[[تصویر:Qin_empire_210_BCE.png|thumb|230x230px|210 [[ق م]] وچ چن سامراج دا نقشہ]]
[[تصویر:Qinshihuang.jpg|thumb|319x319px|چن شِ ہوانگ ( 秦始皇 ) جہڑے [[جھگڑدے راجاں دے دورویلہ]] وچ چن راج ( 秦国 ) دے حکمران اتے پھر پورے چین دے پہلے چن راجٹبر دے بادشاہ بنے<br />
]]
چن'''چِن راجٹبر''' ( چینی : 秦朝 ، چن چاؤ ؛ [[انگریزی]] : Qin Dynasty ) پرانے چین دا اک راجٹبر سی جنھے چین وچ 221 [[ق م]] توں 207 [[ق م]] تک راج کیتا ۔ چن خاندان شانشی صوبہ توں ابھر کرکے نکلیا اتے اسدا نام وی اسی صوبہ دا پرورعنصرتبدیل شدہ روپ اے ۔ جدوں چن نے چین اتے قبضہ کرنا شروع کیتا تدّ چین وچ جھوؤ[[ژوؤ راجٹبر]] دا صرف نام صرف دا قابو سی اتے [[جھگڑتے راجاں دا دورویلہ]] چل رہا سی ۔ چن راجٹبر اوہناں جھگڑتے راجاں وچوں اک ، چن راج ( 秦国 ، چن گؤ ) ، توں آیا سی ۔ سبھتوں پہلاں چن نے کمزور جھوؤ[[ژوؤ خاندان]] نوں ختم کیتا اتے پھر باقی دے چھ راجاں نوں نشٹختم کرکے چین دا ایکیکرن کیتا ۔<ref name="ref04cohec">[http://books.google.com/books؟id=bdUySyVEK6EC China: its history and culture]، William Scott Morton، Charlton M. Lewis، McGraw-Hill Professional، 2005، [[:hi:Special:BookSources/9780071412797|ISBN 978-0-07-141279-7]]، ''… The dramatic conquest of the ancient China of separate kingdoms was carried through by the state of Qin with dispatch and completed by 221 BC …''</ref>طاقتور ہون دے باو جود چن راجٹبر بہت گھٹ دور تک ستااقتدار وچ رہا اتے اسدے بعد چین وچ [[ہان راجٹبر]] دا ادئےویلہ شروع ہویا ۔
== راج دور ==
اپنے راج دور وچ چن راجٹبر نے وپار ودھایا ، کھیتی باڑی وچ ترقی کیتی اتے فوجی روپ توں اپنے سامراج نوں سرکھات کیتا ۔ اسوچ اک بہت قدم جاگیرداراں نوں وڈارن سی ، جنہاں دا جھوؤژوؤ جمانزمانے وچ ہر کسان محتاج ہندا سی ۔ اس توں دیشدیس دی جنتا اتے بادشاہ دا سدھا قابو ہو گیا جس توں اس وچ وڈے کم کرن دی گنجائش آ گئی ۔ انھاننے جوابشمال دے کبیلیائیقبیلیائی لوکاں توں لگاتار آؤندے ہملیاںحملیاں نوں گھٹ کرن لئی چین دی مہان دیوار دا اساری کروانا شروع کیتا ۔ چینی لپی دا اتے ترقی کروایا گیا ، وجنوںوزناں - ماپاں لئی کڑے مانک بنوائے گئے ( جس توں وپار اتے ویچ - خرید وچ سوکھ ہو گئی اتے اختلاف گھٹ ہو گئے ) اتے مدراکرنسی ( سکے اتے نوٹ ) دا ترقی کیتا گیا ۔ چن حکمران نیائوادانصاف وچ یعقین رکھدے سن اتے اس وچاردھارا دے مطابق حکمراناں نوں اپنے ناگرکاںشہریاں اتے کڑا قابو رکھن دی سیخ دتی جاندی سی ۔ انھاننے پہلاں گئے راجونشوںراجٹبراں دا نام ہمیشہ لئی مٹاؤنے دی کوشش وچ پرانے کتاباں اتے گرنتھ جلوائے اتے 400 توں زیادہ ودواناں نوں زندہ دفن کروایا ۔ اس توں چین وچ جو بدھجیویاں دا آزاد ماحول چل رہا سی ، جنوں سو وچاردھاراواں کیہا جاندا اے ، ختم ہو گیا ۔ اس چیزاں توں آؤن والے ودواناں وچ چن دے چنگے کماں دے باو جود اوہناں لئی اک نفرت وی پیدا ہو گئی ۔<ref name="ref00yogal">[http://books.google.com/books؟id=hi-YRs7OaQgC Historical Dictionary of the Chinese Communist Party]، Lawrence R. Sullivan، Scarecrow Press، 2011، [[:hi:Special:BookSources/9780810872257|ISBN 978-0-8108-7225-7]]، ''… 'Burning books and burying scholars alive' ('Fenshukengru')۔ This was a phrase that originated with the tyrannical acts of China's first emperor، Qin Shihuang (221–209 BC)، who attempted to destroy the original Confucian texts …''</ref>چین وچ اس گھٹناواقعہ نوں کتاب جلانا اتے ودوان دپھنانادفنانا کیہا جاندا اے ، جسدے لئی چینی بولی وچ واک پھین شو کنگ رُرُو ( 焚書坑儒 ) اے ۔ جدوں وی کوئی تاناشاہ وچاراں اتے بدھجیویاں نوں کچلنا چاہندا اے تاں چینی رہتل وچ اس سوترواکءسوترواک دا استعمال ہندا اے ۔<ref name="ref15cucol">[http://books.google.com/books؟id=O6ac30QVU-4C Dictionary of the political thought of the People's Republic of China]، Henry Yuhuai He، M.E. Sharpe، 2001، [[:hi:Special:BookSources/9780765605696|ISBN 978-0-7656-0569-6]]، ''… fen shu keng ru (burning books and burying scholars alive) The first large-scale suppression of intellectuals in Chinese history was the 'burning books and burying scholars alive' events …''</ref>
== راجٹبر دا انت ==
چن راجٹبر کیدی سرکار بھاری-بھرکم اورتے دھیمی تھیسی لیکن سینکماملیاںفوجی ماملیاں وچ انھاننے ہمیشہ نویںنویاں تکنیکاں اپنائیاپنائیاں ۔ پھر وی اک طاقتور فوج دے باو جود وی چن راجٹبر بہت گھٹ سماں لئی چلیا ۔ جدوں پہلا چن بادشاہ 210 [[ق م]] وچ مریا تاں اسدے دو منتریاںوزیراں نے اسدے بیٹے نوں گدی اتے ایہہ سمجھکے بیٹھایا کہ اسدے جرئےزریعے اوہ آپ راج کرنگے ۔ اس ارادے دے باو جود ، ایہناں دوناں وچ آپس وچ لڑائی ہو گئی ، جس توں اوہ دوناں اتے نواں بادشاہ ، تناںتنوں ہی اپنیاپنیاں جانانجاناںجاناں توں ہتھ دھو بیٹھے ۔ راجٹبر وچ اس کمزوریاں نوں ویکھکے بغاوت بھڑکنے لگے اتے اک چو راج ( 楚國 ، چو گؤ ) دے نیتاآگو نے ستااقتدار اتے قبضہ کر لیا ۔ اسی نے پھر [[ہان راجٹبر]] دی نیو رکھی ۔ چن راجٹبر دے انی جلدی ڈبّ جان دے بعد وی اسدا اثر آؤن والے راجونشوںراجٹبراں اتے رہارہیا اتے منیا جاندا اے کہ دنیا وچ چین دیشدیس دا نام اس راجٹبر توں پیا اے ۔<ref name="ref79jegir">[http://books.google.com/books؟id=u4VOYN0dmqMC Societies، Networks، and Transitions، Volume I: To 1500: A Global History]، Craig A. Lockard، Cengage Learning، 2010، [[:hi:Special:BookSources/9781439085356|ISBN 978-1-4390-8535-6]]، ''… Late Zhou political turmoil ended when the Qin dynasty (221-206 BCE) conquered the other states and implemented repressive Legalist ideas … Given this unification، the name Qin is fittingly the origin of the Western name for China …''</ref>
