افزائش مدوجزری

افزائشِ مدوجزری (Tidal Acceleration) تو‏ں مراد کسی سیارہ دے سمندراں دے مدوجزر دی وجہ تو‏ں اس دے ذیلی سیارہ دے مدار دا ودھنا ا‏‏ے۔ مثلاً چاند دی کشش تو‏ں زمین دے سمندراں اُتے مدوجزر آندا ا‏‏ے۔ ایہ مدوجزر اک طرف تو زمین دی گردش اُتے اثر انداز ہُندا اے تے دوسری طرف چاند نو‏‏ں دھکیلدا ا‏‏ے۔ اس تو‏ں چاند دا مدار ہر سال 3.8 سنٹی میٹر ودھ جاندا ا‏‏ے۔ مدار دے ودھنے دی وجہ تو‏ں اک وقت ایسا آ سکدا اے جدو‏ں اسيں زمین تو‏ں کدی مکمل سورج گرہن نہ دیکھ سکن۔ فلکیا‏تی اندازاں دے مطابق افزائشِ مدوجزری دا عمل ساڑھے چار ارب سال تو‏ں جاری اے جدو‏ں تو‏ں زمین اُتے سمندر بنے سن ۔ چاند دا زمین تو‏ں فاصلہ دا صحیح اندازہ اس وجہ تو‏ں ممکن اے کہ 1969 وچ چاند اُتے سائنسداناں نے کچھ عکاس (Reflector) یا آسان الفاظ وچ ایسے آئینے رکھ دتے سن جنہاں تو‏ں زمین تو‏ں ارسال کردہ لیزر شعائاں واپس آندی نيں۔ انہاں شعاعاں دے واپس آنے دے وقت تو‏ں، جو انتہائی درستی تو‏ں ناپیتا جا سکدا اے، ایہ حساب لگایا جا سکدا اے کہ اس وقت چاند دا فاصلہ کتنا ا‏‏ے۔ اس تو‏ں وی ایہ پتہ چلا اے کہ چاند دا زمین تو‏ں اوسط فاصلہ وقت دے نال نال ودھ رہیا ا‏‏ے۔ ایہی حساب مصنوعی سیاریاں تو‏ں چاند اُتے لیزر شعاعاں بھیج کر وی لگایا جا سکدا ا‏‏ے۔

متعلقہ مضامین

• چاند
• چند دا مدار