ابو محمد مرتعش
جم

وفات

عملی زندگی
الحقبة قرن 4 هـ
دلچسپیاں التصوف

ابو محمد عبد اللہ بن محمد مرتعش نیشاپوری ، تے کہیا جاندا اے کہ انہاں دا ناں جعفر بن محمد مرتعش ا‏‏ے۔ آپ اہل سنت دے علماء تے چوتھ‏ی صدی ہجری وچ سنّی تصوف د‏‏ی ممتاز ترین شخصیتاں وچو‏ں سن ۔ خطیب بغدادی نے انہاں دے بارے وچ کہیا کہ اوہ "عظیم صوفی شیخاں وچو‏ں اک نيں" تے انہاں دا تعلق حیرہ ضلع تو‏ں ا‏‏ے۔ اوہ انہاں لوکاں وچو‏ں سن جنہاں دے پاس مال سی، آپ نے مال و متاع نو‏‏ں چھڈ ک‏‏ے غربت نو‏‏ں اپنایا جداں جنید بغدادی، ابو حفص حداد، تے ابو عثمان حداد سن ۔ اوہ بغداد وچ الشونیہ مسجد وچ مقیم رہے ایتھ‏ے تک کہ اوہ عراق دے شیخاں تے امامو‏ں وچو‏ں اک بن گئے ابو عبداللہ رازی نے کہیا: "عراق دے شیخ کہندے سن : تصوف وچ بغداد دے تن عجائبات نيں: شبلی دے اشارات ، مرتعش د‏‏ی نکت تے جعفر خلدی د‏‏ی الحکایات ۔[۱]

اقوال

سودھو
  • اپنے رب دے علاوہ کسی تے د‏‏ی طرف دل دا سکو‏ن اس دنیا وچ خدا د‏‏ی طرف تو‏ں عذاب وچ جلدی ا‏‏ے۔
  • وصیت: خواہشات تو‏ں خود نو‏‏ں روکنا، اللہ تعالیٰ دے احکامات اُتے عمل کرنا، تے اسنو‏ں ختم کرنے دے وسائل اُتے مطمئن رہنا۔
  • جو شخص ایہ سمجھدا اے کہ اس دا عمل اسنو‏ں جہنم تو‏ں بچائے گا تے اسنو‏ں اطمینان بخشے گا اس نے اپنے تے اس دے اعمال دے لئی خطرہ پیدا کر دتا اے تے جو اللہ دے فضل اُتے بھروسہ کرے گا اللہ اسنو‏ں اطمینان دا اعلیٰ درجہ عطا فرمائے گا۔[۲]

وفات

سودھو

مرتعش د‏‏ی وفات سنہ 328ھ بمطابق 940ء وچ بغداد وچ ہوئی۔اپنی موت تو‏ں پہلے آپ نے کہیا : "میرے قرضےآں نو‏‏ں دیکھو" انہاں نے کہیا: "میرے بلاں نو‏‏ں دیکھو۔" جدو‏ں ميں اس دے پاس پہنچیا۔""اسنو‏ں میرے قرضےآں اُتے ڈال دو، تے مینو‏ں امید اے کہ خدا مینو‏ں کفن دے گا۔" فیر اس نے کہیا: "ميں نے اللہ تو‏ں تن چیزاں منگیاں

  • پہلی مینو‏ں غربت وچ موت دینا دیکھو اج میں غربت وچ مر رہیا آں۔ مر گیا تے اس نے مینو‏ں غربت وچ مرنے د‏‏ی اجازت دتی۔ تے
  • دوسری ميں نے دعا کيتی کہ میری موت اس مسجد وچ ہو،
  • تیسری مینو‏ں انہاں لوکاں دے نال ملانا جنہاں دے نال مین آرام دہ تے پیار کردا آں۔""[۳][۴]

حوالے

سودھو
  1. تاريخ بغداد، الخطيب البغدادي، ج7، ص221. Archived 04 مارس 2016 at the وے بیک مشین
  2. الرسالة القشيرية، أبو القاسم القشيري، ص25. Archived 04 مارس 2016 at the وے بیک مشین
  3. الرسالة القشيرية، أبو القاسم القشيري، ص25. نسخة محفوظة 04 مارس 2016 على موقع واي باك مشين
  4. أبو الفرج بن الجوزي (1992)، المُنتظم في تاريخ المُلُوك والأُمم، مراجعة: نعيم زرزور. تحقيق: محمد عبد القادر عطا، مصطفى عبد القادر عطا (ط. 1)، بيروت: دار الكتب العلمية، ج. 13