"<span lang="ur">سلیمان اعظم</span>[[ گٹھ:مضامین جنہاں وچ اردو بولی دا متن شامل اے ]]" دیاں دہرائیاں وچ وکھراپا

| colspan="2" style="border-bottom: 2px solid #D3D3D3;" | [[File:EmperorSuleiman.jpg|200px]]<br />

|-

|-

| راج ویلہ: || 1566–1520

|-

|}

 

[[File:Suleiman_bas-relief_in_the_U.S._House_of_Representatives_chamber.jpg|thumb|200px|right|سلطان سلیمان قنونی دا [[امریکہ]] دے ایوان نمائندگاں چ لگی کھدی ہوئی مورت ۔ ایہہ پوری تریخ دے 23 مشہور قنون داناں چوں اک اے]]

اس نے مملکت لئی [[قنون]] سازی دا جہڑا خصوصی اہتمام کیتا ، اسدی وجہ توں [[ترک]] اسنوں سلیمان قنونی دے ناں نال یاد کردے نیں جدوں کہ مغرب اسدی عظمت دا اس قدر معترف اے کہ مغربی مصنفین اسنوں [[سلیما ن ذیشان]] یا [[سلیمان عالی شان]] تے سلیمان اعظم آکھدے نیں ۔ اس دی حکومت چ سرزمین [[حجاز]] ، [[ترکی]] ، [[عراق]] ، [[فلسطین]] ، [[مصر]] ، [[الجزائر]] ، [[کردستان]] ، [[شام]] ، [[بیت المقدس]] ،[[یمن]] ، [[خلیج فارس]] تے [[رومی سمندر]] دے ساحلی علاقے ، [[یونان]] تے [[ھنگری]] دے علاقے وی شامل سن۔

 

== پہلا جیون ==

[[File:Semailname_47b.jpg|thumb|250px|left|سلطان سلیمان نوجوانی چ]]

 

== بحثیت سلطان ==

[[File:John_Sigismund_of_Hungary_with_Suleiman_the_Magnificient_in_1556.jpg|thumb|300px|right|1556ء چ [[ھنگری]] دا بادشاہ [[جان سیگیسمونڈ]] سلطان سلیمان اعظم نال]]

 

 

اس دے ایہہ کارنامے اس لئی وی بہت وڈے نیں کہ اس دور چ [[عیسائی]] تے مغربی طاقتاں اکٹھیاں تے طاقتور ہو رہیاں سن دے وڈیاں وڈیاں شخصیتاں عثمانیآں دا مقابلہ کرن میدان چ آئیاں ، جنہاں چ [[شہنشاہ]] [[چارلس پنجم]] جہڑا [[یورپ]] دے ادھے توں وی ودھ حصے تے راج کر رہیا سی ، جس چ موجودہ [[سپین]] ، [[بیلجیئم]] ، [[ہالینڈ]] تے [[جرمنی]] شامل سن تے تے [[انگلستان]] دی رانی [[ایلزبتھ اول]] تے [[ھنگری]] دا راجہ [[لوئی]] وی شامل سن ۔

 

ایہہ [[یورپ]] دے جاگن دا زمانہ سی ۔ [[فراس]] ، [[انگلستان]] تے [[آسٹریا]] نے اپنے جھیڑے مکا لئے سن تے عیسائی طاقتاں متحد ہون دی کوششاں کر رہیاں سن ۔اس لئی حکومت سمبھالن دے بعد اپنے 26 سالہ دور حکومت چ سلیمان کسے نا کسے جنگ یا مہم چ مصروف رہیا ، اگرچہ درمیان چ مختصر وقفے وی آئے، ایتھے تک کہ [[جنگ]] دے دوران ای سلیمان نے ایہ جہان چھڈیا ۔ اوہنے ذاتی طور تے 13 جنگاں چ حصہ لئیا ، جنہاں چوں 3 [[ایشیا]] تے 10 [[یورپ]] چ لڑیاں گئیاں سن ۔ اینج [[سلطنت عثمانیہ]] دیاں سرحداں چ 13 وار وادھا ہوئیا ۔

 

== فتح [[بلغراد]] ==

[[File:Siege_of_Esztergom_1543.jpg|thumb|250px|left|عثمانی ترکاں دا [[ایسترگوم دا محاصرہ]] 1543ء]]

 

== فتح رہوڈوس ==

اگلے سال سلیمان فوجاں لے کے [[رہوڈوس]] دے جزیرے ول گئیا ، جس تے سینٹ جان دے سورمےآں ([[نائٹس]])نے مل ماریئا ہوئیا سی تے ایہہ لوک [[سلطنت عثمانیہ]] لئی ہر ویلے خطرہ بنے ہوئے سن ، کیونجے ایہہ عیسائی بحری قزاقاں دی مدد کردے رہندے سن ۔ سلیمان 15 جون 1521ء نوں [[قسطنطنیہ]] توں فوج لے کے ٹریا ۔ 300 [[جنگی جہاز]] تے 400 سامان دے [[جہاز]] علیحدہ ٹورے گئے ۔ 18 [[جولائی]] نوں سلطان [[رہوڈوس]] جزیرے دے ساحل تے اتریا تے [[اگست]] دی پہلی نوں رہوڈوس شہر دا محاصرہ شروع کیتا ۔ ایہہ محاصرہ اک دو نئیں بلکہ پورے 5 مہینے جاری رہیا ، آخر رہوڈوس دے حاکم نے ہتھیار سٹ سٹے ۔ سلیمان نے جزیرے آلیاں نوں 12 دن دا ویلا اینہاں نوں ایتھوں نکلن لئی دتا ۔ سلطان نے اوہناں نوں اپنا سامان تے ہتھیار لے جان دی اجازت دتی تے لوڑ پین تے عثمانی جہاز ورتن دی وی اجازت دتی ۔ رہوڈوس دے عیسائی ایتھوں نکل کے [[کریٹ]] دے جزیرے تے چلے گئے ۔

 

== مہاچ دا معرکہ ==

[[File:Francois_I_Suleiman.jpg|thumb|250px|left|[[فرانسس اول]] (سجے) تے سلطان سلیمان (کھبے) نے 1530ہ دی دہائی چ [[فرانس]] عثمانی اتحاد دی بنیاد رکھی]]

 

== ہنگری تے پہلا حملہ ==

[[File:Siege_of_Malta_1.jpg|thumb|200px|left|1565ء چ [[سلطنت عثمانیہ]] دا [[مالٹا]] دا محاصرہ]]

سلطان سلیمان نے ہنگری دے راجگھر [[بوڈا]] ([[بوڈاپسٹ]]) تے چڑھائی کیتی تے 10 [[ستمبر]] 1526ء چ اس شہر تے وی ترکاں نے مل مار لئیا ۔ شاہ لوئی اونترا نکھترا ( بے اولاد) سی ، اس لئی سلیمان نے مقامی وڈیرےآں دے مشورے نال کاؤنٹ زایولیا نوں راجہ مقرر کردتا تے واپس آگئیا ۔ (بوڈا اج کل [[بوڈا پسٹ]] کہلاندا اے ) ۔ کجھ چر مگروں شہنشاہ [[چارلس پنجم]] دے بھراء فرڈینیند نے ہنگری دا راجہ بنن دے خاب ویکھنے شروع کردتے ، تے ہنگری تے حملہ کردتا ۔ [[کاؤنٹ زایولیا]] نوں ہرا کے [[پولینڈ]] نسا دتا ۔ زایولیا نے سلطان کولوں مدد منگی ۔ [[فرڈینینڈ]] نے وی سلطان کولوں امداد منگی پر [[ھنگری]] دے اوہ شہر وی واپس منگے جنہاں تے ترکاں دا قبضہ سی ۔ سلطان ن ے زایولیا دی مدد دا فیصلہ کیتا تے 1530ء چ اک وذی فوج لے کے بودا پہنچئیا تے 6 دناں دے محاصرے دے بعد قلعہ فتح کیتا ۔

 

== [[ویآنا]] دا محاصرہ ==

[[File:Khourrem.jpg|thumb|300px|right|ملکہ [[خرم سلطان]] (روکسیلانا)]]

زایولیا نوں اس دے عہدے تے بحال کرن دے بعد ، فتنے دا مڈھ مکان لئی [[آسٹریا]] ول رخ کیتا تے 27 ستمبر نوں راجگھر [[ویآنا]] دا محاصرہ کر لئیا ۔ ایہہ محاصرہ لمبا ہوگئیا ، موسم وی خراب سی رسد دی وی کمی سی ، رستیاں دی خرابی دی وجہ توں سلطان نوں وڈیاں توپاں [[ھنگری]] چ چھڈنیاں پئیاں سی ۔ اس لئی ایہہ محاصرہ بے نتیجہ رہیا تے [[سلطان]] نوں واپس آنا پئیا ۔ پر [[یورپ]] دے گھب تک ترکاں دے پیر پہنچن نال [[یورپ]] دیاں حکومتاں تے ترکاں دی دھاک بیٹھ گئی سی ۔ 3 سال بعد سلطان نے اک وار فیر [[آسٹریا]] دا رخ کیتا پر صرف اک تھاں [[گونز]] تے مل مارن چ 3 مہینے لگ گئے ، اوتھوں سلطان [[استیریا]] نوں فتح کرن دے بعد [[قسطنطنیہ]] واپس آگئیا تے آسٹریا نال عارضی صلح ہوگئی ۔

 

== [[ایران]] دے خلاف کاروائی ==

[[File:Suelemanname_nahcevan.jpg|thumb|250px|left|1554ء سلطان سلیمان اپنی فوج نال [[نخچیوان]] چ]]

سلیمان دا 6ویں وڈا حملہ [[ایران]] دے حلاف سی ۔ سلیمان دے [[وزیر اعظم]] نے [[جولائی]] 1530ء چ [[تبریز]] شہر تے مل مار لئیا تے ستمبر چ سلطان خود فاتحانہ انداز نال شہر چ داخل ہوئیا ۔ ایتھوں [[ترک]] فوجاں نے [[ہمدان]] دے رستے [[بغداد]] دا رخ کیتا ، سلطان 4 مہینے بعداد چ رہیا ۔ ایرانیاں نے فیر اپنے علاقے واپس لے لئے سی اس لئی ترک فوجاں نے اک وار فیر [[ایران]] گئیاں تے [[آذربائیجان]] تے دوجے علاقےآن تے مل ماریئا تے 1532ء نوں سلطان واپس [[قسطنطنیہ]] پہنچ گئیا ۔

 

== ہنگری دی سلطنت عثمانیہ چ شمولیت ==

 

== انتقال ==

 

== کانامے ==