آچاریہ بھٹ نائک

آچاریہ بھٹ نائک
جم
وفات
باب ادب

بھارتی شعری شاستر دے اتہاس وچ اچاریہ بھٹّ نائک دا نام بہت مشہور اے۔'ناٹیشاشتر'وچ اچاریہ بھرت منی دے مشہور گرنتھ 'رسسوتر'دے چار ویاکھیاکارا وچوں اچاریہ بھٹ نائک دا نام بہت مشہور اے।اہنانں نوں بھارتی شعری شاستر دے اتہاس وچ اکّ یگ پرورتک وجوں جانیا جاندا اے۔ایہناں نے پہلاں دے مفکراں دے متا دا کھنڈن کرکے اپنے نویں اصول پیش کیتے سن۔اتری ساہت دے علاقہ وچ ایہناں دے سدھاتاں دی بہت چرچہ کیتی زانندی اے।آنندوردھن دے دھنی سدھاننت نوں نہ منن والے الننکاروادی اچاریہ وچوں بھٹّ نائک پرمکھ اتے پرانے النکارواداری اچاریہ ہن۔

جیون دور

بھٹّ نائک دے جیون بارے سانوں کوئی خاص جانکاری حاصل نہیں ہندی۔ایہناں دے جیون نال متعلق جو وی سامان ملدی اے اس دی بنیاد تے ایہہ پتہ لگدا اے کہ اوہ کشمیری سن।ایہناں دا سماں ۸۵۰-۹۸۰عیسوی دے وچکار منیا زانندا اے۔مطلب ایہناں دا سماں دسویں صدی دے وچکار دا اے۔بھٹ نائک نیے آنندوردھن دے دھنی متعلق مت دا کھنڈن کیتا سی اتے ابھنو خفیہ نے بھٹّ نائک دے مت دا کھننڈن کیتا سی।اس توں ایہہ شپشٹ ہندا اے کہ بھٹ نائک دا سماں آنندوردھن توں بعد دا اتے ابھنو خفیہ توں پہلاں دا سی۔

ساہت وچ یوگدان

بھٹّ نائک دھنی قوم دے کٹڑ مخالف سن۔ایہناں نے 'ہدیدرپن' نامک گرنتھ لکھیا سی پر اوہ سانوں کسے وی روپ وچ حاصل نہیں ہندا۔دھنیورودھی اتے رس نشپتی دا اصول ایہناں دے گرنتھ دیاں پرمکھ کھاسیئتا ہن۔ایہہ دوویں اصول ہی بہت اہم ہن اتے ایہہ بھٹّ نائک دی نوین دشٹیکون توں پیدا ہوئے ہن۔ابھنوگپت نے ایہہ شپشٹ کیتا اے کہ بھٹ نائک نے 'دھونیلوک' دا کھنڈن بہت ہی سوکھمتا اتے دھیانپوروک کیتا اے।

ہدیدرپن گرنتھ

بھٹ نائک دا ایہہ شعری کلاسیکل گرنتھ اے۔بھٹ نائک دا ایہہ گننتھ دھنیوروودھی اتے رس نشپتی دے نظریات نال تعلق رکھن کرکے ودھیرے جانیا زاندا اے।ایہناں دوواں نظریات لئی اچاریہ بھٹّ نائک دا نقطہ نظر بالکل نواں سی۔ ایہہ گرنتھ ۱۱ویں صدی توں بعد حاصل نہیں ہندا۔اچاریہ مہمابھٹّ نے اپنے گرنتھ 'وئکتیگتواد' وچ اس گرنتھ دی انؤپلبتا دے درد نوں بیان کیتا اے۔اس گرنتھ نوں اچاریہ ابھنوگپت توں بناں کوئی ہور اچاریہ پڑھ ہی نہینں سکیا۔اس لئی صرف ابھنوگپت نے ہی بھٹّ نائک دے گرنتھ دے نظریات دا کھنڈن کیتا اے۔

بھٹّ نائک دا مت 'بھکتیواد'

بھٹ نائک نے اتپتیواد اتے انمانواد دا کھننڈن کیتا اے اتے اپنے مت 'بھکتیواد' نوں پیییش کیتا اے।ایہناں دے اس سوووتر دے 'سننیوووگ'شبد دا مطلب بھوووگن-یوووگن اتے بھوووگن واالا سبنندھ کیتا اے۔بھوووگن-یوووگن رس اے اتے بھوووگن والا وبھاو اے।سادھرنیکرن دا پریووگ سبھ توں پہلاں بھٹ نائک دے رس نشپتی متعلق بھرت دے سوووتر دی وضاحت دے اننترگت کیتا اے۔ اس دا سدھارنیکرن دا سدھاننت بہملا اے۔اوہناں دا ساادھارنیکرن دا اصول بہملاّ اے۔شعری جانں ناٹک شبدتاتمک کلا اے۔ایہہ رس دا علم کرواؤدیا ہن۔بھٹ نائک انسار شعری آدی راہینں رس نشپتی دیاں تننّ کسمانں دسیا ہن۔

۱.ابھدھا

ابھدھا راہیں وبھاو آدی جانے زاندے ہن۔اس نال شعری دے سادھارن مطلب دا علم ہندا اے।

۲.بھاوکتا

بھاوکتا راہیں وبھاو اتے رتی آدی مستقل مطلب سانجھے بن کے رسکاں دے بھوگ دے موضوع بندے ہن।

۳.بھوگ جاں بھکتی

بھوگ پاٹھک جاں درشک دی سواد لین دی طاقت اے۔اس موقعے تے درشک جاں پاٹھک دے دل وچ رجوگن اتے تموگن بالکل دب زاندے ہن اتے صرف ستوگن دی ہی بہلتا ہندی اے۔ستوگن دے ہون نال ناٹک جاں شعری وچوں تجربہ کیتے جا رہے آنند دا علم ہندا اے।

حوالے