آرامی بولی

آرامی بولی (Aramaic language) اک سامی بولیاں دی بولی ہے جو آرامی بولیاں وچوں اک اے تے جو مشرق وسطی تے اسدے شمالی حصے وچ پچھلے 3000 سالاں توں بولی جا رہی ہے۔ ایہ کئی پرانیاں یہودی تے عیسائی کتاباں دی بولی ہے تے منیا جاندا ہے کہ عیسیٰ مسیح دی ماں بولی آرامی ہی سی۔

ایہہ بولی معدوم ہو گئی ہے ۔ بادشاہ [ [ اشوک ] ] دے کئی ستونی کتبےآں وچّ [ [ آرامی لپی ] ] ( بولی نہیں سگوں صرف [ [ لپی ] ] ) دا استعمال ہویا ہے ۔

آرامی بولی , [ [ سامی بولیاں ] ] دے اتلے لہندے حصے دی اک مشہور بولی ہے ۔ آرامی مول روپ توں [ [ فلسطین ] ] اتے [ [ شام] ] دے اوہناں پرواسیاں دی بولی سی جو شمال وچّ ودھکے آرم مطلب پہاڑی علاقے وچّ جاکے بس گئے ۔ آرامی دی[ [ عبرانی] ] نال بہت زیادہ مشابہت ہے ۔ آرامی دے پرانے ریکارڈ [ [ دمشق ] ] دے نزدیک چھیویں صدی فبل مسیح دے آسپاس دے ملدے ہن ۔

آرامی بولیاں دیاں مکھ دو شاخاں ہن : ( 1 ) چڑھدی آرامی، ( 2 ) لہندی آرامی۔

چڑھدی ارامی دیاں مکھ بولیاں ہن ۔ : بابلی ، بیئیئن ، ہرنئن اتے سریانی۔ سریانی نوں کرسچنی آرامی وی کہندے ہن کیونکہ اس آرامی وچّ عیسائیاں دا مذہبی ساہت لکھیا گیا ہے ۔ آپ عیسیٰ وی چڑھدی آرامی بولدے سن ۔ چڑھدی آرامی دیاں اپروکت کل بولیاں تے لہجے عامطور اتے ختم ہو چکے ہن ۔ اسدی کجھ جدید ذیلی بولیاں دا استعمال میسوپوٹیمیا دے کجھ حصےآں وچّ ہندا ہے ۔

لہندی آرامی چوتھی صدی قبل مسیح توں ساوتیں شتابدی تکّ پچھم والا ایشیا اتے مصر کیتی مکھ اتے سمپرک بھاشا سی ۔ پچھم والا آرمیئک کیتی مکھ اپبھاشاواں ہن : پراچین آرمیئک ، بائبلی آرمیئک ، پھلستینی آرمیئک اتے سیمیریٹن آرمیئک ۔ پچھم والا آرمیئک وچّ یہودیاں کیتی انیک دھارمک رچناواں ہن ۔ پچھم والا آرمیئک کیتی اپروکت اپبھاشاواں اک پرکار ختم ہو چلی ہن ۔ اسدی پرورتی زندہ اپبھاشا دا پریوگ لیبنام دے چھوٹے جہے بھاگ وچّ ہندا ہے ۔

باہری کڑیاں

• Ethnologue report for Aramaic
• Omniglot written Aramaic/Proto-Hebrew outline
• سانچہ:De icon Semitisches Tonarchiv: Dokumentgruppe "Aramäisch"– recordings of modern Aramaic
• Jewish Language Research Website: Jewish Aramaic
• Comprehensive Aramaic Lexicon– at the Hebrew Union College, Cincinnati
• Aramaic Peshitta Bible Repository– Many free Aramaic language research tools and the Aramaic Peshitta Bible
• Aramaic Designs– website offering various designs based on historical Aramaic scripts.
• The Aramaic Language and Its Classification - Efrem Yildiz, Journal of Assyrian Academic Studies