مراد مرزا
| مراد مرزا | |
|---|---|
| (فارسی وچ: مراد مرزا) | |
 |
|
| جم | 7 جون 1570 |
| وفات | 12 مئی 1599 (29 سال) |
| مدفن | ہمایوں دا مقبرہ، دہلی |
| شہریت |  مغلیا سلطنت
|
| والد | اکبر |
| بہن/بھائی | جہانگیر، دانیال مرزا
|
| خاندان | تیموری خاندان |
| عملی زندگی | |
| پیشہ | سلطان |
| پیشہ ورانہ زبان | فارسی |
ترمیم  | |
شہزاہ مراد مرزا (پیدائش: 7 جون 1570ء— وفات: 12 مئی 1599ء) مغلیہ سلطنت دے شہنشاہ جلال الدین اکبر دا دوسرا فرزند تے شہزادہ نور الدین جہانگیر دا چھوٹا بھائی سی۔
ابتدائی حالات سودھو
مراد مرزا دی پیدائش 7 جون 1570ء نوں فتح پور سیکری، آگرہ وچ ہوئی۔ شہنشاہ جہانگیر نے تزک جہانگیری وچ لکھیا اے کہ مراد دی والدہ حرمِ اکبری دی اک کنيز سن مگر شہنشاہ جہانگیر نے اُس کنيز دا ناں نئيں لکھیا۔ مراد دا دوسرا بھائی دانیال مرزا سی جس دی والدہ وی ایہی کنيز سی لیکن دانیال مرزا دے حوالے توں مختلف آراء بیان کيتی گئیاں نيں کہ دانیال مرزا دی والدہ سلیمہ سلطان بیگم سن کہ جنہاں دی زیر پرورش ایہ دونے بچے سن ۔[۱] 1580ء وچ مراد نوں ابو الفضل ابن مبارک دی تے مونتسیرات زیر نگرانی تعلیم دے لئی بٹھایا گیا۔ [۲] فرانسسکو ایکواوِیوا نے مراد نوں پرتگالی زبان تے مسیحیت دے بنیادی علوم پڑھائے۔[۳]
مناصب سودھو
1577ء وچ مراد نوں ہفت ہزاری منصب تفویض کيتا گیا جدوں کہ مراد دی عمر حالے 7 سال دی سی۔ 1584ء وچ بلوغت دے موقع اُتے مراد نوں نہصد ہزاری یعنی 9,000 افراد دی منصبداری تفویض کيتی گئی۔
مناصب گورنری سودھو
مہمات تے وفات سودھو
1593ء وچ شہنشاہ اکبر نے اُسنوں دکن دی فتوحات دے لئی روانہ کيتا، استوں علاوہ آسام دی مہم وی اُس دے سپرد کيتی گئی سی۔ 1595ء وچ مراد نے آسام نوں فتح کرکے اُسنوں مغلیہ سلطنت دا حصہ بنا دتا تے شہنشاہ اکبر دی جانب توں اُسنوں آسام دی گورنری تفویض ہوئی۔ دکن دی فتوحات دے دوران مراد دی کثرتِ شراب نوشی توں طبیعت بگڑ گئی تے ابوالفضل نوں مراد دی جگہ دکن دی مہمات دے لئی بھیجیا گیا [۴] جو اوائل مئی 1599ء نوں مراد دے خیمے وچ پہنچیا جتھے مراد علیل سی۔ مراد نوں لاہور لیایا گیا جتھے اُس نے قلعہ لاہور وچ 12 مئی 1599ء نوں 29 سال دی عمر وچ وفات پائی۔
خاندان سودھو
مراد مرزا دی شادی خانِ اعظم مرزا عزیز کوکہ دی بیٹی حبیبہ بانو بیگم توں 15 مئی 1587ء نوں آگرہ وچ ہوئی۔ مرزا عزیز کوکہ جلال الدین اکبر دی رضاعی والدہ جیجی انگہ دا بیٹا سی۔[۵] مرزا دی عمر شادی دے وقت ستاراں سال سی۔ [۶] 27 اگست 1588ء نوں حبیبہ بانو بیگم توں شہزادہ رستم مرزا پیدا ہويا [۷] جو 9 سال دی عمر وچ ہی 30 نومبر 1597ء نوں آگرہ وچ فوت ہويا۔[۸] دوسرا فرزند شہزادہ سلطان مرزا سی جو 4 نومبر 1590ء نوں پیدا ہويا سی تے کم سنی وچ ہی فوت ہوئے گیا تھا۔[۹] مراد دی دوسری شادی خاندیش دے حاکم راجا علی خان دی دختر توں ہوئی جس توں اک بیٹی جتھے بانو بیگم پیدا ہوئی۔ جس دا عقد بعد وچ نور الدین جہانگیر دے بیٹے پرویز مرزا توں ہويا۔[۱۰][۱۱][۱۲]
ہور ویکھو سودھو
- ↑ Vincent Arthur Smith, Akbar the Great Mogul, 1542–1605, 1917
- ↑ Spanish Geographical Society. "Antonio de Montserrat in the final frontier". Newsletter of the Spanish Geographical Society 43. http://www.sge.org/sociedad-geografica-espanola/publicaciones/boletines/numeros-publicados/boletin-no-43/antoni-de-montserrat-en-la-ultima-frontera.html. Archived 2015-11-26 at the وے بیک مشین
- ↑ Gomez, Oscar R. (2013). Tantrism in the Society of Jesus – from Tibet to the Vatican today. Editorial MenteClara, 28. ISBN 978-987-24510-3-5.
- ↑ Gascioigne, Bamber. A Brief History of the Great Moghuls: India’s most flamboyant rulers, 113.
- ↑ Royal Asiatic Society of Great Britain and Ireland. Journal of the Royal Asiatic Society of Great Britain and Ireland. Cambridge University Press for the Royal Asiatic Society, 1899.
- ↑ Beveridge 1907, p. 791.
- ↑ Beveridge 1907, p. 807.
- ↑ Beveridge 1907, p. 1097.
- ↑ Beveridge 1907, p. 881.
- ↑ (1977) Maharashtra State Gazetteers: Aurangabad district. Director of Government Printing, Stationery and Publications, Maharashtra State, 107.
- ↑ Khan, Yar Muhammad (1971). The Deccan Policy of the Mughuls. United Book Corporation, 77.
- ↑ Jahangir, Emperor (1909). The Tuzuk-i-Jahangiri; or, Memoirs of Jahangir. Translated by Alexander Rogers. Edited by Henry Beveridge. London Royal Asiatic Society, 78, 81.