|
==کھان پین==
ایہ ہر شے کھا جاندے نیں۔ کھانعام پینول وچنال فروٹایہ بوٹے کھاندے نیں تے کیڑےبوٹیاں مکوڑےدیاں آندے100 دے نیڑے ونڈاں ایہدے کھان وج آندیاں نیں۔ ایہ فروٹ، پتے، سک، ٹانی، تناتنا، ویل کھاجاندے نیں۔ کیڑے، کھمبیاں سیونکھ، ٹڈے مکڑیاں، سپیاں تے بچھو لبن تے اوہ وی کھاجاندے نیں۔ آنڈے، ڈڈو، کھچوپڑے، چوۓ تے چکوندراں تک ایہ رگڑ جاندے نیں۔ نکا ہرن ٹاۓ چڑھ جاۓ تے ایدے ہتھوں نئیں بچدا۔
==تھاں==
==رہتل==
مینڈرل وڈیاں ٹولیان بنا کے ریندے نیں۔ اک ٹولی 520 توں 845 تک دی ہوسکدی اے<ref> Sabater Pí J. (1972) "Contribution to the ecology of Mandrillus sphinx Linnaeus 1758 of Rio Muni (Republic of Equatorial Guinea) ". Folia Primatol 17:304-19..</ref><ref>Harrison MJS. (1988) "The mandrill in Gabon's rain forest-ecology, distribution and status". Oryx 22(4):218-28.</ref><ref>Rogers, M. E., Abernethy, K.A., Fontaine, B., Wickings, E.J., White, L.J.T and Tutin, C.E.G. (1996). "Ten Days in the Life of a Mandrill Horde in the Lopé Reserve, Gabon." Am J Primatol 40: 297-313.</ref>۔ لوپے نیشنل پارک وچ اک 1300 دی ٹولی ویکھی گئی تے ایہ انساناں نوں چھڈ کے پرائیمیٹاں آگومانساں دا سب تو وڈا اکٹھ سی<ref>"Gabon". Wildlife Conservation Society. Retrieved 4 February 2012.</ref>۔ ایہ ٹولیاں مادہ مینڈرل تے اوہناں دے نیانیاں دیاں ہوندیاں نیں<ref>Abernethy KA, White LJT, Wickings EJ. (2002) "Hordes of mandrills (Mandrillus sphinx): extreme group size and seasonal male presence". J Zool (Lond.) 258(1):131-7.</ref>۔ نر مینڈرل کلی زندگی لنگاندےلنگھاندے نیں<ref>Abernethy KA, White LJT, Wickings EJ. (2002) "Hordes of mandrills (Mandrillus sphinx): extreme group size and seasonal male presence". J Zool (Lond.) 258(1):131-7.</ref>۔ مادہ نال میل ویلے سال وچ تن مہینے نر مادہ نال ریندے نیں۔ 50 تک دی نکی ٹولی وی ویکھی گئی اے.۔ کلے یا چھڑے نر مینڈرل دی ٹولی کدے نئیں دسی۔
جون تو اکتوبر تک نر مادہ ملدے نیں تے فرویفروری توں مئی تک بچے ہوندے نیں<ref>Wickings, E. J., and Dixson, A.F. (1992). "Development from birth to sexual maturity in a semi-free-ranging colony of mandrills (Mandrillus sphinx) in Gabon." Journal of Reproduction and Fertility 95(1): 139-144.</ref>۔ مادھ ہر دو ورے مگروں بچے دیندی اے۔ گبن رہن دا ویلہ 175 دن تک اے۔مادہاے۔ مادہ ای بچے نوں سامبدی اے۔ 6 ورے دا نر مینڈرل ٹولی نوں چھڈ کے وکھرا ہوجاندا اے<ref> Abernethy KA, White LJT, Wickings EJ. (2002) "Hordes of mandrills (Mandrillus sphinx): extreme group size and seasonal male presence". J Zool (Lond.) 258(1):131-7.</ref><ref> Harrison MJS. (1988) "The mandrill in Gabon's rain forest-ecology, distribution and status". Oryx 22(4):218-28.</ref>۔ نر جموان دے حق لئی آپس وچ بھڑ دے وی نیں تے کدے کدے ایہ لڑائی ایہناں نون پھٹڑ وی کردیندی اے۔ ماداواں وچ چوکھے بچے جمنوالیاں اپنے آپ نوں اتلی پدھر وچ سمجھدیاں نیں۔
==بچاؤ==
رکھاں دے کٹن باجوں ایدے رہن دی تھان مک رئی اے تے اینج ایدا بچنا اوکھا ہوندا جاریا اے<ref>Oates, J. F. & Butynski, T. M. (2008). Mandrillus sphinx. In: IUCN 2008. IUCN Red List of Threatened Species. Downloaded on 4 January 2009.</ref>۔ ایدے گوشت لئی ایدا شکار کرنا وی اک وڈا مسلہ اے<ref>Oates, J. F. & Butynski, T. M. (2008). Mandrillus sphinx. In: IUCN 2008. IUCN Red List of Threatened Species. Downloaded on 4 January 2009.</ref>۔ کانگو وچ ایناں تے برے دن نیں۔ پر ایہنان نوں راکھی وچ رکھ کے ودایا جاسکدا اے تے فیر جنگل وچ چھدیاچھڈیا جاسکدا اے<ref>Peignot P, Charpentier MJE, Bout N, Bourry O, Massima U, Dosimont O, Terramorsi R, WIckings EJ. (2008) "Learning from the first release project of captive-bred mandrills Mandrillus sphinx in Gabon". Oryx 32(1):122-31.</ref>۔
==مورتاں==
|
