لبریشن ٹائیگرز آف تامل ایلام
| لبریشن ٹائیگرز آف تامل ایلم | |
|---|---|
| தமிழீழவிடுதலைப்புலிகள் | |
| فائل:Ltte emblem.jpg | |
| شہرت | تامل چیتے |
| آگو | ویلوپلائی پربھاکرن (KIA) |
| فعالیت ویلہ | 5 مئی 1976 – 19 مئی 2009 |
| مقاصد | اتری اتے پوربی سری لنکا وچ تامل لوکاں لئی اک وکھرے راج دی قیام کرنا |
| فعال علاقے | سری لنکا |
| نظریہ | تامل قوم پرستی وکھواد سماج واد کھبے-پکھی قوم پرستی کمیونواد[۱] |
| حیثیت | غیر-سرگرم۔ فوجی طور اتے مئی 2009 وچ ہرائی گئی۔[۲] |
| سالانہ آمدنی | ہار توں پہلاں US$200–300 ملیان |
| آمدنی دے ذرائع | باہر وسدے تاملاں توں آیا دان، اگراہی،[۳] جہازرانی، ہتھیاراں دی ویچ اتے لٹے-مقبوضہ علاقیاں وچ کر-وصولی |
| ویب سائٹ | www |
لبریشن ٹائیگرز آف تامل ایلم (تامل: தமிழீழ விடுதலைப் புலிகள்، سنہالی: දෙමළ ඊළාම් විමුක්ති කොටි،اسنوں عامَ طور تے لٹے جاں تمل ٹائیگرز وی کیہا جاندا اے) اتری سری لنکا دی اک تامل قوم پرست جتھیبندی سی[۴]۔ اس دا گٹھن مئی 1974 وچ ویلوپلائی پربھاکرن نے کیتا سی۔ ایہہ تنظیم دنیا دے گوریلا جنگ لڑن والیاں مکھ تنظیماں وچوں اک اے۔ اس دا ٹیچا سری لنکا وچ تامل لوکاں لئی اک وکھرے راج دا قیام کرنا سی۔ اس مہم دے چلدے ہی سری لنکا وچ گھریلو جنگ چھڑ گئی، جہڑی 1983 توں 2009 تک چلی۔ اس دا انت سری لنکا دی فوج نے لٹے نوں ہرا کے کیتا۔ ایہہ کم صدر مہندا راجپکشے دے اگوائی وچ کیتا گیا۔[۵][۶]
لبریشن ٹائیگرس تمل ایلم تمل : தமிழீழ விடுதலைப் புலிகள் [3] آئی ایس او 15919 دے : تمل الو وٹوتلاپ پُلکال؛ عام طور اُتے ایل ٹی ٹی ای یا تامل ٹائیگرز دے ناں توں جانیا جاندا اے ۔) اک علیحدگی پسند تنظیم اے جو باضابطہ طور اُتے شمالی سریلنکا ميں واقع اے۔ مئی 1976 وچ قائم کيتا گیا سی ، اوہ متشدد علیحدگی پسند مہم شروع کرکے شمال تے مشرقی سریلنکا ميں اک آزاد تامل ریاست دا قیام چاہندا سی۔ []] ایہ مہم سری لنکا دی خانہ جنگی دے نال جاری رہی ، جو ایشیا دا طویل عرصہ توں چل رہیا مسلح تنازعہ سی ، ایل ٹی ٹی ای دی فوج ، سری لنکا دی فوج تکمئی 2009 وچ شکست نئيں دی۔ [9] [10]
ٹائیگرز نے اپنی ترقی دے عروج اُتے ، اک فوج دا دستہ تیار کيتا۔ انہاں بچےآں نے فوجیاں دی بھرتی دی تاکہ اوہ سویلین قتل عام کرسکن ، خودکش بم دھماکےآں تے بہت ساریاں دوسری وڈی شخصیتاں اُتے حملےآں دے لئی بدنام ہوئے۔ انہاں نے بہت سارے لوکاں جداں 'سری لنکن' افراد تے ہندوستانی سیاستدان راجیو گاندھی نوں ہلاک کيتا ۔ [11] اس نے خود کش بیلٹ تے خودکش بم دھماکے وی حکمت عملی دے طور اُتے ایجاد کیتے ۔ [12] ویلوپلائی پربھایکرن ka / 16) دی قیادت وچ ، اس دا کم ابتداء توں لے کے انہاں دی موت تک جاری رہیا۔ فی الحال ، اوہ کسی سرکاری رہنما دے بغیر کم کر رہے نيں۔
اس تنازعہ دے دوران ، تامل ٹائیگرز نے اس عمل وچ شدید مخالفت دے بعد بار بار شمال مشرقی سری لنکا تے سری لنکن فوج دے نال کنٹرول ایریا اُتے حقوق دا تبادلہ کيتا ۔ اوہ اس تنازعہ نوں امن مذاکرات دے ذریعے ختم کرنا چاہندے سن ، لہذا چار بار کوشش کيتی لیکن ناکام رہے۔ 2002 وچ امن مذاکرات دے آخری دور دے آغاز وچ ، اوہ سی 2 15،000 مربع جڑ علاقے انہاں دے کنٹرول وچ . 2006 وچ امن عمل ناکام ہونے دے بعد ، سری لنکا دے فوجیاں نے ایل ٹی ٹی ای نوں شکست دے کے تے پورے ملک نوں اپنے زیر اقتدار لیانے ، ٹائیگرز دے خلاف اک وڈی کارروائی دا آغاز کيتا۔ ٹائیگرز اُتے انہاں دی فتح دا اعلان سری لنکا دے صدر مہندا راجپاکسہ نے 16 مئی 2009 نوں کيتا سی [13] تے ایل ٹی ٹی ای نے 17 مئی 2009 نوں شکست تسلیم کرلئی ۔ [14] باغی رہنما پربھاکرن نوں بعد وچ 19 مئی نوں سرکاری فوج نے مار ڈالیا۔
تریخ سودھو
=بانی سودھو
تفصیلی لی لئی ویکھو: سری لنکا دی خانہ جنگی
تفصیلی لی لئی ویکھو: سری لنکا دی خانہ جنگی دی ابتدا
ایل ٹی ٹی ای دی بنیاد 5 مئی 1976 نوں ویلوپلائی پربھایکرن نے رکھی سی۔ نواں تامل ٹائیگر بدنام زمانہ دہشت گرد گروہ جس دا جانشین سی جس نوں جعفناک دے میئر 1975 وچ الفریڈ دورائپاہ ماریا گیا سی۔ [15] پربھاکرن انتہائی اک پیشہ ورانہ لڑائی پارٹی دے نال نال ہنر مند اے جس دی عمر TNT / نويں ایل ٹی ٹی ای نوں شکل دینے دا فیصلہ کيتا ". [15] بس دے طور اُتے دہشت گردی دے ماہر روہن Gunaratna کيتا،" انہاں نے [اپنے] NUMBER چھوٹے ، تربیت دے اعلیٰ معیار نوں اپنایا ، تے [اور] ہر سطح اُتے نظم و ضبط نافذ کيتا "۔ [16] ایل ٹی ٹی ای نے بوہت سارے تامل نوجواناں نوں راغب کيتا جو انہاں دے حامی سن ۔ انہاں نے پولیس تے مقامی رہنماواں سمیت مختلف سرکاری اہداف دے خلاف کم سطح اُتے حملے کیتے۔[ حوالہ درکار اے ] [30]
ایل ٹی ٹی ای نے 23 جولائی 1983 نوں جافنا دے باہر سری لنکا دی فوج دے اک دستے دی آوا جائی اُتے پہلا وڈا حملہ کيتا۔ اس حملے وچ سری لنکا دے 13 فوجی مارے گئے سن جس دے نتیجے وچ اوہ سری لنکا دی تامل برادری دے خلاف بلیک جولائی دے ناں توں جانیا جاندا سی۔ اسنوں سریلنکا ميں شورش دا آغاز سمجھیا جاندا اے۔ [ حوالہ درکار اے ] [31]
طاقت دا خروج سودھو
ابتدائی طور اُتے ، ایل ٹی ٹی ای نوں دوسرے تامل عسکریت پسند گروپاں دے نال مل کے ايسے مقصد توں چلایا گیا سی ، بعد وچ اپریل in in in in وچ ایل ٹی ٹی ای دی اک اتحادی ایلیم نیشنل لبریشن فرنٹ (ای این ایل ایف) وچ باضابطہ طور اُتے اک مشترکہ دہشت گردی دے محاذ وچ شامل ہوئے گیا ۔ سی تامل ایلم مکتی سنگاتھن (TELO) ، ایلیم انقلابی طلباء تنظیم (EROS) ، پیپلز لبریشن آرگنائزیشن تمل ایلم (PLOTE) تے انقلابی ایلیم پیپلز لبریشن فرنٹ (EPRLF) ۔ [17]
TELO نے عام طور اُتے مسائل دے بارے وچ بھارتی نقطہ نظر دا خیرمقدم کيتا تے سری لنکا تے ہور گروہاں دے نال امن مذاکرات دے دوران ہندوستان دے نقطہ نظر دی خواہش ظاہر کيتی۔ ایل ٹی ٹی ای نے ٹی ای ایل او دے اس اقدام دی مذمت کيتی تے کہیا کہ بھارت صرف اپنے مفاد وچ کم کررہیا اے۔ اس دے نتیجے وچ ، 1986 وچ ، LTTE ENLF توں وکھ ہوگیا۔ اس دے نتیجے وچ اگلے چند مہینےآں تک TELO تے LTTE دے وچکار تنازعہ پیدا ہويا۔ [18] [19] ایل ٹی ٹی ای دے ذریعہ تقریبا پوری TELO قیادت تے TELO عسکریت پسند مارے گئے۔ [20] [21] [22] ایل ٹی ٹی ای نے کچھ مہینےآں بعد ای پی آر ایل اُتے حملہ کيتا تے اسنوں جزیرہ نما جافنا توں دستبرداری اُتے مجبور کردتا۔ [17] [20]
اس دے بعد ایل ٹی ٹی ای نے باقی تمام تامل باغیاں توں ایل ٹی ٹی ای وچ شمولیت دا مطالبہ کيتا۔ تب ایہ اطلاعات ہندوستان دے مدراس دے شہر جعفنا وچ جاری کيتیاں گئیاں جتھے تمل گروپاں دا صدر مقام سی۔ مرکزی دستہ ٹیلو تے ای پی آر ایل ایف دے انخلا دے نال ، بقیہ تامل باغی گروپاں نوں ، جنہاں دی تعداد 20 دے نیڑے اے ، نوں ایل ٹی ٹی ای وچ شامل کيتا گیا سی۔ اس نے جعفنا نوں ایل ٹی ٹی ای دا اک موثر علاقہ بنایا۔ [20]
کھپت دے لئی سیناڈ دی اک شیشی پہن کر ، ایل ٹی ٹی ای دی مشق تے قربانی دے طور اُتے تمل عوام توں اپیل کيتی گئی۔ ایل ٹی ٹی ای دی جانب توں سری لنکا دے تاملاں دے لئی نويں ریاست دے قیام دا حلف لیا گیا سی ۔ [18] [23]
1987 وچ ، ایل ٹی ٹی ای نے سیاسی ، معاشی تے فوجی اہداف دے خلاف خود کش حملےآں دا ذمہ دار ایل ٹی ٹی ای دا اک دستہ بلیک ٹائیگر قائم کيتا ، [24] پہلے سری لنکن فوج دے کیمپ دے خلاف اپنا پہلا خود کش حملہ کيتا۔ جس وچ 40 فوجی مارے گئے۔
IPKF دورانیہ سودھو
تفصیلی لی لئی ویکھو: ہندوستانی امن فوج
1987 وچ مہاجرین دی آمد دے نال نال، تاملاں ودھدی غصہ، درپیش [17] بھارت وچ براہ راست مداخلت دی تے غذائی پارسل ڈالیا جافنا توں زیادہ دے نتیجے وچ مذاکرات، بھارت تے سری لنکا دے بعد. نے بھارت تے سری لنکا معاہدے نوں اپناياهالاك ایہ جدوجہد تامل تے سنہالی لوکاں دے درمیان سی اُتے بھارت تے سری لنکا نے سلامتی دے معاہدے اُتے دستخط شدہ، جدوں کہ انہاں دونے فریقاں نوں اس اُتے دستخط کرنا سی. اس امن معاہدے وچ يلم پیپلز انقلابی لبریشن فرنٹ (EPRLF) نے علاقائی کونسل نوں کنٹرول کرنے دے نال نال تامل علاقےآں وچ علاقائی خود مختاری دی اک خاص ڈگری نوں سوپا تے تامل عسکریت پسند دھڑاں نوں اپنے ہتھیار سُٹن دے لئی كهابھارت نوں بھارتی امن بحالی دال (آئی پی دے ایف) ، کون سا ہندوستانی فوجاس دا اک حصہ سری لنکا بھیجیا جانا سی جس نے تخفیف اسلحہ نافذ کرنے تے علاقائی کونسل دی نگرانی کيتی۔ [25] [26]
اگرچہ اس معاہدے اُتے سری لنکا تے ہندوستان دی حکومتاں دے وچکار دستخط ہوئے سن تے اس معاہدے وچ تامل عسکریت پسند گروپاں دا کوئی کردار نئيں سی ، [18] زیادہ تر تامل عسکریت پسند گروپاں نے اسنوں قبول کرلیا سی ۔ [27] لیکن ایل ٹی ٹی ای نے معاہدے نوں مسترد کردتا ، انہاں لوکاں دے برخلاف جو ای پی آر ایل دے ممبر سن تے جو شمالی تے مشرقی صوبےآں دے مشترکہ چیف انتظامی افسر سن ۔ [26]
اس طرح لٹے ہندوستانی فوج دے نال فوجی جدوجہد وچ لگ گیا، اس نے 8 اکتوبر نوں اک ہندوستانی فوج دے راشن ٹرک اُتے پہلی بار حملہ کيتا، بورڈ اُتے واقع پنج بھارتی نیم فوجی کمانڈو دے قتل انہاں دی گردن دے ارد گرد جلانے ٹائر لگیا کر کی. [२]] فیر ہندوستان دی حکومت نے فیصلہ کيتا کہ آئی پی دے ایف ایل ٹی ٹی ای دی فوج نوں شکست دے دے گا۔ [28] ہندوستانی فوج نے جزیرula جافنا اُتے ایل ٹی ٹی ای دا کنٹرول حاصل کرنے دے لئی آپریشن پون سمیت ایل ٹی ٹی ای اُتے اک ماہ طویل مہم اُتے دستخط کیتے ۔ اس مہم دی بے رحمی تے ہندوستانی فوج دی ایل ٹی ٹی ای مخالف کارروائیاں نے سری لنکا دے بوہت سارے تاملاں دے درمیان اسنوں انتہائی غیر مقبول بنا دتا۔ [29] [30]
IPKF دے بعد سودھو
سنہالی اکثریت دے وچکار ہندوستانی مداخلت وی غیر مقبول ہوگئی ، آئی پی دے ایف بری طرح اس وچ داخل ہوئے گیا تے تامل ٹائیگرز دے نال 2 سال توں زیادہ جنگ وچ اسنوں بھاری نقصان اٹھانا پيا۔ ، 1990 وچ سری لنکن حکومت کیتی درخواست اُتے ملک چھڈ دتا۔ حکومت تے ایل ٹی ٹی ای دے وچکار اک غیر متوقع امن دا انعقاد بعد وچ جاری رہیا کیوں کہ امن مذاکرات دے نتیجے وچ تاملاں نے ملک دے شمال تے مشرق وچ ترقی دی طرف راغب کيتا۔ [ حوالہ درکار اے ]
1990 دی دہائی وچ ایہ لڑائی بلا روک ٹوک جاری رہی تے دو وڈے قتل ہوئے جنہاں وچ اک سابق ہندوستانی وزیر اعظم راجیو گاندھی تے 1993 وچ سری لنکا دے صدر راناسنگھے پریمداس دے سن جنہاں نے دونے موقعاں اُتے خودکش بمباراں دا استعمال کيتا۔ ایہ لڑائی 1994 وچ اس وقت رکيتی سی جدوں چندریکا کمارٹونگا نوں سری لنکا دا صدر منتخب کيتا گیا سی تے ایہ امن مذاکرات دا اختتام ہويا سی۔ لیکن لڑائی فیر شروع ہوئی جدوں ایل ٹی ٹی ای نے اپریل 1995 وچ سری لنکا دی دو بحری کشتیاں ڈوباں۔ []१] فوجی سرگرمیاں دے اک سلسلے وچ ، سری لنکا دی فوج نے جزیرہ جافنا اُتے قبضہ کرلیا جو تاملاں دی جان سی۔ []२] اگلے تن سالاں وچ اس طرح دے بہت سارے حملے ہوئے ، فیر بعد وچ فوج نے ایل ٹی ٹی ای دے شمالی صوبے اُتے قبضہ کرلیا جس وچ وینی علاقہ ، کیلینوچی تے بوہت سارے چھوٹے شہر شامل سن ۔ اُتے ، 1998 توں ایل ٹی ٹی ای نے انہاں علاقےآں اُتے دوبارہ کنٹرول حاصل کرلیا۔ سری لنکا دی فوج دے نال طویل لڑائی دے بعد دی حکمت عملی دے نتیجے وچ اپریل 2000 وچ جزیرہ نما جافنا دے داخلی دروازے اُتے اک اہم صوبے اُتے قبضہ ہويا جس دا ناں ایلفینٹ پاس ویہہ کمپلیکس سی ۔ [33]
مہتایا ، جو کدی ایل ٹی ٹی ای دا نائب رہنما سی ، 1994 وچ غدار دی حیثیت توں ماریا گیا۔ [. 34] خیال کيتا جاندا اے کہ انہاں نے بھارتی تحقیق و تجزیہ ونگ دے اشتراک توں پربھاکران نوں ایل ٹی ٹی ای دی قیادت توں دور کرنے دی کوشش کيتی سی ۔ [35]
2001 جنگ بندی سودھو
2004 وچ شمالی کِلینوچی دا ایل ٹی ٹی ای سائیکل پلاٹون
2001 وچ ، ایل ٹی ٹی ای نے علیحدہ ریاست دے مطالبے نوں ترک کردتا۔اس دے بجائے ، اس وچ کہیا گیا کہ علاقائی خودمختاری انہاں دے مطالبات نوں پورا کرسکدی اے۔ [36 36] دسمبر 2001 وچ کمارتونگا تے رنیل وکرماسنگھی دی انتخابی شکست دے بعد ، ایل ٹی ٹی ای نے یکطرفہ فائر بندی دا اعلان کيتا۔ [37] سری لنکا دی حکومت جنگ بندی اُتے راضی ہوگئی۔ مارچ 2002 وچ ، دونے فریقین نے باضابطہ طور اُتے جنگ بندی معاہدے (سی ایف اے) اُتے دستخط کیتے۔ اس معاہدے دے اک حصے دے طور اُتے ، ناروے تے ہور نورڈک ملکاں سری لنکا مانیٹرنگ مشن دے توسط نال جنگ بندی اُتے مشترکہ طور اُتے نگرانی کرنے اُتے متفق ہوگئے ۔ [38]
سری لنکا دی حکومت تے ایل ٹی ٹی ای دے وچکار امن مذاکرات دے چھ دور چلے گئے ، لیکن بعد وچ 2003 وچ ایل ٹی ٹی ای نے کچھ اہم امور اُتے جاری امن عمل نوں مدنظر رکھدے ہوئے ، عارضی طور اُتے معطل کردتا گیا سی۔ [39] [40]
2003 وچ ، ایل ٹی ٹی ای نے عبوری خودمختار اتھارٹی (آئی ایس جی اے) دی تجویز پیش دی ۔ بین الاقوامی برادری نے اس اقدام دا خیرمقدم کيتا ، لیکن سری لنکا دے صدر نے انکار کردتا۔ [41]
دسمبر 2005 وچ ، ایل ٹی ٹی ای نے صدارتی انتخابات دا بائیکاٹ کيتا۔ اگرچہ ایل ٹی ٹی ای نے دعوی کيتا اے کہ انہاں دے زیر اقتدار لوک ووٹ ڈالنے دے لئی آزاد نيں ، لیکن انہاں نے دھمکی دتی تے انہاں نوں ووٹ ڈالنے توں روکیا۔ امریکا نے اس فعل دی مذمت کيتی۔ []२] [] 43]
سری لنکا دی نويں حکومت 2006 وچ برسراقتدار آئی تے جنگ بندی معاہدے نوں منسوخ کرنے دا مطالبہ کيتا۔ انہاں نے فوجی حل نوں نسلی تنازعات دا واحد ممکنہ حل سمجھیا تے کہیا کہ اس دے حصول دا واحد راستہ لبریشن ٹائیگرز تامل نوں ختم کرنا اے۔ [] 44] اس دے علاوہ 8 تے 9 جون 2006 نوں ناروے دے شہر اوسلو وچ امن مذاکرات ہوئے سن ، لیکن بعد وچ انہاں نوں منسوخ کردتا گیا سی ، کیونجے ایل ٹی ٹی ای نے حکومت دے وفد توں براہ راست ملنے توں انکار کردتا سی تے کہیا سی کہ انہاں دے جنگجو مذاکرات کرن گے۔ سکیورٹی آنے دے لئی دستیاب نئيں اے۔ ناروے دے ثالث ایرک سولہیم نے صحافیاں نوں دسیا کہ ایل ٹی ٹی ای نوں انہاں مذاکرات دی ناکامی دی ذمہ داری قبول کرنی چاہیدا۔ [45]
حکومت تے ایل ٹی ٹی ای دے وچکار پھوٹ پڑ گئی تے 2006 وچ دونے طرف توں فائر بندی دے معاہدے دی متعدد خلاف ورزیاں ہوئیاں۔ خودکش حملے ، [46] تے فضائیہ اُتے حملے ، 2006 دے آخر وچ ہوائی حملے ہوئے۔ [] 47] [ ] 48] فوجی تصادم 2007 تے 2008 وچ جاری رہیا۔ جنوری 2008 وچ ، حکومت نے فائر بریک معاہدے نوں باضابطہ طور اُتے کھچ لیا۔ [49]
تکرار سودھو
تنظیم دے اندرونی افراد وچ اختلاف رائے دا اک وڈا واقعہ پیش آیا۔ ایل ٹی ٹی ای دے اک سینئر کمانڈر ، کرنل کرونا (جسنوں نوم ڈی گیری ونیاگامورتی مرلیتھن کہیا جاندا اے ) نے مارچ 2004 وچ ایل ٹی ٹی ای توں اپنے تعلقات توڑ ڈالے تے ایہ الزام لگایا کہ شمالی کمانڈر نوں مشرقی تمل دی ضرورت اے نظرانداز کررہے نيں ایل ٹی ٹی ای دی قیادت نے اس اُتے الزام لگایا کہ اوہ فنڈز دا ناجائز استعمال کررہیا اے تے اپنے ذاتی سلوک دے بارے وچ وی اس توں پوچھ گچھ کردا اے۔ انہاں نے ایل ٹی ٹی ای دے زیر کنٹرول مشرقی صوبہ نوں کنٹرول کرنے دی کوشش کيتی ، جس دی وجہ توں ٹی ای ایم وی پی تے ایل ٹی ٹی ای دے وچکار تنازعہ پیدا ہويا۔ ایل ٹی ٹی ای نے ایہ وی مشورہ دتا کہ ٹی ای ایم وی پی نوں حکومت [109] دی حمایت حاصل اے ، تے نورڈک ایس ایل ایم ایم مانیٹر نے وی اس دی تصدیق دی اے۔ [50]
فوجی شکست سودھو
2 جنوری 2009 نوں ، سری لنکا دے صدر ، مہندا راجا پاکسے نے اعلان کيتا کہ سری لنکا دی فوج نے کِلنچوچی اُتے قبضہ کيتا ، جس شہر نوں اوہ اپنا حقیقت پسند انتظامی راجگڑھ سمجھدے نيں۔ ایہ وی دسیا گیا اے کہ کِلنچوچی دے نقصان توں ایل ٹی ٹی ای دی شبیہہ نوں نقصان پہنچیا اے۔ ایہ وی کہیا گیا سی کہ ایل ٹی ٹی ای دوسرے محاذاں دے ناقابل برداشت دباؤ دی وجہ توں جلد ترک کردے گا۔ جنوری نوں ، ایل ٹی ٹی ای نے جزیرہ نما جافنا دے مولویٹو دے جنگلاں اُتے اپنی پوزیشن ترک کردتی ، جتھے انہاں دا اپنا آخری اڈہ سی۔ [] 55] جزیرہ نما جافنا نوں سری لنکا دی فوج نے 14 جنوری توں ہی الحاق کرلیا سی۔ [56]25 جنوری 2009 نوں ایس ایل اے دے فوجیاں نے ایل ٹی ٹی ای دے اک اہم گڑھ ملیاتو شہر دا "مکمل قبضہ" حاصل کرلیا۔ [. 57] اس حملے دے نتیجے وچ ، ایہ خیال کيتا جارہیا سی کہ ایل ٹی ٹی ای دی آخری فوجی شکست ہن نیڑے آچکی اے ، اگرچہ ایل ٹی ٹی ای زیرزمین گوریلا مہم قائم کرنے دی کوشش کر رہی اے جے اسنوں شکست ہوئی تو۔ [58] [59]
ایل ٹی ٹی ای دے اعلیٰ رہنما چیلی ، جو سمندرا ٹائیگرز دا دوسرا کمانڈر سی ، 8 مئی 2009 نوں کریمیمولیوککل وچ ماریا گیا سی ، جس توں انہاں دی تنظیم نوں اک ہور دھچکيا لگیا سی۔[. 60] سری لنکا دی حکومت نے ایل ٹی ٹی ای اُتے الزام لگایا کہ اوہ انسانی تباہی نوں نقصان پہنچیا رہیا اے تے شہریاں نوں اس دے قابو والے علاقے وچ قید کر رہیا اے۔ []१] ایل ٹی ٹی ای دے رہنما ویلوپلاiی پربھاکرن دی قسمت غیر یقینی ہوگئی کیونجے ایل ٹی ٹی ای شکست دے دہانے اُتے سی۔ [62] اُتے مئی 2009 12، بی بی سی کہ ایل ٹی ٹی ای ہن اس ملک دے 840 صرف تقریبا ایکڑ سی رپوٹ دے قصبے دے نیڑے جھوٹھ بول Mullaitivu تقریبا جِنّا زمین دے مرکزی Parknew یارک. [] 63]
اقوام متحدہ دے سکریٹری جنرل بان دی مون نے ایل ٹی ٹی ای توں اپیل دی اے کہ اوہ بچےآں نوں یرغمال بنائے نہ رکھن ، چائلڈ سپاہی منتخب نہ کيتا جائے یا کسی قسم دا نقصان نہ پہنچایا جائے۔ [] 64] اقوام متحدہ دی سلامتی کونسل دے کلاڈ ہیلر ، کلاڈ ہیلر نے کہیا اے کہ 'ہم مطالبہ کردے نيں کہ ایل ٹی ٹی ای فوری طور اُتے ہتھیار ڈال دے ، دہشت گردی ترک کرے ، اقوام متحدہ دے تنازعہ تے سیاسی علاقے وچ باقی شہریاں دے انخلا وچ مدد کرے اس عمل وچ شامل ہون۔ 15 ممبراں اُتے مشتمل اس کونسل دے چیئرمین نے سب دی طرف توں کہیا کہ 'وہ ایل ٹی ٹی ای دی شدید مذمت کردے نيں ، ایہ اک دہشت گرد تنظیم اے جو شہریاں نوں انسانی ڈھال دے طور اُتے استعمال کردے ہوئے اس علاقے نوں چھڈنے دی اجازت نئيں دے رہی اے۔ . [65]13 مئی 2009 نوں ، اقوام متحدہ دی سلامتی کونسل نے اک بار فیر باغی ایل ٹی ٹی ای دی مذمت کيتی تے کہیا کہ اس نے عام شہریاں نوں انسانی ڈھال دے طور اُتے استعمال کيتا ، سری لنکا دی حکومت دے اسلحہ بچھانے دے جائز حق نوں قبول کيتا ، تے دہشت گردی توں متعلق سری لنکا دے نال مل کے تعاون کيتا۔ تنازعہ والے علاقےآں وچ پھسے لوکاں دی بازیابی وچ لڑائی تے مدد۔ [. 66] 14 مئی 2009 نوں ، اقوام متحدہ دے امین عواد ، جو سری لنکا دے ایگزیکٹو نمائندے سن ، نے دسیا کہ 6000 شہری یا تاں فرار ہوگئے یا فرار ہونے دی کوشش کر رہے نيں تے ایل ٹی ٹی ای انہاں نوں فرار ہونے توں روکنے دے لئی فائرنگ کر رہیا اے۔ [67]
صدر مہندا راجاپکسا نے 26 برساں دی کشمکش دے بعد 16 مئی 2009 نوں تامل ٹائیگرز اُتے فوجی فتح دا اعلان کيتا سی۔ [. 68] ايسے دن پہلی بار ، باغیاں نے حکومت سری لنکا دے خلاف ہتھیار سُٹن دا وعدہ کيتا جے بدلے وچ انہاں نوں سلامتی دی ضمانت دتی گئی۔ [] 69] سری لنکا ڈیزاسٹر ریلیف تے انسانی حقوق دی وزیر مہندا سمارسنگھ نے کہیا کہ 'فوجی صورتحال ختم ہوگئی اے۔ ایل ٹی ٹی ای دی فوج نوں شکست ہوئی اے۔ انہاں نے کہیا کہ اس تریخ نوں دنیا وچ سب توں یرغمال ریسکیو آپریشن کر دتا گیا اے اختتام پذیر، اعداد و شمار وچ اے کہ 20 اپریل دی طرف توں، 179،000 یرغمالیاں نوں بچایا گیا اے ' [70]
17 مئی ، 2009 نوں ، باغی اہلکار سیلاروسہ پاتھماتھن نے اک ای میل بیان دتا کہ "جنگ اپنے اختتام نوں پہنچی اے "۔ محاصرے وچ بوہت سارے باغی جنگجوواں نے خودکشی کرلئی- [] 71] 18 مئی نوں اس گل کيتی تصدیق ہوگئی کہ باغی رہنما ویلوپلاiی پربھاکرن نوں دوسرے کئی اعلیٰ سطحی تمل افسران دے نال ہلاک کردتا گیا سی ۔ ریاست نے ٹیلیویژن دے باقاعدہ پروگراماں تے ایہ خبر حکومت دے محکمہ اطلاعات دے سیل فون توں روک دیپورے ملک وچ پہنچایا گیا سی۔ پربھاکرن دی موت دے اعلان دے نال ہی سریلنکا ميں وڈے پیمانے اُتے میڈیا دی تقریبات دا آغاز ہويا۔ پربھاکرن دی موت اک نويں گوریلا حملے توں بچ گئی۔ سرکاری اطلاعات دے مطابق ، پربھاکرن اک ڈھکی سواری وچ کئی اعلیٰ مندوبین تے باغی جنگجوواں دے نال سری لنکا جا رہے سن ۔ دو گھینٹے دی لڑائی دے بعد ، گڈی نوں راکٹ توں اڑا دتا گیا تے زیادہ تر سواریاں نوں ہلاک کردتا گیا ، جے سب کچھ نئيں تو۔ فوجاں نوں ہٹا دتا گیا تے پربھاکرن دی لاشاں دی شناخت کرنل سوسائی ( سی ٹائیگرز دا سربراہ) تے پوتو امن (انٹیلی جنس کمانڈر) دی شناخت کيتی گئی ۔ []२]
تنظیم تے سرگرمیاں سودھو
ساخت سودھو
ایل ٹی ٹی ای نوں تن اہم ڈویژناں وچ منظم کيتا گیا اے۔ اک فوجی ونگ ، اک سیاسی ونگ تے مالیات ونگ۔ اک مرکزی گورننگ باڈی جو تمام محکمےآں دی نگرانی کردی اے ، اس محکمہ دی سربراہی ایل ٹی ٹی ای دے رہنما ویلوپِلiئی پربھاکرن دے زیر صدارت مئی 2009 وچ انہاں دی موت تک ہوئی۔
فوجی سودھو
ایل ٹی ٹی ای وچ شامل امیدواراں نوں ہدایت کيتی گئی کہ اوہ ضرورت پڑنے اُتے مرجاواں۔ اوہ کر رہے سن دی اک کیپسول دتا saccade اوہ پکڑے گئے سن جدوں نگل کرنے دے لئی. [. 73] ایل ٹی ٹی ای دے پاس خود کش حملہ آوراں دا اک خصوصی دستہ سی جو بلیک ٹائیگرز دے ناں توں جانیا جاندا سی ، جو اہم مشناں دے لئی خدمات انجام دیندا سی۔ [] 74]
فوجی برانچ وچ مندرجہ ذیل مخصوص سب ڈویژنز نيں جو مرکزی گورننگ باڈی دے ذریعہ براہ راست کنٹرول تے ہدایت نيں۔
سجے ٹائیگرس - اک طاقت ور جنگی یونٹ جو پاور پاور تے رسد دے استعمال اُتے مرکوز اے تے بنیادی طور اُتے ہلکی کشتیاں اُتے مشتمل اے۔ [75]
فضائی ٹائیگرس - اک فضائی گروپ جس وچ کئی ہلکے طیارے شامل نيں۔ ایہ دنیا دی پہلی فضائیہ دی تنظیم اے جو کسی دہشت گرد تنظیم دے زیر کنٹرول اے۔ [] 76]
بلیک ٹائیگرس - اک خودکش کمانڈو یونٹ اے جو 100-200 حملے کرنے دے لئی جانیا جاندا اے جو انتہائی مہلک نيں۔
سی ٹائیگرز سودھو
تفصیلی لی لئی ویکھو: سی ٹائیگرز
سمندرا ٹائیگرس لبریشن ٹائیگرس آف تامل ایلم دی اک بحریہ دی فورس اے جو کرنل سوسائی نے چلائی سی ۔ [. 77] کہیا جاندا اے کہ اس وچ 2،000 اہلکار موجود نيں جو سری لنکا دی بحریہ دے لئی اک طاقتور خطرہ بن گئے سن ۔ [. 78] 2006 دی اک اشاعت ووڈرو ولسن ولسن اسکول آف پولیٹکس اینڈ انٹرنیشنل اسٹڈیز نے دسیا کہ سی ٹائیگرز نے سری لنکا دی بحری ساحلی مہارتاں دا 35٪ -50٪ تباہ کردتا۔
اس دے شمالی حملے دے بعد ، سری لنکا دی فوج نے اطلاع دتی اے کہ اس نے سجے ٹائیگرز دا مرکزی اڈہ ، تے کئی کشتیاں دے اڈے ملاویٹو نوں وی اپنی گرفت وچ لے لیا اے۔ فروری 2009 وچ ، فوج نے اک بار فیر اطلاع دتی کہ اس نے سجے ٹائیگرز نوں اپنی گرفت وچ لے لیا اے ، [] 81] تن سینئر کمانڈراں نوں ہلاک کيتا ، جس توں سجے ٹائیگر دی سرگرمیاں ختم ہوگئياں۔ کئی دن بعد ایہ دعویٰ کيتا گیا سی کہ سری لنکا ایئر فورس دے چھاپے دے اک کمانڈ سینٹر وچ سی ٹائیگرز دے رہنما سوسائی تے متعدد اعلیٰ مددگار ہلاک ہوگئے سن ۔
فضائی ٹائیگرز سودھو
ہوائی ٹائیگرز تمل ایلم دے لبریشن ٹائیگرز دی اک فضائیہ سن۔ خیال کيتا جاندا اے کہ ایئر ٹائیگرز نے پنج ہلکے طیارے چلائے سن ۔ تنظیم 2007 وچ اس وقت منظم کيتی گئی سی جدوں اس نے سری لنکا دی ایئر فورس اُتے پہلا فضائی حملہ کيتا سی۔ بعد وچ اس نے ہور چار فضائی حملے کیتے۔ ائیر ٹائیگرز دے نال ، ایل ٹی ٹی ای ایئر فورس قائم کرنے والی پہلی این جی او بن گئی۔ اگرچہ سری لنکا دی فوج نے 2 جنوری 2009 نوں کِلنچوچی اُتے قبضہ کر ليا سی ، لیکن اوہ ایل ٹی ٹی ای ہوائی جہاز تلاش نئيں کرسکیا سی۔ [] 83] بعد وچ ، ایل ٹی ٹی ای نے کولمبو وچ خودکش حملے دے دوران سری لنکا ایئر فورس ہیڈ کوارٹرز تے کٹونائیک ویہہ ہینگر ، سریلنکا ميں دو ہوائی جہازاں نوں گرا دتا۔ [] 84]
بلیک ٹائیگرز سودھو
اک خود کش کمانڈو یونٹ ، جو سری لنکا دی فوج دے خلاف مہلک حملےآں دے لئی جانیا جاندا اے ، نے انہاں رہنماواں دی مخالفت کيتی جو تمل اقلیتاں دے لئی وکھ ریاست دا خواہاں سن ۔ بلیک ٹائیگرس اوہ گروپ سی جس نے پہلے نامور سیاستداناں نوں ہلاک کيتا۔ ایہ خیال کيتا جاندا اے کہ اس نے لگ بھگ 100-200 مشن انجام دتے جو انتہائی مہلک ثابت ہوئے۔ ایل ٹی ٹی ای دے تمام دشمناں بشمول مرد تے خواتین اُتے حملہ کيتا گیا تاکہ اوہ اپنے علاقےآں نوں پہلے توں کنٹرول کرسکن۔
انتظامی سودھو
اگرچہ ایل ٹی ٹی ای اک فوجی پارٹی دے طور اُتے تشکیل دتی گئی سی ، لیکن بعد وچ ایہ اک ڈی فیکٹو حکومت وچ تبدیل ہوگئی۔ ایل ٹی ٹی ای نے اپنا کنٹرول جزیرے دے شمال وچ ، خاص طور اُتے کِلنچوچی تے ملlaیاتو شہراں دے آس پاس دے علاقےآں اُتے رکھیا ۔
ایل ٹی ٹی ای - دا چیف / لیڈر دا سیاسی شعبہ انتون بالاسنام سی ، جو سری لنکا تے ناروے دے تیسرے فریق سربراہ سن ، جنہاں نے امن مذاکرات وچ کلیدی کردار ادا کيتا سی۔ 14 دسمبر 2006 نوں انہاں دی موت دے بعد ، بی نڈسن نے سیاسی سربراہ دا عہدہ سنبھالیا تے ایل ٹی ٹی ای دے سیاسی شعبے دی قیادت کيتی۔ ٹائیگر انٹیلیجنس - انٹیلی جنس ونگ اے جو فوجی حملےآں دے دوران راڈارس وغیرہ توں خصوصی مشناں دی مدد کردا اے۔ انٹیلی جنس ونگ دے رہنما پوٹو اماں نوں 19 مئی 2009 نوں سری لنکن فوج نے گولی مار دے ہلاک کردتا سی۔ بین الاقوامی تعلقات - کہیا جاندا اے کہ اوہ ایل ٹی ٹی ای ونگ دے اڈے نيں جو سری لنکن فوج دے حملے دے اختتام تک کھڑے نيں ، فی الحال انہاں دے رہنما سیلویرسا پاٹھاناتھھن دے نال نيں۔ کسی نامعلوم مقام توں ، تمل ایلم / سری لنکا توں باہر کم کر رہے نيں۔ ایہ بین الاقوامی وابستہ شعبہ ہن ایل ٹی ٹی ای تے تامل ایلم دی سربراہی وچ اک نگراں حکومت نوں ملک بدر کرنے جارہیا اے۔
ٹائیگر کورٹ سودھو
ایل ٹی ٹی ای نے اک عدالتی نظام نافذ کيتا جس دے ذریعے عدالتاں نوں مجرمانہ تے دیوانی مقدمات دا فیصلہ سنانے دا موقع ملا۔ تمل ایلیم عدالدی نظام ڈسٹرکٹ کورٹ ، ہائی کورٹ ، سپریم کورٹ تے اپیل کورٹ اُتے مشتمل اے۔ ضلعی عدالت نے سول تے فوجداری مقدمات نمٹائے۔ انہاں دونے اعلیٰ عدالتاں نے عصمت دری ، قتل ، غداری تے آتش زنی جداں مجرمانہ مقدمات نمٹائے۔ پورے تامل ایلم اُتے سپریم کورٹ نوں اختیار دتا گیا۔ عدالتاں موثر سن ، [85 85] تے لوکاں دے پاس انتخاب سی کہ اوہ سری لنکا دی عدالتاں دی بجائے تامل ایلم عدالتاں وچ جانا پسند کردے نيں۔ [] 85] انہاں نے تازہ ترین قانونی کتاباں جاری کيتیاں ۔
ٹائیگر پولیس سودھو
ایل ٹی ٹی ای نے پولیس فورس قائم کيتی۔ امن و امان برقرار رکھنے وچ ایہ تامل ایلیم پولیس اک اہم عنصر سی۔ 2009 دے حملے توں پہلے ، پولیس 1991 وچ تشکیل دتی گئی سی ، جس دا صدر دفتر کِلنچوچی وچ سی۔ ایل ٹی ٹی ای دے زیر کنٹرول تمام علاقےآں وچ پولیس اسٹیشن قائم کیتے گئے سن ۔ ایل ٹی ٹی ای نے دعوی کيتا کہ انہاں دی پولیس ٹیم دی وجہ توں جرائم دی شرح کم اے۔ ناقدین دا خیال اے کہ پولیس فورس ایل ٹی ٹی ای دی مسلح افواج دی متحد فورس اے تے جرائم دی شرح وچ کمی ایل ٹی ٹی ای دے آمرانہ قوانین دا نتیجہ سی۔ اُتے ، ایہ گل مشہور اے کہ ایل ٹی ٹی ای دے زیر کنٹرول جگہاں اُتے پولیس فورس تے عدالدی نظام اعلیٰ سطح اُتے موجود سی۔ [85]
ایل ٹی ٹی ای دا اک ہور انتظامی فرض معاشرتی بہبود سی۔ ٹیکس وصولی دے لئی اس انسانی مددگار عضو دی پرورش پہلے کيتی گئی سی ۔ [] 85] [ ] 86] [ ] 87] ایل ٹی ٹی ای نے اس دے تحت لوکاں دی خدمت دے لئی تعلیم تے صحت دے محکمےآں دا قیام وی کيتا۔ []१] انہاں نے شمال مشرق سیکرٹریٹ برائے انسانی حقوق دے ناں توں اک انسانی حقوق دی تنظیم دی بنیاد رکھی ، جس نے تاملاں دے حقوق دی حمایت کيتی۔ اگرچہ بین الاقوامی حکومت دے ذریعہ اسنوں تسلیم نئيں کيتا گیا ، اُتے اس نے حالے وی انسانی حقوق کمیشن دے طور اُتے کم کيتا۔ جدوں کمیشن نے ایل ٹی ٹی ای نوں بچےآں دی بھرتی دے بارے وچ دسیا تاں بچےآں نوں رہیا کردتا گیا۔ [85]پلاننگ اینڈ ڈویلپمنٹ سیکرٹریٹ (پی ڈی ایس) 2004 وچ قائم کيتا گیا سی ، جس نے اسکیماں تشکیل دے کے تے انہاں نوں انسانی ہمدردی دی امداد فراہم کرکے لوکاں دی ضروریات دی جانچ کيتی۔ بوہت سارے سرکاری ملازمین نے ایل ٹی ٹی ای وچ کم کيتا جو ایل ٹی ٹی ای دے زیر ہدایت صوبےآں وچ کم کردے سن لیکن حکومت سری لنکا نے انہاں نوں تنخواہ دتی سی۔ [] 85] [ ] 88] [ ] 89] [90] کسٹم سروس نوں تامل ٹائیگرز نے وی 'سیما' اُتے چلایا سی۔ [87] [91]
ٹائیگرز دی آواز سودھو
سول انتظامیہ دے علاوہ ایل ٹی ٹی ای دے اپنے ریڈیو تے ٹیلی ویژن اسٹیشن سن ۔ انہاں ادارےآں نوں بالترتیب وائس آف ٹائیگرز تے قومی تمل ایلیم ٹیلی وژن کہیا جاندا سی ۔ دونے ریڈیو تے ٹیلی ویژن چینلز ایل ٹی ٹی ای دے زیر کنٹرول علاقےآں توں نشر کیتے گئے سن ۔ [] 86]
بینک آف تاملیم سودھو
لٹے دا اپنا خود توں چلنے والی بینک وی سی جس نوں تمليلم بینک کہیا جاندا سی، ایہ انہاں دے استعمال دے لئی سری لنکا کرنسی نوں استعمال کردا سی تے اس جزیرے اُتے واقع تمام بینکاں توں زیادہ سود دیندا سی.
2 جنوری 2009 نوں مبینہ طور اُتے سری لنکا دی فوج دے قبضے دے بعد Kilinochchi وچ ایل ٹی ٹی ای دے انتظامی راجگڑھ [94 94] نے ایل ٹی ٹی ای دے انتظامی نظام نوں ختم کردتا اے۔ [95]
انسانی امداد سودھو
2004 وچ ایشین سونامی دے بعد ، ٹائیگرز نے سونامی توں متاثرہ افراد نوں انسانی امداد فراہم کرنے دے لئی اک خصوصی ٹاسک فورس "سونامی ٹاسک فورس" تشکیل دی۔ پلاننگ اینڈ ڈویلپمنٹ سیکرٹریٹ (PDS) مختلف انسان دوست تنظیماں دی نقل مکانی ، تعمیر نو تے بحالی دی زیادہ توں زیادہ تاثیر دا ذمہ دار سی۔ سونامی دے بعد ، عوامی تقسیم دا نظام غیر سرکاری تنظیماں دے نال ہم آہنگی وچ سونامی دے امدادی کماں دی ہدایت کرنے دا ذمہ دار سی۔ [. 85] اس دے علاوہ ، سونامی تشخیص اتحاد نے ایہ دعویٰ وی کيتا کہ غیر سرکاری اتحاداں نے جو مدد کرنے دے لئی اگے آئے نيں نے کہیا کہ ایل ٹی ٹی ای نے ٹائیگرز دے زیر کنٹرول علاقےآں وچ انتہائی ہنر مند تے عارضی قیادت وچ ریلیف فراہم کیہ۔ [] 96]
ٹائیگرز تے حکومت سری لنکا دے وچکار مذاکرات دے دوسرے دور وچ ، سونامی دے بعد دے آپریشنل مینجمنٹ اسٹرکچر (P-TOMS) معاہدہ ہويا۔ اس دے ذریعے حکومت تے ایل ٹی ٹی ای دے وچکار سونامی دے لئی مشترکہ طور اُتے فنڈز دا استعمال کيتا گیا۔ بہر حال ، حکومتی سخت گیراں تے کچھ اعتدال پسنداں نے اس معاہدے دی مخالفت کيتی۔ اس دے نتیجے وچ ، پی ٹومس نوں سری لنکا دی سپریم کورٹ وچ چیلنج کيتا گیا سی۔ عدالت نے P-TOMS منعقد کيتا۔ [] 85] [] 96]
سیاسی سودھو
2002 دے جنگ بندی معاہدے نے ایل ٹی ٹی ای دی عسکریت پسنداں دی عزت نفس دی جدوجہد نوں تبدیل کردتا تے اسنوں سیاسی مقاصد دے لئی تبدیل کردتا۔ ایل ٹی ٹی ای دا اپنا سیاسی ونگ اس دا نتیجہ سی۔ اس سیاسی ونگ نے امن عمل تے مقامی ریاست دی تشکیل دونے دے سلسلے وچ اک اہم کردار ادا کيتا۔ اُتے ، ایل ٹی ٹی ای دے سیاسی شعبے نے سری لنکا دے پارلیمانی انتخابات وچ حصہ نئيں لیا۔ ایل ٹی ٹی ای نے شمال مشرق دے 22 حلفےآں وچوں 25 وچ غیر معمولی فتوحات حاصل کردے ہوئے تامل قومی اتحاد دی کھلے عام حمایت کيتی۔ جعفنا دے انتخابی ضلع وچ 90٪ توں زیادہ ووٹاں توں کامیابی حاصل کيتی ۔
مذہب سودھو
لبریشن ٹائیگرس آف تامل ایلم اک سیکولر تنظیم اے ، اوہ اپنے ممبراں دے مذہبی عقائد نوں نجی سمجھدے نيں۔ [98]
ایل ٹی ٹی ای وچ خواتین سودھو
ایل ٹی ٹی ای سوتیا رجمنٹ - خواتین سولجر
1984 وچ ، ایل ٹی ٹی ای دیاں عورتاں دی اک آل جماعتی یونٹ نوں فریڈم برڈز ( سوتھناتھیرپ پاریکال ) دے ناں توں قائم کيتا گیا سی ۔ ایہ یونٹ خواتین دا پہلا گروہ سی جس نے ہندوستان وچ فوجی تربیت حاصل کيتی سی۔ ایل ٹی ٹی ای خواتین نوں مردانہ جبر تے معاشرتی جبر دونے دے برابر کردا اے۔ [] 99] [100] مساوات دے اس احساس نے بہت ساریاں خواتین نوں ایل ٹی ٹی ای دی بہت ساریاں سطحاں دی طرف راغب کيتا۔ اس دے نتیجے وچ ، ایل ٹی ٹی ای میدان جنگ وچ خواتین دی تربیت دینے والا تاملاں دا پہلا عسکریت پسند گروپ بن گیا۔ [ حوالہ دی ضرورت ][२२6] تمل خواتین دا خیال سی کہ مسلح جدوجہد وچ انہاں دی شرکت توں انہاں نوں مستقبل وچ پرامن معاشرے وچ فائدہ پہنچے گا تے اس وچ حصہ لینے توں اوہ اپنے معاشرے نوں آزاد کرا سکن گے۔ خواتین جنگجوواں دا تناسب جون 1990 تک کم سی ، لیکن بعد وچ اس وچ تیزی توں اضافہ ہويا۔ [100] فریڈم برڈز دا پہلا آپریشن اکتوبر 1987 وچ ہويا سی تے مرنے والی پہلی خاتون سیکنڈ لیفٹیننٹ مالاندی سی ، [100] [99] جو 10 اکتوبر 1987 نوں جزیرہ نما جافنا دے کوپا وچ آئی پی دے ایف دے نال مقابلے وچ مار گئياں۔ اک اندازے دے مطابق اس وقت توں ہن تک 4000 خواتین کیڈراں نوں ہلاک کيتا جاچکيا اے ، جنہاں وچ 100 توں زیادہ 'بلیک ٹائیگر' خودکش دستے سن ۔ [99]فوج وچ کردار دے علاوہ ، انہاں خواتین فوجیاں نے بہت ساری اشاعتاں تیار کيتیاں جو سبھیاچار تے تحریر توں مالا مال نيں۔ [100] [101] [102]
کمانڈراں دی لسٹ سودھو
ایل ٹی ٹی ای دے موجودہ تے سابق سینئر کمانڈراں دی لسٹ مندرجہ ذیل اے۔ کچھ عرفیت اس شخص دے مذہبی پس منظر دی عکاسی نئيں کردے نيں۔
ہور دہشت گرد تنظیماں دے نال تعلقات سودھو
1970 دی دہائی دے وسط وچ ، ایل ٹی ٹی ای دے باغیاں نے جنوبی لبنان دے لبریشن فلسطین نوں وسیع تربیت دتی ، جتھے پی ایف ایل پی دے جنگجوواں نوں خودکش بم دھماکے ، ٹیکس عائد کرنے دے تصورات تے جنگی یادگار پیش کيتیاں گئیاں۔ [११ 115] 1990 وچ راجیو گاندھی دے قتل دے بعد ، ہندوستانی سرکاری عہدیداراں نے پی ایل او تے ایل ٹی ٹی ای دے وچکار اک خفیہ روابط دا پتہ چلا: پی ایل او نے مسٹر گاندھی توں ایل ٹی ٹی ای دی تجویز نوں قبول کرنے دی اپیل کيتی۔ اس مشورے نے اس وقت سب نوں حیران کردتا ، اسنوں اپنے قتل تک نظرانداز کيتا گیا۔ [115]
1998 وچ ، ٹائیگرز نے واضح طور اُتے کہیا:
| ” | … ایل ٹی ٹی ای نے قومی آزادی دی تحریک ، سوشلسٹ ریاستاں تے بین الاقوامی مزدور طبقے دے نال اتحاد دے نال کم کرنے اُتے اتفاق کيتا اے۔ ساڈی سامراجی مخالف پالیسی اے تے ايسے وجہ توں اسيں مغربی سامراج دے خلاف اپنی دہشت گردی دی یکجہتی ، نو استعمار ، صہیونیت ، نسل پرستی تے رد عمل دی ہور قوتاں نوں برقرار رکھنے دا عہد کردے نيں۔ | “ |
ویسٹ منسٹر جرنل وچ ہور کہیا گیا اے:
انٹیلی جنس ایجنسیاں بخوبی واقف نيں کہ ایل ٹی ٹی ای نے 1990 دی دہائی وچ مورو اسلامک لبریشن فرنٹ (ملی) تے ابو سیاف گروپ (اے ایس جی) دوناں نوں تربیت دتی ، جو القاعدہ توں وابستہ نيں۔ 1995 تے 1998 وچ ، ایل ٹی ٹی ای دی جنگی پالیسی تے ایل ٹی ٹی ای دے دھماکہ خیز مواد دے ماہر گروپ ، جس وچ القاعدہ دے عرب وی شامل سن ، نوں ملی فیم دے تربيتی ارکان درج کيتا گیا سی۔ 1999 وچ ، ایل ٹی ٹی ای دی جنگی پالیسی اے ایس جی دے تربيتی ممبران القاعدہ دے اک گروپ نے ریکارڈ دی سی۔ القاعدہ دے واضح حکم دے مطابق ، بھارت دے تمل ناڈو ، ایل ٹی ٹی ای وچ ، الہامہ (1992 وچ ہندوستان وچ تشکیل پانے والا اک اسلامی دہشت گرد گروہ تے 1998 وچ جنوبی ہندوستان وچ بم دھماکے دا ذمہ دار) دے ممبراں دی تربیت داخل چلا گیا [115]
2001 وچ ، ٹائمز آف انڈیا وچ اک مضمون شائع ہويا ، جس وچ ایہ خیال کيتا گیا سی کہ القاعدہ تے ایل ٹی ٹی ای دے وچکار روابط نيں۔ انہاں نے دعوی کيتا کہ "[ایل ٹی ٹی ای توں القاعدہ دے رابطے نيں]۔ ایہ پہلا واقعہ اے جتھے اسلامی بلاک بنیادی طور اُتے سیکولر تنظیم دے نال تعاون کر رہیا اے "۔ [११6] اضافی طور اُتے ، اقوام متحدہ وچ قائم تحقیقی تنظیم "میری ٹائم انٹلیجنس گروپ" نے دسیا اے کہ انڈونیشیا دے گروپ جماعہ اسلامیہ ، جو القاعدہ توں تعلقات رکھدا اے ، نے ایل ٹی ٹی ای دے تجربہ کار سی ٹائیگرز دے ذریعہ سمندری گوریلا ہتھکنڈاں دی تربیت حاصل کيتی سی۔ [115]
"کے خلاف ناروے دے دہشت گردی"، سی اک آدمی دے بینڈ فلک رونی Rovik، اک، سزا یافتہ قاتل . بعد وچ ایہ وی دسیا گیا کہ ناروے وچ تامل برادری کِداں [117] [118] ناروے وچ القاعدہ دے ممبراں نوں ایل ٹی ٹی ای دے حکم اُتے جعلی تے چوری کيتا گیا۔ [115] ناروے دے تمام پاسپورٹ فروخت ہوئے۔ ایل ٹی ٹی ای نے خود رام جی یوسف نوں جعلی پاسپورٹ حاصل کيتا سی ، جو 1993 وچ نیویارک وچ ورلڈ ٹریڈ سینٹر اُتے حملے دا مرتکب سی۔ [115]
خارجہ امور دی کونسل دے عنوان توں اک مضمون وچ ، پریندی بھٹاچارجی نے لکھیا اے کہ "اس وقت سیکولر قوم پرست ایل ٹی ٹی ای دی القاعدہ ، یا بنیاد پرست اسلامی اتحاد ، یا ہور دہشت گرد تنظیماں توں کوئی وابستگی نئيں اے۔ [११]] " اپنے ابتدائی دناں وچ ، ماہرین کہندے نيں کہ ایل ٹی ٹی ای نے فلسطین لبریشن آرگنائزیشن (پی ایل او) دے نال تربیت حاصل کيتی۔ ایہ گروپ ہن وی میانمار ، سیئی لینڈ تے کمبوڈیا دی منڈیوںماں ہور دہشت گرد تنظیماں دے نال غیر قانونی اسلحے کیبات چیتکر سکدے نيں۔ [120]
ہور دہشت گرد تنظیماں وچ ایل ٹی ٹی ای دے حربے سودھو
سریلنکا ميں ایل ٹی ٹی ای حملے تے ہور خارج شدہ گروپاں دے درمیان مماثلت نيں۔ کچھ مثالاں ایہ نيں:
ایل ٹی ٹی ای دے پچھلے حملے جو اس نے سری لنکا دے بحری جہازاں تے یو ایس ایس 'کول' تے القاعدہ اُتے کیتے سن اس وچ امریکی بحریہ دے 17 ملاح ہلاک ہوئے سن ۔ ایہ واقعہ دونے گروہاں دے وچکار شکوک و شبہات پیدا کردا اے۔ [121] "میری ٹائم انٹیلی جنس گروپ" ، جو واشنگٹن ڈی سی وچ واقع اے ، دا دعوی اے کہ انہاں دے پاس اس گل دے کافی ثبوت نيں کہ ایل ٹی ٹی ای نے انڈونیشی اسلام پسنداں نوں سمندری خود کش دھماکےآں دی تکنیک دی تربیت دتی اے۔ اطلاعات دے مطابق ، القاعدہ توں منسلک ایہ گروپ اس تکنیک وچ داخل ہوگیا اے۔ [115] ویب سائٹ "ساوتھ ایشین ٹیررازم پورٹل" دا دعوی اے کہ ایل ٹی ٹی ای رمضان یوسف نے جعلی پاسپورٹ مہیا کيتا سی ، جو ورلڈ ٹریڈ سینٹر وچ نیو یارک اُتے حملے توں پہلے 1993 وچ اک حملہ منصوبہ سی۔ [122] انہاں الزامات دی تائید ویسٹ منسٹر میگزین نے کيتی۔ [115]
ویب سائٹ "ساوتھ ایشیاء ٹیررازم پورٹل" نے ایہ وی کہیا اے کہ اسنوں انٹلیجنس اطلاعات موصول ہوئیاں نيں کہ ایل ٹی ٹی ای اپنے خفیہ اسمگلنگ نیٹ ورک دا استعمال کرکے ہتھیار لے جانے دے لئی مختلف دہشت گرد تنظیماں دی سمگلنگ کر رہی اے ، جس وچ فلپائن وچ اسلامی گروپس تے انہاں دے اسيں منصب شامل نيں۔ ہہ [122] لندن وچ مقیم - انٹرنیشنل انسٹی ٹیوٹ آف اسٹریٹجک اسٹڈیز دا خیال اے کہ ایل ٹی ٹی ای القاعدہ تے ہور افغان دہشت گرداں دے نال تجارتی روابط ودھیا رہیا اے ۔ افغان دہشت گرداں دے کیمپاں وچ بوہت سارے کیڈر دیکھے گئے۔ [115] [123] [124] فلک روییک ، اک سزا یافتہ قاتل [288] نے الزام لگایا کہ ایل ٹی ٹی ای نے ناروے دے پاسپورٹ چوری کرنے تے الجیریا وچ القاعدہ نوں رقم کمانے دے لئی اسلحہ فروخت کرنے دا الزام عائد کيتا ۔ انہاں نے ایہ وی الزام لگایا کہ انہاں نے ناروے دی حکومت توں رقم لے کے غیر دانستہ طور اُتے ایل ٹی ٹی ای نوں تقسیم کردتا۔ [125] [126] بھارت دے قومی سلامتی دے مشیر ایم دے نارائنن ، نے الزام لگایا کہ ایل ٹی ٹی ای نے منشیات دی اسمگلنگ توں پیسہ حاصل کيتا۔ کولمبیا وچ ایل ٹی ٹی ای دے کارکن دی حالیہ گرفتاری اس دعوے دی تصدیق کردی اے۔ [115]
"اینٹی ایل ٹی ٹی ای" ویب سائٹ دے مطابق ، سری لنکا دے سابق سرکاری ملازم تے بین الاقوامی دہشت گردی دے ماہر ، گلن جینوی نے دعوی کيتا اے کہ القاعدہ نے زیادہ تر ایل ٹی ٹی ای توں دہشت گردی دی حکمت عملی دی نقالی دکیتی اے ، (ممکنہ طور اُتے بوہت سارے) غلط ناں انہاں نے کہیا کہ ایل ٹی ٹی ای اوہ آپریٹر اے جو القاعدہ نوں مختلف تنظیماں دا نمونہ بناندا اے۔ "القاعدہ دہشت گردی توں متعلق ایل ٹی ٹی ای دی نصابی کتاب دی وفاداری دے نال پیروی کردی اے " ۔ ایشین ٹریبون 12 فروری 2007 ۔ اخذ کردہ بتریخ 9 فروری 2009 ۔[293] واشنگٹن ڈی سی وچ قائم میری ٹائم انٹیلی جنس گروپ دا کہنا اے کہ ایل ٹی ٹی ای توں رابطے دے ذریعے القاعدہ نے انڈونیشیا نوں تدریسی طریقے سکھائے۔ [127]
ایشین ٹرائب دے مطابق ، سریلنکا ميں 2005 وچ جولائی وچ لندن وچ عوامی شہری ٹرانسپورٹ اُتے ہونے والے بم دھماکےماں بساں تے ٹریناں وچ شہریاں اُتے حملےآں دی کاپی کیگئی سی۔ [128] ایل ٹی ٹی ای دی مسلماناں دے خلاف نسلی صفائی مہم دا آغاز شمالی سریلنکا ميں سن 1985–1992 توں ہويا سی ، جس توں کشمیری علیحدگی پسنداں نوں ہندوواں نوں کشمیر توں بے دخل کرنے اُتے مجبور ہوئے سن ۔ [115]
قتل سودھو
مرکزی مضمون: سری لنکا دی خانہ جنگی دے قتل دی لسٹ
ایل ٹی ٹی ای نوں مختلف گروہاں دے ذریعہ سیاسی تے فوجی مخالفین دے قتل اُتے مذمت موصول ہوئی اے۔ انہاں متاثرین وچ تمل اعتدال پسند وی شامل نيں جنہاں نے سری لنکن حکومت ، تمل نیم فوجی گروپاں تے سری لنکن فوج دی مدد کيتی۔ ایل ٹی ٹی ای دے قتل دا ذمہ دار ٹھہرایا گیا سی Ranasinghe دی Premadasa وچ سری لنکا دے چیف کون سی.
ایل ٹی ٹی ای توں ہمدردی رکھنے والے افراد دا کہنا اے کہ مارے گئے افراد لڑاکا سن یا سری لنکا دی انٹیلی جنس فوج توں وابستہ سن ۔ TELO دے نال اپنے خصوصی تعلقات دے بارے وچ ، LTTE نے دسیا کہ اسنوں خود دی حفاظت دے لئی کم کرنا پيا کیوں کہ TELO اک طرح توں ہندوستان دے نمائندے دی حیثیت توں کم کر رہیا سی۔ [129]
انسانی حقوق دی خلاف ورزی سودھو
ریاستہائے متحدہ امریکا دے محکمہ خارجہ دا کہنا اے کہ ایل ٹی ٹی ای اُتے دہشت گرد گروہ دی حیثیت توں پابندی عائد کرنے دی وجہ ایہ سی کہ ایل ٹی ٹی ای انسانی حقوق دا احترام نئيں کردی اے تے اوہ مزاحمتی تحریک یا جنہاں نوں اسيں "آزادی" کہندے نيں دے توقع کردہ معیاراں اُتے نئيں چلدے نيں۔ فائٹر " ۔ [130] [131] [132] [133] ایف بی آئی نے ایل ٹی ٹی ای دے بارے وچ کہیا کہ ایہ "دنیا دی سب توں خطرناک تے مہلک انتہا پسند تنظیم اے "۔ [134] دوسرے ملکاں نے وی اس دے تحت ایل ٹی ٹی ای دا بائیکاٹ کيتا۔ بوہت سارے ملکاں تے بین الاقوامی تنظیماں دے شہریاں نے ایل ٹی ٹی ای اُتے شہریاں اُتے حملہ کرنے تے بچےآں دی بھرتی کرنے دا الزام عائد کيتا۔ [135]
شہریاں اُتے حملے سودھو
مرکزی مضمون: ایل ٹی ٹی ای توں منسوب حملےآں دی لسٹ
ایل ٹی ٹی ای نے متعدد بار شہری اہداف اُتے حملہ کيتا۔ قابل ذکر حملےآں وچ ارنتھالاوا قتل عام ، [136] انورادھا پورہ قتل عام ، [137] کتنکیوڈیا مسجد قتل عام ، [138] کیبیتگولیوا قتل عام [१] 139] تے پینڈو والا ٹرین بم دھماکے شامل نيں۔ [140] متعدد بار شہریاں دے معاشی اہداف اُتے حملہ کيتا تے ہلاک کيتا گیا ، جنہاں وچوں سینٹرل بینک اُتے بمباری اک اے۔ [140] [141]
چائلڈ سولجر سودھو
مرکزی مضمون: سریلنکا ميں بچےآں دا فوجی استعمال
ایل ٹی ٹی ای اُتے الزام سی کہ انہاں نے بچےآں نوں بھرتی کيتا سی تے انہاں دا استعمال سری لنکن حکومت دے خلاف لڑنے دے لئی کيتا سی۔ [142] [143] [144] ایل ٹی ٹی ای نے ایہ وی الزام لگایا اے کہ 2001 دے بعد توں اس دے پاس 5794 بچے فوجی سن ۔ [145] [146]
بین الاقوامی دباؤ دے درمیان ، ایل ٹی ٹی ای نے جولائی 2003 وچ کہیا سی کہ اوہ چائلڈ سپاہیاں دی بھرتی اُتے پابندی عائد کرے گی لیکن یونیسف دونے [147] [148] اُتے ، 2007 دے بعد توں ، ایل ٹی ٹی ای نے کہیا اے کہ اوہ 18 سال توں کم عمر بچےآں دی اجازت دے گی سال دے آخر تک روانہ ہوجاواں گے۔ 18 جون 2007 نوں ، ایل ٹی ٹی ای نے 18 سال توں کم عمر 135 بچےآں نوں رہیا کيتا۔ یونیسیف دے نال نال ریاستہائے متحدہ نے وی کہیا اے کہ ایل ٹی ٹی ای وچ بچےآں دی بھرتی وچ نمایاں کمی واقع ہوئی اے ، لیکن دعویٰ کيتا گیا اے کہ 506 بچے حالے وی ایل ٹی ٹی ای دے تابع نيں۔ [149] ایل ٹی ٹی ای ، نے چائلڈ پروٹیکشن اتھارٹی (سی پی اے) دی طرف توں 2008 وچ جاری کيتی گئی اک رپورٹ وچ دسیا اے کہ 18 سال توں کم عمر دے بچے انہاں دی فوج وچ صرف 40 فوجی نيں۔ [150] 2009 وچ ، اقوام متحدہ وچ خصوصی جنرل سکریٹری دے نمائندے نے دسیا اے کہ تمل ٹائیگرز "بچےآں نوں بھرتی کررہے نيں تے انہاں نوں لڑنے دے لئی استعمال کررہے نيں۔ تے بہت سارے شہریاں تے بچےآں نوں خطرہ وچ ڈال رہے نيں۔ [१1१]
ایل ٹی ٹی ای دا کہنا اے کہ بچےآں دی بھرتی زیادہ تر مشرق وچ اے ، جو سابق ایل ٹی ٹی ای دے علاقائی کمانڈر کرنل کرونا دے ماتحت ہُندی اے ۔ ایل ٹی ٹی ای چھڈنے تے ٹی ایم وی پی دے قیام دے بعد ، کرونا اُتے بچےآں دے جواناں نوں زبردستی اغوا تے تربیت دینے دا الزام اے۔ [152] [153] سرکاری حیثیت ایہ اے کہ اس توں پہلے ، اس دی غلطی وچ رضاکاراں دی بھرتی کچھ کارکناں نے کيتی سی [ مطلوبہ حقیقت ] [355] ہن انہاں دی سرکاری پالیسی ایہ اے کہ اوہ بچےآں دے فوجیاں نوں قبول نئيں کرن گے۔ اس وچ ایہ وی کہیا گیا اے کہ کچھ نوجوان اپنی عمر دے بارے وچ جھوٹھ بولدے نيں لہذا انہاں نوں شامل ہونے دی اجازت دتی جاندی اے ، لیکن جداں ہی اوہ ایہ سیکھدے نيں کہ اوہ جوان نيں ، اپنے والدین دے پاس واپس آجاواں۔ بھیج دتا جاندا اے [ حوالہ درکار اے ] [6 356]
خودکش بم دھماکے سودھو
مرکزی مضمون: بلیک ٹائیگرز
ایل ٹی ٹی ای خفیہ طور اُتے خودکش بماں دے استعمال دا پیش خیمہ رہیا اے۔ [154] جین دے انفارمیشن گروپ دے مطابق ، 1980 توں 2000 دے درمیان ، ایل ٹی ٹی ای نے 168 خود کش حملے کیتے جس وچ معاشی تے فوجی اہداف نوں بھاری نقصان پہنچیا۔ [135]
ملک دے شمال تے مشرقی صوبےآں اُتے حملےآں وچ اکثر فوجی مقاصد ظاہر ہُندے سن ، حالانکہ متعدد مواقع اُتے عام شہریاں نوں نشانہ بنایا گیا سی ، بشمول 2001 وچ کولمبو دے بین الاقوامی ہوائی اڈے اُتے حملہ جس وچ بوہت سارے تجارتی طیارےآں تے فوجی جیٹ طیارےآں نوں نقصان پہنچیا سی۔ تے 16 افراد نوں ہلاک کيتا۔ [155] 1998 وچ ایل ٹی ٹی ای ، اک بدھ دے معبد ، یونیسکو دے عالمی ثقافتی ورثہ سائٹ ، اُتے حملہ کرنے دے لئی ذمہ دار سی ، کینڈی سری دلڈا مالگیوا وچ 8 افراد نوں قتل ڈلکبدھ دے مندر اُتے اپنے حملے دی علامت سی جس وچ بدھ دا مقدس دانت سی۔ سی ، ایہ سری لنکا دا سب توں قدیم بودھ مندر اے۔ [156] بودھ دے ہور مندراں اُتے وی حملہ کيتا گیا ، قابل ذکر اے انہاں وچ کولمبو دا سمبھوڈلوکا مندر اے جس نے اس حملے وچ 9 عقیدت منداں نوں ہلاک کردتا سی۔[157]
اوداں ، ملک دے جنوبی صوبے وچ نسبتا few کم حملے ہوئے نيں جتھے سنہالی زیادہ رہندے نيں۔ اگرچہ اس طرح دے حملےآں نوں اکثر راجگڑھ کولمبو سمیت اعلیٰ سطحی اہداف سمجھیا جاندا اے ، بین الاقوامی تشہیر دی طرف راغب ہويا۔ [158]
ایل ٹی ٹی ای دے بلیک ٹائیگرز نے 1991 وچ راجیو گاندھی نوں ماریا سی ، جس وچ اس نے اک پروٹو ٹائپ خودکشی دا استعمال کيتا سی تے 1993 وچ رینسنگھی پریمداسنوں قتل کيتا سی ۔ [135]
ذاتاں دی تطہیر سودھو
اس مضمون وچ ویکیپیڈیا دے معیار دے معیار نوں پورا کرنے دے لئی صفائی دی ضرورت اے۔ برائے مہربانی مدد کرن جے آپ اس مضمون نوں بہتر بناسکدے نيں ۔ اس دے ڈائیلاگ پیج اُتے کچھ مشورے مل سکدے نيں۔ (فروری 2009)
تفصیلی لی لئی ویکھو: ایل ٹی ٹی ای دے ذریعہ شمالی صوبے توں مسلماناں نوں بے دخل کرنا
ایل ٹی ٹی ای سنہالیاں تے مسلمان باشندےآں نوں اپنے زیر کنٹرول علاقےآں وچ زبردستی یا "فرقہ وارانہ" جھاڑو ڈالنے ، [159] [160] تے اوتھے جانے توں انکار کرنے والےآں دے خلاف تشدد دا استعمال کرنے دی ذمہ دار اے۔ ایہ بے دخلیاں 1990 وچ شمال وچ تے 1992 وچ مشرق وچ ہوئیاں۔ تامل ذرائع نے کھلے عام بیان کيتا اے کہ:
اگرچہ فی الحال [تمل ایلیم وچ ] ایلیم دی مشق نئيں کيتی جارہی اے ، لیکن مسلماناں نوں تامل ایلم دی آزادی تک تمل ایلم علاقے چھڈنے نوں کہیا گیا اے۔ مسلماناں نے تامل ایلم دی آزادی تک جارحانہ سری لنکن سنہالہ تے مسلم فوج دی حمایت کيتی۔ [161]
پر ستم ظریفی دی گل ایہ اے کہ شمالی سریلنکا ميں مقیم مسلم تے تامل برادریاں نے مل کے تامل تحریک دے ابتدائی دناں وچ تے منار وچ مسلم آہنی سازاں نے ایل ٹی ٹی ای دے لئی زبردست ہتھیار فراہم کیتے تے مسلماناں دے بے دخل ہونے تک مقامی تامل رہنماواں دی حمایت کيتی۔ . [162] اُتے ، تمل دانشوراں نے مسلماناں نوں اپنی قوم دا حصہ نئيں دیکھیا تے انہاں نوں اپنا مخالف سمجھیا ، جداں کہ پہلے کہیا جا چکيا اے۔ ایل ٹی ٹی ای نے اپنی مسلم مخالف مہم دا آغاز کيتا۔
1976 وچ وڈوکوڈائی دی قرارداد وچ ، ایل ٹی ٹی ای نے سری لنکا دی حکومت کیتی مذمت کيتی تے جداں ہی اس نے دعوی کيتا کہ "ہندو تے مسلمان دونے فرقہ وارانہ تشدد دی پیروی کر رہے نيں
بے مثال کامیابی حاصل کيتی۔ [163] 2005 وچ "تاملاں دی بین الاقوامی فیڈریشن نے دعوی کيتا کہ" سری لنکا دی فوج نے جان بجھ کر تمل تے مسلماناں دے وچکار تناؤ پیدا کيتا ، تاکہ اس کوشش توں تامل سیکیورٹی نوں کم کيتا جاسکے۔ [164] چونکہ تاملاں نے ایل ٹی ٹی ای دی حمایت وچ توسیع دی ، صرف مسلمان انہاں دے واحد محافظ ہی رہے ، لہذا ایل ٹی ٹی ای دی نظر وچ ، ریاست نے ریاست دا کردار ادا کيتا تے ايسے وجہ توں سری لنکا دے باشندےآں دے طور اُتے دیکھیا جاندا اے۔ . [164]
1985 دے اوائل وچ ، ایل ٹی ٹی ای نے سری لنکا دے شمال وچ 35،000 ایکڑ زرخیز مسلم زمین اُتے زبردستی قبضہ کرلیا۔ [165]
اگرچہ 1985 توں سری لنکا دے شمال تے مشرق وچ مسلم مخالف بربادی ہورہی اے ، لیکن ایل ٹی ٹی ای نے 1989 وچ مسلماناں نوں شمال توں بے دخل کرنے دے لئی اک مہم چلائی۔ پہلا بے دخلی دا نوٹس 15 اکتوبر 1989 نوں چاوچری وچ مسلماناں نوں دتا گیا سی ، جدوں ایل ٹی ٹی ای نے کچھ ہفتہ پہلے ہی مقامی مسجد وچ داخل ہوکے مسلماناں نوں دھمکی دتی سی۔ [162] اس دے بعد ، بے دخل مسلماناں دے گھراں اُتے حملہ کيتا گیا تے پرت مار کيتی گئی۔ [162] 28 اکتوبر 1989 نوں ، شمالی سریلنکا ميں منار دے مسلماناں نوں ایہ دسیا گیا
"جزیرے مانار وچ بسنے والے تمام مسلماناں نوں 28 اکتوبر تک رہیا کيتا جانا چاہیدا۔ روانگی توں پہلے انہاں نوں ایل ٹی ٹی ای دے دفتر وچ اجازت تے منظوری حاصل کرنا ہوئے گی۔ ایل ٹی ٹی ای انہاں دے راستے دا فیصلہ کريں گا۔ [162]
مقامی تمل کیتھولک دی درخواست اُتے آخری تریخ وچ چار دن دی توسیع کيتی گئی سی جو سری لنکا دی فوج دے ذریعہ جائیداد پرتن دے امکان وچ مسلماناں دے اثاثےآں دی نگرانی کر رہے سن ، حالانکہ ایل ٹی ٹی ای نے خود ہی کیتھولک تے مسلماناں نوں پرت لیا سی۔ [162] 28 نوں جدوں مسلمان جانے دی تیاری کر رہے سن ، ایل ٹی ٹی ای نے ہندوواں نوں مسلم دیہات آنے تے انہاں دے نال کم کرنے توں روک دتا۔ بعد وچ 3 نومبر نوں ، ایہ علاقہ اس وقت دوبارہ کھولیا گیا جدوں مسلمان ماہی گیراں دی کشتیاں اُتے مسلمان جنوب دی طرف جانے لگے۔ [162]
ایل ٹی ٹی ای نے 3 اگست 1990 نوں کٹن کڑی وچ میرا جمعہ حسینیہ نامی شیعہ مسجد نوں سیل کيتا ، جدوں ذاتاں دی پاکیزگی پرسکون ہوگئی۔ بعد وچ اس نے مسجد دی کھڑکیوں توں فائرنگ شروع کردتی۔ اس وچ ، جمعہ دے روز عبادت دے لئی آئے 300 وچوں 147 افراد ہلاک ہوگئے سن ۔ [166] پندرہ دن بعد ، ایل ٹی ٹی ای دے مسلح افراد نے اراور شہر وچ 122 توں 173 دے درمیان مسلم شہریاں نوں ہلاک کردتا۔ [166] [167]
ذاتاں دی ادائیگی اکتوبر 1990 30 اُتے ختم ہويا ایل ٹی ٹی ای نوں زبردستی جدوں دی پوری مسلم آبادی کڈ دتا جافنا . مشرق توں آئے ہوئے ایل ٹی ٹی ای کمانڈراں نے 7:30 بجے اعلان کيتا کہ جافنا دے تمام مسلمان عثمانیہ اسٹیڈیم وچ جمع ہونا نيں ، جتھے ایل ٹی ٹی ای دے دو رہنما ، کریکالیانا تے انجانایر انہاں توں خطاب کرن گے۔ مبینہ طور اُتے [162] مشرق دے تاملاں اُتے حملہ کرنے والے بدنام زمانہ مسلماناں دے رہنماواں دیاں گلاں سننے دے بعد ، رہنماواں نے برادری نوں سمجھایا کہ اوہ دو گھنٹےآں وچ شہر چھڈ دتیاں [168] برادری نوں رات 10 بجے اسٹیڈیم توں رہیا کيتا گیا سی تے اوہ دوپہر تک جافنا پہنچنا سی۔ اسنوں صرف 500 روپے لے جانے دی اجازت سی ، ایل ٹی ٹی ای نے اس دی باقی جائداد ضبط کرلئی- انہاں نے جافنا جانے توں پہلے ایل ٹی ٹی ای دے ذریعہ بنائے گئے چیک پوائنٹس دے بارے وچ اطلاع دتی سی۔[162]
ایل ٹی ٹی ای دے زیر کنٹرول شمالی صوبے وچ ، مجموعی طور اُتے 12،700 توں زیادہ مسلم خاندان ، تقریبا 75،000 افراد ، نوں ایل ٹی ٹی ای توں زبردستی بے دخل کردتا گیا۔ [169]
1992 وچ ، ایل ٹی ٹی ای نے اک متمول تمل ہندو عیسائی وطن دی تعمیر دے لئی اک مہم چلائی جو شمالی سری لنکا نال ہُندی ہوئی مشرقی ساحل تک پھیلی۔ انہاں دونے کمپنیاں دے وچکار تامل مسلماناں دی اک وڈی آبادی اک تنگ پٹی دی طرح آباد ہوگئی ، چنانچہ مشرقی سریلنکا ميں ذاتاں دی پاکیزگی ايسے طرح ابھرنا شروع ہوگئی جداں شمالی سریلنکا ميں ہوئی سی۔ "ایل ٹی ٹی ای نے الینچیپوٹھان کہیا جاندا اے مسلماناں دے خلاف تشدد توں 69 مسلم دیہاتیاں اُتے حملہ تے انھاں ہلاک کردتا گیا۔متھوگالا وچ تمل دے خلاف ہونے والے تشدد نے انتقامی کارروائی کيتی شکل اختیار کرلئی ، مبینہ طور اُتے 49 گھریلو مسلمان گھریلو محافظاں نے اسنوں ہلاک کيتا۔ [१ 170]] ايسے سال بعدازاں ، ایل ٹی ٹی ای نے چار دیہات (پلیاگوڈالہ ، اکبر پورم ، احمد پورم تے پینگورانا) اُتے حملہ کيتا تے 187 مسلماناں نوں ہلاک کردتا۔ [170] آسٹریلیائی مسلم ٹائمزبعد وچ 30 اکتوبر 1992 نوں تبصرہ کيتا: "تمل ٹائیگرز دے ذریعہ ایہ قتل ، بے دخلی تے مظالم مسلم معاشرے نوں مشرقی صوبے وچ اپنے روايتی ملک توں بے دخل کرنے دے لئی سن جداں انہاں نے شمالی صوبے وچ کیہ سی تے تاملاں دے لئی علیحدہ علیحدگی کيتی۔" سلطنت قائم ہونا سی۔ [170]
2002 وچ ایل ٹی ٹی ای دے رہنما ویلوپِل Prabئی پربھاکرن نے شمال توں مسلماناں نوں بے دخل کرنے دے لئی باضابطہ طور اُتے معافی منگی تے انھاں واپس آنے نوں کہیا۔ کچھ خاندان واپس آئے تے عثمانیہ کالج نوں دوبارہ کھولیا تے ہن دو مسیتاں کم کر رہیاں نيں۔ [ حوالہ دی ضرورت اے ] [7 407] جدوں توں اس نے معافی منگی اے ، تاملنیٹ ، جسنوں ایل ٹی ٹی ای دا منہ بولا کہیا جاندا اے ، نے مسلم شہریاں دی بہت ساریاں کہانیاں سناواں جدوں انہاں اُتے سنہالی بالاں نے حملہ کيتا۔ اُتے ، کہانیاں جرائم دی عکاسی کردیاں نيں ، نسلی منافرت دی نئيں جداں کہ تامل نیٹ وچ دسیا گیا اے۔ [171]
ایل ٹی ٹی ای نے ایہ وی الزام لگایا اے کہ اوہ شمال مشرقی خطے دی بنجر زمیناں وچ بسنے والے سیہنالی دیہاتیاں دے قتل عام نوں منظم کردا سی۔ [411] [172] [173]
1990 دی مسلم مخالف مہم سودھو
1990 دے موسم گرما دے دوران ، ایل ٹی ٹی ای نے شمالی تے مشرقی سریلنکا ميں 11 قتل عام وچ 370 توں زیادہ مسلماناں نوں ہلاک کيتا۔ [170] انےك مسیتاں اُتے حملہ کيتا گیا تے حج جا رہے درجناں مسافراں نوں سعودی عرب وچ مار ڈالیا گیا. اس قتل عام تے ذاتی حملےآں تے اعلیٰ سطح اُتے قتل و غارت گری وچ ہلاک ہونے والے مسلماناں دی تعداد معلوم نئيں اے۔
بطور دہشت گرد گروہ سودھو
32 ملکاں نے ایل ٹی ٹی ای نوں دہشت گرد تنظیم دے طور اُتے درج کيتا اے ۔ [174] [175] جنوری 2009 تک انہاں وچ شامل نيں:
=ہندوستان (1992 توں) سودھو
ریاستہائے متحدہ ( 8 اکتوبر 1997 توں محکمہ خارجہ نے غیر ملکی دہشت گرد تنظیم نامزد کيتا)۔ 2 نومبر 2001 توں ، اسپشل نامزد کردہ نوں عالمی دہشت گرد (نامزد عالمی دہشت گرد) (ایس ڈی جی ٹی) کہیا گیا۔ [177] [178] برطانیہ ( سیکریٹری داخلہ نے اسنوں دہشت گردی ایکٹ 2000 دے تحت سال 2000 توں خارج دہشت گرد گروہ کہیا ۔ [179] یوروپی یونین (2006 توں ، 27 ملکاں) [180] کینیڈا (2006 سے) [181] کینیڈا ایل ٹی ٹی ای ممبراں نوں ہوم گرانٹ نئيں دیندا ، صرف اس وجہ توں کہ انہاں نے انسانیت دے خلاف جرائم وچ حصہ لیا اے ۔ [182] سری لنکا (جنوری 1998 توں 4 ستمبر 2002 [183] تے فیر 7 جنوری 2009 سے) [184] آسٹریلیا (2001 سے) [185] تے دوسرے ملکاں نے قرار داد 1373 دے مطابق ایل ٹی ٹی ای نوں اک دہشت گرد گروہ دے طور اُتے درج کيتا اے۔
پہلا ملک جس نے ایل ٹی ٹی ای اُتے پابندی عائد کيتی سی جو اس دا ابتدائی حلیف سی اوہ ہندوستان سی۔ ہندوستانی پالیسی آہستہ آہستہ تبدیل ہوئی ، اس دی شروعات آئی پی دے ایف - ایل ٹی ٹی ای جدوجہد توں ہوئی تے راجیو گاندھی دے قتل دے نال ہی ختم ہوگئی۔ بھارت نويں ریاست تامل ایلم دی مخالفت کر رہیا اے جو ایل ٹی ٹی ای قائم کرنا چاہندا اے۔ اس دا کہنا اے کہ اوہ تمل ناڈو نوں ہندوستان توں وکھ کريں گا ، حالانکہ تمل ناڈو دے رہنما اس دی مخالفت کر رہے نيں۔ سری لنکا نے 2002 وچ سیز فائر معاہدے اُتے دستخط کرنے توں پہلے خود ایل ٹی ٹی ای اُتے پابندی ختم کردتی سی۔ ایل ٹی ٹی ای نے معاہدے اُتے دستخط کرنے توں پہلے ایہ شرط رکھی سی۔ [186] [187]
امریکی فیڈرل بیورو آف انویسٹی گیشن دے مطابق ، "ایل ٹی ٹی ای نے خودکش حملہ آوراں دے استعمال وچ اصلاح کيتی سی ، خودکش بیلٹاں دی ایجاد کيتی سی ، خواتین نوں خودکش حملےآں وچ استعمال کرنا شروع کيتا سی ، پچھلے دو سالاں وچ 4000 افراد ہلاک ہوئے سن تے دو دنیا وچ سن ۔" قاتل رہنماواں - ایہ واحد دہشت گرد تنظیم سی جس نے ایسا کيتا۔ [188] "
17 مئی 2006 نوں ، یوروپی یونین نے LTTE اُتے اک دہشت گرد تنظیم دی حیثیت توں پابندی عائد کردتی۔ اک بیان وچ ، یوروپی پارلیمنٹ نے کہیا کہ ایل ٹی ٹی ای نے تمام تاملاں دی نمائندگی نئيں کيتی سی تے اس توں "سری لنکا دے شمالی تے مشرقی حصےآں وچ سیاسی کثرتیت تے متبادل جمہوریت دی آواز اٹھانے" اُتے زور دتا اے۔ [189]
مجرمانہ سرگرمیاں سودھو
اک عنصر جس نے ایل ٹی ٹی ای نوں بہت فائدہ پہنچایا اوہ اس دا جدید ترین بین الاقوامی سپورٹ نیٹ ورک سی۔ اگرچہ موصول ہونے والی رقم دا زیادہ تر حصہ ایل ٹی ٹی ای نے حلال طریقے توں وصول کيتا ، لیکن تامل تاوان نے ہندوستانیاں وچ تاوان وصول کيتا۔ [190] [191] اک اہم حصے وچ مجرمانہ سرگرمیاں ، سمندری چوری ، انسانی سمگلنگ ، منشیات دی اسمگلنگ تے بندوقاں فروخت کرنا شامل نيں ۔ [192] [193] [194] [195]
سمندری چوری سودھو
ایل ٹی ٹی ای نے الزام لگایا اے کہ انہاں نے سری لنکا ، آئرش مونا (اگست 1995 وچ ) ، راجکماری لہر (اگست 1996 وچ ) ، ایتینا (مئی 1997 وچ ) ، میسن (جولائی 1997 وچ ) ، مورونگ بونگ توں باہر پانیاں وچ کئی جہاز اغوا کیتے سن ۔ (جولائی 1997 وچ ) ، ایم وی میلان (ستمبر 1997 وچ ) ، راجکماری کاش (اگست 1998 وچ ) تے ایم وی فرح سوم (دسمبر 2006 وچ )۔ ایم وی سک یانگ ، جو 2818 ٹن کارگو جہاز دا ملائیشیا دا جھنڈا سی جس وچ توتیکورین دے لاپتہ ہونے دی اطلاع دتی سی ، 25 مئی 1999 نوں ہندوستان توں ملیا سی۔ ایسا جہاز جس وچ نمک ملاکا توں بھریا ہويا سیملائیشین بندرگاہ 31 مئی نوں آنا سی۔ 15 ارکان اُتے مشتمل اس جہاز دی قسمت نامعلوم اے۔ ایسا لگدا اے کہ اس برتن نوں ایل ٹی ٹی ای نے ہائی جیک کيتا سی تے ہن اسنوں پریت دے برتن دے طور اُتے استعمال کيتا جارہیا اے۔
اردن دے جہاز دے ممبراں دی طرح ، ایم وی فرح سوم ، جو ایل ٹی ٹی ای دے زیر کنٹرول ٹیکا جزیرے توں لاپتہ ہوگئے سن ، نے تامل ٹائیگرز اُتے اپنی جان نوں خطرے وچ ڈالنے تے 14000 ٹن ہندوستانی چاولاں والی جہاز بھیجنے دا الزام عائد کيتا۔ جانے اُتے مجبور [196]
اسلحہ دی اسمگلنگ سودھو
مخالف باغی میکنزی ادارے دا دعوی اے کہ ایل ٹی ٹی دا اک خفیہ بین الاقوامی آپریشنل نيں ہتھیاراں، دھماکہ خیز مواد دی اسمگلنگ تے "ڈبل استعمال" دی ٹیکنالوجی كرنالٹٹے دے انہاں سرگرمیاں دے لئی ذمہ دار سی "کے پی شاخ" ، جو کمارن پدمناتھن دا اک کنیت سی تے اعلیٰ کم انجام دیندا سی۔ چونکہ انہاں جنگجوواں دی شناخت نوں قانون دے نفاذ تے انسداد انٹیلی جنس ایجنسیاں دے لئی ہندوستان دے ریسرچ اینڈ انیلیسیس ونگ دے پاس ریکارڈ کيتا گیا سی تے 1980 دے بعد توں شیراں دے کیڈراں نوں تربیت دتی جارہی سی ، لہذا دے پی برانچلڑنے والےآں نوں ایل ٹی ٹی ای دے باہر توں لیایا گیا سی۔ دے ٹی برانچ رازداری دے لئی کم کردی اے ، سیکیورٹی نوں گھٹ توں گھٹ دوسرے ایل ٹی ٹی ای کلاساں نوں نظر وچ رکھدے ہوئے۔ اوہ اسلحہ سجے ٹائیگرز دی اک ٹیم دے حوالے کردا اے تاکہ اوہ ایل ٹی ٹی ای دے زیر کنٹرول علاقےآں وچ تقسیم کرے۔ [197]
میک کینزی انسٹی ٹیوٹ نے ایہ وی دسیا کہ بین الاقوامی نظام وچ اسلحہ دی اسمگلنگ دی سرگرمیاں انجام دینے دے لئی ، ایل ٹی ٹی ای سمندر وچ اپنے بیڑے وچ بحری جہاز چلاندا اے۔ ایہ جہاز ایل ٹی ٹی ای دے لئی مخصوص مدت دے لئی چلائے جاندے نيں تے باقی وقت وچ جائیداد سامان لے جانے وچ صرف کردے نيں تاکہ اوہ نقد رقم اکٹھا کرن تاکہ اوہ انہاں توں اسلحہ خرید سکن۔ ایل ٹی ٹی ای نے شروع وچ میانمار وچ اک شپنگ اڈہ چلایا سی لیکن سفارتی دباؤ دے سبب اوہ اوتھے توں جانے اُتے مجبور ہوگیا سی۔ اس نقصان دی تلافی کرنے دے لئی، اک نويں بنیاد اُتے قائم کيتا گیا سی جزیرے دے فوکٹ، سیئی لینڈ . [197]
اس دے علاوہ ، میکنزی انسٹی ٹیوٹ دا دعوی اے کہ دے پی برانچ دا سب توں موثر عمل 81 ملی میٹر مارٹر سی کہ 32،400 راؤنڈ گولہ بارود تنزانیہ توں سری لنکا دی فوج دے لئی خریدتا گیا سی ۔ 35.000 مارٹر بماں دی خریداری دے بارے وچ آگاہ ہونے دی وجہ توں ، ایل ٹی ٹی ای نے اک معروف کمپنی دے ذریعے کارخانہ دار نوں بولی لگائی تے اپنی ہی کشتیاں دا بندوبست کيتا جس توں اوہ بجھ اٹھا سکے۔ اک بار جدوں جہاز وچ بم لادے گئے تاں ، ایل ٹی ٹی ای نے اس جہاز دا ناں تے رجسٹریشن تبدیل کردتا۔ اس دے بعد ایہ برتن اپنی منزل مقصود دے بجائے سری لنکا دے شمال وچ ٹائیگر دے علاقے وچ گیا۔ [197]
ایل ٹی ٹی ای دی سرگرمیاں دے لئی درکار فنڈ مغربی ملکاں توں موصول ہوئے۔ چندہ تے کاروباری ادارےآں نال ملن والی رقم ٹائیگرز تے اسلحے دے دلالاں ، یا خود دے پی کارکناں دے بینک کھاتاں توں لی جاندی اے۔ ایل ٹی ٹی ای دی وسائل دی ضرورت زیادہ تر سری لنکا توں باہر رہنے والے تاملاں توں پوری ہُندی اے۔ 1995 وچ ، جدوں ایل ٹی ٹی ای نے جعفنا نوں کھو دتا ، تاں اس دے بین الاقوامی کارکن نوں حکم دتا گیا سی کہ اس وچ 50 فیصد اضافہ کيتا جائے۔ مطلوبہ رقم تاملاں نے دتی سی جو جزیرے توں باہر رہندے سن ۔ [197]
حوالے سودھو
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3440: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3440: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3440: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
- ↑ "Sri Lanka – Living With Terror". Frontline (PBS). May 2002. http://www.pbs.org/frontlineworld/stories/srilanka/thestory.html. Retrieved on 9 فروری 2009.
- ↑ "SCENARIOS-The end of Sri Lanka's quarter-century war". Reuters. 16 مئی 2009. http://www.reuters.com/article/featuredCrisis/idUSCOL391456.
- ↑ "Sri Lanka Rebels Concede Defeat". Voice of America (Colombo). 17 مئی 2009. http://www.voanews.com/english/news/a-13-2009-05-17-voa11-68644392.html.
| وکیمیڈیا کامنز چ مورتاں: لبریشن ٹائیگرز آف تامل ایلام |