سید علوی مولی الدویلہ
قطب الزمان سید علوی مولی الدویلہ
آپ دی ولادت سودھو
یمن دا تریم علاقہ تے اس دے اطراف دے علاقے پورے حضور سید المرسلین دے اہل و عیال توں بھریا ہويا اے۔ تے جِنّے وی قبیلہ حضریہ دے جِنّے وی سادات کرام سرزمین ملیبار وچ تشریف لیائے سب دے سب یمنی نيں۔ تے انہاں سادات کرام دی خصوصیتاں ایہ سی کہ انہاں نے اپنے زندگی دا پورا وقت دعوت دین تے اعلاء کلمۃ اللہ وچ صرف کردتا۔ تے انہاں سادات کرام وچوں سہل بن محمد رحمہ اللہ دا ناں سرلسٹ اے۔ تے پورے لوک انہاں توں بربیت و تزکیت حاصل کردے سن ۔ تے انہاں توں اپنے ماسائل دا استفسار کيتا کردے سن ۔ تے جے یمن وچ دین دے معاملے وچ کچھ وڈا مسئلہ ہُندا سی تاں انہاں سادات کرام دی طرف رجوع کيتا کردے سن ۔ قطب الزمان سید علوی مولی الدویلہ رحمہ اللہ دے والد دا ناں سہل بن محمد اے تے والدہ ماجدہ دا ناں فاطمہ اے ‘ جو کہ یمن دے مشہور قبیلہ حضریہ نال تعلق رکھدی سی تے آپ دے دادا دا ناں محمد بن سہل اے۔
قطب الزمان سید علوی رحمہ اللہ دی پیدائش 23 ذی الحجہ 1167ھجری نوں بروز سنیچر دے دن شہر حضرموت دے قریہ تریم وچ ہوئی۔ چھوٹی ہی عمر وچ والدین دا سایہ آپ دے سر توں اٹھیا گیا۔ فیر آپ دی خالہ نے آپ دی کفالت دی تے اوتھے دین دے ماحول وچ شریفت اسلامیہ دے عین نہج اُتے آپ دی پرورش ہوئی تے آپ نے اپنے وقت دے وڈے وڈے علماء کرام دے سامنے زانوئے تلمذ دا شرف حاصل کيتا۔ تے آپ اہل سنت و الجماعت دے طریقہ اُتے آپ نے تربیت حاصل کيتی۔ ااور آپ اپنے اسيں عمراں دے درمیان اپنے اخلاق کریمہ دی وجہ توں ممتاز ہوگئے حالاں کہ آپ دے صبر و عقلمندی تے حکمت و دانائی وچ آپ کوئی نظیر نئيں سی۔ تے طالب علمی دے زمانہ توں ہی آپ اپنے ساتھیاں دے نال کھیل کود وغیرہ توں دور رہیا کردے سن ۔ تے ايسے سبب دی وجہ توں آپ نے اٹھ سال دے عمر ہی وچ آپ نے قرآن کریم دا حفظ مکمل کرلیا تے آپ نے اپنے وطن ہی وچ اپنے خاندان دے جلیل القدر علماء توں علم اصول و فروع‘ علم تصوف تے علم تزکیہ دی تعلیم مکمل کرلئی سی۔ تے ایہ سب حاصل کرنے وچ آپ دا نال جو ہمیشہ دتی اوہ آپ دی خالہ سیدہ حامدہ سی۔
تے جدوں قطب الزمان سید علوی نوں ماموں تے ماموں دے بیٹے دے بارے وچ علم ہويا کہ اوہ دونے ہندوستان دے ساحلی علاقہ کیرلا وچ دین اسلام دی تبلیغ دے لئی گئے نيں۔ اس دی وجہ توں آپ دے اندر وی دین اسلام دی نشر و اشاعت دا جذبہ تے شوق امڈ آیا۔ اُتے اوتھے جانے توں پہلے آپ نے اس گل دی خبر اپنی خالہ نوں دتی جو کہ آپ دی پرورش کيتا کردی سی تے انہاں نے انہاں دے ماماں دے پاس بھیجنے دے لئی تیار وی ہوگئی۔
آپ دا نسب مبارک سودھو
تے آپ دا نسب مبارک حضور سرور دوعالم صلی اللہ علیہ وسلم تک پہنچدا اے۔ تے درج تھلے آپ دا نسب مبارک ذکر کيتا جارہیا اے۔
سید علوی مولی الدویلۃ بن سید محمد بن سید سہل بن سید محمد بن سید احمد بن سید سلیمان بن سید عمر بن سید محمد بن سید سہل بن سید عبد الرحمن بن سید عبد اللہ بن سید علوی بن سید محمد مولی الدویلۃ بن سید علی بن سید علوی بن سید محمد الفقیہ المقدم بن سید علی بن سید محمد صاحب مرباط بن سید علی خالع القسم بن سید علوی بن سید محمد مولی الدویلۃ بن سید علوی بن سید عبید اللہ بن سید احمد المہاجر الی اللہ بن سید عیسی النقیب بن سید محمد بن سید علی العریضی بن سیدنا جعفر الصادق بن سیدنا محمد الباقر بن سیدنا علی زین العابدین بن سیدنا حسین رضی اللہ عنہ بن سیدتنا فاطمۃ الزہراء بنت رسول اللہ صلی اللہ علیہ وسلم۔
ملیبار دی طرف روانگی سودھو
جب آپ نے اپنے وطن نوں خیر آباد کرنا چاہیا تے سرزمین کیرلا دی طرف سفر بنھیا اس وقت آپ دی عمر فقط ستاراں سال سی۔ آپ دی خالہ نے سفر دے تمام حاجات نوں پورا کيتا تے آپ دی خالہ ہی نے آپ نوں ملیبار دی طرف جانے والے اک تجارتی قافلہ دے نال اک کشتی وچ روانہ کردتا۔ تے آپ دے ملیبار آنے توں پہلے آپ دے ماماں سید حسن جفری رحمہ اللہ دا انتقال ہوگیا سی۔ قطب الزمان سید علوی مولی الدویلۃ رحمہ اللہ نے اپنے ماماں سید حسن جفری رحمہ اللہ نوں تن سال دی عمر وچ دیکھیا سی۔ ایويں ہی تجارتی قافلہ دے ہمراہ آپ کالی کٹ دے بندرگاہ اُتے اترے تے سید شیخ جفری رحمہ اللہ نے آپ دا پرتپاک استقبال کيتا تے اس دن آپ سید شیخ جفری رحمہ اللہ دے گھر شہر کالی کٹ وچ ٹھہرے۔ سلام و دعا دے بعد آپ دونے نے اک دوسرے توں مل کے بہت خوش ہوئے۔
آپ دی اولاد سودھو
آپ رحمہ اللہ دے صرف دو اولاد سن ۔ اک لڑکا تے اک لڑکی۔
- سید فضل پوکویا تنگل (صاجزادے)
- سیدہ فاطمہ (بیٹی)
آپ دے تلامذہ سودھو
سید علوی رحمہ اللہ دے بے شمار تلامذہ نيں۔ انہاں وچوں چند دا ناں حسب ذیل اے:
- ابو بکر کویا مسلیار ( او کویا مسلیار )
- عمر قاضی بلنکوندی
- سید فضل پوکویا
آپ دے عربی اشعار سودھو
آپ رحمہ اللہ نے اپنے شاگرد رشید ابو بکر کویا مسلیار رحمہ اللہ دے لئی کچھ اشعار قلم بند کيتے سن جو کہ حسب ذیل اے:
أربعة من الطيور طيروا
طاؤسنا ديك غراب نسر
كبر و شهوة و حرص و العجب
و هذه أخلاق أصحاب الكذب
اور آخری دے اشعار کچھ اس طرح اے:
أو كويا خلي اكتبن مقالتي
على ظهر محراب المجيد الجمعة
سید علوی مولی الدویلہ رحمہ اللہ دی وفات سودھو
سید علوی مولی الدویلہ رحمہ اللہ دی وفات 7 محرم الحرام 1260ھجری اتوار دی رات وچ ہويا۔ تے اس وقت آپ دی عمر مبارک ٧۹ سال ہوچکيا سی۔ تے آپ اپنے ماماں سید حسن جفری رحمہ اللہ دے قبر انور دے نیڑے سپرد خاک ہوئے۔ تے اج وی آپ دے مزار اُتے لوکاں دا صبح و شام ہجوم لگیا ہويا رہندا اے۔ خود راقم الحروف نے بارہیا زیارت توں مشرف ہويا اے۔ تے ہر سال اک محرم الحرام توں لےکے ست محرم الحرام تک آپ دا عرس مبارک تزک و احتشام توں منا یا جاندا اے۔