الف لیلا

الف لیلہ (عربی: كتاب ألف ليلة وليلة ) صدیاں دوران مول طور تے عربی بولی وچّ لہندے ، وجکار، دکھنی ایشیا اتے شمالی افریقہ دے انگنت رچنہاریاں دی محنت دا سانجھا سٹہ ہے ایہہ بے مثال کہانی مجموعہ۔ ایہہ دنیا دیاں مہانتم رچناواں وچوں اک ہے، خاص طور 'تے بال-ساہت دے میدان وچّ۔ زیادہتر رچناواں پرانے ہندستان، ایران، یونان اتے عرب دیساں دیاں پرانیاں کہانیاں ہن۔

شہرزاد اتے شہریار، مورت:فردینند کیلر، 1880

الف لیلیٰ دا اک کھرڑا

الف لیلہ لیندے تے دکھنی ایشیاء دیاں لوک کہانیاں دی کتاب اے جینوں نویں صدی چ عرب دنیا وچ لکھیا گیا ۔

کہانی چوکھٹا

سلطان شہرزاد نوں معاف کردے ہوئے

ایہناں کہانیاں نوں جوڑن والی کہانی چوکھٹے دا کم کردی ہے جس وچّ جیون دے وکھ وکھ پہلوآں نوں چھونہدیاں ہزاراں کتھاواں جڑیاں گئیاں۔ لمے سمیں تکّ لوک پرتبھا نوں سہج تے سہج نال اپنی برتانت-کلاانت چمکاؤن لئی اس توں کمال ہور کسے چوکھٹے دی کلپنا سنبھوَ نہیں لگدی۔ بادشاہ شہریار نوں جدوں اپنی ملکہ دی بے وفائی (اس دے غلام نال عشقَ) دا پتہ چلدا ہے تاں اس دا عورت جاتی توں بدلہ لین لئی ہر روز اک سندر کنواری لڑکی نال شادی رچاؤندا اتے اگلی سویر ہون تے قتل کروا دندا تاں جو اسنوں بے وفائی دا موقع ہی نہ ملے۔ ایہہ سلسلہ چلدا رہا تاں آخر کڑیاں دا انتظام کرن والا وزیر مشکل حالات وچّ پھس گیا۔ کنواریاں کڑیاں لبھنا اس لئی اوکھا ہو گیا۔ وزیر بھاری اداس ہو گیا اتے اس دی بیٹی شہرزاد نے اپنے پیو دی مشکل حلّ کرن لئی خود بادشاہ نال شادی کروا لئی۔ شہرزاد نے راتیں شہریار نوں اک بہت دلچسپ کہانی سنائی اتے اس وچّ اک ہور کہانی جڑ دتی پر ادھوری چھڈّ دتی اگلی رات مڑ اگے تورن لئی ۔ اگلی رات باقی کہانی سنن لئی بادشاہ نے شہرزاد نوں نہیں مروایا۔

شہرزاد ہر رات اسے طرحاں کردی اتے اس دی جان بخشی ہو جاندی۔ اس طرحاں 1001 راتاں گزر گئیاں۔ بادشاہ شہرزاد دی کلا توں اینا خوش ہویا کہ اس نے اس نوں اپنی وڈی ملکہ بنا لیا۔ عورتاں بارے اس دی رائے وی بدل گئی۔

الف لیلیٰ دیاں اکثر کہانیاں، بابل، فونیشیا، مصر اتے یونان دیاں پرانیاں لوک داستاناں نوں اپنا کے لکھیاں گئیاں ہن اتے اوہناں نوں حضرت سلیمان، ایرانی سلطاناں اتے مسلمان خلیفیاں اتے ڈھکایا گیا ہے۔ ایہناں دا ماحول اٹھویں صدی عیسوی دا ہے۔ اجہیاں کہانیاں جنہاں وچّ اوہناں کئی چیزاں دا ذکر ملدا ہے جو اٹھویں صدی وچّ اجے ایجاد نہیں ہوئیاں سن، اوہ بہت بعد دے اضاقے ہن۔

محمد بن اسحاق نے (الفہرست) وچّ کہانیاں دی اک کتاب ہزار افسانہ دا ذکر کیتا ہے جو بغداد وچّ لکھی گئی سی اتے اس دی اک کہانی وی درج کیتی ہے جو الف لیلیٰ دی پہلی کہانی ہے۔ اس توں ثابت ہندا ہے کہ پہلاں کتاب دا نام (ہزار افسانہ) سی۔ مطلب اس وچّ اک ہزار اک کہانیاں نہیں سن۔

بارلے جوڑ

• 1001 راتاں Archived 2010-01-02 at the وے بیک مشین
• الف لیلہ بارے جرنل
• کہانیاں Archived 2012-01-19 at the وے بیک مشین
• [۱]

کتاباں دے جوڑ

• فارسی ایڈیشن
• الف لیلہ Archived 2010-11-04 at the وے بیک مشین
• الف لیلہ
• [۲]

فلم ٹی وی دے جوڑ

• الف لیلہ(1942)
• الف لیلہ(1974)
• سندباد دی کہانی