[[روسی]] [[ناول]] نگار تے [[فلسفی]] ۔ 9 ورہیاں دی عمر چ [[یتیم]] ہوگئیا ، 16 [[سال]] دی عمر چ [[قازان]] [[یونیورسٹی]] چ داخل ہوئیا پر [[ڈگری]] حاصل کیتے بغیر پڑھائی چھڈ دتی ۔ 1849ء چ اپنی [[جاگیر]] چ [[کاشت کار|کاشت کاراں]] لئی اک [[سکول]] قائم کیتا جس دے ناکام ہو جان مگروں [[ماسکو]] تے فیر [[سینٹ پیٹرزبرگ]] چلا گئیا ۔ 1851ء چ ملازمت کر لئی ۔ اپنی سوانع عمری دی پہلی جلد "بچپن" اپنی ایسے ملازمت دے دوران لکھئیا ۔ 1854ء چ [[فوج]] چ شامل ہوئیا ، اس ویلے دے تجربے بعد چ اس دے شاہکار ناول " [[جنگ تے امن]]" دی بنیاد بنے ۔ فوج چھڈن دے کئی ورہے بعد تک کدی [[ماسکو]] تے کدی اپنی جاگیر تے رہندا رہئیا ۔
[[ماسکو]] چ [[ترگنیف]] تے اپنے ویلے دے دوجے ادیباں نال دوستانہ تعلقات بن گئے ۔ اس نے اپنے سارے مزارعاں نوں آزاد کر دتا تے اینہاں لئی اک [[سکول]] وی کھولئیا جہڑا ناکام رہئیا ۔ 1857ء تے فیر 1860ء چ لہندے [[یورپ]] دا دورہ کیتا تے جدید تہذیب نال براہ راست واقفیت حاصل کیتی ۔ [[یورپ]] توں پرتن مگروں [[ویاہ]] کیتا تے اگلے 15 ورہے مسلسل اپنی [[جاگیر]] تے رہئیا ۔ 1876ء چ اوہ خیالات جہڑے شروع توں اسدے ذہن چ چھائے ہوئے سن ، شدت پھڑ گئے ۔ سخت روحانی کشمکش دے مگروں اسنے [[انسان|انسانی]] محبت تے عدم تشدد نوں اپنا مسلک قرار دتا ۔ تے باقی جیون اپنے [[ٹبر]] تے غریباں لئی وقف کر دتی ۔ تے زبان تے قلم نال جمہوریت ، مساوات تے اخوت دی تلقین کرن لگا ۔ اس دے انقلابی خیالات [[روس]] دے باہر دی مقبول ہون لگے ۔ لوکاں تے اسدا اثر تے رسوخ اینا ودھ سی کہ [[روسی سلطنت]] نوں وی اسدیاں سرگرمیاں دی مخالفت کرن دی جرات نا ہوئی ، حالانکہ [[روسی کلیسا]] نے 1901ء چ اسنوں خارج کر دتا سی ۔ اسدے مشہور ناول "[[اینا کرانینا]] " تے جنگ تے امن" نیں جہڑے اسنے بالترتیب 1865ء توں 1869ء تے 1875ء توں 1877ء چ لکھے ۔
