"<span lang="ur">ارشمیدس</span>[[ گٹھ:مضامین جنہاں وچ اردو بولی دا متن شامل اے ]]" دیاں دہرائیاں وچ وکھراپا

|-|- align="center"

|-

|-

|مریا : || 212 BC

 

ارشمیدس (277 ق م- 212 ق م) [[یونان]] دا اک [[ریاضی]] گرو سی جس نے آلاتیات تے علم المائعات دے اصول وضع کیتے تے [[اجرام فلکی]] دی حرکات معلوم کرن دا اک آلہ تیار کیتا ۔ اس نے اک ایداں دا [[آتشی شیشہ]] وی بنائیا ، دور پئیاں شیواں جس دی [[حرارت]] نال [[اگ]] پھڑ لیندیاں سن ۔ اوہ علم جر ثقیل دا ماہر سی ۔ اس دیاں تیار کردہ توپاں اینیآں مضبوط سن کہ [[سیراکیوز]] دا محاصرہ کرن آلے جنرل [[کلاڈیس]] نوں شہر تے قبضہ کرن چ پورے 3 [[سال]] لگے ۔ شہر فتح کرن دے بعد کلاڈیس نے ارشمیدس نوں معاف کرن دا حکم جاری کیتا پر اک [[سپاہی]] نے غلطی نال اسنوں قتل کردتا ۔

 

== ارشمیدس دا قنون ==

ارشمیدس نے ایہ [[قنون]] وی دریافت کیتا سی کہ جے کسے [[ٹھوس]] شے نوں کسے [[مائع]] دے اندر پورا ڈبو دتا جائے تے اس دے [[وزن]] چ کمی آجاندی اے تے ایہہ کمی اس شے دے مساوی الحجم مائع دے وزن دے برابر ہندی اے ۔ اس قنون دی مدد نال ارشمیدس نے [[شاہ ہیرو]] دے سونے دے [[تاج]] دا معممہ حل کیتا سی ۔ کہندے نیں کہ [[شاہ ہیرو]] نے اک سونے دا تاج بنوائیا پر اسنوں شک سی کہ سنیارے نے اس چ [[کھوٹ]] دی ملاوٹ کیتی آ ۔ اس نے ارشمیدس نوں حکم دتا کہ اوہ ایہہ معلوم کرے کہ اس تاج دے سونے چ کھوٹ دی ملاوٹ ہوئی اے کہ نئیں ، معلوم نا کرن دی صورت چ سزا دا حکم دتا جائے گا ۔ ارشمیدس کافی چر کھوٹ معلوم کرن دے طریقیاں تے غور کردا رہیا پر اسنوں کامیابی نا ملی تے اسنوں سزا دا خوف پریشان کرن لگا تے فیر اک دن اوہ نہان لئی [[پانی]] دے بھرے ٹب چ وڑیا تے پانی چ بیٹھن نال ٹب دا پانی باہر ڈھل گئیا تے اسنوں ایہ خیال پیدا ہوئیا کہ جے [[شاہی تاج]] نوں پانی چ ڈبوئیا جائے تے اس دے وزن چ کمی ہوئے گی تے فیر جے تاج دے سونے دے ہم وزن خالص سونے دی ڈلی ایسے پانی چ ڈبوئی جائے تے فیر وی اسدا وزن گھٹ جائے گا ۔ اگر دوناں صورتاں چ وزن چ کمی برابر ہوئی تے اسدا مطلب ہوئے گا کہ تاج خالص سونے دا اے ۔ ایہہ خیا ل آندے ای اسنوں اینی خوشی ہوئی کہ اوہ ٹب چوں نکل کے ننگا ای [[شاہی محل]] ول دوڑ پئیا ۔ تجربہ کرن دے بعد اسنوں معلوم ہوئیاکہ سنیارے نے تاج چ کھوٹ دی ملاوٹ کیتی سی ۔ ارشمیدس نے اس موضوع تے اک مکمل کتاب لکھی جس دا ناں " تیرن آلے اجسام" اے ۔ جہڑی دنیا چ [[ماسکونیات]] تے پہلی کتاب اے ۔