الآمدی
الآمدی | |
---|---|
معروفیت | الآمدی |
جم | 1156 دیار بکر |
وفات | 1233 دمشق |
نسل | کرد |
شعبۂ زندگی | ایوبی سلطنت |
مذہب | اسلام |
فرقہ | اہل سنت |
فقہ | شافعی |
مکتب فکر | اشعری |
شعبۂ عمل | اسلامی الہیات دے مکاتب فکر، حدیث، فقہ |
علی بن ابی علی بن محمد الثغلبی بن سیف الدين الآمدی (پیدائش1157 - وفات 1233 عیسوی ) بنیادی طور اُتے اک عالم دین سی، جدوں کہ طبعاً عقلیت پسند تے فلسفی سن ۔ الآمدی عراق دے شہر آمد وچ 551ھ مطابق 1157ء نوں پیدا ہويا تے ايسے نسبت توں آمدی اکھوایا۔ پہلے حنبلی مسلک نال تعلق رکھدا سی، بعد وچ امام شافعی دے حلقہ ارادت وچ شامل ہوئے گیا۔ تے فلسفے تے علوم عقلیہ دے ذریعے تحقیق و تعلم دا سلسلہ جاری رکھیا۔ مصر دے علمی مرکز قاہرہ شہر وچ القرافتہ الصغری دے وڈے مدرسے وچ رہیا جو امام شافعی دے اپنے مدرسے توں متصل اے۔ 591ھ بمطابق 1295ء وچ اوتھے اک ہور مدرسے جامع الظافری وچ صدرمعلم ہوئے گیا۔ اوہ علوم عقلیہ تے فلسفے دا اس قدر مداح سی کہ ہور علما تے مفتیاں نے اس دے خلاف فتوے کفر و الحاد دے دتا عموما ایداں دے مواقع اُتے بدعت تے سنت توں انحراف دا فتوی دتا جاندا اے ، چنانچہ اوہ اوتھے توں ملک شام دے شہرحماۃ چلا گیا، جتھے 1218ء وچ ایوبی سلطان الملوک المنصور دی ملازمت اختیار کر لئی۔ 1220ء وچ المعظم عیسی شرف الدین نے اسنوں ملک شام دے مرکز علم ہنر دمشق بلیا کے مدرستہ العزیزیہ دا صدر بنا دتا مگر بعد وچ 1232ء وچ اپنے سابقہ الزام دے پیش نظرمعزول کر دتا گیا۔ اوتھے صفر 631 ھ مطابق نومبر 1233ء وچ وفات پائی۔
طب دی کتاب “عیون الانباء فی طبقات الاطباء” دا مصنف موفق الدین ابو العباس احمد بن سدید الدین القاسم ابن ابی اصیبعہ ايسے کاشاگرد سی۔ اوہ لکھدا اے کہ الآمدی اپنے زمانے دا ذہین ترین انسان سی۔ تیرہويں صدی دے شافعی عالم دین تے تاریخی کتاب "وفیات الاعیان وانباء ابناء الزمان " دے مصنف ابن خلکان وی ايسے دا معترف اے۔ اس نے اپنے آثار وچ تقریباً ویہہ لکھتاں چھڈن۔ اصول دین اُتے اس نے اک کتاب “احکام الحکام” لکھی سی، جو شرف الدین دے ناں معنون کی، اس دی ہور لکھتاں کتابی مخطوطےآں دی شکل وچ ملدی نيں۔[۱]
حوالے
سودھو- ↑ شاہکار اسلامی انسائیکلو پیڈیا، جلد اوّل، صفحہ 33،34