راگ ملتانی

راگ ملتانی ، ٹوڈی ٹھاٹھ دا اوڈو سمپورن راگ اے ، یعݨی اس راگ وچ آروہی 5 سُر دی تے آمروہی 7 سُر دی اے ۔

روایات

اک روایت دے مطابق ایہ راگ حضرت امیر خسرو دی ایجاد دسیا جاندا اے تے اک روایت دے مطابق اس راگ دے بانی حضرت بہاؤدین زکریا نیں؛ جیہناں نے پوریا دھناسری بھو مرتب فرمایا ۔ ایہناں روایات دا فیصلا مختلف تریخی تے مستند کتاباں توں ای کیتا جا سکدا اے ۔

راگ دی تشکیل

اس راگ نوں پوربی ٹھاٹھ دے راگاں توں گوݨا چاہیدا ۔ آروہی وچ رکھب تے دھیوت وچ دونیں سر متروک نیں ۔ پنچم دا سر وتدی اے تے نکھاد سموادی ۔ مدھم تے گندھار تے مدھم تے پنچم دی سنگت تے تکرار راگ دا سریلا پن ودھوندی اے ۔ رکھب، آروہی تے امروہی وچ نہایت کمزور لگدا اے تے ایہی ایہنوں میاں دی ٹوڈی توں الگ کردا اے ۔

تاثر

اس راگ نوں گوݨ دا ویلا عمومن دن دا تیجا پہر اے ۔ ایہ اس لئی کیتا گیا اے کہ ایہدا ویلا غنا تیجا پہر اے تے کرھب دھیوت دے سُر اکثر صبح دے راگاں وچ آروہی وچ لگدے نیں ۔

آروہی آمروہی

آروہی آمروہی اِداں اے :

آروہی سا نی سا گا ما پا نی سا
آمروہی سا نی دھا پا ما گا رے سا

حوالے

اختر علی خان، ذاکر علی خان؛ نورنگ موسیقی۔ اردو سائنس بورڈ، لہور؛ 299 اپر مال روڈ۔ 1999ء باب دوم، صفحا 79-84۔