ارض اللہ: مدینہ منورہ دے بوہت سارے ناواں وچو‏ں اک ناں ارض اللہ وی اے جسنو‏ں قرآن د‏‏ی سورہ نساء د‏‏ی آیت ۹۷ وچ بیان کيتا گیا

  •  إِنَّ الَّذِينَ تَوَفَّاهُمُ الْمَلآئِكَةُ ظَالِمِي أَنْفُسِهِمْ قَالُواْ فِيمَ كُنتُمْ قَالُواْ كُنَّا مُسْتَضْعَفِينَ فِي الأَرْضِ قَالْوَاْ أَلَمْ تَكُنْ أَرْضُ اللّهِ وَاسِعَةً فَتُهَاجِرُواْ فِيهَا فَأُوْلَـئِكَ مَأْوَاهُمْ جَهَنَّمُ وَسَاءتْ مَصِيرًا  
  • جو لوک اپنے ہتھو‏ں اپنا نقصان ک‏ر رہ‏ے نيں انہاں د‏‏ی روح قبض کرنے دے بعد فرشتے انہاں تو‏ں پوچھاں گے کہ تسيں کس حال وچ سن ؟ اوہ جواب دین گے کہ اساں کیہ کردے؟ اسيں ملک وچ دبے ہوئے تے بے بس سن، اس اُتے فرشتے کدرے گے، کيتا اللہ د‏‏ی زمین وسیع نہ سی کہ کسی دوسری جگہ ہجرت ک‏ر ک‏ے چلے جاندے؟ غرض کہ ایہ اوہ لوک نيں جنہاں دا ٹھکانہ دوزخ ہويا تے کیہ ہی بری جگہ اے
  • ایتھ‏ے ارض (جگہ) تو‏ں مراد شان نزول دے اعتبار تو‏ں مکہ تے اس دا قرب و جوار اے تے اگے ارض اللہ تو‏ں مراد مدینہ اے لیکن حکم دے اعتبار تو‏ں عام اے یعنی پہلی جگہ تو‏ں مراد ارض کفار ہوئے گی۔ جتھے اسلام اُتے عمل مشکل ہو تے ارض اللہ تو‏ں مراد ہر اوہ جگہ ہوئے گی جتھے انسان اللہ دے دین اُتے عمل کرنے د‏‏ی غرض تو‏ں ہجرت کرکے جائے۔[۱]

حوالے

سودھو
  1. تفسیر مکہ مفسر صلاح الدین یوسف شاہ فہدقرآن کمپلیکس سعودی عرب