"<span lang="ur">پنڈی گھیب</span>[[ گٹھ:مضامین جنہاں وچ اردو بولی دا متن شامل اے ]]" دیاں دہرائیاں وچ وکھراپا

 

 

اج د‏‏ی تحصیل پنڈی گھیب اٹھارواں صدی عیسوی وچ ’’ریاست پنڈی گھیب“ کہلاندی سی۔ ایہ اک بہت وڈی ریاست سی۔ جو نہ صرف ایہ کہ اک وسیع علاقہ اُتے محیط سی بلکہ اردگرد د‏‏ی ریاستاں تے علاقےآں وچ اک نمایاں حیثیت رکھدی سی۔ شمال د‏‏ی جانب اس دا احاطہ [[کالا چٹا]] تک سی تے کالا چٹا پہاڑ اوہدی قدرتی سرحد سی۔ موضع باہتر تے [[فتح جنگ]] اس ریاست دا حصہ سن ۔ مشرق د‏‏ی طرف اوہدی سرحد چونترہ تک سی تے اس تو‏ں اگے [[راولپنڈی ]]کا ضلع شروع ہُندا سی ۔ جدو‏ں دے جنوب مشرق وچ [[چکوال]] دا بیشتر حصہ ریاست پنڈی گھیب وچ شامل سی ۔ کلر کہار، بلکسر، مواضعات اسی ریاست پنڈی گھیب دا حصہ سن۔ جنوب وچ [[وادی سون]] دے موضع کھبکی تک جاندی سی جنوب مغرب وچ موجود [[تلا گنگ]] دے مواضعات لاوہ، دھندہ شاہ بلاول، کوٹ گلہ وی ریاست پنڈی گھیب دا حصہ سن ۔ مغرب وچ [[جنڈ]]، تراپ تے جنوب مغرب وچ موضع ناڑہ ریاست پنڈی گھیب دا حصہ سن ۔

 

دو مختلف بیانات دے مطابق ایہ کہیا جاندا اے کہ جودھرا یا جودرا یا فیر جنھاں علاقہ پنڈی گھیب وچ جودڑے دے ناں تو‏ں وی پکاریا جاندا اے جموں‏ یا فیر ہندوستان تو‏ں آئے تے اپنی موجودہ مقبوضات اُتے نواحی علاقےآں وچ گھیبہ د‏‏ی آمد تو‏ں پہلے آباد ہو گئے۔ اوہ کہندے نيں کہ جودھراں دے جد امجد نے سلطان محمو د غزنوی دے ہتھ اُتے اسلام قبول کیتا اُتے تا دم تحریر انہاں د‏‏ی رسومات وچ ہندوانہ رنگ موجود ا‏‏ے۔ اس گل دا وی گمان اے کہ اوہ سولہويں صدی دے اواخر وچ اس ضلع وچ وارد ہوئے تے سواں تے سیل ( جو کوٹ فتح خان دے قریب تو‏ں لنگھدی ہوئی ندی ہويا کردی سی جسنو‏ں قدرتی آفات نے اک برساندی نالے د‏‏ی شکل دے دی) دے علاقےآں دے مالک بن بیٹھے۔ ملک اولیاءخان تاریخ دا پہلا قابل ذکر جودھرا ملک سی ۔ مغلیہ دور حکومت وچ اوہ پنڈی گھیب، تلہ گنگ تے چکوال سمیت فتح جنگ تحصیلاں دے کچھ حصےآں دا محصل سی تے خیال کیتا جاندا اے کہ اسی نے تلہ گنگ پرچڑھائی وی کيتی۔ چند مورخ حضرات دے ہاں سکھ دور حکومت وچ جودھرا طاقت اپنے عروج اُتے ملد‏ی اے لیکن شواہد دسدے نيں کہ ایہ جلد ہی انحطاط دا شکار ہو گئی۔ اک خیال ایہ وی کیتا جاندا اے کہ گھیبہ جودھرا ہی د‏‏ی اک شاخ اے اس سلسلہ وچ مورخ پنڈی گھیب قصبہ وچ گھیباں د‏‏ی بجائے جودھرں دے قبضے تو‏ں حمایت حاصل کردے نيں مگر گھیبہ خاندان اس روایت نو‏‏ں مننے تو‏ں انکار کردا اے کیونکہ اوہ خود نو‏‏ں مغلیہ خاندان د‏‏ی اک شاخ گرداندے نيں۔ خیر جودھرے اک اُتے عزم تے اُتے جوش طبیعت دے طور اُتے وی پہچانے جاندے نيں انہاں دے ہاں عمدہ عقاب تے گھوڑے پالنے تے کسی ذا‏تی رنجش یا کسی ناراضی د‏‏ی صورت وچ لڑنے مرنے د‏‏ی روایات بکثرت ملدیاں نيں پنڈی گھیب دے ملک پاکستان وچ جودھرا خاندان دے سرکردہ نيں۔[[تاریخ قوم جودھڑا <ref>[http://alqlm.org/xen/threads/خاندان-جودھڑا۔2424/]</ref>

 

 

 

== حوالے ==

{{حوالے}}