ابوبکر کلاباذی
| ابوبکر کلاباذی | |
|---|---|
| جم | 10ویں صدی |
| وفات | سنہ 994 (43–44 سال) |
| شہریت |  خلافت عباسیہ
|
| مذہب | اسلام |
| فرقہ | سنی صوفی |
| فقہی مسلک | حنفی |
| عملی زندگی | |
| پیشہ | متصوف ، فلسفی |
| پیشہ ورانہ زبان | عربی ، فارسی |
| شعبۂ عمل | تصوف |
 باب اسلام
| |
ترمیم  | |
محمد بن اسحاق بخاری کلاباذی مکمل ناں، ابوبکر ابن ابی اسحاق محمد ابن ابراہیم ابن یعقوب البخاری کلاباذی اک فارسی سی تے صاحب كتاب التعرف على مذهب أهل التصوف ، تصوف دا سب توں اہم کم اے جو اسلام دے پہلے تن سو سالاں وچ مرتب ہويا۔
محمد بن اسحاق بخاری کلاباذی اپنے وقت دے امام اصول و فروع سن،
زندگی
سودھواس دی زندگی دے بارے وچ بوہت گھٹ معلومات نيں۔ اس دا عربی ناں (نسبہ) اس گل کيتی نشاندہی کردا اے کہ اوہ کلاباذ (بخارا دا اک ضلع) وچ رہندا سی تے غالبا فارسی نسب دا سی۔ ماخذ اُتے منحصر اے ، انہاں دی وفات 990 ، 994 یا 995 وچ ہوئی۔ بخارا وچ اس دی قبر ہن وی بہت سارے زائرین آندے نيں۔
کلاباذی نے ابو الحسان الفرسی دے تحت تصوف تے فقہ محمد بن فدل دے زیر سایہ مطالعہ کيتا۔
لکھتاں
سودھوان دے چھ یا ست کماں وچوں ، دو عربی وچ زندہ نيں:
بحر الفائدے المشهور بـمعاني الأخبار۔ حدیث دے 222 اُتے مختصر اخلاقی تبصرہ۔
التعرف على مذهب أهل التصوف (اے جے آربیری دے انگریزی ترجمہ نوں صوفیاء دا نظریہ کہیا جاندا اے۔)
الکالبادی دی شہرت شہرت کتاباں التعرف اُتے اے۔ ایہ کم خود 75 نسبتا مختصر ابواب اُتے مشتمل اے ، لیکن کئی طویل تفسیراں شامل کيتیاں گئیاں۔ ایہ کم بنیادی طور اُتے دو مقاصد دے لئی لکھیا گیا سی: صوفی فکر کے ساہو ("سوبر") مکتب دی حمایت کرنا تے آرتھوڈوکس اسلام دے مننے والےآں نوں ایہ یقین دلانا کہ تصوف انہاں دے اعتقادات توں متصادم نئيں اے۔ دوسرا نکتہ خاص اہمیت دا حامل سی ، کیوں کہ تصوف نوں بدعت قرار دینے دا خطرہ سی۔
اس توں زیادہ عرصہ پہلے ہی ، 922 وچ ، مشہور صوفی منصور حلاج نوں بدعت دے الزامات دے تحت سرعام پھانسی دے دتی گئی سی۔ اس دا یقینا کلاباذی اُتے اک خاص اثر پيا ہوئے گا۔ اوہ اپنے کماں وچ حلاج کثرت توں نقل کردے نيں ، لیکن ناں توں کدی ننيں۔ اسنوں سِدھے "عظیم صوفیاء وچوں اک" کہیا گيا اے۔
یہ کتاب حالے وی جدید قارئین دے لئی قابل فہم اے تے اسلام دے ابتدائی تن سو سالاں دے بوہت سارے اہم حوالےآں نوں محفوظ رکھدی اے۔
ناں
سودھوتاج الاسلام ابو بکر محمد بن اسحاق ابراہیم بن یعقوب کلا باذی بخاری انہاں دی کنیت ابو بکر تھی۔فقہ شیخ محمد بن فضل توں پڑھی تے اک کتاب التعرف على مذهب أهل التصوف ناں تصنیف فرمائی جس وچ توحید دے معاملہ وچ اصحاب حنفیہ دے اقوال نوں جمع کيتا۔
محدث فقہیہ تے صوفی سن ۔ کلاباذی بخارا دا اک محلہ اے آپ دی کتاب ’’تعرف لمذہب اہل تصوف‘‘ دا انگریزی ترجمہ پروفیسر آربری نے 1935ھ وچ شائع کيتا تے اردو ترجمہ اک محققانہ مقدمے دے نال ڈاکٹر پیر محمد حسن نے 1391ھ وچ لاہور وچ شائع کيتا۔ان دی دوسری کتاب ’’بحر الفائدے فی معانی الاخبار‘‘ اے 385ھ وچ بخارا مین وفات پائی[۱] اس دے علاوہ ’’اربعون حدیث‘‘ ’’تے الشفاع والا رتاد‘‘ وی آپ دیاں لکھتاں نيں [۲]