"<span lang="ur">آتش فشاں</span>[[ گٹھ:مضامین جنہاں وچ اردو بولی دا متن شامل اے ]]" دیاں دہرائیاں وچ وکھراپا
Content deleted Content added
صفے نوں اگ پہاڑ ول ریڈائرکٹ کیتا ٹیگ: نواں مڑجوڑ |
Removed redirect to اگ پہاڑ ٹیگ: مرجوڑ ہٹاؤ |
||
لیک ۱ –
<div class="thumb tleft"><div class="thumbinner" style="width:350px;">
[[فائل:Volcano scheme.svg|300px]]
{| class="thumbcaptionright" style="background:transparent;"
! colspan="2" | '''آتش فشاں دی ساخت''':
|- valign="top" style="text-align:right"
| 1.[[تفتال]] خانہ<br />2. سنگبستر<br />3. نالی<br />4. پایہ / بنیاد<br />5. سِل<br />6. شاخی نلی<br />7. خارج شدہ راکھی تہاں <br />8. کوکھ
| 9. خارج شدہ لاوی تہاں <br />10. گلہ<br />11. طفیلی مخروط<br />12. لاوا دا بہاؤ<br />13. نکاس<br />14. دہانہ<br />15. راکھ دا دُھواں
|}</div></div>
[[فائل:MtCleveland ISS013-E-24184.jpg|thumb| [[الاسکا]] دے کلیولینڈ دا آتش فشاں، بین الاقوامی خلائی اسٹیشن توں لی گئی تصویر - مئی 2006۔]]
[[فائل:Pinatubo ash plume 910612.jpg|thumb|فلپائن دے ماؤنٹ پیناٹوبو دے آتش فشاں پھتنے توں راکھ دا اڑنا- تصویر 1991]]
'''آتش فشاں ''' <small>([[فارسی]] توں ''آتش'' یعنی اگ تے ''فشان'' یعنی اگلنے والا یا برسانے والا۔ [[عربی زبان|عربی]]: '''برکان'''. [[انگریزی زبان|انگریزی]]: '''Volcano''')</small> توں مراد ایسا مخروطی [[پہاڑ]] جس دا دہانہ قیف نما ہوئے جس وچوں گرم مادہ نکلدا ہوئے۔ دہانے توں راستہ بطن ارض وچ گہرائی تک جاندا ہوئے۔ جس دے ذریعے گیس، لاوا تے بھاپ سطح ارض اُتے برآمد ہُندی اے۔ آتش فشاں دا پہاڑ ہونا ضروری نئيں۔
دراصل اوہ نشیب جس توں مادہ نکلدا ہوئے اوہ آتش فشاں کہلاندا اے تے برآمد شدہ مادے توں مخروطی پہاڑ متشکل ہُندا اے۔
[[File:MtCleveland ISS013-E-24184.jpg|thumb|left|300px]]
'''آتش فشاں''' جاں '''اگ پہاڑ''' [[زمین]] دی پدھر یا چھلڑ تے اک مگھورا ہُندا اے جتھوں [[میگما]]، سواء تے گیساں پدھر دے تھلیوں باہر آوندیاں نیں۔ اگ والے پہاڑ اوتھے ہُندے نیں جتھے [[پلیٹ ٹیکٹونکس]] رلدیاں نیں یا وکھریاں ہُندیاں نیں۔
=== آتش فشاناں دیاں قسماں ===
آتش فشاں پہاڑاں دی فعالیت دے اعتبار توں تن وڈی قسماں نيں :
# زندہ آتش فشاں
# خفتہ آتش فشاں
# مردہ آتش فشاں
== زندہ آتش فشاں ==
[[فائل:EtnaAvi%C3%B3.JPG|thumb|350px|جزیرۂ سسلی اُتے واقع مشہور [[کوہ ایٹنا]]، جو دنیا دا متحرک ترین آتش فشاں اے ]]
وہ آتش فشاں جنہاں وچ آتش فشانی دا عمل گاہے بگاہے ہُندا رہندا اے تے لاوا وغیرہ دا اخراج تھوڑے وقفے توں جاری رہندا اے تے اس عمل وچ طویل عرصہ حائل نئيں رہندا زندہ آتش فشاں کہلاندے نيں۔ انہاں وچ مادے دے اخراج دی رفتار کم زیادہ ہُندی رہندی اے۔
== خفتہ آتش فشاں ==
بعض آتش فشاں خاصے طویل عرصے تک خاموش رہندے نيں اس دے بعد یکاک آتش فشانی شروع کر دیندے نيں انہاں نوں خفتہ آتش فشاں کہندے نيں۔
== مردہ آتش فشاں ==
ایداں دے آتش فشاں جنہاں توں کسی زمانے وچ آتش فشانی ہُندی سی مگر ہن اس دا کوئی امکان نظر نئيں آندا، ایہ آتش فشاں مردہ آتش فشاں کہلاندے نيں۔
== پلیٹ ٹیکٹانکس ==
[[فائل:Spreading ridges volcanoes map-en.svg|thumb|مختلف آتش فشانی چٹاناں دے حدود نوں دسنے والا خاکہ۔ |374x374px]]
== دُنیا دے اہم ترین آتش فشاں ==
* [[ویسوویس]]، [[اطالیہ|اٹلی]]
* [[کوہ ایٹنا|ایٹنا]]، [[صقلیہ|سسلی]]، [[اطالیہ|اٹلی]]
* [[ماؤنا لوا]]، [[ہوائی]]، [[ریاستہائے متحدہ امریکا]]
* [[اسٹرمبولی]]، [[اطالیہ|اٹلی]]
* [[فیوجی]]، [[جاپان]]
* [[کوٹوپیکسی]]، [[ایکواڈور]]
* [[سینٹ ہیلنز]]، [[ریاست واشنگٹن|واشنگٹن]]، [[ریاستہائے متحدہ امریکا]]
== متعلقہ مضامین ==
* [[حلقۂ آتش|حلقہ آتش]]
{{گٹھ کومنز|Volcanoes}}
{{قدرتی آفات}}
{{زمین دی ہیئتیں}}
[[گٹھ:آتش فشاں|آتش فشاں]]
[[گٹھ:آتش فشانی تغیرات ارض]]
[[گٹھ:آتش فشانی نظام]]
[[گٹھ:آتش فشاں بلحاظ حیثیت]]
[[گٹھ:ارضیاتی عوامل]]
[[گٹھ:ارضیاتی مخاطر]]
[[گٹھ:برکانیات]]
[[گٹھ:ساخت الطبقات]]
[[گٹھ:کامنز گٹھ جس دا ربط ویکی ڈیٹا اُتے اے ]]
==ہور دیکھو==
*[[لاوا]]
== باہرلے جوڑ ==
{{Commons|Volcano|اگ والا پعاڑ|position=left}}
[[Category:جیالوجی]]
[[Category:جغرافیہ]]
| |||