"<span lang="ur">مشہد</span>[[ گٹھ:مضامین جنہاں وچ اردو بولی دا متن شامل اے ]]" دیاں دہرائیاں وچ وکھراپا

Content deleted Content added
لیک ۱۹۵ –
===[[روضہ امام علی رضا]] دا رقبہ===
مشہد وچ امامِ رضا دے روضے دی صدیاں پرانی تے طویل تریخ اے۔ کوئی سٹھ ایکڑ رقبے اُتے پھیلیا ہویا ایہ اک وسیع و عریض کمپلیکس اے جس دی توسیع تے آرائش دا کم ہر دور حکومت وچ ہُندا رہیا تے جو ہن وی جاری اے
== حوزہ علمیہ ==
[[فائل:مدرسه علمیه میرزاجعفر.jpg|thumb|مدرسہ میرزا جعفر دا بیرونی منظر]]
 
{{اصلی|حوزہ علمیہ مشہد}}
حوزہ علمیہ مشہد تاریخی قدمت دا حامل ا‏‏ے۔ بعض منابع دے مطابق امام رضا علیہ السلام دے حرم دی علمی فعالیت دا سلسلہ گزشتہ صدیاں وچ صفویہ دے دور تو‏ں رواج پا چکيا سی تے بعض بزرگ علماء جداں [[ابن بابویہ]]، [[شیخ طوسی]]، [[ابو علی فضل بن حسن طبرسی]]، ابو البرکات محمد بن اسماعیل مشہدی، ابن ابی جمہور تے [[خواجہ نصیر الدین طوسی]] اس شہر وچ سکونت اختیار کر چکے سن تے محافل علمی تشکیل دے چکے سن ۔ صفویہ دور حکومت وچ جبل عامل (لبنان) تو‏ں مشہد علماء دی مہاجرت جداں [[حسین بن عبد الصمد حارثی]]، شیخ بہائی دے والد، [[شیخ حر عاملی]] تے شیخ لطف اللہ میسی تے صفویہ سلاطین دی تعلیم و تعلم، دینی تبلیغات تے خراسان وچ دینی مدارس دی تعمیر مشہد دی محافل علمی دی تقویت تے توسعہ دا سبب بنی تے حوزہ علمیہ مشہد اک قوی علمی تے با استعداد حوزہ وچ تبدیل ہو گیا۔
 
قاچار دور حکومت وچ وی حوزہ علمیہ مشہد دے توسعہ تے تقویت دا خیال رکھیا جاندا سی ۔ حوزہ علیہ مشہد، انقلاب مشروطہ دے بعد جس وچ گوہرشاد دا واقعہ پیش آیا، تے خاص طور اُتے دو دانشمند علماء نے مشہد دی طرف مہاجرت اختیار کيتی جنہاں وچ [[آقا زادہ خراسانی]]، آخوند خراسانی دے فرزند تے [[حاج آقا حسین قمی]] (متوفی ۱۳۲۶ ش) ایہ دونے حضرات [[نجف اشرف]] دے فارغ التحصیل سن، تے شیخ مرتضی آشتیانی، خاص طور اُتے فقہ و اصول دے درس خارج دے اعتبار تو‏ں اوہدی رونق وچ بہت اضافہ ہو گیا۔
 
اس حوزہ نے بزرگ علماء دی زعامت وچ ، جنہاں وچ حاج آقا حسین قمی تے آقا زادہ خراسانی شامل نيں، پہلوی اول دے زمانہ وچ متعدد مواقع اُتے مختلف سیاسی و سماجی مسائل اُتے جو دینی معاشرہ دی شان دے خلاف سی، رد عمل ظاہر کیتا۔ حوزہ علمیہ مشہد دا دوبارہ تو‏ں احیائ رضا شاہ دے سقوط دے بعد، خاص طور اُتے تن برجستہ علمی شخصیتاں، جنہاں وچ میرزا احمد کفایی، شیخ مرتضی آشتیانی تے میرزا مہدی اصفھانی شامل نيں، دی کوششاں دے نتیجہ وچ سی ۔ [[آیت اللہ میلانی]] دی مہاجرت نے اس حوزہ دی علمی و دینی ترقی وچ گزشتہ تو‏ں زیادہ مضبوطی تے ارتقاء عطا کیتا۔ انہاں نے حوزہ دے نظم و انتظام دے سلسلہ وچ نمایاں کارنامہ انجام دتا۔ حوزہ علمیہ مشہد نے سماجی تحریکاں وچ جداں صنعت نفت دے قومی سرمایہ بننے، ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ ش دا قیام، ریاستی انجمناں تے اصلاحات ارضی تو‏ں متعلق پیش شدہ قانون دی مخالفت، [[امام خمینی]] دی جلا وطنی اُتے اعتراض تے [[اسلامی انقلاب]] دی کامیابی وچ اہ‏م کردار ادا کیتا ا‏‏ے۔
 
=== قدیم دینی مدارس ===
{{ستون آ|4}}
#مدرسہ پائین پا
#مدرسہ دو در
#مدرسہ حاج حسین
#مدرسہ میزرا جعفر
#مدرسہ عباس قلی خان
#مدرسہ نواب
#مدرسہ ملا محمد باقر
#مدرسہ سلیمان خان
#مدرسہ پریزاد
#مدرسہ بالا سر
#مدرسہ ابدال خان
#مدرسہ قران خان
#مدرسہ رضوان
#مدرسہ مستشاری
#مدرسہ رضوان نو
#مدرسہ فاضل خان
#مدرسہ پیر مراد
#مدرسہ موسوی نژاد
#مدرسہ آیت اللہ صدوقی
#مدرسہ برزگ آیت اللہ میلانی<ref>شریف رازی، گنجینہ دانشمندان، جلد ۷، صفحہ ۸۹۔</ref>
{{ستون خ}}
 
== مشاہیر ==
{{ستون آ|4}}
#شیخ طوسی
#[[سید علی سیستانی]]
#سید حسن طباطبایی قمی
#سید محمد ہادی میلانی
#[[سید علی خامنہ ای]]
#سید عز الدین حسینی زنجانی
#سید حسن ابطحی
#میرزا جواد آقا تہرانی
#محمد رضا حکیمی
#مہدی واعظ خراسانی
#محمد واعظ زادہ خراسانی
#احمد کافی
#محمد ہادی عبد خدایی
#محمد مہدی رکنی یزدی
#حسین وحید خراسانی
#مہدی اخوان ثالث
#میرزا مہدی اصفہانی
#حسن علی مروارید
{{ستون خ}}
 
== مساجد ==
{{ستون آ|5}}
#[[مسجد جامع گوہر شاد]]
#مسجد شاہ
#مسجد مقبرہ
#مسجد آب انبار
#مسجد فیل
#مسجد صاحب کار
#مسجد حاج میرزا
#مسجد نایب
#مسجد سر آب میرزا
#مسجد ذوالفقار
#مسجد نظر یافتہ
#مسجد مقبل السلطنہ
#مسجد گلشن
#مسجد صدیقی ہا
#مسجد پل سنگی
#مسجد مروی ہا
#مسجد افشارہا
#مسجد معمار
#مسجد محمدی ہا
#مسجد حیدری ہا
#مسجد آقا حسن
#مسجد درخت بید
#مسجد فضل گرہا
#مسجد حضائی
#مسجد حضرت صادق (ع)
#مسجد حاج فیض اللہ
#مسجد کوچہ زردیہا
#مسجد قائم
#مسجد صاحب الزمان
#مسجد سنا باد
#مسجد جواد معمار
#مسجد زابلی
#مسجد پاچنار
#مسجد تبرک
#مسجد حاج ملا ہاشم
#مسجد حاج مہدی
#مسجد علی اکبری ہا
#مسجد حاج رجب علی
#مسجد حقیقی
#مسجد برجی
#مسجد خونی
#مسجد مجید
#مسجد سردرب
#مسجد مغولہا
#مسجد مصلی
#مسجد جعفریہا
#مسجد حکیم
#مسجد حاج رضا
#مسجد ہراتی
#مسجد پارسائی
#مسجد قبلہ
#مسجد متعمد
#مسجد دیدگاہ
#مسجد نور
#مسجد فرہاد
#مسجد فاضل
#مسجد احمدیہ
#مسجد قوچانی
#مسجد رضائیہ
#مسجد روی حوض
#مسجد محراب خان
#مسجد حاج سرکہ
#مسجد خودرود
#مسجد ملک
#مسجد یزدی ہا
#تے دوسری اوہ مساجد جو گزشتہ چند سالاں وچ تعمیر ہوئیاں نيں۔<ref>شریف رازی، گنجینہ دانشمندان، جلد ۷، صفحہ ۸۸۔</ref>
{{ستون خ}}
 
== مشہد تے اس دے اطراف دے مقبرے ==
{{ستون آ|5}}
#مقبرہ پیر پارہ دوز
#مقبرہ گنبد خشتی
#مقبرہ گنبد سبز
#مقبرہ مصلی
#مقبرہ خواجہ ربیع
#[[مقبرہ ابا صلت]]
#مقبرہ خواجہ مراد
#مقبرہ میرزا ابراہیم
#مقبرہ ایوان طوق
#مقبرہ ارسلان
#مقبرہ بابا زنگی
#مقبرہ شیخ احمد
#مقبرہ زین العابدین
#مقبرہ لقمان سر چین
#مقبرہ رباط شرف
#مقبرہ شیخ عبد اللہ
#مقبرہ ملا علی
#مقبرہ یحیی
#مقبرہ ملا علی
#مقبرہ امامزادہ
#مقبرہ سید حسن
#مقبرہ نجم الدین
#مقبرہ سلطان محمد
#مقبرہ نظام الدین
#مقبرہ قطب الدین
#مقبرہ شاہ محمود
#[[مقبرہ فضل بن شاذان]]
#مقبرہ سید مرتضی
#مقبرہ کمال الملک
#مقبرہ امامزادہ <ref>شریف رازی، گنجینہ دانشمندان، جلد ۷، صفحہ ۸۹۔</ref>
{{ستون خ}}
 
== امام باڑے اور عزاخانے ==
{{ستون آ|5}}
#حسینیہ اصفہانی ہا
#حسینیہ آذربائیجانی ہا
#حسینیہ کاشانی ہا
#حسینیہ قمی ہا
#حسینیہ طبسی ہا
#حسینیہ تہرانی ہا
#حسینیہ شیخ محمد تقی بجنوردی
#حسینیہ ہمدانی ہا
#حسینیہ علی اکبری ہا
#علویہ حاجی عابد زادہ
#حسینیہ حاجی عابد زادہ
#حسینیہ عابد زادہ
#سجادیہ
#باقریہ
#صادقیہ
#کاظمیہ
#رضویہ
#جوادیہ
#نقویہ
#عسکریہ
#مہدیہ حاجی عابد زادہ
#فاطمیہ
#نرگسیہ
#زینبیہ
#کانون بحث <ref>شریف رازی، گنجینہ دانشمندان، جلد ۷، صفحہ ۹۰۔</ref>
{{ستون خ}}
 
== ایران دا معنوی تے ثقافتی دار الحکومت ==