چرخہ'''چرخا''' ہتھ نال چلن والی لکڑ دی بنی اک دیسی مشین اے جیہدی ورتوں نال [[کپاہ]] آلیدی روں نوںتوں تاگےسوت وچبنایا بدلنجاندا آلیاے ۔ چرخا [[اکلکڑ]] دیسیدا مشینبݨیا اے۔ہندا اے لکڑ، دیجیہدے بنی ہوندی جدے تےاُتے لکڑ دا اک پہیا لگیا ہونداہندا اے۔اے ۔ پہیے نال اک ہتھی لگی ہوندیہندی اے اے۔۔ ہتھی نوں ہلاؤ تے پہیہپہیا کمداکُعھمدا اے۔اے تے اواوہ اگے اک تکلے نوں کمانداکماوندا اے اے۔۔ اک ہتھ نال پہیہپہیا کمائیکعھمائی دا اے تے اک ہتھ چوچ رونروں دی پونی پھڑ کے رونروں نوں تاگےتعھاگے چوچ بدلیا جاندا اے تے اے تاگےتاعھگے تکلے تے کھٹا ہونداہُندا ریندارہندا اے۔اے ۔ چرخے تےاُتے تاگاتعھاگا کتنا [[پنجاب]] چوچ صدیاں توں اکثریتی آبادی دا کم ریارہیا اے تے فیر اس تاگےتعھاگے نال کپڑا بنایا جاندا سی۔سی ۔▼
▲چرخہ [[کپاہ]] آلی روں نوں تاگے وچ بدلن آلی [[اک]] دیسی مشین اے۔ اے لکڑ دی بنی ہوندی جدے تے لکڑ دا اک پہیا لگیا ہوندا اے۔ پہیے نال اک ہتھی لگی ہوندی اے۔ ہتھی نوں ہلاؤ تے پہیہ کمدا اے۔ تے او اگے اک تکلے نوں کماندا اے۔ اک ہتھ نال پہیہ کمائی دا اے تے اک ہتھ چ رون دی پونی پھڑ کے رون نوں تاگے چ بدلیا جاندا اے تے اے تاگے تکلے تے کھٹا ہوندا ریندا اے۔ چرخے تے تاگا کتنا [[پنجاب]] چ صدیاں توں اکثریتی آبادی دا کم ریا اے تے فیر اس تاگے نال کپڑا بنایا جاندا سی۔
[[File:Indian women spinning during the Independence struggle.ogg|thumb|ہندستان دی آزادی دی تحریک دے دوران چرکھاچرخا کتدیاں عورتاں]]
[[File:Spinning-- a photograph from the 1890's.jpg|thumb|چرکھاچرخا کتدی اک عورت]]
'''چرخہ''' ہتھ نال چلن والی لکڑ دی بنی اک دیسی مشین اے جسدی ورتوں نال [[کپاہ]] دی روں توں سوت بنایا جاندا اے۔ لکڑ دے اک پہیئے نال اک ہتھی لگی ہندی اے۔ پہیئے اتے تکلے نوں بیلٹ وجوں اک دھاگے نال جوڑیا ہندا اے۔ اس بیلٹ نوں ماہل کہندے ہن۔
== اتہاستریخ ==
چرخے دے صاف چتر سبھ توں پہلی وار [[بغداد]](1234)،<ref>Image of a spinning wheel in: [[Al-Hariri of Basra|Al-Hariri]]،Basra، ''Al-Maqamat'' (les Séances)۔ Painted by [[Yahya ibn Mahmud al-Wasiti]]،Wasiti، [[Baghdad]]،Baghdad، 1237 See: Spinning, History & Gallery [http://lhresources.wordpress.com/workroom-textile-skills/history-and-gallery-spinning-2/al-hariri-al-maqamat-les-seances-copie-et-peint-par-yahya-b-mahmud-al-wasiti-bagdad-1237/] (retrieved مارچ 4, 2013)</ref> [[چین]](1270) اتےتے [[یورپ]](1280) وچ ملدے ہن اتے اس گل دا ثبوت اے کہ 11ویں صدی وچ ایہہایہ چین اتےتے [[مسلمان دنیا|اسلامی دنیا]] وچ ورتیا جانا شروع ہو گیا سی۔سی ۔<ref name=MIT>{{cite book | last = Pacey | first = Arnold | title = Technology in World Civilization: A Thousand-Year History | origyear = 1990 | edition = First MIT Press paperback edition | year = 1991 | publisher = The MIT Press | location = Cambridge MA}}</ref> [[عرفان حبیب]] دے مطابق [[ہندستان]] وچ چرخہچرخا [[ایران]] وچوں 13ویں صدی وچ آیا۔آیا ۔<ref name=MIT />
چرخے نال سوت کتّ کے دریاں تے کھیس بنائے جاندے ہن۔ چرکھا پہلاں کڑیاں نوں داج وچ دتا جاندا سی۔ سوہرے گھر دھی جدوں اداس ہندی تاں چرخہ دیکھ کے اپنی ماں نوں یاد کر لیندی تے پھر بولیاں پا کے ماں دی یاد تازہ کردی۔
