرن نال ایہہ نردھارت کرن وچ مدد مل سکدی اے کہ اینافائیلیکسس کویں شروع ہندا اے۔ چمڑی دی ایلرجی لئی جانچ (جویں کہ پیچ جانچ) کجھ بھوجناں اتے زہراں لئی مہیا اے۔[۱۱] دودھ، آنڈیاں، مونگ پھلی، میوے اتے مچھی توں ایلرجیاں دی تائید کرن لئی کسے خاص IgE لئی خون دی جانچ اپیوگی ہو سکدی اے۔[۱۱] پینسلن توں ایلرجیاں دی تائید کرن لئی چمڑی دی چانچ مہیا اے پر دوجیاں دوائیاں لئی مہیا نہیں اے۔[۱۱] غیر-پرترکھیا متعلق اینافائیلیکسس دے روپ نوں صرف اتہاس جاں وچار ماتحت ایلرجی والے مادہ نال رابطہ ولوں نردھارت کیتا جا سکدا اے، نہ کہ چمڑی جاں خون دی جانچ دے ولوں۔[۲۴]

دوجے روگاں نال فرق دسن لئی ندان

سودھو

کدے-کدے اینافائیلیکسس اتے دمہ، بے ہوشی، اتے دہشت دے حملیاں دے وچکار فرق دسنا مشکل ہو سکدا اے۔[۵] پر دمے وچ عامَ طور تے خارش جاں مئدے اتے آندر متعلق لچھن شامل نہیں ہندے ہن، بے ہوشی دے نال پلتن موجود ہندی اے پر دانے نہیں، اتے دہشت دے حملے وچ چمڑی لال ہو سکدی اے پر چھپاکی نہیں ہندی اے۔[۵] دوجیاں ستھتیاں جنہاں وچ ملدے-جلدے لچھن ہو سکدے ہن، اوہناں وچ شامل ہن: خراب مچھی کھان کارن ہون والا غذا دا زہریلہ پن (سکرومبائڈوسس) اتے پرجیویاں توں ہون والی لاگ (اینیسیکیاسس)۔[۱۰]

پوسٹ-مارٹم وچ لبھتاں

سودھو

جس انسان دی اینافائیلیکسس دے کارن موت ہوئی اے اس وچ، شو امتحان "خالی دل" دکھا سکدی اے جس دا تعلق ویسوڈلیشن توں گھٹے ہوئے زہر اتے مرکزی توں باہری خانیاں وچ انتر-ناڑی والیوم دی دوبارہ ونڈ دے نال جوڑیا جا سکدا اے۔[۲۵] ہور سنکیت ہن لیرنجئل ایڈیما، پھیپھڑیاں، دل اتے ٹشوآں وچ ایؤسنوپھلیا، اتے مائیکوکارڈئل ہائیپوپرپھیوجن دے ثبوت۔[۲۶] لیبوٹریاں دیاں لبھتاں وچ سیرم ٹرپٹیس دے ودھے ہوئے پدھراں، کل اتے خاص IgE سیرم دے پدھراں وچ وادھے دا پتہ لگ سکدا اے۔[۲۶]

روکتھام

سودھو

اینافائیلیکسس شروع کرن والے مادہ توں بچن دی سفارش کیتی جاندی اے۔ جنہاں معاملیاں وچ اجیہا ممکن نہ ہووے، اتھے سنویدنہینتا اک چون ہو سکدی اے۔ مدھومکھیاں، بھرنڈاں،دھموڑیاں، بھونڈاں، اتے اگّ کیڑیاں توں ہون والیزاں ایلرجیاں لئی ہائیمینوپیٹرا زہر دے نال پرترکھیا پرنالی دا علاج 80–90% بالغاں اتے 98% بچیاں وچ ایلرجی کرن والے پدمعنےآں دے فی سنویدنہینتا لیاؤن وچ پربھاوی رہا اے۔ دودھ، آنڈے، میوے اتے مونگ پھلی دے معاملیاں وچ منہ راہیں لیا جان والا پرترکھیا علاج کجھ لوکاں نوں سنویدنہین کرن وچ پربھاوی رہا اے؛ پر ماڑے اثر عامَ ہن۔ کئی دوائیاں واسطے وی سنویدنہینتا ممکن اے، پر ایہہ صلاحَ دتی جاندی اے کہ زداتر لوک بس سمسیا پیدا کرن والے مادہ توں بچن۔ لیٹیکس تے پرتکریا دکھاؤن والے لوکاں وچ، پرتکریا کرن والے بھوجناں توں بچنا اہم ہو سکدا اے جنہاں وچ ہوراں سمیت اواکاڈو، کیلے، اتے آلو شامل ہن۔[۵]

قابو

سودھو

اینافائیلیکسس اک ڈاکٹری سنکٹ اے جسدے لئی زندگی بچاؤن والے اپاواں دی لوڑ ہو سکدی اے جویں کہ ساہ نلی دا پربندھن، پورک آکسیزن، ناڑی اندر دتے جان والے ترل دی بہت زیادہ مقدار، اتے نیڑلی نگرانی۔[۳] اپائینیپھرائین علاج دی اک چون اے جس نال اکثر اینٹیہسٹامائین تے سٹیروئڈ نوں معاون پدمعنےآں دے روپ وچ ورتیا جاندا اے[۵] جدوں انسان عام ستھتی وچ آ جاوے تاں ایہہ یقینی بناؤن لئی کہ لچھن دوبارہ نہ ہون 2 توں 24 گھنٹیاں دے وچکار ہسپتال وچ نگرانی دی سفارش کیتی جاندی اے۔[۴][۱۰][۲۳][۲۷]

اپائینیفرائین

سودھو
ایپیپین آٹو-انجیکٹر دا اک پرانا اڈیشن

اپائینیپھرائین (ایڈرینالائن) اینافائیلیکسس دا پراتھمک علاج اے جدوں اسدی ورتوں نہ کرن والا کوئی واضع سنکیت نہ ہووے۔[۳] ایہہ سفارش کیتی جاندی اے جویں دی روگ دا پتہ لگدا اے جاں شکّ ہندا اے پٹّ دے مدھ توں اگے اتے دور حصے وچ پٹھے دے وچ اپائینیپھرائین دے گھول دا ٹیکا لگایا جاوے۔ جے لوڑیندی پرتکریا نہیں ہندی اے تاں ٹیکا ہر 5 توں 15 منٹ وچ دہرایا جا سکدا اے۔[۵] 16 توں 35% واقعے وچ دوجی خوراک دی لوڑ ہو سکدی اے[۱۰] اتے دو توں ودھ خوراکاں دی لوڑ ورلے ہی پیندی اے۔[۵] چمڑی دے ہیٹھاں (سبکیوٹینس) ٹیکے دی بجائے پٹھیاں وچ دتے جان والے طریقے نوں ترجیح دتی جاندی اے کیونکہ چمڑی دے ہیٹھاں سوکھن دی در ہولی ہو سکدی اے۔[۲۸] اپائینیپھرائین توں ہلکے ماڑے پرجذبات وچ شامل ہن سریر ہلنا، بیچینی، سردرد، اتے دل دی تیز دھڑکن۔[۵]

ہو سکدا اے کہ β-بلوکر لین والے لوکاں وچ اپائینیپھرائین دا اثر نہ ہووے۔[۱۰] اس ستھتی وچ جے اپائینیپھرائین اثر نہ کرے تاں نسّ راہیں گلکاجین دتا جا سکدا اے جس دا کم کرن دا طریقہ β-رسیپٹر توں ستنتر اے۔[۱۰]

لے لوڑ ہووے تاں، ایہہ پتلے اپائینیپھرائین گھول دی ورتوں کردے ہوئے نسّ راہیں دتا جا سکدا اے۔ پر نسّ راہیں دتی جاں والی اپائینیپھرائین نوں دل دیاں انیمت دھڑکناں (ڈائیسریتھیمیا) اتے مائیؤکارڈئل انپھارکشن نال جوڑیا گیا اے۔[۲۹] خود نوں ٹیکا لگاؤن لئی اپائینیپھرائین آٹوئنجیکٹر عامَ طور تے دو خوراکاں وچ آؤندا اے، اک اوہناں بالغ ویکتیاں لئی جنہاں دا بھار 25 کلو توں ودھ ہووے دوجا بچیاں لئی جنہاں دا بھار 10 توں 25 کلو ہووے۔[۳۰]

معاون مادہ

سودھو

اینٹیہسٹامائین (H1 اتے H2 دوویں)، جد کہ عامَ طور تے ورتے جاندے ہن اتے اصولی ترکاں دی بنیاد تے ایہناں نوں پربھاوی منیا جاندا اے، پر ایہناں دے سمرتھن وچ چنگا ثبوت نہیں اے۔ 2007 وچ کیتی گئی کوکرین تجزیہ وچ کوئی چنگی کوآلٹی دا کوئی مطالعہ نہیں ملیا جس دی بنیاد تے اسدی سفارش کیتی جا سکے[۳۱] اتے منیا جاندا اے کہ اوہناں دا ساہ نلی دے ایڈیما جاں کھچائ تے اثر ہندا اے۔[۱۰] کورٹیکوسٹروئڈ نال اینافائیلیکسس دی موجودہ گھٹنا وچ کوئی پھرن نہ پین دا امکان ہندی اے، پر اس نوں بائپھیسک اینافائیلیکسس ہون دے جوخم نوں گھٹاؤن دی امید نال ورتیا جا سکدا اے۔ ایہناں ستھتیاں وچ اوہناں دی پروپھائیلیکٹک پربھاوکارتا مقررہ نہیں اے۔[۲۳] جہڑا ساہ نلی دے پٹھیاں دا کھچائ اپائینیپھرائین نال ٹھیک نہیں ہندا اے اسدے لئی شاید ساہ راہیں لیا جان والا (نیبلائیزڈ) سالبٹامول پربھاوی ہو سکدا اے۔[۱۰] متھائیل بلیو دا استعمال اجیاے ویکتیاں دے لئی کیتا جاندا اے جو دوجے اپاواں تے پرتکریا نہیں کردے ہن کیونکِ منیا جاندا اے کہ ایہہ کومل نساں نوں شانت کر دندا اے۔[۱۰]

تیاری

سودھو

اینافائیلیکسس دا امکان والے لوکاں نوں "ایلرجی کاروائی سکیم"رکھن دی صلاحَ دتی جاندی اے، اتے ماپیاں نوں صلاحَ دتی جاندی اے کہ اوہ اپنے بچیاں دے سکولاں نوں ایلرجیاں بارے اتے اس بارے سوچت کرن کہ اینافائیلیکسس دا سنکٹ آؤن تے کی کرنا اے۔[۳۲] اس کاروائی سکیم وچ عامَ طور تے اپائینیپھرائین آٹو-انجیکٹراں دی ورتوں، ڈاکٹری طور تے سچیت کرن والے بریسلیٹ پہنن دی سفارش، اتے اجہیاں ستھتیاں پیدا کرن والے پدمعنےآں توں بچن دی صلاحَ شامل ہندی اے۔[۳۲] مستقبل وچ اینافائیلیکسس دیاں واقعے نوں روکن لئی اسدے کجھ کارکاں لئی پرترکھیا علاج مہیا ہو سکدا اے۔ چمڑی دے ہیٹھاں سنویدنہینتا دے کئی سالاں دا کورس نوں کیڑیاں دے ڈنک دے خلاف پربھاوی پایا گیا اے، اتے منہ راہیں سنویدنہینتا کئی بھوجناں لئی پربھاوی اے۔[۳]

روگ دے ٹھیک ہون دا امکان

سودھو

اوہناں لوکاں وچ جنہاں وچ روک دا کارن پتہ اے اتے جلد علاج مہیا اے، روگ دے ٹھیک ہون دا امکان چنگی اے۔[۳۳] بھاویں کارن دا پتہ نہ ہووے، جے روکتھام کرن والی ڈھکویں دوائی مہیا اے، تاں عامَ طور تے روگ دے ٹھیک ہون دا امکان چنگی ہندی اے۔[۴] جے موت ہو جاندی اے، تاں ایہہ اکثر جاں تاں ساہ متعلق (عامَ طور تےایسپھائیکسیا) جاں دل اتے ناڑی متعلق کارناں (صدمہ) کرکے ہندی اے،[۱۰][۲۲] جنہاں وچ 0.7–20% معاملیاں وچ موت ہو جاندی اے۔[۴][۹] اجیاے معاملے ہوئے ہن جنہاں وچ منٹاں دے اندر موت ہو گئی۔[۵] کسرت نال شروع ہون والے اینافائیلیکسس والیلوکاں وچ نتیجے عامَ طور تے چنگے ہن، جس وچ لوکاں دی عمر ودھن دے نال-نال تھوڑہیاں اتے گھٹ گمبھیر واقعے ہندیاں ہن۔[۱۵]

ویاپکتا

سودھو

اینافائیلیکسس دے واقعات فی سال فی 100,000 انسان 4–5 اے،[۱۰] جس وچ زندگی بھر دا جوکھم 0.5–2% اے۔[۵] جاپدا اے کہ دراں ودھ رہیاں ہن: 1980 دے دہاکے وچ گھٹنا دی در فی سال فی 100,000 وچ 20 سی، جد کہ 1990 دے دہاکے وچ ایہہ فی سال فی 100,000 وچ 50 سی۔[۳] ایہہ وادھا مکھ طور تے غذا نال شروع ہون والے اینافائیلیکسس دے کارن ہندا اے۔[۳۴] نوجواناں اتے عورتاں وچ جوخم سبھ توں ودھ اے۔[۳][۱۰]

اس ویلے، اینافائیلیکسس دے کارن امریکہ وچ ہر سال 500–1,000 موتاں (ہر 10 لکھ وچ 2.4)، یونائیٹڈ کنگڈم وچ فی سال 20 موتاں (0.33 فی 10 لکھ)، اتے آسٹریلیاں وچ فی سال 15 موتاں (0.64 فی 10 لکھ) ہندیاں ہن۔[۱۰] 1970 تے 2000 دے وچکار موت دیاں دراں گھٹیاں ہن۔[۳۵] آسٹریلیا وچ، غذا کارن ہون والا اینافائیلیکسس مکھ طور تے عورتاں وچ ہندا اے جد کہ کیڑیاں دے کٹن کارن موتاں مکھ طور تے مرداں وچ ہندی اے۔[۱۰] اینافائیلیکسس توں موتاں زیادہ تر دوائیاں دے کارن شروع ہندیاں ہن۔[۱۰]

اتہاس

سودھو

شبد "افائیلیکسس" چارلس رچیٹ ولوں 1902 وچ سجھایا گیا سی اتے بعد وچ بولن وچ آسانی دے لئی اس نوں بدل کے "اینافائیلیکسس" کر دتا گیا سی۔[۱۱] بعد وچ 1913 وچ اوہناں نوں اینافائیلیکسس تے اوہناں دے کم واسطے میڈیسن اتے پھجیولوجی وچ نوبل انعام دتا گیا سی۔[۴] حالانکہ اس پرتکریا نوں پرانے ویلے توں دیکھیا گیا اے۔[۲۴] ایہہ شبد یونانی شبداں ἀνά اینا، خلاف، اتے φύλαξις پھائیلیکسز،سرکھیا توں اپجیا اے۔[۳۶]

کھوج

سودھو

اینافائیلیکسس دا علاج کرن لئی جیبھ دے ہیٹھاں رکھے جا سکن والے (سبلنگئل) اپائینیپھرائین ترقی یافتہ کرن دیاں کوششاں چل رہیاں ہن۔[۱۰] IgE-رتکنیک اینڈیبوڈی اومالزمیب دا چمڑی دے ہیٹھاں لگایا جان والے ٹیکے تے دوبارہ ہون توں روکن والے طریقے وجوں مطالعہ کیتا جا رہا اے، پر اجے اس دی سفارش نہیں کیتی جاندی اے۔[۵][۳۷]

حوالے

سودھو
  1. ↑ ۱.۰ ۱.۱ Tintinalli, Judith E. (2010). Emergency Medicine: A Comprehensive Study Guide (Emergency Medicine (Tintinalli)). New York: McGraw-Hill Companies, 177–182. ISBN 0-07-148480-9. 
  2. ↑ Oswalt ML, Kemp SF (May 2007). "Anaphylaxis: office management and prevention". Immunol Allergy Clin North Am 27 (2): 177–91, vi. doi:10.1016/j.iac.2007.03.004. PMID 17493497. "Clinically, anaphylaxis is considered likely to be present if any one of three criteria is satisfied within minutes to hours". 
  3. ↑ ۳.۰۰ ۳.۰۱ ۳.۰۲ ۳.۰۳ ۳.۰۴ ۳.۰۵ ۳.۰۶ ۳.۰۷ ۳.۰۸ ۳.۰۹ ۳.۱۰ ۳.۱۱ Simons FE (اکتوبر 2009). "Anaphylaxis: Recent advances in assessment and treatment". J. Allergy Clin. Immunol. 124 (4): 625–36; quiz 637–8. doi:10.1016/j.jaci.2009.08.025. PMID 19815109. https://secure.muhealth.org/~ed/students/articles/JAClinImmun_124_p0625.pdf.  Archived 2013-06-27 at the وے بیک مشین
  4. ↑ ۴.۰۰ ۴.۰۱ ۴.۰۲ ۴.۰۳ ۴.۰۴ ۴.۰۵ ۴.۰۶ ۴.۰۷ ۴.۰۸ ۴.۰۹ ۴.۱۰ ۴.۱۱ ۴.۱۲ ۴.۱۳ ۴.۱۴ Marx, John (2010). Rosen's emergency medicine: concepts and clinical practice 7th edition. Philadelphia, PA: Mosby/Elsevier, 15111528. ISBN 978-0-323-05472-0. 
  5. ↑ ۵.۰۰ ۵.۰۱ ۵.۰۲ ۵.۰۳ ۵.۰۴ ۵.۰۵ ۵.۰۶ ۵.۰۷ ۵.۰۸ ۵.۰۹ ۵.۱۰ ۵.۱۱ ۵.۱۲ ۵.۱۳ ۵.۱۴ ۵.۱۵ ۵.۱۶ ۵.۱۷ ۵.۱۸ ۵.۱۹ ۵.۲۰ ۵.۲۱ ۵.۲۲ ۵.۲۳ Simons, FE; World Allergy, Organization (2010 May). "World Allergy Organization survey on global availability of essentials for the assessment and management of anaphylaxis by allergy-immunology specialists in health care settings.". Annals of allergy, asthma & immunology : official publication of the American College of Allergy, Asthma, & Immunology 104 (5): 405–12. doi:10.1016/j.anai.2010.01.023. PMID 20486330. http://www.csaci.ca/include/files/WAO_Anaphylaxis_Guidelines_2011.pdf.  Archived 2012-04-26 at the وے بیک مشین
  6. ↑ ۶.۰ ۶.۱ ۶.۲ ۶.۳ Sampson HA, Muñoz-Furlong A, Campbell RL, et al. (فروری 2006). "Second symposium on the definition and management of anaphylaxis: summary report—Second National Institute of Allergy and Infectious Disease/Food Allergy and Anaphylaxis Network symposium". J. Allergy Clin. Immunol. 117 (2): 391–7. doi:10.1016/j.jaci.2005.12.1303. PMID 16461139. 
  7. ↑ ۷.۰ ۷.۱ ۷.۲ Limsuwan, T; Demoly, P (2010 Jul). "Acute symptoms of drug hypersensitivity (urticaria, angioedema, anaphylaxis, anaphylactic shock)۔". The Medical clinics of North America 94 (4): 691–710, x. doi:10.1016/j.mcna.2010.03.007. PMID 20609858. http://smschile.cl/documentos/cursos2010/MedicalClinicsNorthAmerica/Acute%20Symptoms%20of%20Drug%20Hypersensitivity%20(Urticaria,%20Angioedema,%20Anaphylaxis,%20Anaphylactic%20Shock)۔pdf. 
  8. ↑ ۸.۰ ۸.۱ ۸.۲ ۸.۳ ۸.۴ ۸.۵ Brown, SG; Mullins, RJ, Gold, MS (2006 Sep 4). "Anaphylaxis: diagnosis and management.". The Medical journal of Australia 185 (5): 283–9. PMID 16948628. 
  9. ↑ ۹.۰ ۹.۱ ۹.۲ ۹.۳ ۹.۴ Triggiani, M; Patella, V, Staiano, RI, Granata, F, Marone, G (2008 Sep). "Allergy and the cardiovascular system.". Clinical and experimental immunology 153 Suppl 1: 7–11. doi:10.1111/j.1365-2249.2008.03714.x. PMID 18721322. PMC: 2515352. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2515352/?tool=pubmed. 
  10. ↑ ۱۰.۰۰ ۱۰.۰۱ ۱۰.۰۲ ۱۰.۰۳ ۱۰.۰۴ ۱۰.۰۵ ۱۰.۰۶ ۱۰.۰۷ ۱۰.۰۸ ۱۰.۰۹ ۱۰.۱۰ ۱۰.۱۱ ۱۰.۱۲ ۱۰.۱۳ ۱۰.۱۴ ۱۰.۱۵ ۱۰.۱۶ ۱۰.۱۷ ۱۰.۱۸ ۱۰.۱۹ ۱۰.۲۰ ۱۰.۲۱ ۱۰.۲۲ ۱۰.۲۳ ۱۰.۲۴ ۱۰.۲۵ Lee, JK; Vadas, P (2011 Jul). "Anaphylaxis: mechanisms and management.". Clinical and experimental allergy : journal of the British Society for Allergy and Clinical Immunology 41 (7): 923–38. doi:10.1111/j.1365-2222.2011.03779.x. PMID 21668816. 
  11. ↑ ۱۱.۰ ۱۱.۱ ۱۱.۲ ۱۱.۳ ۱۱.۴ ۱۱.۵ ۱۱.۶ Boden, SR; Wesley Burks, A (2011 Jul). "Anaphylaxis: a history with emphasis on food allergy.". Immunological reviews 242 (1): 247–57. doi:10.1111/j.1600-065X.2011.01028.x. PMID 21682750. 
  12. ↑ Worm, M (2010). "Epidemiology of anaphylaxis.". Chemical immunology and allergy 95: 12–21. doi:10.1159/000315935. PMID 20519879. 
  13. ↑ ۱۳.۰ ۱۳.۱ editors, Marianne Gausche-Hill, Susan Fuchs, Loren Yamamoto, (2007). The pediatric emergency medicine resource, Rev. 4. ed., Sudbury, Mass.: Jones & Bartlett, 69. ISBN 978-0-7637-4414-4. 
  14. ↑ Dewachter, P; Mouton-Faivre, C, Emala, CW (2009 Nov). "Anaphylaxis and anesthesia: controversies and new insights.". Anesthesiology 111 (5): 1141–50. doi:10.1097/ALN.0b013e3181bbd443. PMID 19858877. 
  15. ↑ ۱۵.۰ ۱۵.۱ editor, Mariana C. Castells, (2010). Anaphylaxis and hypersensitivity reactions. New York: Humana Press, 223. ISBN 978-1-60327-950-5. 
  16. ↑ ۱۶.۰ ۱۶.۱ ۱۶.۲ Volcheck, Gerald W. (2009). Clinical allergy : diagnosis and management. Totowa, N.J.: Humana Press, 442. ISBN 978-1-58829-616-0. 
  17. ↑ ۱۷.۰ ۱۷.۱ Drain, KL; Volcheck, GW (2001). "Preventing and managing drug-induced anaphylaxis.". Drug safety : an international journal of medical toxicology and drug experience 24 (11): 843–53. PMID 11665871. 
  18. ↑ Klotz, JH; Dorn, PL, Logan, JL, Stevens, L, Pinnas, JL, Schmidt, JO, Klotz, SA (2010 Jun 15). ""Kissing bugs": potential disease vectors and cause of anaphylaxis.". Clinical infectious diseases : an official publication of the Infectious Diseases Society of America 50 (12): 1629–34. doi:10.1086/652769. PMID 20462351. 
  19. ↑ Bilò, MB (2011 Jul). "Anaphylaxis caused by Hymenoptera stings: from epidemiology to treatment.". Allergy 66 Suppl 95: 35–7. doi:10.1111/j.1398-9995.2011.02630.x. PMID 21668850. 
  20. ↑ Cox, L; Larenas-Linnemann, D, Lockey, RF, Passalacqua, G (2010 Mar). "Speaking the same language: The World Allergy Organization Subcutaneous Immunotherapy Systemic Reaction Grading System.". The Journal of allergy and clinical immunology 125 (3): 569–74, 574.e1-574.e7. doi:10.1016/j.jaci.2009.10.060. PMID 20144472. 
  21. ↑ Bilò, BM; Bonifazi, F (2008 Aug). "Epidemiology of insect-venom anaphylaxis.". Current opinion in allergy and clinical immunology 8 (4): 330–7. doi:10.1097/ACI.0b013e32830638c5. PMID 18596590. 
  22. ↑ ۲۲.۰ ۲۲.۱ ۲۲.۲ ۲۲.۳ ۲۲.۴ ۲۲.۵ Khan, BQ; Kemp, SF (2011 Aug). "Pathophysiology of anaphylaxis.". Current opinion in allergy and clinical immunology 11 (4): 319–25. doi:10.1097/ACI.0b013e3283481ab6. PMID 21659865. 
  23. ↑ ۲۳.۰ ۲۳.۱ ۲۳.۲ Lieberman P (ستمبر 2005). "Biphasic anaphylactic reactions". Ann. Allergy Asthma Immunol. 95 (3): 217–26; quiz 226, 258. doi:10.1016/S1081-1206(10)61217-3. PMID 16200811. 
  24. ↑ ۲۴.۰ ۲۴.۱ ۲۴.۲ ۲۴.۳ Ring, J; Behrendt, H, de Weck, A (2010). "History and classification of anaphylaxis.". Chemical immunology and allergy 95: 1–11. doi:10.1159/000315934. PMID 20519878. http://media.wiley.com/product_data/excerpt/42/04708611/0470861142.pdf. 
  25. ↑ Anaphylaxis, Author: Stephen F Kemp, MD, FACP; Chief Editor: Michael A Kaliner, MD;http://emedicine.medscape.com/article/135065-overview#showall
  26. ↑ ۲۶.۰ ۲۶.۱ Da Broi, U; Moreschi, C (2011 Jan 30). "Post-mortem diagnosis of anaphylaxis: A difficult task in forensic medicine.". Forensic Science International 204 (1-3): 1–5. doi:10.1016/j.forsciint.2010.04.039. PMID 20684869. 
  27. ↑ «Emergency treatment of anaphylactic reactions – Guidelines for healthcare providers» (PDF). Resuscitation Council (UK). ۲۰۰۸. دریافت‌شده در ۲۰۰۸-۰۴-۲۲. نامعلوم پیرامیٹر دا |month= نظر انداز کردا (کمک)
  28. ↑ Simons, KJ; Simons, FE (2010 Aug). "Epinephrine and its use in anaphylaxis: current issues.". Current opinion in allergy and clinical immunology 10 (4): 354–61. doi:10.1097/ACI.0b013e32833bc670. PMID 20543673. 
  29. ↑ Mueller, UR (2007 Aug). "Cardiovascular disease and anaphylaxis.". Current opinion in allergy and clinical immunology 7 (4): 337–41. doi:10.1097/ACI.0b013e328259c328. PMID 17620826. 
  30. ↑ Sicherer, SH; Simons, FE, Section on Allergy and Immunology, American Academy of, Pediatrics (2007 Mar). "Self-injectable epinephrine for first-aid management of anaphylaxis.". Pediatrics 119 (3): 638–46. doi:10.1542/peds.2006-3689. PMID 17332221. 
  31. ↑ Sheikh A, Ten Broek V, Brown SG, Simons FE (اگست 2007). "H1-antihistamines for the treatment of anaphylaxis: Cochrane systematic review". Allergy 62 (8): 830–7. doi:10.1111/j.1398-9995.2007.01435.x. PMID 17620060. 
  32. ↑ ۳۲.۰ ۳۲.۱ Martelli, A; Ghiglioni, D, Sarratud, T, Calcinai, E, Veehof, S, Terracciano, L, Fiocchi, A (2008 Aug). "Anaphylaxis in the emergency department: a paediatric perspective.". Current opinion in allergy and clinical immunology 8 (4): 321–9. doi:10.1097/ACI.0b013e328307a067. PMID 18596589. 
  33. ↑ Harris, edited by Jeffrey; Weisman, Micheal S. (2007). Head and neck manifestations of systemic disease. London: Informa Healthcare, 325. ISBN 978-0-8493-4050-5. 
  34. ↑ Koplin, JJ; Martin, PE, Allen, KJ (2011 Oct). "An update on epidemiology of anaphylaxis in children and adults.". Current opinion in allergy and clinical immunology 11 (5): 492–6. doi:10.1097/ACI.0b013e32834a41a1. PMID 21760501. 
  35. ↑ Demain, JG; Minaei, AA, Tracy, JM (2010 Aug). "Anaphylaxis and insect allergy.". Current opinion in allergy and clinical immunology 10 (4): 318–22. doi:10.1097/ACI.0b013e32833a6c72. PMID 20543675. 
  36. ↑ «anaphylaxis». merriam-webster.com. دریافت‌شده در ۲۰۰۹-۱۱-۲۱.
  37. ↑ Vichyanond, P (2011 Sep). "Omalizumab in allergic diseases, a recent review.". Asian Pacific journal of allergy and immunology / launched by the Allergy and Immunology Society of Thailand 29 (3): 209–19. PMID 22053590. 

سانچہ:بیماریاں

"https://pnb.wikipedia.org/w/index.php?title=انافیلیکسی&oldid=643483" توں لیا