شیخ منصور
| شیخ منصور | |
|---|---|
| (چیچن وچ: Мансур) | |
 |
|
| جم | مئی 1762
|
| وفات | 13 اپریل 1794 (31–32 سال)
|
| شہریت |  چیچنیا
|
| عملی زندگی | |
| پیشہ | سیاست دان، امام |
| عسکری خدمات | |
| عہدہ | امام عسکری قائد |
| لڑائیاں تے جنگاں | جنگ قفقاز |
ترمیم  | |
الامام المنصور المتوکیل علا اللہ ، [۱] :56 جسنوں شیخ المنصور ("فتح") دے ناں توں وی جانیا جاندا اے ، پیدا ہويا منصور اشورما (1762–1794) اک چیچن اسلامی مذہبی تے فوجی رہنما سی جس دی قیادت وچ کیتھرین اعظم کیاٹھارہويں صدی دے آخر وچ قفقاز وچ سامراجی توسیع دے خلاف مزاحمت کيتی گئی. شیخ منصور نوں روسی سامراج دے خلاف قفقاز وچ مزاحمت دا پہلا رہنما سمجھیا جاندا اے۔ اوہ عام طور اُتے چیچن تے چرکِسے عوام تے انہاں دی آزادی دے لئی جدوجہد دا ہیرو اے۔ [۲]
سیرت سودھو
منصور اشورما سنجا دریا دی وادی وچ الدی نامی آؤل(پنڈ) وچ پیدا ہويا سی ، . بعد وچ ، انہاں نے تعلیم دے لئی داغستان دے پہاڑی ملک دا رخ کيتا ، تے آخر کار صوفی اسلام دے نقشبندی اسکول دے بعد اک مدرسے وچ داخلہ لیا۔ [۱] :56
1784 وچ ، شیخ منصور ، جو ہن اک چپکے ہوئے امام ، چیچنیا واپس روانہ ہوئے ، شمالی قفقاز وچ روسی تجاوزات توں ناراض ہوگئے۔ انہاں نے بقیہ غیر مسلم چیچناں نوں حکم دتا کہ اوہ اپنی بہت ساریاں پرانی کافر روایات کو مرنے والےآں دے فرقے توں روکاں ، تمباکو نوشی بند کرن ، اسلامی تصورات نوں معاشرتی کنونشن ( ایڈیٹ ) وچ متاثر کرن تے اسلامی اتحاد دی کوشش کرن۔ اس سرزمین وچ ایہ آسان نئيں سی جتھے لوک قدیم روایات ، رسم و رواج تے مذاہب دے تحت رہندے سن ۔ چیچنیا وچ اسلامی روایت خاص طور اُتے پہاڑی علاقےآں وچ اِنّی مضبوط نئيں سی جِنّی داغستان وچ سی۔ لیکن انہاں نے جو مقدس جنگ دا اعلان کیہ اوہ ٹیپ قبیلےآں وچ اتحاد دی اک کوشش سی۔
جداں ہی منصور دا پیغام چیچن عوام وچ مقبول ہويا ، روسی سلطنت نے اسنوں بدناں کرنے تے بالآخر اسنوں گرفتار کرنے دی کوشش کيتی۔ سن 1785 وچ ، روسیاں نے 5 ہزار فوجیاں [۱] :57 تک تعزیری مہم اس دے گھر ایلڈی اول وچ بھیج دتی ، صرف اس پنڈ نوں ننگا تے ویران تلاش کرنے دے لئی۔ مشتعل ، روسی فوجیاں نے لٹ مار کیتی تے پنڈ نوں زمین اُتے جلا دتا۔ دوسرےآں دے نال الدی آؤل وچ واپس آنے اُتے ، منصور نے روسیاں دے خلاف اک مقدس جنگ ( غزوات ) دا اعلان کيتا۔ جلد ہی ، چیچن دے جنگجوواں نے سنجا دی جنگ جیت لی ، تے سیکڑاں روسی فوجیاں نوں ہلاک تے اسیر کرلیا۔ :57 [۳] اس دے بعد ، شیخ منصور نے داغستان توں کباردا دے راستے مزاحمتی جنگجوواں نوں کڈیا۔ دسمبر 1785 تک زیادہ تر فوجاں چیچن تے داغستانی جوان اُتے مشتمل سن جنہاں دی تعداد 12،000 توں زیادہ سی۔ اُتے ، منصور نوں اس وقت شکست دا سامنا کرنا پيا جدوں اس نے روسی علاقے وچ دراندازی دی کوشش کيتی تے کلیار قلعہ اُتے قبضہ کرنے وچ ناکام رہیا۔
اس دے بعد ، روسی عوام نے اپنی بستیاں وچ اصلاح دی تے روسی مہارانی کیتھرین عظیم نے اپنی فوجاں جارجیا توں دریائے تیرک لائن تک واپس لے گئياں۔ 1786 وچ روسی افواج دے نويں قلعے ملادی قفقاز نوں چھڈ دتا ، تے 1803 تک اسنوں دوبارہ قبضہ نئيں کيتا. سن 1787–1791 تک ، روسی ترک جنگ دے دوران ، شیخ منصور شمال مغربی قفقاز دے علاقے ادیگیا چلا گیا ، تے اوتھے اسلامی طرز عمل نوں مستحکم کيتا۔ انہاں نے ادیگے تے نوغائی لوکاں دی روسی افواج دے خلاف حملےآں وچ قیادت کی، لیکن انہاں نوں کئی بار واپس دھکیل دتا گیا.
جون 1791 وچ ، شیخ منصور نے بحیرہ اسود دے کنارے ترک قلعہ اناپیتا اُتے قبضہ کر ليا گیا جدوں اوہ محاصرے وچ آیا۔ اسنوں سینٹ پیٹرزبرگ لیایا گیا تے تاحیات قید کردتا گیا۔ اپریل 1794 وچ ، اوہ شیلسبرگ قلعہ وچ فوت ہويا۔
میراث سودھو
- شیخ منصور انیہويں صدی دے وسط وچ دو رومانوی ناولاں دا موضوع سی ، اک روسی وچ V.I Savinov تے اک ای اسپینسر دے انگریزی وچ سی۔ [۴] :314
- اخمت قادروف اسکوائر دا ناں پہلے 1996 وچ شیخ منصور دے ناں اُتے رکھیا گیا سی۔
- بوہت سارے گانے شیخ منصور نوں دتے گئے نيں ، جداں تیمور مطورائیوف تے رضویدی اسماعیلوف جداں فنکاراں نے۔
- داغستانی شہر خاصاورت وچ سڑکاں دا ناں شیخ منصور دے ناں اُتے رکھیا گیا اے۔
ایہ وی دیکھو سودھو
حوالے سودھو
- ↑ ۱.۰ ۱.۱ ۱.۲ Robert W. Schaefer (2010). The Insurgency in Chechnya and the North Caucasus: From Gazavat to Jihad. ABC-CLIO.
- ↑ Askerov, Ali (2015). Historical Dictionary of the Chechen Conflict. Rowman & Littlefield. p. 3.
- ↑ Baddeley, John Frederick (1999). The Russian Conquest of the Caucasus. Curzon Press. p. 49.
- ↑ Gammer, Moshe (2013). Muslim Resistance to the Tsar: Shamil and the Conquest of Chechnia and Daghestan. Routledge.