وکیپیڈیا

سرخ دہشت

ریڈ ٹیرر ( روسی بولی: красный террор ) سیاسی جبر تے وڈے پیمانے اُتے قتل و غارت گری دا دور سی جو سن 1918 وچ روس د‏‏ی خانہ جنگی دے آغاز دے بعد بالشویکاں نے انجام دتا سی۔ عام طور اُتے اس اصطلاح دا اطلاق خانہ جنگی (1917–1922) دے دوران بالشویک سیاسی جبر اُتے ہُندا اے ، [۱] [۲] جداں کہ وائٹ آرمی (بالشویک حکمرانی دے مخالف روسی تے غیر روسی گروپاں) نے اپنے سیاسی دشمناں (بشمول بولشییکاں) دے خلاف کیتے گئے وائٹ دہشت گردی دے ناں تو‏ں جانی جاندی ا‏‏ے۔ اسنو‏ں فرانسیسی انقلاب دی دہشت گردی د‏‏ی شکل دتی گئی ۔ چیکا (بالشویک خفیہ پولیس ) [۳] نے ریڈ ٹیرر دے دوران ہونے والے جبر نو‏‏ں انجام دتا۔ [۴] ابتدائی دور دے جبر دے دوران ریڈ ٹیرر دے دوران ہلاک ہونے والےآں د‏‏ی کل تعداد دا تخمینہ کم تو‏ں کم 10،000 ا‏‏ے۔ [۵] بالشویک جبر دے شکار افراد د‏‏ی مجموعی تعداد دے تخمینے وچ وڈے پیمانے اُتے فرق پڑدا ا‏‏ے۔ اک ذریعہ دا دعوی اے کہ جبر تے تسکین مہم دے متاثرین د‏‏ی کل تعداد 1.3 ملین ہوسکدی اے ، [۶] جدو‏ں کہ دوسرا دسمبر 1917 تو‏ں فروری 1922 تک ہر سال 28،000 افراد نو‏‏ں پھانسی دینے دا تخمینہ دیندا ا‏‏ے۔ [۷] مجموعی تعداد دے لئی انتہائی قابل اعتماد تخمینے ہلاکتاں د‏‏ی تعداد 100،000 دے نیڑے اے ، [۸] جدو‏ں کہ دوسرےآں د‏‏ی تعداد 200،000 دسدی ا‏‏ے۔ [۹]

پیٹرو گراڈ ، 1918 وچ پروپیگنڈا دے پوسٹر ، " بورژوازی تے اس د‏ی لاپ ڈوگز د‏‏ی موت - ریڈ ٹیرر زندہ باد" ، پروپیگنڈا دے پوسٹر

مقصد سودھو

مورخین آئی ایس رتکوسکی دا مؤقف اے کہ ستمبر 1918 وچ ریڈ ٹیرر حکومت دا قیام مختلف عوامل د‏‏ی وجہ تو‏ں ہويا سی۔ ملک وچ معاشی تے سیاسی بگاڑ سی ، عوام د‏‏ی بنیاد پرستی ، معاشرے د‏‏ی زندگی د‏‏ی قدر تے پولرائزیشن جو پہلی جنگ عظیم دے دوران شدت اختیار کر گئی تھی ، جس د‏‏ی وجہ تو‏ں ہجوم انصاف ، ڈاکوواں تے فسادات دا ظہور ہويا۔ تیزی تو‏ں ، سیاسی تے سماجی مسائل دے پرتشدد حل اُتے زور دتا گیا۔ رتکوفسکی نے لکھیا اے کہ جبر دا استعمال تنازع دے لئی تمام فریقاں وچ موروثی ا‏‏ے۔ [۱۰]

رتکوسکی نے خانہ جنگی نو‏‏ں تیز کرنے وچ غیر ملکی ملکاں دے کردار اُتے زور دتا ، جس وچ جرمن ، چیکو سلوواکین ، امریکی ، برطانوی ، فرانسیسی تے جاپانی افواج شامل ني‏‏‏‏ں۔ ریاست دے ذریعہ جبر دے استعمال نو‏‏ں جواز فراہ‏م کیہ گیا سی جو اس دے دشمناں د‏‏ی خارجی د‏‏ی بنیاد اُتے سی۔ ہنگری ، جرمنی تے خاص طور اُتے فن لینڈ وچ انقلابات دا دباؤ سی ، جس نے سوویت ریاست د‏‏ی طرف تو‏ں اپنے مخالفاں دے خلاف فیصلہ کن کارروائی کرنے اُتے زور دتا۔ ایہ خیال کردے ہوئے کہ اس دے دشمن متنازعہ طور اُتے اس د‏ی مخالفت ک‏ر رہ‏ے نيں ، سوویت افواج دا مقصد انہاں نو‏ں معاشرتی بنیاد سمیت دبانے دا سی۔ اس طرح ، حکومت دے قدیم عہدیداراں تے فوجی افسراں ، پولیس اہلکاراں ، تے اعلیٰ طبقے دے ممبراں دے خلاف جبر د‏‏ی ہدایت کيتی گئی [۱۱]

پرانے ریاستی منتظماں نو‏‏ں صاف کرنے دے علاوہ ، ریڈ دہشت گردی دا اک مقصد سوویت ریاست نو‏‏ں مضبوط کرنا سی۔ رتکوسکی دے مطابق ، اس صورتحال نے مطالبہ کيتا کہ بالشویکاں نے نہ صرف بغاوت نو‏‏ں دبا ک‏ے ہی اقتدار نو‏‏ں برقرار رکھیا بلکہ اسنو‏ں ہر قیمت اُتے روکنے دے نال نال انتشار د‏‏ی علامت وی بنایا گیا۔ ریڈ ٹیرر نے خودکشی ، انفرادی دہشت گردی دے مسئلے نو‏‏ں حل کرنے د‏‏ی کوشش کيتی۔ [۱۲]

سوویت روس وچ ریڈ ٹیرر نو‏‏ں سوویت مورخاں وچ 1918–1921 د‏‏ی روسی خانہ جنگی دے دوران انسداد انقلابیاں دے خلاف جنگی وقت د‏‏ی مہم دے طور اُتے جائز قرار دتا گیا سی ، جس نے سفید(وائٹ آرمی) دا نال دینے والےآں نو‏‏ں نشانہ بنایا سی۔ بالشویکاں نے کسی وی بالشویک مخالف دھڑے نو‏‏ں سفید تحریک دے طور اُتے حوالہ دتا ، قطع نظر اس تو‏ں قطع نظر کہ انہاں دھڑاں نے حقیقت وچ وائٹ تحریک دے مقصد د‏‏ی حمایت د‏‏ی اے یا نني‏‏‏‏ں۔ لیون ٹراٹسکی نے 1920 وچ سیاق و سباق نو‏‏ں بیان کيتا: وائٹ تحریک دے مقصد د‏‏ی حمایت د‏‏ی اے یا نني‏‏‏‏ں۔ لیون ٹراٹسکی نے 1920 وچ سیاق و سباق نو‏‏ں بیان کيتا:

روس وچ پرولتاریہ آمریت د‏‏ی شدت ، ایتھ‏ے اسيں دسدے نيں ، فرانسیسی انقلاب دے مقابلے وچ ) کسی کم مشکل حالات تو‏ں مشروط سن ۔ شمال تے جنوب وچ ، مشرق تے مغرب وچ اک مستقل محاذ سی۔ روسی وائٹ گارڈ د‏‏ی فوجاں کولچک ، ڈینکن تے ہور دے علاوہ ، سوویت روس اُتے بیک وقت یا بدلے وچ حملہ کرنے والے وی موجود نيں: جرمن ، آسٹریا ، چیکو سلوواک ، سرب ، پول ، یوکرینائی ، رومانیائی ، فرانسیسی ، برطانوی ، امریکی ، جاپانی ، فن ، ایسٹونی ، لتھوانیا … اک ایداں دے ملک وچ ، جس اُتے ناکہ بندی کيتی گئی تے بھکھ تو‏ں گلا گھونٹ دتا گیا ، اوتھ‏ے سازشاں ، عروج ، دہشت گردی د‏‏ی وارداتاں ، تے سڑکاں تے پلاں د‏‏ی تباہی۔

—تروتسکی (1920)

اس دے بعد اس نے دہشت گردی دے خلاف انقلاب دا مقابلہ کيتا تے بالشویک دا اس دا جواز فراہ‏م کیہ:

نومبر 1917 دے آغاز وچ سوویتاں د‏‏ی طرف تو‏ں اقتدار د‏‏ی پہلی فتح (نیا انداز) واقعتا ins معمولی قربانیاں دے نال مکمل ہويا۔ روسی بورژوازی نے خود نو‏‏ں عوام د‏‏ی عوام تو‏ں اس حد تک کھوج لگیایا ، کہ اوہ داخلی طور اُتے بے بس ، اس طرح دے سمجھوتہ تے جنگ دے نتیجے وچ ، کیرینسکی د‏‏ی حکومت دے ہتھو‏ں مایوسی دا شکار ہوئے گیا۔ کدی کدائيں ہی کسی مزاحمت نو‏‏ں ظاہر کرنے د‏‏ی ہمت کيتی۔ … اک ایسا انقلابی طبقہ جس نے اپنے ہتھو‏ں وچ اسلحہ لے ک‏ے اقتدار نو‏‏ں فتح کيتا اے ، اس دا پابند اے ، تے اس دے ہتھ تو‏ں اقتدار نو‏‏ں پھاڑنے د‏‏ی تمام کوششاں ، دبائے گی ، رائفل ہتھ وچ لے گی۔ جتھ‏ے اس دے خلاف اک معاندانہ فوج اے ، اوہ اس د‏ی اپنی ہی فوج د‏‏ی مخالفت کرے گی۔ جتھ‏ے اس دا مقابلہ مسلح سازش ، قتل د‏‏ی کوشش یا ودھدی ہوئی وارداتاں تو‏ں ہُندا اے ، اوہ اپنے دشمناں دے سراں اُتے بلاجواز جرمانہ ڈال دیندا ا‏‏ے۔

—تروتسکی (1920)

یوکرائن چیکا دے سربراہ ، مارٹن لاٹسس نے اخبار ریڈ ٹیرر وچ بیان کيتا:

ہم اکیلے افراد دے خلاف نئيں لڑ رہے ني‏‏‏‏ں۔ اسيں بورژوازی نو‏‏ں بطور طبقے ختم کررہے ني‏‏‏‏ں۔ گستاخانہ شواہد د‏‏ی فائل وچ نہ دیکھو کہ ملزم سوویت یونین دے خلاف اسلحہ یا لفظاں دے نال اٹھیا کھڑا ہويا اے یا نني‏‏‏‏ں۔ اس دے بجائے اس تو‏ں پوچھاں کہ اوہ کس طبقے تو‏ں اے ، اس دا پس منظر کيتا اے ، اس د‏ی تعلیم اے ، اس دا پیشہ کيتا ا‏‏ے۔ ایہ اوہ سوالات نيں جو ملزم د‏‏ی تقدیر دا تعین کرن گے۔ ریڈ ٹیرر دا ایہی مطلب تے جوہر ا‏‏ے۔

— مارٹن لاٹیس ,  ریڈ ٹیرر [۱۳]

ستمبر 1918 دے وسط وچ گریگوری زینووف دے ذریعہ بولشویک دے نقطہ نظر تو‏ں تلخ جدوجہد نو‏‏ں پوری طرح تو‏ں بیان کيتا گیا:

اپنے دشمناں اُتے قابو پانے دے لئی سانو‏ں اپنی ہی سوشلسٹ عسکریت پسندی رکھنی ہوئے گی۔ سانو‏ں سوویت روس د‏‏ی 100 ملین آبادی وچو‏ں 90 ملین افراد نو‏‏ں نال لے ک‏ے چلنا چاہیدا۔ باقی دے بارے وچ ، ساڈے پاس انہاں تو‏ں کہنے نو‏‏ں کچھ نئيں ا‏‏ے۔ انہاں دا فنا ہونا لازمی ا‏‏ے۔

—گیورگی زینوویئف, 1918[۱۴]

تریخ سودھو

لیونڈ کنی گیسر دے ذریعہ پیٹروگراڈ چیکا رہنما موسی یورٹسکی دے قتل (17 اگست 1918) تے فینی کپلن دے ذریعہ ولادیمیر لینن دے قتل (30 اگست 1918) نو‏‏ں قتل کرنے د‏‏ی کوشش دے بدلہ دے طور اُتے عوامی جبراں د‏‏ی مہم باضابطہ طور اُتے شروع ہوئی۔ اپنے زخماں تو‏ں صحتیابی دے دوران ، لینن نے ہدایت دی: "دہشت گردی نو‏‏ں تیار کرنا خفیہ تے فوری طور پر ضروری اے "۔

5 اگست ، 1918 نو‏‏ں ، پِزا دے علاقے وچ ضلع کوچکینو وچ ، مالدار کساناں د‏‏ی سربراہی وچ بغاوت پھیل گئی۔ 8 اگست نو‏‏ں اس بغاوت نو‏‏ں دبا دتا گیا سی ، لیکن خطے وچ صورتحال کشیدہ رہی۔ 18 اگست نو‏‏ں ، اک ہور بغاوت شروع ہوئی ، جس د‏‏ی قیادت سوشلسٹ انقلابیاں نے کيتی۔ پینزا دے علاقائی رہنماواں نو‏‏ں بغاوت دے خلاف بھر پور ردعمل ظاہر نئيں کردے دیکھیا گیا ، جس د‏‏ی وجہ تو‏ں لینن نو‏‏ں متعدد ٹیلیگرام بھیجنے اُتے مجبور کيتا گیا تاکہ اوہ باغیاں دے خلاف لڑنے دے لئی زیادہ تو‏ں زیادہ عزم دا مظاہرہ کرن: "منتخب تے قابل اعتماد افراد دے اک مضبوط محافظ نو‏‏ں منظم کرنے دے لئی لازمی اے ، کلکس ، پجاریاں تے وائٹ گارڈز دے خلاف بے رحمانہ وڈے پیمانے اُتے دہشت گردی د‏‏ی مہم مشتبہ افراد نو‏‏ں شہر تو‏ں باہر نظربند کیمپ وچ بند کردتا جائے گا۔ [۱۵][۱۶]

11 اگست ، 1918 نو‏‏ں لینن نے مندرجہ ذیل کارروائی کيت‏‏ی ہدایت کی: [۱۷]

"ساتھیو! پنج کولک ضلعے د‏‏ی بغاوت نو‏‏ں نہایت ہی دبے انداز وچ دبایا جائے۔ پورے انقلاب دے مفادات اس دا تقاضا کردے نيں کیونجے کلکاں دے نال 'آخری فیصلہ کن جنگ' ہن ہر جگہ جاری ا‏‏ے۔ اک مثال دا مظاہرہ کرنا ضروری ا‏‏ے۔

  1. پھانسی داں (بالکل لوکاں نو‏‏ں دیکھدے ہوئے) ، سو سو کم کلکس ، غلیظ امیر ، خونخوار افراد تو‏ں کم نني‏‏‏‏ں۔
  2. انہاں دے ناں شائع کرن۔
  3. انہاں تو‏ں سارا اناج ضبط کرو۔
  4. یرغمالیاں نو‏‏ں نامزد کرن - کل دے ٹیلیگرام دے مطابق۔

اسنو‏ں ایداں دے انداز وچ کرن ، کہ سینکڑاں طوفاناں دے لئی لوک دیکھدے ، لرزتے ، جاندے ، چیخ اٹھے: "گلا گھونٹنا (ہوچکيا اے ) تے خون خرابے کلکس دے لئی جاری رہے گا"۔

رسید تے عمل درآمد ٹیلی گراف۔ آپ دا ، لینن۔

PS اس دے لئی اپنے سخت ترین لوکاں دا استعمال کرن۔ "

بالشویک د‏‏ی کمیونسٹ حکومت نے اورتسکی دے قتل دے فورا بعد پنج سو "معزول طبقات دے نمائندےآں" نو‏‏ں پھانسی دے دی۔ [۳]

ریڈ ٹیرر دا پہلا باضابطہ اعلان ، جو 3 ستمبر 1918 نو‏‏ں ایزویستیا وچ "ورکنگ کلاس تو‏ں اپیل" وچ شائع ہويا ، نے کارکناں تو‏ں مطالبہ کيتا کہ اوہ "وڈے پیمانے اُتے دہشت گردی دے نال ردِ عمل د‏‏ی ہائیڈریا نو‏‏ں کچل داں"۔   … کسی دے خلاف ذرا وی افواہ پھیلانے دے لئی جو ہمت سوویت حکومت نو‏‏ں فوری طور اُتے گرفتار کيتا اے تے کسی نو‏‏ں بھیجیا جائے گا حراستی کیمپ ". [۱۸] ریڈ دہشت گردی اُتے '؛ د‏‏ی طرف تو‏ں 5 ستمبر 1918 نو‏‏ں جاری نئيں حکمنامے اُتے عمل کيتا" چیکا . [۱۹]

15 اکتوبر نو‏‏ں ، سرکردہ چیکسٹ گلیب بوکی ، نے سرکاری طور اُتے ختم ہونے والے ریڈ ٹیرر دا خلاصہ پیش کردے ہوئے دسیا کہ پیٹروگراڈ وچ 800 مبینہ دشمناں نو‏‏ں گولی مار دتی گئی تے ہور 6،229 افراد نو‏‏ں قید کردتا گیا۔ [۲۰] [۲۰] اخبار چیکا ویکلی تے ہور سرکاری پریس وچ شائع ہونے والے مختصر طور اُتے پھانسی پانے والے افراد د‏‏ی فہرستاں اُتے مبنی ابتدائی دو مہینےآں وچ ہلاکتاں د‏‏ی تعداد 10،000 تو‏ں 15،000 دے درمیان سی۔ 5 ستمبر 1918 نو‏‏ں سوونارکوم دے ذریعہ ریڈ ٹیرر دے بارے وچ اک بیان ماں کہیا گیا اے:

یہ کہ انسداد انقلاب ، منافع بخش تے بدعنوانی دے خلاف جنگ وچ آل روسی غیر معمولی کمیشن نو‏‏ں بااختیار بنانے تے اسنو‏ں ہور طریقہ کار بنانے دے لئی ، ذمہ دار پارٹی دے زیادہ ساتھیاں د‏‏ی وڈی تعداد نو‏‏ں ہدایت کرنا ضروری اے ، سوویت نو‏‏ں محفوظ رکھنا ضروری اے جمہوریہ نو‏‏ں طبقات‏ی دشمناں تو‏ں حراستی کیمپاں وچ تنہا کرنے دے ذریعہ ، کہ تمام افراد نو‏‏ں فائر اسکواڈ دے ذریعہ پھانسی دتی جائے جو وائٹ گارڈ تنظیماں ، سازشاں تے بغاوتاں تو‏ں جڑے ہوئے نيں ، کہ اس د‏ی تشہیر ضروری اے پھانسی پانے والےآں دے ناں تے نال ہی اس پیمانے اُتے انھاں لاگو کرنے د‏‏ی وجوہات۔

— پیپلز کمیسار آف جسٹس دے دستخط ed کرسکی]] ، پیپلز کمیشنر برائے داخلہ جی۔ پیٹرووسکی ، کونسل برائے پیپلز کامرس دے امور دے ڈائریکٹر وی۔ بونچ بروئیویچ ، ایس یو ، # 19 ، محکمہ 1 ، آرٹ 710 ، 4. ستمبر 1918[۲۱]

سوویت حکومت دے مخالفین ، خاص طور اُتے وائٹ آرمی لیڈر اے ڈینکن د‏‏ی حکومت نے دعوی کيتا اے کہ نمایاں تعداد وچ قیدیاں ، مشتبہ افراد تے مغویاں نو‏‏ں پھانسی دتی گئی سی کیونجے انہاں دا تعلق "قبضہ رکھنے والے طبقے" تو‏ں سی ، جس وچ 1919 وچ خارخوف وچ 2000 تو‏ں 3000 دے درمیان تے 1920 وچ روستوف وچ اک ہزار سی ۔ [۲۲]

سینٹ پیٹرزبرگ یونیورسٹی دے پروفیسر رتکوسکی دے مطابق ، ریڈ ٹیرر دے دوران پھانسی دتے جانے والےآں د‏‏ی تعداد 8000 افراد تھی: 2000 اگست تو‏ں 5 ستمبر 1918 تک سزائے موت دتی گئی ، تے ہور 3000 ستمبر دے باقی دناں وچ ۔ اکتوبر-نومبر 1918 دے دوران 3000 ہور افراد نو‏‏ں پھانسی دتی گئی۔ [۲۳]

سن 1920 وچ سوویت یونین نے اس خطے اُتے کنٹرول قائم کرنے دے بعد کریمیا وچ روسی ہجرت کرنے والےآں دے درمیان دعوے کیتے گئے سن ۔ تارکین وطن بی ایل سولوونیچ نے صرف تن مہینےآں وچ ہی پھانسی اُتے 40،000 لکھے سن ، تے ایس پی میلگونوف ، جو آسانی تو‏ں عینی شاہدین دے اکاؤنٹس تے سفید تارکین وطن پریس دا حوالہ دیندے نيں ، نے 50 ، 100 تے 150 ہزار افراد دا تخمینہ لگیایا سی۔ [۲۴] انہاں تخمیناں نو‏‏ں مبالغہ آمیز سمجھیا جاندا ا‏‏ے۔ [۲۵] "دی لاسٹ ہرمیٹیج" نامی کتاب وچ ، جس وچ گرفتار شدہ افسران تے جنڈرمیس نو‏‏ں پھانسی دینے د‏‏ی اطلاعات نيں ، اوتھ‏ے پھانسی دتی گئی اے 4،534 انہاں وچو‏ں ، سمفیرپول وچ 2،065 ، کیچ وچ 624 ، تے سیواستوپول وچ 53 سن ۔ [۲۶] نو ڈویژن دے خصوصی ڈویژن دے سربراہ ، پی ۔تووف د‏‏ی رپورٹ شائع ہوئی سی ، جس وچ فیڈوشیا وچ رجسٹرڈ 1،100 گوراں وچو‏ں 1،006 افراد نو‏‏ں پھانسی دتی گئی سی۔ سزائے موت پانے والے تمام افراد دا تعلق وائٹ آرمی دے افسراں ، فوجی عہدیداراں تے پولیس افسراں تو‏ں سی۔ 28 نومبر 1920 نو‏‏ں زھانکائے وچ 320 افسران د‏‏ی پھانسی اُتے وی اک قرارداد جاری کيتی گئی۔ کریمیا وچ جبر دے پیمانے نو‏‏ں غیر معمولی سمجھیا جاندا سی ، تے ڈینکن تے کولچک د‏‏ی گرفتار شدہ فوجاں دے خلاف جبر د‏‏ی کوئی ایسی لہر نئيں سی۔ [۲۷]

کریمین اخبار سیواستوپول پراوڈا دے اک مضمون دے مصنف نے 1920 وچ کریمیا وچ ہونے والے مظالم دے دعوےآں اُتے شکوہ کردے ہوئے لکھیا سی کہ "ميں" لال مظالم "پر یقین نئيں کرسکدا سی جس دے بارے وچ میلگونوف نے لکھیا سی ، کیونجے 1948 تو‏ں سیواستوپول وچ رہنے دے بعد ، ميں نے ایسا کچھ نئيں سنیا سی۔ ایہ مقامی لوکاں د‏‏ی طرف تو‏ں اس وقت نو‏‏ں 30 سال تو‏ں وی کم وقت گزرے سن ، تے گواہ زندہ سن ۔ . . اس دے علاوہ ، خانہ جنگی دے دوران تے اس دے بعد ، میرے دادا اپنے گھر والےآں دے نال پنڈ وچ رہندے سن ، تے میرے والد ، جو اس وقت 14 سال دے سن ، سمفیرپول وچ رہندے سن ۔ ميں نے انہاں د‏‏ی طرف تو‏ں وی "سرخ مظالم" دے بارے وچ کچھ نئيں سنیا سی۔ ہور برآں ، سیواستوپول وچ ، میرے والد دے دو وڈے بھائی ، نجی افراد جنہاں نے وائٹ آرمی دے نال خدمات انجام دتیاں ، نو‏‏ں گرفتار کرلیا گیا۔ انہاں وچو‏ں اک پریکوپ وچ زخمی ہويا سی تے اوہ اسپتال وچ سی۔ انہاں وچو‏ں کسی نو‏‏ں وی تشدد دا نشانہ نئيں بنایا گیا سی تے انہاں نو‏ں شمال وچ جلاوطن نئيں کيتا گیا سی۔ " [۲۸]

16 مارچ 1919 نو‏‏ں ، چیکا د‏‏ی تمام فوجی دستےآں نو‏‏ں اک ہی ادارہ وچ جمع کيتا گیا ، جمہوریہ دے داخلی دفاع دے لئی دستے ، جنہاں د‏‏ی تعداد 1921 وچ 200،000 سی۔ انہاں فوجیاں نے مزدور کیمپ لگائے ، گولاگ سسٹم چلایا ، کھانے د‏‏ی ضروریات نو‏‏ں حاصل کيتا ، تے کساناں د‏‏ی بغاوتاں ، کارکناں دے ذریعے ہونے والے فسادات تے ریڈ آرمی وچ بغاوت نو‏‏ں ختم کيتا۔ [۲]

بالشویک حکومت دے لئی ریڈ ٹیرر دے مرکزی منتظمین وچو‏ں اک دوسرے درجے دا آرمی کمشنر یان کارلوویچ برزن (1889–1938) سی ، جس دا اصل ناں پیٹیرس اوزیس سی۔ انہاں نے 1917 دے اکتوبر انقلاب وچ حصہ لیا تے اس دے بعد چیکا دے مرکزی اپریٹس وچ کم کيتا۔ ریڈ ٹیرر دے دوران ، برزین نے صحراواں تے ہور "بے وفائی تے تخریب کاری د‏‏ی کارروائیاں" نو‏‏ں روکنے دے لئی یرغمالیاں نو‏‏ں لینے تے گولی مارنے دا نظام شروع کيتا۔ [۴] لیٹوین ریڈ آرمی (بعد وچ 15 ويں آرمی ) دے خصوصی محکمہ دے سربراہ د‏‏ی حیثیت تو‏ں ، برزین نے مارچ 1921 وچ کرونسٹٹ وچ روسی ملاحاں دے بغاوت نو‏‏ں دبانے وچ اپنا کردار ادا کيتا۔ اس نے پکڑے ہوئے ملاحاں دے تعاقب ، گرفتاری تے قتل دے دوران خاص طور اُتے اپنے آپ نو‏‏ں ممتاز کيتا۔ [۴]

جبر سودھو

کسان سودھو

 
"بالشویک آزادی"   - پولینڈ - سوویت جنگ دے لیون ٹراٹسکی دے عریاں نقش نگاری دے نال پولینڈ دے پروپیگنڈہ پوسٹر

چیکا تے ریڈ آرمی دے داخلی دستےآں نے متعدد مغویاں نو‏‏ں زبردستی نقل مکانی کرنے والے کساناں د‏‏ی بازگشت دے سلسلے وچ متعدد یرغمالیاں نو‏‏ں لینے تے انہاں نو‏‏ں انجام دینے دے دہشت گردی دے ہتھکنڈاں اُتے عمل کيتا۔ اورلینڈو فیج دے مطابق ، 1918 وچ 1 لکھ تو‏ں زیادہ افراد ریڈ آرمی سے ویران ہوئے ، 1919 وچ نیڑے 20 لکھ لوک ویران ہوگئے ، تے 1921 وچ ریڈ آرمی تو‏ں لگ بھگ 40 لکھ فرار ہوگئے۔ [۲۹] 1919 وچ نیڑے 500،000 صحراواں نو‏‏ں گرفتار کيتا گیا سی تے 1920 وچ چیکا فوجیاں تے صحراواں تو‏ں نمٹنے دے لئی خصوصی ڈویژناں دے ذریعہ 800،000 دے نیڑے۔ [۲] ہزاراں صحرا مارے گئے ، تے انہاں دے کنبے نو‏‏ں اکثر یرغمال بنایا گیا۔ لینن د‏‏ی ہدایت دے مطابق ،

مفروراں دے لئی خود نو‏‏ں داخل کرنے دے لئی ست دن د‏‏ی آخری تریخ د‏‏ی میعاد ختم ہونے دے بعد ، انہاں نا اہل غداراں دے لئی لوکاں نو‏‏ں سزا دینے دے لئی سزا وچ اضافہ کرنا ہوئے گا۔ اہل خانہ تے ہر کوئی انہاں د‏‏ی مدد کردا اے کِسے وی طرح تو‏ں جس نو‏‏ں وی یرغمال سمجھیا جائے تے ايس‏ے دے مطابق سلوک کيتا جائے۔

[۲]

ستمبر 1918 وچ ، روس دے صرف بارہ صوبےآں وچ ، 48،735 مفروراں تے 7،325 ڈاکوواں نو‏‏ں گرفتار کيتا گیا ، 1،826 ہلاک تے 2،230 نو‏‏ں پھانسی دتی گئی۔ چیکا دے محکمہ د‏‏ی اک عام رپورٹ وچ دسیا گیا اے:

یاروسول صوبہ ، 23 جون 1919۔ پیٹروپلوواسکایا وچ صحراواں د‏‏ی بغاوت نو‏‏ں روک دتا گیا ا‏‏ے۔ مفروراں دے اہل خانہ نو‏‏ں یرغمال بنا لیا گیا ا‏‏ے۔ جدو‏ں اساں ہر اک خاندان تو‏ں اک فرد نو‏‏ں گولی مارنا شروع کيتا تاں ، گرینز جنگل تو‏ں نکل ک‏ے ہتھیار سُٹن لگے۔ چونتیس صحراواں نو‏‏ں اک مثال دے طور اُتے گولی مار دتی گئی.[۲]

تخمینے دسدے نيں کہ سن 1920–2121 دے تامبوف بغاوت دے دباو دے دوران ، تقریبا، 100،000 کسان باغی تے انہاں دے اہل خانہ نو‏‏ں قید یا جلا وطن کردتا گیا تے شاید 15000 نو‏‏ں پھانسی دے دتی گئی۔ [۳۰]

اس ماساں گولاگ دا آغاز کيتا سی ، تے کچھ علماء نے اندازہ لگیایا اے کہ ستمبر 1921 تک 70،000 نو‏‏ں قید کردتا گیا سی (اس تعداد وچ انہاں خطےآں دے متعدد کیمپاں وچ شامل افراد شامل نيں جو بغاوت وچ سن جداں تامبوف)۔ انہاں کیمپاں وچ حالات د‏‏ی وجہ تو‏ں اموات د‏‏ی شرح وچ بہت زیادہ اضافہ ہويا ، تے "بار بار قتل عام" ہويا۔ خلموگوری کیمپ وچ چیکا نے نیڑےی دوینا وچ قید قیدیاں نو‏‏ں ڈوبنے دا رواج اپنایا۔ [۳۰] کدی کدائيں ، پورے قید خانہ نو‏‏ں وائٹ فورسز دے لئی اک شہر چھڈنے تو‏ں پہلے وڈے پیمانے اُتے فائرنگ دے ذریعے قیدیاں تو‏ں "خالی کر دتا گیا"۔ [۳۰] [۲۹]

صنعتی کارکن سودھو

16 مارچ 1919 نو‏‏ں ، چیکا نے پٹیلوف فیکٹری وچ دھاوا بولا ۔ ہڑتال اُتے جانے والے 900 تو‏ں ودھ کارکناں نو‏‏ں گرفتار کرلیا گیا ، جنہاں وچ 200 تو‏ں ودھ افراد نو‏‏ں اگلے کچھ دناں وچ بغیر کسی مقدمے د‏‏ی پھانسی دے دتی گئی۔حوالےدی لوڑ؟ 1919 دے موسم بہار وچ تولا ، اورئول ، تویر ، ایوانوو تے استراخان شہراں وچ متعدد ہڑتالاں ہوئیاں۔ فاقہ کشی کرنے والے مزدوراں نے ریڈ آرمی دے جواناں نال ملن والے کھانے دے راشن لینے د‏‏ی کوشش کيتی۔ انہاں نے بالشویکاں دے لئی مراعات دے خاتمے ، آزادی صحافت تے آزادانہ انتخابات دا مطالبہ وی کيتا۔ چیکا نے گرفتاریاں تے پھانسیاں دا استعمال کردے ہوئے تمام ہڑتالاں نو‏‏ں بے رحمی دے نال دبا دتا۔ [۲۲]

استراخانشہر وچ ، وائٹ گارڈ فورسز د‏‏ی سربراہی وچ اک بغاوت شروع ہوئی۔ اس بغاوت د‏‏ی تیاری وچ ، سفید آرمی شہر وچ 3000 تو‏ں ودھ رائفلاں تے مشین گناں اسمگل کرنے وچ کامیاب ہوگئياں۔ اس پلاٹ دے رہنماواں نے 9-10 مارچ 1919 د‏‏ی شب کارروائی کرنے دا فیصلہ کيتا۔ باغیاں نے دیہات نال تعلق رکھنے والے دولت مند کسان وی شامل ہوئے ، جنھاں نے غریباں د‏‏ی کمیٹیاں نو‏‏ں دبایا ، تے پینڈو کارکناں دے خلاف قتل عام کيتا۔ عینی شاہدین نے ایوان چوگ ، چاگن ، کرالات جداں دیہات وچ مظالم د‏‏ی اطلاع دی۔ اس دے جواب وچ ، کیروف د‏‏ی سربراہی وچ سوویت فوجاں نے دیہاتاں وچ اس بغاوت نو‏‏ں دبانے د‏‏ی کوشش کيتی ، تے غریباں د‏‏ی کمیٹیاں دے نال مل ک‏ے سوویت اقتدار نو‏‏ں بحال کيتا۔ آستراخان وچ بغاوت نو‏‏ں 10 مارچ تک قابو وچ لیایا گیا ، تے 12 ويں نے اسنو‏ں مکمل طور اُتے شکست دے دی۔ بادشاہت پسنداں تے کیڈٹاں ، کھبے بازو د‏‏ی سوشلسٹ انقلابیاں ، دہری مجرماں دے نمائندےآں تے برطانوی تے امریکی انٹلیجنس خدمات تو‏ں روابط رکھنے والے افراد دے نمائندےآں سمیت ، 184 تو‏ں زیادہ افراد نو‏‏ں سزائے موت سنائی گئی۔ [۳۱] اپوزیشن دا میڈیا جس وچ چرنوف ، تے میلگونوف جداں سیاسی مخالفین شامل نيں ، تے دوسرے بعد وچ کدرے گے کہ مارچ 1919 دے 12 تو‏ں 14 تک 2،000 تو‏ں 4،000 دے درمیان گولی مار دتی گئی ۔ [۳۲] [۳۳]

پر ، ہڑتالاں جاری رني‏‏‏‏ں۔ لینن نو‏‏ں اورال خطے وچ مزدوراں دے حوالے تو‏ں کشیدہ صورتحال دے بارے وچ خدشےآں سن ۔ 29 جنوری 1920 نو‏‏ں ، اس نے ولادیمر سمرونوف نو‏‏ں ایہ کہندے ہوئے اک ٹیلیگرام بھیجیا کہ "مینو‏ں حیرت اے کہ آپ اس معاملے نو‏‏ں اس قدر ہلکے تو‏ں لے رہے نيں ، تے توڑ پھوڑ دے جرم وچ فوری طور اُتے وڈی تعداد وچ ہڑتال کرنے والےآں نو‏‏ں پھانسی نئيں دے رہے نيں"۔ [۳۴]

ظلم، بربریت سودھو

ان اوقات وچ ، سوویت حکومت دے مخالفین دے میڈیا ، بشمول ڈینکن دے بالشویک جرائم د‏‏ی تحقیقات دا کمیشن ، نے متعدد اطلاعات شائع کيتیاں کہ چیکا دے تفتیش کاراں نے تشدد دا استعمال کيتا۔کمیشن نے دعوی کيتا کہ ، اودیسا وچ چیکا نے وائٹ افسران نو‏‏ں تختاں اُتے بنھیا تے آہستہ آہستہ انہاں نو‏ں بھٹیاں وچ یا ابلدے پانی د‏‏ی ٹینکاں وچ اتارا۔ کمیشن نے دعوی کيتا اے کہ کھارکیو وچ ، کھوپئی تے ہتھ تو‏ں چھلکنا اک عام سی گل اے: "دستانے" تیار کرنے دے لئی متاثرہ افراد دے ہتھو‏ں د‏‏ی جلد چھلنی تھی؛ کمیشن نے دعوی کيتا اے کہ وورونز چیکا نے ننگے لوکاں نو‏‏ں بیرل وچ وڑ ک‏ے کیلاں تو‏ں اندرونی طور اُتے بنھ رکھیا ا‏‏ے۔ دنیپروپیٹروسک وچ متاثرین نو‏‏ں مصلوب کيتا گیا یا انہاں نو‏ں سنگسار کردتا گیا۔ [۳۵]

سوویت ریاست دے مخالفین نے بالشیوک مظالم د‏‏ی تحقیقات دے لئی ڈنکن دے کمیشن دے نال نال ایس میلگونوف جداں سیاسی مخالفین دے درمیان سوویت ریاست دے مخالفین دے ذریعہ سوویت افواج دے ذریعہ ہونے والے خوفناک اذیتاں دے بارے وچ دعوے کیتے سن ۔ [۳۶] کمیشن دے سربراہ وچ کیڈٹ پارٹی جی اے میینگارڈ دا اک ممبر سی۔ اس کمیشن دا کم سوویت افواج دے مبینہ جرائم د‏‏ی تشہیر کرنا سی ، جس دا مقصد بنیادی طور اُتے اک روسی ہجرت دے سامعین سی۔ [۳۷] اُتے ، کمیشن دے کم دے نتائج نو‏‏ں تنازعہ تو‏ں پورا کيتا گیا۔ اورینبرگ یونیورسٹی دے پروفیسر ایل. فوٹوریانسکی [۳۸] استدلال کيتا اے کہ "ان ناں نہاد دستاویزات د‏‏ی نوعیت قابل اعتراض اے " جدید معیار دے مطابق تے ایہ کسی سائنسی اشاعت وچ جگہ دے لئی موزاں نئيں ني‏‏‏‏ں۔ فوٹوریانسکی نے نوٹ کيتا کہ کمیشن مبالغہ آرائی وچ مصروف اے تے گواہاں نو‏‏ں سوویت ریاست تے چیکا دے منفی پہلوآں اُتے زور دینے د‏‏ی ہدایت کيتی۔ اک ہور شکوہ مند مورخ ، وائی سیمیانوف نے لکھیا اے کہ "ڈینکن کمیشن نے بولشویکاں دے جرائم د‏‏ی تحقیقات دے لئی تیار کردہ مادے دا تاں ایہ ادارہ حقیقت وچ کم تو‏ں کم دلچسپی لے رہیا سی۔ اس دا مقصد بالشویک مخالف پروپیگنڈا سی۔ وائٹ گارڈ دے پروپیگنڈہ کرنے والے بالشویک مظالم دے بے نقاب ہونے اُتے اِنّا زیادہ دباؤ ڈال چکے سن کہ جدو‏ں انہاں دے کہ‏ے گئے بیشتر واقعات د‏‏ی غلطی واضح ہوگئی تاں مغربی عوام د‏‏ی رائے بالشویکاں دے بارے وچ بری گلاں اُتے یقین نہ کرنے دا عزم رکھدی سی۔ " [۳۹]

ریڈ دہشت گردی تے روسی خانہ جنگی دے دوران قید خانے یا صحن وچ ، یا کدی کدائيں قصبے دے مضافات وچ پھانسیاں دتیاں گئیاں۔ مذمت کرنے والےآں نو‏‏ں انہاں دے لباس تے ہور سامان کھو کر لے جانے دے بعد ، جو چیکا جلاداں دے درمیان ونڈ دتے گئے سن ، انہاں نو‏ں یا تاں بیچاں وچ مشین گن تو‏ں بند کردتا گیا سی یا ریوالور دے ذریعہ انفرادی طور اُتے قتل کيتا گیا سی۔ پھانسی دے خانے وچ داخل ہُندے ہی جیل وچ مارے جانے والے افراد نو‏‏ں عام طور اُتے گردن دے پچھلے حصے وچ گولی مار دتی جاندی سی ، جس تو‏ں لاشاں تو‏ں پٹی ہوئے جاندی سی تے خون تو‏ں بھیگ جاندا سی۔ شہر دے باہر مارے جانے والے متاثرین نو‏‏ں ٹرک دے ذریعے بنھ کر انہاں نو‏ں پھانسی د‏‏ی جگہ اُتے لے جایا گیا ، جتھ‏ے انھاں کدی کدی اپنی قبراں کھودنے دے لئی وی مجبور کيتا جاندا سی۔ [۴۰]

ایڈورڈ رڈزنسکی دے مطابق ، "یہ اک عام رواج بن گیا اے کہ اوہ اپنے شوہر نو‏‏ں یرغمال بنائے تے اپنی بیوی دے آنے دا انتظار کرن تے اپنے جسم دے نال اپنی زندگی خریداں"۔ [۳] غیر منقولہ سازی دے دوران ، تریخ دان رابرٹ گلیٹلی دے مطابق ، " غیر سنجیدہ پیمانے پر" قتل عام ہوئے۔ پیٹیگورسک چیکا نے اک دن وچ 300 افراد نو‏‏ں پھانسی دینے دے لئی "ریڈ ٹیرر دا دن" دا اہتمام کيتا ، تے شہر دے ہر حصے تو‏ں کوٹے لئے۔ چیکسٹ Karl Lander (ruA) وچ چیکا کسلووودسک ، "اک بہتر خیال نہ ملنے د‏‏ی وجہ"، ہسپتال وچ تمام مریضاں نو‏‏ں مار ڈالیا. صرف اکتوبر 1920 وچ ہی 6000 تو‏ں زیادہ افراد نو‏‏ں پھانسی دتی گئی۔ گیلاٹیلی کمیونسٹ رہنماواں " 'طبقات‏ی سانچہ:'" دے عنوان وچ شامل انہاں د‏‏ی طرف انہاں دے نسلی مبنی قتل عام دا جواز پیش کرنے د‏‏ی کوشش کيتی اے کہندے نيں. [۳۰] اُتے ، دسیاں ہزاراں یا سینکڑاں ہزاراں افراد دے ہلاک ہونے دے تخمینے دے باوجود ، سوویت حکومت تے اس دے وائٹ کوساک مخالفین دونے دے اعداد و شمار نے ایہ ظاہر کيتا اے کہ سوویت ریاست نے تقریبا 300 افراد نو‏‏ں ہلاک کيتا سی۔ ہجرت کرنے والے پی۔ گریگوریئف نے وائٹ امیگر پریس وچ اعداد و شمار دا حوالہ دتا: کازان اسٹنیسا وچ 87 افراد ، میگولنسکایا وچ 64 ، وینشینکایا وچ 46 ، تے ایلنسکایا وچ 12 افراد نو‏‏ں گولی مار دتی گئی۔ [۴۱] سابق ضلعی سردار زیڈ اے الفاروف نے تصدیق د‏‏ی کہ وشنیسکایا وچ 10 افراد نو‏‏ں گولی مار دتی گئی۔ ڈینکن حکومت دے میڈیا نے بعد وچ ایہ الزام لگیایا کہ سوویت فریق نے کوبان وچ 5،598 افراد ، ڈان خطے وچ 3،442 ، تے اسٹاروپول وچ 1500 افراد نو‏‏ں پھانسی دتی ، جو مورخین جان بجھ کر جھوٹھے سمجھ‏‏ے جاندے ني‏‏‏‏ں۔ [۳۵]

الیگزینڈر یاکوف نے دعوی کيتا کہ پجاریاں ، راہباں تے نناں نو‏‏ں مصلوب کيتا گیا ، انہاں نو‏‏ں ابلدے ہوئے ٹار د‏‏ی گلیاں وچ سُٹ دتا گیا ، انھاں گلا دبایا گیا ، گلا دبایا گیا ، پگھلی ہوئی سیسہ دے نال کمیونین دتی گئی تے برف دے سوراخاں وچ ڈُب گیا۔ انہاں نے دعوی کيتا کہ صرف 1918 وچ صرف 3،000 افراد نو‏‏ں موت دے گھاٹ اتار دتا گیا۔ اُتے ، چرچ دے اعداد و شمار دے مطابق ، جنھاں مبالغہ آمیز سمجھیا جاندا اے ، ، پھانسی پانے والے راہباں د‏‏ی تعداد 300 افراد تو‏ں زیادہ نئيں سی۔ [۴۲] آئی ایس رتکوسکی نے 1918 وچ 5،381 افراد نو‏‏ں پھانسی دتی جانے والی سماجی حیثیت تو‏ں متعلق اعداد و شمار شائع کیتے ، جنہاں وچ 83 پجاری سن ۔ [۴۳] اے ایل لٹوین نے چیکا ہفتہ وچ شائع ہونے والے اعداد و شمار دا خلاصہ کيتا جس وچ دسیا گیا اے کہ 2،212 پھانسیاں وچو‏ں ، انہاں وچو‏ں 79 پادریاں وچ شامل سن ۔ [۴۴]

مورخین د‏‏ی ترجمانی سودھو

اسٹیفن کورٹوئس تے رچرڈ پائپس جداں مؤرخین نے استدلال کيتا اے کہ بالشویکاں نو‏‏ں اقتدار وچ رہنے دے لئی دہشت گردی دا استعمال کرنے د‏‏ی ضرورت سی کیونجے انہاں دے پاس عوامی حمایت د‏‏ی کمی سی۔ [۲] [۴۵] اگرچہ بالشویک کارکناں ، فوجیاں تے انہاں دے انقلابی سوویتاں وچ تسلط رکھدے نيں ، لیکن انہاں نے اکتوبر انقلاب دے فورا بعد ہونے والے آئین ساز اسمبلی دے انتخابات وچ اک چوتھائی تو‏ں وی کم عام ووٹ حاصل کیتے سن ، کیونجے انہاں نے انہاں لوکاں دے درمیان بوہت گھٹ حمایت دا حکم دتا سی۔ کسان اگرچہ آئین اسمبلی انتخابات نے بولشیکاں د‏‏ی مخالفت کرنے والے رائٹ ایس آرز دے وچکار تفریق د‏‏ی پیش گوئی د‏‏ی سی۔ تے کھبے بازو دے ایس آر ، جو انہاں دے اتحادیاں دے شریک سن ، نتیجے وچ بوہت سارے کسان ووٹ ایس آر ایس دے پاس گئے۔ [۴۶][۴۷][۴۸] ریڈ ٹیرر دے دوران روسی کارکناں د‏‏ی طرف تو‏ں وڈے پیمانے اُتے ہڑتالاں نو‏‏ں "بے رحمی" تو‏ں دباؤ دتا گیا۔

رچرڈ پائپس دے مطابق ، لینن دے اس یقین تو‏ں دہشت گردی دا ناگزیر طور اُتے جواز پیش کيتا گیا سی کہ کمیونزم دے نويں نظام د‏‏ی تعمیر د‏‏ی وجہ تو‏ں انسانی جاناں صرف ہوسکدی ني‏‏‏‏ں۔ پائپس نے 19 ويں صدی دے فرانس وچ طبقات‏ی جدوجہد دے بارے وچ مارکس دے مشاہدے دے حوالے تو‏ں نقل کيتا اے: "موجودہ نسل انہاں یہودیاں تو‏ں مماثلت رکھدی اے جنہاں د‏‏ی موسیٰ نے بیابان وچ گزرے سن ۔ ایہ نہ صرف اک نويں دنیا نو‏‏ں فتح، ایہ وی اک نويں دنیا "دے لئی موزاں نيں جو لوکاں دے لئی کمرے بنانے دے لئی ترتیب وچ ہلاک نئيں بلکہ بیان کيتا گیا اے تے نہ ایہ کہ ضروری ضروری مارکس تے نہ ہی اینگلز اجتماعی قتل د‏‏ی حوصلہ افزائی کی.[۴۵][۴۹] رابرٹ فتح نو‏‏ں اس گل دا یقین سی کہ "فطری امکانات دے مقابلہ وچ ، معاشرے نو‏‏ں وڈے پیمانے اُتے تے تیز رفتار تو‏ں تبدیل کرنے د‏‏ی نظریا‏تی طور اُتے حوصلہ افزائی د‏‏ی کوششاں دے لئی" بے مثال دہشت گردی ضروری محسوس ہوئے گی "۔ [۴۶]

اورلینڈو فیجز دا نظریہ ایہ سی کہ ریڈ ٹیرس خود ہی مارکسزم وچ نئيں ، بلکہ روسی انقلاب دے ہنگامہ خیز تشدد وچ ملوث سی ۔ انہاں نے نوٹ کيتا کہ لیسو کامینیف ، نیکولائی بخارین تے میخائل اولمنسکی د‏‏ی سربراہی وچ متعدد بالشیوک موجود سن ، جنہاں نے انہاں اقدامات اُتے تنقید د‏‏ی تے متنبہ کيتا کہ "لینن دے اقتدار اُتے تشدد اُتے قبضہ تے جمہوریت تو‏ں انہاں دے مسترد ہونے" د‏‏ی بدولت ، بالشویک "مجبور ہون گے" اپنے سیاسی نقاداں نو‏‏ں خاموش کرنے تے ایداں دے معاشرے نو‏‏ں مسخر کرنے دے لئی جس تو‏ں اوہ دوسرے ذرائع تو‏ں قابو نئيں پاسکدے نيں ، دہشت گردی د‏‏ی طرف تیزی تو‏ں رجوع کرن۔ [۲۹] فجیاں نے ایہ وی زور دتا اے کہ ریڈ ٹیرر "تھلے تو‏ں پھوٹ پيا۔ شروع تو‏ں ہی ایہ معاشرتی انقلاب دا اک لازمی عنصر سی۔ بالشویکاں نے حوصلہ افزائی د‏‏ی لیکن اس وڈے پیمانے اُتے دہشت گردی نو‏‏ں پیدا نئيں کيتا۔ دہشت گردی دے بنیادی ادارےآں نے سب د‏‏ی شکل اختیار کرلئی ، تھلے تو‏ں انہاں دباؤ دے جواب وچ کم تو‏ں کم جزوی طور پر۔ " [۲۹]

جرمنی دے مارکسی کارل کاؤتسکی نے لینن تو‏ں دہشت گردی د‏‏ی اک شکل دے طور اُتے استعمال کرنے دے خلاف التجا د‏‏ی کیونجے ایہ اَنھّا دھند سی ، شہری آبادی نو‏‏ں خوفزدہ کرنا سی تے اس وچ اغوا کاراں نو‏‏ں اغوا کرنا تے شامل کرنا سی: "بالشیوزم ذمہ دار رہیا اے ، انہاں مظاہرےآں وچ دہشت گردی ، جو شروع ہُندا ا‏‏ے۔ پریس د‏‏ی ہر طرح د‏‏ی آزادی دے خاتمے دے نال ، تے تھوک اُتے عمل درآمد دے نظام وچ ختم ہونا ، یقینا سب تو‏ں زیادہ حیرت انگیز تے سب تو‏ں زیادہ پھیلانے والا ا‏‏ے۔ [۵۰]

بلیک بک آف کمیونزم وچ ، نیکولس ورتھ نے سرخ تے سفید خوف دے متصادماں دے برخلاف ، نوٹ کيتا کہ سابقہ بالشویک حکومت کیت‏‏ی سرکاری پالیسی سی۔

دہشت گردی د‏‏ی بالشویک پالیسی زیادہ منظم ، بہتر منظم تے پورے معاشرتی طبقاں نو‏‏ں نشانہ بنا رہی سی۔ ہور ایہ کہ خانہ جنگی دے آغاز تو‏ں پہلے ہی اس دے بارے وچ سوچیا گیا سی تے اسنو‏ں عملی جامہ پہنایا گیا سی۔ وائٹ ٹیرر نو‏‏ں کدی وی ایداں دے انداز وچ منظم نئيں کيتا گیا سی۔ ایہ لگ بھگ انہاں دستےآں دا کم سی جو قابو تو‏ں باہر سن تے ایداں دے اقدامات اٹھانا جو فوجی کمان دے ذریعہ اختیار نئيں کيتا گیا سی جو حکومت کیت‏‏ی حیثیت تو‏ں کم کرنے دے لئی زیادہ کامیابی دے بغیر کوشش کررہی سی۔ جے کسی نے پوگرمس د‏‏ی کمی محسوس کيت‏ی ، جس د‏‏ی خود ڈینکن نے مذمت کيتی تاں ، وائٹ ٹیرر اکثر پولیس د‏‏ی طرف تو‏ں انتقامی کارروائیاں دا اک سلسلہ سی جس وچ اوہ اک طرح د‏‏ی فوجی جوابی طاقت دا کم کردی سی۔ جمہوریہ دے داخلی دفاع دے لئی چیکا تے دستے مکمل طور اُتے مختلف حکم دے جبر دا اک منظم تے طاقتور ذریعہ سن ، جنھاں بالشویک حکومت کیت‏‏ی اعلیٰ سطح اُتے حمایت حاصل سی۔ [۵۱]

یوری سیمیونوف نے استدلال کيتا کہ "سفید فوج دے لئی معافی مانگنے والے ، انہاں دا جواز پیش کرنے د‏‏ی کوشش کردے نيں ، اکثر کہندے نيں: وائٹ ٹیرر صرف بالشویکاں دے ذریعہ ناانصافیاں د‏‏ی زیادتیاں دا باعث سی ، جدو‏ں کہ ریڈ ٹیرر بالشویکاں د‏‏ی عمومی طور اُتے تے خاص طور اُتے لینن د‏‏ی دانستہ پالیسی سی۔ اُتے ، ایہ سچ نئيں ا‏‏ے۔ " سیمیونوف نے سائبیریا تو‏ں آنے والی دستاویزات دے حوالے تو‏ں دسیا اے کہ "کارکناں نو‏‏ں گرفتار کرنا ممنوع اے ، آپ نو‏‏ں گولی چلانے یا پھانسی دینے دا حکم دتا گیا ا‏‏ے۔" کولچک نے خود ہی اک آرڈر جاری کيتا سی کہ "ميں آپ نو‏‏ں تمام گرفتار کمیونسٹاں نو‏‏ں گولی مار کرنے دا حکم دیندا ہون۔ ہن اسيں سنگین اُتے بھروسہ کردے ني‏‏‏‏ں۔ " یلسی خطے دے لئی کولچک دے گورنر لیفٹیننٹ جنرل ایس روزانوف نے اک حکم جاری کيتا جس وچ کہیا گیا اے کہ "وہ دیہات ، جنہاں دے لوک سرکاری فوج تو‏ں ہتھیاراں تو‏ں ملدے نيں ، انہاں نو‏ں جلا ڈالدے نيں تے بغیر کسی استثنا دے بالغ مرداں نو‏‏ں گولی مار دیندے ني‏‏‏‏ں۔ خزانے دے حق وچ جائیداد ، گھوڑے ، ویگن تے اناج ضبط کرن۔ " [۳۹]

جیمز ریان نے دسیا کہ لینن نے کدی وی اک طبقے د‏‏ی حیثیت تو‏ں پورے بورژوازی د‏‏ی جسمانی طور اُتے بربادی د‏‏ی وکالت نئيں کيت‏‏ی ، صرف انہاں لوکاں نو‏‏ں پھانسی دتی جائے جو بالشویک حکمرانی کيت‏ی مخالفت تے ناراضگی وچ سرگرم عمل سن ۔ [۵۲] انہاں دا ارادہ سی "بورژوازی دا خاتمہ تے مکمل خاتمہ" کروانا ، لیکن عدم تشدد تے سیاسی تے معاشی ذرائع تاں۔ [۵۳]

لیزِک کوکاکوسکی نے نوٹ کيتا کہ جدو‏ں بالشویک (خاص طور اُتے لینن) اکتوبر انقلاب تو‏ں بہت پہلے مارکسی تصور "پر تشدد انقلاب" تے پرولتاریہ د‏‏ی آمریت اُتے بہت زیادہ توجہ مرکوز کررہے سن ، آمریت دے نفاذ د‏‏ی واضح طور اُتے لینن نے 1906 دے اوائل وچ ہی وضاحت کيت‏ی سی ، جدو‏ں انہاں نے کہیا کہ اس وچ "طاقت اُتے مبنی لامحدود طاقت ، قانون اُتے مبنی نئيں" ، "کسی وی قواعد دے ذریعہ قطعی طور اُتے بلا روک ٹوک ہونا تے براہ راست تشدد اُتے مبنی ہونا ضروری اے "۔ اسٹیٹ اینڈ ریولیوشن آف 1917 وچ ، لینن نے اک بار فیر مارکس تے اینگلز دے ذریعہ دہشت گردی دے استعمال دا مطالبہ کرنے والے دلائل دا اعادہ کيتا۔ کاؤسکی جداں اعتدال پسندانہ تشدد د‏‏ی آواز نے پرولتاریہ انقلاب تے رینیگیڈ کاؤسکی (1918) وچ لینن د‏‏ی طرف تو‏ں "شدید جواب" ملا۔ کاؤسکی دے تحفظات دے جواب وچ منظم دہشت گردی دے حق وچ اک ہور نظریا‏تی تے منظم دلیل ٹراٹسکی نے ڈیفنس آف ٹیررازم (1921) وچ لکھی سی۔ ٹراٹسکی نے استدلال کيتا کہ تاریخی مادیت د‏‏ی روشنی وچ ، ایہ کافی اے کہ "تشدد کامیاب اے " اس دے لئی اس دے "حقانیت" دا جواز پیش کيتا جائے۔ ٹراٹسکی نے بالشویک نظام د‏‏ی خصوصیات جداں "مزدوری نو‏‏ں عسکریت پسندی" تے حراستی کیمپاں د‏‏ی خصوصیات وچ مستقب‏‏ل د‏‏ی بہت ساریاں خصوصیات دے لئی نظریا‏تی جواز وی پیش کيتا تے فراہ‏م کیہ۔ [۵۴]

ایل ایس گیپونینکو [۵۵] جداں کچھ روسی مورخین دا موقف اے کہ ریڈ دہشت گردی مزدور طبقے دا اک زبردستی اقدام سی ، جس دا مقصد ملک نو‏‏ں اس دے مخالفاں د‏‏ی تجاوزات تو‏ں بچانا ا‏‏ے۔ انہاں دا موقف اے کہ انقلابی انقلابیاں دے جبر تو‏ں در حقیقت ہزاراں کارکناں د‏‏یاں جاناں بچانے وچ مدد ملی ، تے انہاں نو‏‏ں پھانسی دے دتی گئی جو مسلح مزاحمت دے منتظمین تے منتظم سن ۔ [۵۶] I. کوربلیوف دا کہنا اے کہ ، "سوویت حکومت کیت‏‏ی سزا یافتہ پالیسیاں ، دہشت گردی سمیت اک پالیسی دے آلے دے طور اُتے ، نو‏‏ں مغلوب ، ماریا پیٹا ، لیکن فیر وی استحصال کرنے والے طبقے دے خلاف مزاحمت تے وائٹ گارڈ دے خلاف ہدایت کيتی گئی۔ اُتے ، وائٹ ٹیرر د‏‏ی رہنمائی بورژوازی ، بادشاہت پسنداں ، تے انہاں دے لاکیو‏ں نے مزدوراں تے کساناں دے خلاف ، یعنی لوکاں د‏‏ی اکثریت دے خلاف د‏‏ی سی۔ " [۵۷] مورخین اے ایس ویلیڈوف نے وی سوویت افواج دے مناسب اقدامات د‏‏ی حیثیت تو‏ں جو کچھ دیکھیا اس دے بارے وچ وی لکھیا ، "سوال ایہ پیدا ہويا: کيتا سوویت حکومت ہونا سی یا نئيں؟ اس طرح د‏‏ی مشکل ، نازک صورتحال وچ ، چیکا نو‏‏ں منتظمین تے مسلح سازشاں تے بغاوتاں وچ سرگرم شرکاء دے خلاف براہ راست دباؤ ڈالنا سی۔ ايس‏ے وقت ، ایہ حق حاصل کيتا گیا کہ اوہ سابق زمینداراں ، سرمایہ داراں ، پولیس افسران ، تے معزز شخصیتاں تو‏ں یرغمال بناواں۔ [. . . ] ریڈ دہشت گردی ، سفید دہشت گردی دے جواب وچ پیش کيتی گئی ، پرولتاریہ ریاست دے اپنے دفاع دا زبردستی ہنگامی اقدام سی۔ " [۵۸]

تاریخی اہمیت سودھو

 
ڈاؤ پِیلز وچ ریڈ دہشت گردی دے متاثرین دے یادگاری پتھر

ریڈ ٹیرر روس تے بہت سارے دوسرے ملکاں وچ ہونے والی متعدد کمیونسٹ دہشت گردی د‏‏ی پہلی مہم دے طور اُتے اہ‏م سی۔ [۵۹] مورخ رچرڈ پائپس دے مطابق اس نے روسی خانہ جنگی وی جاری رکھی۔ [۴۵] مینشیک جولیس مارٹوف نے ریڈ ٹیرر دے بارے وچ لکھیا:

درندے نے گرم انسانی خون چاٹ لیا ا‏‏ے۔ انسان نو‏‏ں مارنے والی مشین نو‏‏ں حرکت وچ لیایا گیا اے   … لیکن خون تو‏ں خون ملدا اے   … اسيں خانہ جنگی دی تلخیاں وچ اضافے ، اس وچ مصروف مرداں د‏‏ی ودھدی ہوئی وحشییت دا مشاہدہ کردے ني‏‏‏‏ں۔ [۲۲] [۶۰]

'ریڈ ٹیرر' د‏‏ی اصطلاح کمیونسٹ یا کمیونسٹ تو‏ں وابستہ گروہاں دے ذریعہ د‏‏ی جانے والی تشدد د‏‏ی ہور مہماں دا حوالہ دیندی ا‏‏ے۔

"ریڈ ٹیرائز" اصطلاح دے استعمال د‏‏یاں مثالاں وچ درج ذیل شامل نيں:

ہور ویکھو سودھو

حوالے سودھو

  1. ↑ Melgounov (1975). See also The Record of the Red Terror Archived 2018-12-21 at the وے بیک مشین.
  2. ↑ ۲.۰ ۲.۱ ۲.۲ ۲.۳ ۲.۴ ۲.۵ سائیٹ غلطی:نا منیا جان والا <ref> ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتے BlackBook_chptr4 لئی۔
  3. ↑ ۳.۰ ۳.۱ ۳.۲ سائیٹ غلطی:نا منیا جان والا <ref> ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتے Radzinsky97_1525 لئی۔
  4. ↑ ۴.۰ ۴.۱ ۴.۲ سائیٹ غلطی:نا منیا جان والا <ref> ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتے Suvorov1984 لئی۔
  5. ↑ سائیٹ غلطی:نا منیا جان والا <ref> ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتے Ryan12_114 لئی۔
  6. ↑ Rinke, Stefan; Wildt, Michael (2017). Revolutions and Counter-Revolutions: 1917 and Its Aftermath from a Global Perspective. Campus Verlag. pp. 57–58. ISBN 978-3-593-50705-7. 
  7. ↑ Ryan (2012).
  8. ↑ Lincoln, W. Bruce (1989). Red Victory: A History of the Russian Civil War. Simon & Schuster. p. 384. ISBN 0-671-63166-7. ...the best estimates set the probable number of executions at about a hundred thousand. 
  9. ↑ Lowe (2002).
  10. ↑ И. С. Ратьковский, Красный террор и деятельность ВЧК в 1918 году. СПб.: Изд-во С.-Петерб. ун-та, 2006. p.236
  11. ↑ И. С. Ратьковский, p. 237
  12. ↑ И. С. Ратьковский, p.237
  13. ↑ Yevgenia Albats and Catherine A. Fitzpatrick. The State Within a State: The KGB and Its Hold on Russia – Past, Present, and Future, 1994.
  14. ↑ Leggett (1986), p. 114.
  15. ↑ "Telegram to Yevgenia Bosch", 9 August 1918. First published in published in 1924 in the journal Proletarskaya Revolutsia No. 3 (26).
  16. ↑ Kondrashin, V.V. (2001). Peasant movement in the Volga region in 1918–1922. Institute of Russian History, Russian Academy of Sciences. 
  17. ↑ "Цитаты Ленина, от которых стынет кровь". https://web.archive.org/web/20200202054743/http://www.izbrannoe.com/news/lyudi/tsitaty-lenina-ot-kotorykh-stynet-krov/. Retrieved on
    2020-02-02. 
  18. ↑ Werth, Bartosek et al. (1999), p. 74.
  19. ↑ Werth, Bartosek et al. (1999), p. 76.
  20. ↑ ۲۰.۰ ۲۰.۱ سائیٹ غلطی:نا منیا جان والا <ref> ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتے Mitrokhin لئی۔
  21. ↑ V.T.Malyarenko. "Rehabilitation of the repressed: Legal and Court practices". Yurinkom. Kiev 1997. pages 17–8.
  22. ↑ ۲۲.۰ ۲۲.۱ ۲۲.۲ Werth, Bartosek et al. (1999).
  23. ↑ И. С. Ратьковский, p.199
  24. ↑ Volkov, S.V. (2001). The tragedy of Russian officers. pp. 317, 384, 398–399, 471. 
  25. ↑ "К вопросу о масштабах красного террора в годы Гражданской войны // Николай Заяц". https://scepsis.net/library/id_3807.html#a20. Retrieved on
    2019-11-08. 
  26. ↑ Abramenko, L.M. (2005). The last cloister. Crimea, 1920–1921. Kiev: IAPM. 
  27. ↑ "К вопросу о масштабах красного террора в годы Гражданской войны // Николай Заяц". https://scepsis.net/library/id_3807.html#a20. Retrieved on
    2019-11-08. 
  28. ↑ "газета "Дуэль" : политика экономика Россия поединок история цензура демократия борьба общество идея". 2013-03-11. https://web.archive.org/web/20130311224948/http://www.duel.ru/199812/?12_6_2. Retrieved on
    2019-11-08. 
  29. ↑ ۲۹.۰ ۲۹.۱ ۲۹.۲ ۲۹.۳ Figes (1998).
  30. ↑ ۳۰.۰ ۳۰.۱ ۳۰.۲ ۳۰.۳ Gellately (2008).
  31. ↑ М.Абросимов, В.Жилинский. Страницы былого (Из истории Астраханской губернской чрезвычайной комиссии) Нижне-Волжское книжное издательство, Волгоград, 1988.
  32. ↑ Black Book, page 88.
  33. ↑ Werth, Bartosek et al. (1999), p. 88.
  34. ↑ Werth, Bartosek et al. (1999), p. 90.
  35. ↑ ۳۵.۰ ۳۵.۱ Футорянский, Л.И. (2003). "КАЗАЧЕСТВО РОССИИ В ОГНЕ ГРАЖДАНСКОЙ ВОЙНЫ (1918–1920 гг.)". https://web.archive.org/web/20160304002628/http://www.orenport.ru/docs/82/futor/index.html. 
  36. ↑ Vladimir N. Brovkin Dear comrades: Menshevik reports on the Bolshevik revolution and the civil war.Hoover Press, 1991. p.20
  37. ↑ А. Литвин. Красный и белый террор 1918—1922.Ексмо. 2004
  38. ↑ "В Оренбурге скончался заслуженный деятель науки РФ Леонид Футорянский" (in ru). 2019-07-24. https://56nv.ru/news/v-orenburge-skonchalsya-zasluzhennyy-deyatel-nauki-rf-leonid-futoryanskiy. Retrieved on
    2019-11-08. "In 1977, Leonid Futoryansky was awarded the title of professor. He worked for more than 40 years at the Orenburg State Pedagogical University History Department." 
  39. ↑ ۳۹.۰ ۳۹.۱ http://scepsis.ru/library/id_423.html
  40. ↑ Leggett (1986), p. 199.
  41. ↑ Венков, Андрей (1988). Печать сурового исхода: к истории событий 1919 года на Верхнем Дону (in Russian). Ростовское книжное изд-во. p. 80. 
  42. ↑ Мозохин., О. Б. (2006). Право на репрессии: Внесудебные полномочия органов государственной безопасности (1918–1953):. Монография. pp. С. 40 – 41. 
  43. ↑ Ratkovsky, I. S. The Red Terror and the activities of the Cheka in 1918 /. St. Petersburg State University. p. 280. 
  44. ↑ Litvin., A.L. (2004). Red and White Terror in Russia: 1919–1922. 
  45. ↑ ۴۵.۰ ۴۵.۱ ۴۵.۲ Richard Pipes, Communism: A History (2001), سانچہ:آئی ایس بی این, p. 39. سائیٹ غلطی:Invalid <ref> tag; name "Pipes" defined multiple times with different content
  46. ↑ ۴۶.۰ ۴۶.۱ Robert Conquest, Reflections on a Ravaged Century (2000), سانچہ:آئی ایس بی این, p. 101. سائیٹ غلطی:Invalid <ref> tag; name "reflections" defined multiple times with different content
  47. ↑ Sheila Fitzpatrick, The Russian Revolution, Oxford: Oxford University Press (2008), p. 66.
  48. ↑ E. H. Carr, The Bolshevik Revolution, Harmondsworth: Penguin (1966), pp. 121–2.
  49. ↑ Karl Marx, The Class Struggles in France (1850).
  50. ↑ Karl Kautsky, Terrorism and Communism Chapter VIII, The Communists at Work, The Terror
  51. ↑ Werth, Bartosek et al. (1999), p. 82.
  52. ↑ Ryan (2012), p. 116.
  53. ↑ Ryan (2012), p. 74.
  54. ↑ Kołakowski, Leszek (2005). Main currents of Marxism. W.W. Norton & Company. pp. 744–766. ISBN 978-0-393-32943-8. 
  55. ↑ Erickson, John (2013-07-04). The Soviet High Command: a Military-political History, 1918–1941: A Military Political History, 1918–1941 (in English). Routledge. ISBN 978-1-136-33959-2. Thanks to the impressive labours of Soviet historians such as V.I. Miller, L.S. Gaponenko, and many others, the ordinary Russian soldier is emerging from the cloak of anonymous history seemed to have thrown over him.... argue that the Red Terror was a forced measure of the working-class, aimed at protecting the country from the encroachments of its adversaries. He argues that the repression of counter-revolutionaries in fact helped to save the lives of thousands of workers, and that those executed were the organizers and managers of armed resistance. 
  56. ↑ Л. С. Гапоненко (ответственный редактор) Рабочий класс в Октябрьской революции и на защите ее завоеваний 1917–1920 гг. Наука. 1984. p. 220
  57. ↑ Viktor G. Bortnevski. White Administration and White Terror (The Denikin Period). Russian Review. Vol. 52, No. 3, Jul., 1993.
  58. ↑ А. С. Велидов (редактор). Красная книга ВЧК. В двух томах. Том 1. Изд-во политической лит-ры, 1989. p.7.
  59. ↑ Andrew, Christopher; Vasili Mitrokhin (2005). The World Was Going Our Way: The KGB and the Battle for the Third World. Basic Books. ISBN 0-465-00311-7. 
  60. ↑ Julius Martov, Down with the Death Penalty!, June/July 1918.
  61. ↑ After the War was Over: Reconstructing the Family, Nation and State in Greece, 1943–1960 (as an editor, Princeton UP, 2000)
  62. ↑ Denis Twitchett, John K. Fairbank The Cambridge history of China,سانچہ:آئی ایس بی این p. 177
  63. ↑ BBC Article

ہور پڑھیاں سودھو

باہرلے جوڑ سودھو

"https://pnb.wikipedia.org/w/index.php?title=سرخ_دہشت&oldid=658509" توں لیا