"<span lang="ur">دیاربکر</span>[[ گٹھ:مضامین جنہاں وچ اردو بولی دا متن شامل اے ]]" دیاں دہرائیاں وچ وکھراپا

| اچائ || 675 [[میٹر]]

| لوک گنتی: || 592557

دیاربکر چڑھدے دکھنی [[ترکی]] دا سب توں وڈا [[شہر]] اے۔ [[دریاۓ دجلہ]] دے کنڈے تے وس ریا اے۔ دیاربکر 15 [[لکھ]] دی آبادی آلے [[صوبہ دیاربکر]] دا راجکعر وی اے۔

دیاربکر دی آبادی 2007ء دی مردم شماری دے مطابق 5،92،557 سی تے اس آبادی نال ایہہ چڑھدے دکھنی [[ترکی]] دا [[غازی انتپ]] دے بعد دوجا سبتوں وڈا شہر اے ۔ دیابکر دی آبادی دی اکثریت [[کرد]]اں تے مشتمل تے ایسے لئی [[ترک]] [[کردستان]] دی غیرسرکاری صدرمقام وی آکھیا جاندا اے ۔

سن 359ء چ [[فارس]] دے بادشاہ [[شاپور II]] نے 73 [[دن]] دے محاصرے دے بعد آمیدا تے قبضہ کر لیا ۔ رومی سپاہیاں تے شہر دی آبادی دی وڈی گنتی نوں فارسیاں تے قتل کر دتا ۔

دیاربکر 1534ء چ سلطان [[سلیمان اعظم]] دی [[عراقین]] (دو عراق یعنی [[عربی]] [[عراق]] تے [[فارسی]] عراق) مہم چ [[سلطنت عثمانیہ دا حصہ بن گیا ۔ عثمانی [[دیاربکر ولایت]] اک دے [[ترکی]] دے دکھنی صوبےآں تے مشتمل سی ۔ جس چ [[جھیل ارمیہ]] تے [[جھیل وان]] دے علاقے وی سن ۔ ایہہ شہر اس سارے علاقے نوں کنٹرول کرن لئی اک اہم عسکری مستقر سی تے نال ای اپنے دستکاراں تے [[دستکاری]] لئی وی مشہور سی ، جنہاں چ شیشہ دا کم تے دھاتی کم نمایاں سی ۔ مثال دے طور تے [[قونیہ]] چ [[مولانا جلال الدین رومی]] دے [[مزار]] دے بوہے دیاربکر چ بنائے گئے سن تے [[بغداد]] چ حضرت [[عبدالقادر گیلانی]] دے مزار دے سونے تے [[چاندی]] نال مزین ہوبے وی ایتھے دے بنے ہوئے نیں ۔

19ویں صدی چ دیاربکر دی [[جیل]] پوری [[سلطنت عثمانیہ]] چ مشہور سی جتھے [[بلقان]] دے علاقے دے سیاسی قیدیاں نوں قید کیتا جاندا سی ،جنہاں نوں اپنی آزادی لئی لڑن تے گل کرن تے سزاواں دتیاں جاندیاں سن ۔

20ویں صدی دیاربکر لئی خراب ثابت ہوئی [[جنگ عظیم اول]] دے دوران شہر دی ذیادہ تر آرمنیائی تے اسیری آبادی دیاربکر دے گورنر ڈاکٹر [[محمد رشید]] (1919ء-1873ء) تے [[نوجوانان ترک]] دی حکومت دے حکم تے قتل کر دتی گئی ، جسنوں [[ارمنی قتل عام]] تے [[اسیرا قتل عام]] آکھیا جاندا اے ۔ دیاربکر چ ارمنی تے اسیری آبادی کل آبادی دا تقریبا اک تہائی سی ۔ اس قتل عام اینہاں دی تقریبا ساری آبادی ماری گئی سی ۔ ہن صرف کجھ ارمنی تے اسیری ایتھے موجود نیں ۔

[[سلطنت عثمانیہ]] دی شکست دے بعد [[فرانسیسی]] فوجاں نے شہر تے قبضہ کرن دی کوشش کیتی ۔

1923ء چ [[ترک]] جمہریہ دے قیام دے بعد دیاں تن دہائیاں چ دیابکر [[کرد]]اں دے خلاف ترک قومی پالیسیاں دا گڑھ بن گیا جس د ے نتیجے چ کرد اشرافیہ نوں ختم کردتا گئیا تے بوہت سارے کرداں نوں لہندے [[ترکی]] چ جلاوطن کر دتا گیا ۔

[[Categoryگٹھ:ترکی]]

[[categoryگٹھ:جغرافیہ]]

[[categoryگٹھ:ایشیا]]

[[categoryگٹھ:ایشیا دے شہر]]

[[categoryگٹھ:شہر]]