ترکستان دے معنی ترکاں دی سرزمین اے ،جہڑا [[وسطی ایشیاءایشیا]] دا اک خطہ اے ،جس چ اج وی ترکاں دی اکثریت اے ۔ [[ترک]] تے [[فارسی]] کہانیاں چ اسدا ذکر تے حوالہ ملدا اے تے ایہہ [[توران]] دا حصہ اے ۔
ترکستان [[اوغوز ترک]] ، [[قازق]] ، [[کرغیز]] ، [[ازبک]] ، [[ترکمان]] ، [[خزار]] ، [[کاراکل پاک]] ([[ازبکستان]] دے صوبے [[کاراکل پاکستان]] دے باشندے) تے [[ایغور]] قوماں دا وطن اے ،ایہو ای قوماں وقت دے نال نال اگے ودھ دیاں رہئیاں تے اج ترکستان توں باہر [[ترکی]] ، آزربائیجان[[آذربائیجان]] تے [[تاتارستان]] ، [[باشکیرستان]] وی اینہاں ای ترکاں دیاں ریاستاں نیں ۔
ترکستان نوں [[مغربی ترکستان]] تے [[مشرقی ترکستان]] چ تقسیم کیتا گئیا اے ، مغربی ترکستان اوہ مسلم اکثریتی علااقہ اے جس تے پہلے [[روسی سلطنت]] تے فیر [[سویت یونین]] نے قبضہ کر لئیا سی ، جدوں کہ [[مشرقی ترکستان]] تے 18ویں صدی ھےدے وسط چ جینی[[چین]] دی [[چنگ سلطنت]] نے قبضہ کرلئیا تے اسنوں [[سنکیانگ]] یعنی نواں صوبہ یا سرحدی صوبہ دا ناں دتا ۔ ترکستان اک شاندار تریخ دا حامل اے ، جہڑی 3 ہزار سال [[قبل مسیح]] توں شروع ہندی اے ۔ [[یورپ]] تے [[ایشیاء]] دے درمیان تجارت دا اہم رستہ [[شاہراہ ریشم]] وی ایتھوں ای گزردی سی ۔
ترکستان 8ویں صدی عیسوی چ مسلماںمسلماناں نے فتح کیتا تے اودوں توں ای ایہہ مسلم سلطنتاں چ شامل رہیا تے ایتھے وی کئي شاندار مسلم سلطنتاں قائم ہوئیاں ، جنہاں چ [[سلطنت خوارزم]] ([[خوارزم شاہی سلطنت]] ، [[دولت سامانیہ]] تے [[تیموری سلطنت]] زیادہ مشہور نیں ۔ 1860ء دے نیڑے [[مغربی ترکستان]] دے کجھ حصیاں تے [[روس]] نے قبضہ کرلئیا تے مکمل مغربی ترکستان تے قبضہ 1920ء دے قریب [[بخارا]] دی امارت ([[خانان بخارا]] تے [[سویت]] قبضہ ہون تے ہوئیا ۔
[[انقلاب روس]] دے بعد ترکستان نوں "[[ترکستان اشتراکی جمہوریہ]] چ تبدیل کردتا گئیا تے بعد چ مسلمانکںمسلماناں دی مزاحمت ختم کرن لئی اسنوں [[قازق]] ، [[ازبک]] ، [[کرغیز]] ، تاجیک[[تاجک]] تے [[ترکمان]] [[اشتراکی جمہوری ریاستاں]] چ ونڈ دتا گئیا ۔ ترکمان مسلمان جہڑے ماہر گھڑ سوار تے جنگجو سن تے گھوڑے رکھنا تے پالنا اینہاں دی ثقافت سی ۔ اینہاں ترکواناں نے ایسے گھڑ سوار چھاپہ مار دستے ترتیب دتے جہڑے [[روسی]] فوجاں تے اچانک حملہ کردے تے گھوڑیاں تے روپوش ہوجاندے تے روسیاں نوں بہت نقصان پہچاندے ۔ روسی حکومت اینہاں توں اینی کو خوف ذدہ ہوگئی کہ اسنے ترکماناں لئی [[گھوڑا]] رکھنا جرم قرار دتا تے گھوڑا رکھن تے پابندی لادتی ایہہ پابندی سویت یونین دے خاتمے توں کجھ چر پہلے ای ختم کیتی سی ۔ اج وی [[ترکمانستان]] دے [[قومی نشان]] چ گھوڑا نمایاں اے ۔
[[سویت یونین]] دے خاتمے دے بعد [[مغربی ترکستان]] دیاں ریاستاں نے آزادی حاصل کرلئی تے [[ازبکستان]] ،قازقستان، [[قزاقستان]] ، [[کرغیزستان]] ، تاجیکستان[[تاجکستان]] تے [[ترکمانستان]] دے ناںواںنانواں نال آزاد ملک بن گئے ۔
[[مشرقی ترکستان]] جس نوں [[چینی ترکستان]] وی آکھیا جاندا اے ، [[چینی]] اسنوں [[سنکیانگ]] آکھے نیں ،ایہہ [[ایغور]] ترکاں[[ترک]]اں دی سرزمین اے تے [[چین]] دے [[ایغور علیحدگی پسند]] اسنوں [[ایغورستان]] آکھدے نیں ۔ اییہہ ہلے وی چين دے قبضے ہیٹھ اے تے [[عوامی جمہوریہ چین]] نے اسنوں [[سنکیانگ ایغور خودمختار علاقہ]] قرار دتا ہوئیا اے ۔
