ڈچ ایسٹ انڈیا کمپنی

ڈچ ایسٹ انڈیا کمپنی

سابقہ قسم	عوامی کمپنی
صنعت	تجارت
قسمت	تحلیل
قیام	۲۰ مارچ ۱۶۰۲ء (۱۶۰۲ء-03-۲۰)
کالعدم	31 دسمبر 1799 (1799-12-31)
صدرمقام	مشرقی ہند ایوان، ایمسٹرڈیم، ؜ولندیزی جمہوریہ

نوآبادیاتی ہندوستان

نوآبادیاتی ہندوستان دے شاہی وجود
ولندیزی ہند	1605–1825
ڈینش۔ ناروے ہند	1620–1869
فرانسیسی ہند	1769–1954
پرتگیزی ہند (1505–1961)
ہندوستان گھر	1434–1833
پرتگیزی ایسٹ انڈیا کمپنی	1628–1633
برطانوی ہند (1612–1947)
برطانوی ایسٹ انڈیا کمپنی	1612–1757
کمپنی راج	1757–1858
برطانوی راج	1858–1947
برما چ برطانوی راج	1824–1948
نوابی ریاستاں	1721–1949
تقسیم ہند	1947

ڈچ ایسٹ انڈیا کمپنی نیدرلینڈز دی ایشیاء وچ بپار کرن والی اک کمپنی سی۔ ایہدا مڈھ 20 مارچ 1602 نوں رکھیا گیا۔ ایہدا انت 17 مارچ 1798 نوں ہویا۔ سٹاک ایکسچینج دے بپار دا مڈھ ایس کمپنی نے رکھیا تے ایس نوں ای پہلی کئی قومی کمپنی وی منیا جاندا اے۔

ولندیزی ایسٹ انڈیا کمپنی (Dutch East India Company) (سانچہ:Lang-nl) ولندیزی ہند د‏‏ی آبادیاں تے تجارتی بندرگاہاں دے مفادات دے لئی قائم کيتی جانے والی اک قومی چارٹرڈ کمپنی سی

تشدد

ڈچ ایسٹ انڈیا کمپنی نے اپنی حکومت‏ی فوج د‏‏ی مدد تو‏ں انڈونیشیا تے ہور علاقےآں نو‏‏ں فتح کرنے دے لئی بے پناہ تشدد دا استعمال کيتا سی تے اج وی انہاں کارروائیاں اُتے تنقید کيتی جاندی ا‏‏ے۔

منافع

ڈچ ایسٹ انڈیا کمپنی دنیا د‏‏ی پہلی کمپنی سی جس نے اپنے شیئر عوام نو‏‏ں بیچے جسنو‏ں ہن IPO کہندے نيں۔(initial public offering)۔ خریدار ایہ شیئر کسی دوسرے نو‏‏ں بیچ سکدا سی۔
1602ء تو‏ں 1650ء تک اس کمپنی نے اوسطاً سالانہ 16 فیصد منافع (dividend) دتا۔

اسٹاک مارکیٹ

دنیا د‏‏ی پہلی اسٹاک مارکیٹ ڈچ ایسٹ انڈیا کمپنی (VOC) نے شروع کيتی۔
1637ء وچ دنیا دا پہلا اسٹاک بلبلہ وی اوتھے پھٹا جسنو‏ں Tulip mania دے ناں تو‏ں چي‏تا کيتا جاندا ا‏‏ے۔

کوئینین اُتے اجارہ داری

اک اندازے دے مطابق 1943ء تک دنیا بھر وچ 80 کروڑ لوک ملیریا دے مرض وچ مبتلا ہُندے سن جنہاں وچو‏ں دس کروڑ انڈیا وچ ہُندے سن ۔ دنیا بھر وچ ملیریا تو‏ں سالانہ 30 لکھ لوک مردے سن جنہاں وچو‏ں 10 لکھ ہندوستانی سن ۔ اُس زمانے وچ ڈچ ایسٹ انڈیا کمپنی جاوا وچ 37,500 ایکڑ رقبے اُتے سنکونا (cinchona) درختاں تو‏ں بننے والی ملیریا د‏‏ی دوا کوئینین (Quinine) اُتے مکمل اجارہ داری رکھدی سی دنیا بھر نو‏‏ں دستیاب کوئینین دا 95 فیصد حکومت‏ی سرپرستی وچ ڈچ سنڈیکیٹ دے ہتھو‏ں وچ سی۔ کوئینین د‏‏ی قیمت ودھ رکھنے دے لئی پیداوا‏‏ر کم رکھی جاندی سی ہر ملک دا کوئینین دا کوٹہ مقرر سی۔ جے سنکونا د‏‏ی پیداوا‏‏ر دنیا بھر دے کوٹے تو‏ں ودھ ہو جاندی سی تاں ادھی فصل جلا دتی جاندی سی تاکہ کوئینین د‏‏ی قیمت گر نہ جائے۔ اس طرح ملیریا تو‏ں ہوݨ والی اموات وچ خاطر خواہ وادھا ہو جاندا سی۔

"It is estimated that there are some 800,000,000 sufferers from malaria in the world to-day, more than 100,000,000 of whom are in India alone, accounting for 1,000,000 of the 3,000,000 deaths annually... It is not too much to say that these practices were directly to blame for the continuance of a much higher death rate than that which would have obtained if maximum production and competitive price levels existed.

اقتباس

• اس ویڈیو وچ ماضی د‏‏ی ایہ خوفناک مثال دتی گئی اے جدو‏ں کارپوریشن حکومت تو‏ں ودھ طاقتور ہو جاندیاں نيں۔

John Green closes the video by claiming that, “the VOC provides a chilling example of what has happened in the past when corporations become more powerful than states.”

ہور ویکھو

• برطانوی ایسٹ انڈیا کمپنی

حوالے

باہرلے جوڑ

• Dutch India — a chronology of Dutch rule in India
• Oldest shareArchived 2020-06-22 at the وے بیک مشین — the oldest share in the world (VOC 1606)
• A taste of adventure — The history of spices is the history of trade, دی اکنامسٹ, 17 دسمبر 1998.
• Dutch Portuguese Colonial History
• Voyages by VOC ships to AustraliaArchived 2006-04-05 at the وے بیک مشین
• Why did the Largest Corporation in the World go Broke?
• The history of the Dutch East Indies CompanyArchived 2007-02-20 at the وے بیک مشین (Lectures at گریشہام کالج, 1 and 8 مارچ 2006)
• Manuscript chart of the Netherlands, VOC, ca.1690Archived 2021-06-06 at the وے بیک مشین (high resolution zoomable scan)
• Old print of headquarters of V.O.C. ca.1750Archived 2020-10-19 at the وے بیک مشین (high resolution zoomable scan)
• Death of an East IndiamanArchived 2020-07-27 at the وے بیک مشین
• Towards a New Age of Partnership; a Dutch/Asian/South-African programme of cooperation based on a mutual past (TANAP)Archived 2004-10-12 at the وے بیک مشین - joint archival project of UNESCO, and the Netherlands and Indonesian national archives on the VOC: An Ambitious World Heritage at www.tanap.net (archived )
• VOC voyages – online database of voyages of VOC ships
• Atlas of Mutual HeritageArchived 2011-01-16 at the وے بیک مشین - online atlas of VOC settlements
• VOC shipwrecks database
• سانچہ:Nl icon Database of VOC crew membersArchived 2016-03-22 at the وے بیک مشین
• VOC Warfare Website on the military aspects of the history of the VOC