ارداس عرض + داشت توں بنیا اک شبد اے۔ [۱] عرض دا مطلب اے بینتی۔ داشت دا مطلب اے پیش کرنا۔ یعنی بینتی پیش کرنی۔ گرمتِ وچ ارداس دی خاص اہمیت اے۔ ارداس جیو ولوں پرماتما اگے کیتی گئی بینتی اے۔ دکھ ہووے جاں سکھ، خوشی ہووے جاں غمی، ہر موقعے تے گرو دا سکھ گرو دی بخشش لین لئی ارداس کردا اے۔

گرو نانک این۔ایس۔جے۔، ہینڈسورتھ دے موجودہ مکھی نارنگ سنگھ، ارداس کر رہے ہن
نانک کی ارداسِ سنیجے ۔۔
صرف نامُ ردے مہہ دیجے ۔۔
— سری گرو گرنتھ صاحب انگ 389

گرو جی ادور پرکھ اگے ارداس کردے ہوئے ایہہ کہندے ہن کہ اے پربھو! جے پروان کرو تاں میں آپ جی دے گن گاؤندیاں-گاؤندیاں نام جس وچ لین ہو جاواں۔[۲] جے تیرے اندر غصہ آ جاوے، دکھ آ جاوے تاں گرو امرداس جی نوں یاد کر۔ جدوں بابا داتو نے گرو جی نوں لتّ کڈھ ماری تاں گرو جی نے بابا داتو دے پیر پھڑ کے کیہا، ‘‘میریاں ہڈیاں سخت ہن، تہاڈے کومل چرناں تے سٹّ تاں نہیں لگ گئی؟’’ کتنی نمرتا اتے پیار سی اوہناں دے اندر۔ جہڑا انسان سمرن کردا اے، اس دے اندر اہنکار نہیں آؤندا۔

"جی کی برتھا ہوئِ سو گر پہہ ارداسِ کرِ۔۔"

—سری گرو گرنتھ صاحب انگ 519

کی اے ارداس؟

سودھو

ارداس وچ دساں گرو صاحباں نوں دھیایا گیا اے۔ اس وچ اک-اک اکھر پہلاں جیویا گیا اے، نام جپیا گیا اے، ونڈ کے چھکیا گیا اے، دیگ چلائی گئی اے، تیغ وہائی گئی اے، ویکھ کے انڈٹھّ کیتا گیا اے، بھانے نوں مٹھا کر کے منیا گیا اے۔ سکھاں دا کوئی وی جیون سنسکار تے کوئی وی دھرم سماگم اس توں بناں مکمل نہیں ہو سکدا۔ جنا چر قوم دا جیون تریا راے گا، ارداس دا وگاس ہندا ہی راے گا۔ شاید ہی کسے اتہاسکار نے اپنی قوم دا اتہاس اتنے تھوڑھے شبداں وچ اتنی پربینتا نال چتریا ہووے۔

اک نانک کی ارداسِ جو تدھُ بھاوسی ۔۔
مے دیجے نام نواسُ رہِ گن گاوسی ۔۔
— سری گرو گرنتھ صاحب انگ 752
ایہہ ارداسُ ہماری سوآمی۔ وسرُ ناہی سکھداتے۔۔

نام دات بخشو

سودھو

اے سچے پاتشاہ جیو۔ ساڈی بینتی پروان کرو اتے ساڈے دل وچ اپنے ناں دی دات بخشو۔ نام دی دات تاں ہی حاصل ہونی اے جے توں ستگرو نال جڑیگا۔ لالچ چھڈیگا، ادم کریگا، محنت کریگا، کرت کریگا، جے اندر نوں ٹکاؤنا اے تاں ہی توں ستگرو نال جڑ سکدا ہیں۔

نمرتا

سودھو

ارداس نال سکھ دے من وچ نمرتا آؤندی اے، ہؤمیں دا پردہ دور ہندا اے۔ ہر جیو نوں اپنیاں ساریاں سیانپاں چھڈّ کے، تن-من پربھو در تے ارپن کر کے، نام دی دات منگنی چاہیدی اے۔

"ایہہ ارداسِ ہماری سوآمی وسرُ ناہی سکھداتے ۔۔"

— سری گرو گرنتھ صاحب انگ 747

ارداسِ

سودھو
ੴ واہگرو جی کی فتح۔۔
سری بھگوتی جی سہائ۔۔
وار سری بھگوتی جی کی پاتشاہی 10॥
پرتھم بھگوتی سمرِ کے گر نانک لئیں دھیائ۔۔ پھر انگد گر تے امرداسُ رامداسے ہوئیں سہائ۔۔ ارجن ہرگوبند نو سمرو سری ہررائ۔۔ سری ہرکرشن دھیائی جس ڈٹھے سبھِ دکھ جائ۔۔ تیغ بہادر سمریئے گھر نؤ ندھِ آوے دھائ۔۔ سبھ تھانئی ہوئِ سہائ۔۔ دسواں پاتشاہ سری گرو گوبند سنگھ صاحب جی! سبھ تھانئی ہوئِ سہائ۔۔ دساں پاتشاہیاں دی جوت سری گرو گرنتھ صاحب جی دے پاٹھ دیدار دا دھیان دھر کے بولو جی واہگرو!
پنجاں پیاریاں،چوہاں صاحبزادیاں، چالھیاں مکتیاں، ہٹھیاں جپیاں، تپیاں، جہناں نام جپیا، ونڈ چھکیا، دیگ چلائی، تیغ واہی، دیکھ کے انڈٹھّ کیتا، تنھاں پیاریاں، سچیاریاں دی کمائی دا دھیان دھر کے، خالصہ جی ! بولو جی واہگرو!
جہناں سنگھاں سنگھنیاں نے دھرم ہیت سیس دتے، بند بند کٹائے، کھوپریاں لہائیاں، چرخیاں تے چڑے، آریاں نال چرائے گئے، گوردواریاں دی سیوا لئی قربانیاں کیتیاں، دھرم نہیں ہاریا، سکھی کیساں سواساں نال نباہی، تنھاں دی کمائی دا دھیان دھر کے خالصہ جی! بولو جی واہگرو! پنجاں تختاں، سربتّ گوردواریاں دا دھیان دھر کے بولو جی واہگرو!
پرتھمے سربتّ خالصہ جی کی ارداس اے جی، سربتّ خالصہ جی کو واہگرو، واہگرو، واہگرو چت آوے، چتّ آون کا صدقہ سرب سکھ ہووے۔ جہاں جہاں خالصہ جی صاحب، تہاں تہاں رچھیا رعایت، دیگ تیغ فتہ، برد کی پیج، پنتھ کی جیت، سری صاحب جی سہائ، خالصے جی کے بول بالے، بولو جی واہگرو!
سکھاں نوں سکھی دان، کیس دان، رہت دان، ببیک دان، وساہ دان، بھروسہ دان، داناں سر دان، نام دان سری امرتسر جی دے اشنان، چوکیاں، جھنڈے، بنگے، جگو جگ اٹلّ، دھرم کا جیکار، بولو جی واہگرو!!! سکھاں دا من نیواں، مت اچی مت دا راکھا آپِ واہگرو۔
اے ادور پرکھ اپنے پنتھ دے سدا سہائی داتار جیو! سری ننکانہ صاحب تے ہور گوردواریاں گردھاماں دے، جہناں توں پنتھ نوں وچھوڑیا گیا اے، کھلے درشن دیدار تے سیوا سنبھال دا دان خالصہ جی نوں بخشو۔
اے نمانیاں دے مان، نتانیاں دے تان، نیوٹیاں دی اوٹ، سچے پیؤ، واہگرو! آپ دے حضور…۔.دی ارداس اے جی۔
اکھر وادھا گھاٹا بھلّ چکّ معاف کرنی۔ سربتّ دے کم راس کرنے۔
سیئی پیارے میل، جہناں ملیاں تیرا نام چت آوے۔ نانک نام چڑھدی کلا، تیرے بھانے سربتّ دا بھلا۔
اس توں اپرنت ارداس وچ شامل ہون والی ساری سنگت سری گرو گرنتھ صاحب جی اگے ادب نال متھا ٹیکے اتے پھر کھڑے ہو کے ‘واہگرو جی کا خالصہ، واہگرو جی کی فتح’ بلاوے۔ اپرنت ‘بولے … سو نہال، ست سری اکال’ دے کئی، جاں پنج، جیکارے چھڈے جان۔

ارداس کوے کری جاوے

سودھو
  • ارداس ہون ویلے سنگت ‘چ حاضر سارے عورت مرداں نوں ہتھ جوڑ کے کھلونا چاہیدا اے۔ جو سجن سری گرو گرنتھ صاحب دی تابیا بیٹھا ہووے، اوہ بھی اٹھ کے چور کرے۔
  • ارداس کرن والا سری گرو گرنتھ صاحب جی دے سنمکھّ کھڑھو کے، ہتھ جوڑ کے ارداس کرے۔ جے سری گرو گرنتھ صاحب جی موجود نہ ہون تاں کسے پاسے منہ کر کے ارداس کرو، پروان

"چھوڈِ سیانپ سگل منُ تنُ ارپِ دھرِ ۔۔ "

— سری گرو گرنتھ صاحب انگ 519
  • جدوں کوئی خاص ارداس کسے اک جاں ودھیک آدمیاں ولوں ہووے، تاں اوہناں توں بناں سنگت وچ بیٹھے ہورناں دا اٹھنا ضروری نہیں۔

حوالے

سودھو
  1. http://punjabitribuneonline.com/2011/01/ارداس/
  2. سکھی اصول گرودوارہ بڑو صاحب دے پنہ 234