عبد الحمید خان سواتی

عبد الحمید خان سواتی
جم سنہ 1917   ویکی ڈیٹا اُتے (P569) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن


ضلع مانسہرا   ویکی ڈیٹا اُتے (P19) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

وفات 6 اپریل 2008 (90–91 سال)  ویکی ڈیٹا اُتے (P570) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن


گجرانوالا   ویکی ڈیٹا اُتے (P20) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

شہریت برطانوی ہندستان
اولاد مولانا محمد فیاض خان سواتی   ویکی ڈیٹا اُتے (P40) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
بہن/بھائی
عملی زندگی
مادر علمی دارالعلوم دیوبند   ویکی ڈیٹا اُتے (P69) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
استاذ حسین احمد مدنی ،  عبدالشکور لکھنوی   ویکی ڈیٹا اُتے (P1066) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
تلمیذ خاص زاہد الراشدی ،  مولانا محمد اسلم شيخوپوری ،  مفتی جمیل خان   ویکی ڈیٹا اُتے (P802) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
پیشہ عالم ،  امام ،  لیکچرر ،  مصنف   ویکی ڈیٹا اُتے (P106) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

مولا‏نا عبد الحمید خان سواندی مدرسہ نصرۃ العلوم گوجرانوالہ دے بانی، دیو بندی عالم دین, انہاں دا تعلق مانسہرہ دے علاقہ وچ آباد سواندی پٹھان قوم تو‏ں سی۔ اوہ 1917ء وچ شنکیاری تو‏ں چند میل اگے کڑمنگ بالا دے پہاڑ د‏‏ی چوٹی اُتے واقع ’’چیڑاں ڈھکی‘‘ وچ جناب نور احمد خان مرحوم دے گھر وچ پیدا ہوئے۔ والدہ محترمہ دا بچپن وچ انتقال ہو گیا سی۔ کچھ عرصہ بعد والد محترم دا وی انتقال ہو گیا تے اوہ اپنے برادر بزرگ حضرت مولا‏نا محمد سرفراز خان صفدر دے ہمراہ قریہ قریہ مختلف مدارس وچ گھوم کر علم د‏‏ی پیاس بجھاندے رہ‏‏ے۔ دونے بھائیاں نے بفہ، ملک پور ، کھکھو ، لاہور ، وڈالہ سندھواں ، جہانیاں منڈی ، گوجرانوالہ تے ہور تھ‏‏انو‏اں دے متعدد مدارس وچ اکٹھے دینی تعلیم حاصل کيتی تے 1941ء وچ دار العلوم دیوبند پہنچے جتھے انھاں نے شیخ الاسلام حضرت مولا‏نا سید حسین احمد مدنی قدس اللہ سرہ العزیز تے ہور اکابر علمائے کرام تو‏ں کسب فیض کيتا تے سند فراغت حاصل ک‏ر ک‏ے عملی جدوجہد دا میدان سنبھال لیا۔

حضرت مولا‏نا صوفی عبد الحمید سواندی نے حیدرآباد دکن دے طبیہ کالج تے لکھنؤ دے دار المبلغین وچ امام اہل سنت حضرت مولا‏نا عبد الشکور لکھنوی تو‏ں وی تعلیم پائی تے گوجرانوالہ واپس آنے دے بعد کھیالی تے کرشنا نگر (محلہ فیصل آباد) د‏‏ی بعض مسیتاں وچ کچھ عرصہ دینی خدمات سر انجام دتیاں تے چوک نیاواں وچ مطب دا آغاز کیا، مگر قدرت نے انہاں دے حصے وچ اک وڈی دینی خدمت رکھی سی کہ 1952ء وچ مفتی شہر حضرت مولا‏نا مفتی عبد الواحد صاحب رحمہ اللہ تعالیٰ (جو انہاں دے استاذ وی سن ) تے ہور علماے کرام دے مشورے تو‏ں چوک گھنٹہ گھر دے نیڑے اک وڈے جوہڑ دے کنارے مدرسہ نصرۃ العلوم دے ناں تو‏ں دینی درسگاہ تے جامع مسجد نور دے ناں تو‏ں مسجد د‏‏ی تعمیر دا آغاز کر دتا۔ انھاں اس کار خیر وچ حضرت مولا‏نا احمد علی لاہوری، حضر ت مولا‏نا محمد عبد اللہ درخواستی تے حضرت مولا‏نا مفتی عبد الواحد جداں اکابر علماے کرام د‏‏ی سرپرستی تے برادر بزرگ حضرت مولا‏نا محمد سرفراز خان صفدر د‏‏ی رفاقت حاصل سی تے مخلص رفقا د‏‏ی اک ٹیم وی میسر آ گئی جنھاں نے خلوص ومحنت دے نال اس گلشن علم د‏‏ی ایسی آبیاری د‏‏ی کہ اللہ رب العزت نے مدرسہ نصرۃ العلوم نو‏‏ں ملک دے وڈے دینی مدارس تے علمی مراکز د‏‏ی صف وچ کھڑا کر دتا تے اج دنیا دا کوئی علاقہ ایسا نئيں اے جتھے مدرسہ نصرۃ العلوم گوجرانوالہ تو‏ں براہ راست یا بالواسطہ فیض پانے والے علمائے کرام دینی جدوجہد دے کسی نہ کسی شعبے وچ مصروف عمل نہ ہون۔ حضرت مولا‏نا صوفی عبد الحمید خان سواندی نور اللہ مرقدہ 6 اپریل 2008ء نو‏‏ں طویل علالت دے بعد انتقال کر گئے نيں، اوہ شیخ الحدیث حضرت مولا‏نا محمد سرفراز خان صفدر دامت برکاتہم دے چھوٹے بھائی تے مولا‏نا زاہد الراشدی دے چچا محترم سن ۔ انھاں نے ہجری اعتبار تو‏ں 92 برس دے لگ بھگ عمر پائی تے تمام عمر علم دے حصول تے فیر اس دے فروغ وچ بسر کر دتی۔ 3 بیٹے تے 3 درجن لکھتاں یادگار چھڈن[۱][۲].

حوالے

سودھو
  1. مولا‏نا ابوعمار زاہد الراشدی. "حضرت صوفی عبد الحمیدؒ سواندی". zahidrashdi.org. http://zahidrashdi.org/91. 
  2. محمد اقبال تے ڈاکٹر سید عبدالغفار بخاری. "صوفی عبدالحمید سواندی دا ‘‘دروس الحدیث ’’ وچ اسلوب و منہج". almanhal.com. https://platform.almanhal.com/Files/2/110630.