"<span lang="ur">بکسر دی لڑائی</span>[[ گٹھ:مضامین جنہاں وچ اردو بولی دا متن شامل اے ]]" دیاں دہرائیاں وچ وکھراپا
Content deleted Content added
گروہ گٹھ بندی: کاپی گٹھ :ہندستان دی تریخ توں گٹھ :تریخ ہندستان |
No edit summary |
||
لیک ۲۸ –
'''بکسر''' دی لڑائی 22/23 اکتوبر 1764 نوں، بریٹیش [[ایسٹ انڈیا کمپنی]] دی کمانڈ ہیٹھ، ہیکٹر منرو دی اگوائی ہیٹھ بلاں اتے میر قاسم، نواب دی سانجھی فوجاں وچکار 1764 تک لڑی گئی سی، اودھ شجاع-اد-دولا دے نواب ؛ اتے [[مغل بادشاہاں دی لسٹ|مغل بادشاہ]] [[شاہ عالم دوجا]] کاشی دے راجا بلونت سنگھ دے نال سی۔ <ref>{{Cite book|title=A Dictionary of Modern History (1707–1947)|last=Parshotam Mehra|publisher=Oxford University Press|year=1985|isbn=0-19-561552-2}}</ref> لڑائی [[بہار]] دے کھیتر دے اندر، اک "چھوٹے قلعے والا قصبہ"، بکسر وکھے لڑی گئی سی، جو [[گنگا دریا|گنگا ندی]] دے کنارے تے لگبھگ 130 کلومیٹر [[پٹنا|پٹنا دے]] پچھم ول، ایہہ بریٹیش [[ایسٹ انڈیا کمپنی]] لئی فیصلہ کن جت سی۔ ایہہ جنگ 1765 وچ [[اﷲ آباد دا معاہدہ|اﷲ آباد]] دا معاہدہ ولوں ختم کیتی گئی سی۔
== لڑائی ==
بریٹیش فوج دی لڑائی وچ شامل 7,072 <ref name="Cust1858">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=DoZCAAAAYAAJ&pg=PA113|title=Annals of the Wars of the Eighteenth Century: 1760–1783|last=Cust|first=Edward|publisher=Mitchell's Military Library|year=1858|volume=III|location=London|page=113|author-link=Edward Cust}}</ref> جنہاں وچ 859 بریٹیش، 5,297 بھارتی سپاہی اتے 918 بھارتی گھوڑسوار شامل سن۔ گٹھجوڑ دی فوج دی گنتی 40,000 توں ودھ ہون دا اندازا لگایا گیا سی۔ ہور سوتراں مطابق، مغلاں، اودھ اتے میر کاسیم دی ستعینات فوج جس وچ 40,000 آدمی سن، نوں بریٹیش دی فوج نے 10,000 آدمیاں نال ہرایا سی۔ نواباں نے بکسر دی لڑائی توں بعد لگبھگ اپنی فوجی طاقت گوا دتی سی۔
تنے وکھرے شراکت دار پارٹیاں وچ مڈھلے تالمیل دی گھاٹ اوہناں دی فیصلہ کن ہار لئی ذمہ وار سی۔
مرزا نجاپھ خان نے مغل شاہی فوج دے سجے پکھ دی کمانڈ دتی اتے پہلے دن میجر ہیکٹر منرو خلاف اپنی فوج نوں اگے ودھاؤنا سی، ویہہ منٹاں دے اندر-اندر بریٹیش لائن بن گئی اتے [[مغل سلطنت|مغلاں]] دی پیشگی نوں الٹا دتا۔ بریٹیش دے مطابق، درانی اتے [[روہلا]] گھوڑسوار وی موجود سن اتے لڑائی دوران وکھ وکھ جھڑپاں وچ لڑدے رہے پر دوپہر تک، لڑائی ختم ہو گئی اتے شجاع-اد-دولا نے وڈیاں تمبرلاں اتے بارود دیاں تن وڈا رسالے اڈا دتیاں۔
منرو نے اپنی فوج نوں وکھ وکھ کالماں وچ ونڈیا اتے خاصکر اودھ دے نواب مغل گرینڈ وزیر شجاع-اد-دولا دا پچھا کیتا، جس نے ندی پار کرن توں بعد اپنی کشتی-پلی نوں اڈا کے جواب دتا، اس طرحاں [[مغل بادشاہاں دی لسٹ|مغل بادشاہ]] [[شاہ عالم دوجا]] اتے اسدے میمبراں نوں چھڈّ دتا اپنی ریجیمینٹ۔ میر قاسم وی اپنے 3 ملیان روپیہ دے [[نگ|گہنیاں]] سمیت بھجّ گیا اتے بعد وچ 1777 وچ غریبی وچ مر گیا۔ مرزا نجاپھ خان نے [[شاہ عالم دوجا|شاہ عالم دوجے دے]] آلے دوآلے دیاں بنتراں دا مڑقیام کیتا، جو پچھے ہٹ گئے اتے پھر جیتو بریٹیش نال گل بات کرن دی چون کیتی۔
اتہاسکار جوہن ولیئم پھورٹسکُ نے دعوہ کیتا کہ برٹین وچ ہوئیاں موتاں وچ 847: 39 مارے گئے اتے 64 زخمی ہوئے یورپیئن ریجیمینٹاں وچوں اتے 250 مارے گئے، 435 زخمی ہوئے اتے 85 ایسٹ انڈیا کمپنی دیاں سپاہیاں وچوں لاپیؤ ہن۔ اسنے ایہہ وی دعوہ کیتا کہ تنے بھارتی شراکت دار 2000 مرے اتے ہور وی زخمی ہوئے۔ اک ہور سروت کہندا اے کہ بریٹیش پکھ وچ 69 یورپیئن اتے 664 سپاہی مارے گئے سن اتے مغل والے پاسے 6,000 مارے گئے سن۔ بدمعاشاں نے توپخانے دے 133 ٹکڑے اتے 10 لکھ روپئے دی نقدی نوں قابو کر لیا۔ لڑائی دے ترنت بعد منرو نے مراٹھیاں دی مدد کرن دا فیصلہ کیتا، جنہاں نوں “لڑائی ورگی نسل” وجوں درسایا گیا سی، اوہ [[مغل سلطنت|مغل سامراج]] اتے اسدے [[نواب|نواباں]] اتے [[میسور دا راج|میسور]] متعلق اٹلّ اتے اٹلّ نفرت لئی مشہور سن۔
== بعد ==
بکسر وکھے بریٹیش دی جت نے “اکو ویلے ڈگّ پئی”، اپرلے بھارت وچ مغل طاقت دے تن مکھ چکراں دا نپٹارا کر دتا۔ میر قاسم [کاسیم] اک غریب حالت وچ الوپ ہو گیا۔ شاہ عالم نے اپنے آپ نوں بریٹیش نال جوڑ لیا اتے شاہ شجاع [شجاع-اد-دولا] بدمعاشاں ولوں پچھا کرکے پچھم ول بھجّ گئے۔ ساری گنگا گھاٹی کمپنی دے رحم اُتے پئی اے، آخرکار شاہ سجا نے آتم سمرپن کر دتا، اس توں بعد کمپنی دیاں فوجاں اودھ دے نال-نال بہار وچ وی شکتی-دلال بن گئیاں۔ ” <ref name="Keay2010">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=XpdgQt6Tc54C|title=The Honourable Company|last=Keay|first=John|date=8 جولائی 2010|publisher=HarperCollins UK|isbn=978-0-00-739554-5|edition=Paperback|location=London|page=374|author-link=John Keay}}</ref>
== مورتاں==
<gallery>
تصویر:Shah Alam II, Mughal emperor of india, reviewing the East India Companys troops.jpg|[[Mughal Emperor|مغل بادشاہ]] [[Shah Alam II|شاہ عالم دوجا]]، [[British East India Company|بریٹیش ایسٹ انڈیا کمپنی]]، 1781 دے قیدی وجوں
تصویر:The Navab's arrival before Clive's position.jpg|[[Nawab of Bengal|بنگال]] دا [[Nawab of Bengal|نواب]] [[Mir Qasim|میر کاسیم]]
تصویر:अवध के नवाब शुजाउद्दौला.jpg|[[Shuja-ud-Daula|شجاع-اد-دولا]] نے [[Mughal Empire|مغل سامراج]] دے پرمکھ [[Nawab|نواب]] [[Vizier|وزیر]] وجوں سیوا کیتی، اوہ [[Shah Alam II|شاہ عالم دوجے دا]] جیون بھر [[Shah Alam II|سی]]۔
تصویر:Mughal amir horseback large c hi.jpg|[[Mirza Najaf Khan|مرزا نجاپھ خان]] بلوچ، [[Mughal Army|مغل فوج]] دا کمانڈر-ان-چیفنڈر۔
تصویر:IGI1908India1765a.jpg|سال 1765 وچ بھارتی اپ براعظم دا سیاسی نقشہ۔
</gallery>
<gallery>
File:Shah Alam II, Mughal emperor of india, reviewing the East India Companys troops.jpg|مغل شہنشاہ شاہ عالم ثانی بطور قیدی برطانوی ایسٹ انڈیا کمپنی، 1781
File:The Navab's arrival before Clive's position.jpg|،[[نواب بنگال تے مرشدآباد]]، [[میر قاسم]]
File:अवध के नवाब शुजाउद्दौला.jpg|شجاع الدولہ سرکردہ نواب وزیر، مغلیہ سلطنت، شاہ عالم
File:Mughal amir horseback large c hi.jpg|مرزا نجف خان
File:IGI1908India1765a.jpg|برصغیر دا سیاسی نقشہ، 1765.
</gallery>
Line ۴۰ ⟶ ۶۵:
* [[بندوبست دوامی]]
* [[شیخ دین محمد]]
* [[پلاسی دی لڑائی]]
== حوالے ==
{{حوالے}}
== بیرونی جوڑ==
* [http://livelystories.com/2013/09/13/battle-of-buxar A detailed description of the Battle of Buxar]
| |||