وکیپیڈیا

"<span lang="ur">ہرمندر صاحب</span>[[ گٹھ:مضامین جنہاں وچ اردو بولی دا متن شامل اے ]]" دیاں دہرائیاں وچ وکھراپا

Browse history interactively
→ پراݨی سودھنویں لکھائی →
Content deleted Content added
ویژوئلWikitext
No edit summary
No edit summary
لیک ۲۵ –
 
 
شری ہرمندر صاحب، جسنوں دربار صاحب دے [[ناں]] نال وی جانیا جاندا ہے، [[بھارت]] دے [[پنجاب]] صوبے دے شہر شری [[امرتسر]] وچ ہے۔ شری ہرمندر صاحب دا [[سکھ]] دھرم وچ اوہ ہی استھان ہے جو کہ سولومنہیکل دےسلیمان مندر،، یروسلم[[یروشلم]] دا [[یہودی]] دھرم وچ ہے، جا پوتر [[مکہ]] دا مذہب-اے- [[اسلام]] وچ ہے، بھاوَ ایہہ سکھاسکھاں لئی اوہناں دا سبھ توں پوتر دھارمک (مذہبی)استھان 0تھاں) ہے۔
عبادت دی [[اک]] سرب-سانجھی تھاں دا سپنا تیسرے گورو شری [[گورو امر داسامرداس]] جی نے ویکھیا سی۔ 15 ویں صدی دے آخری ورھیاں وچ "امرت سروور" اتے "شری امرتسر" دا نرمان(اساری) چوتھے گورو شری [[گورو رام داس]] جی نگرانی ہیٹھ شروع ہو گیا۔ پنجویں گورو شری گورو[[گرو ارجن دیوَدیو]] جی نگرانی ہیٹھ ہرمندر صاحب دا نیہہ پتھر رکھیا گیا۔ سنّ 1604 وچ پنجویں گورو شری گورو ارجن دیوَ جی دی نگرانی ہیٹھ ہی گرودوارے دی عمارت بن کے تیار ہو گئی۔ آدی گرنتھ نوں شری گورو ارجن دیوَ جی نے ہی دربار صاحب وکھے ستھاپت کیتا سی اتے بابا بڈھا جی پہلے ہیڈّ گرنتھی سن۔
دو سالاں بعد سنّ 1606 وچ "[[اکال تخت]]" دا نیہہ پتھر رکھیا شری [[گورو ہرگوبند]] سنگھ جی دوارا رکھیا گیا۔ اس توں علاوہ 1757، 1762 اتے 1764 ورھیا دے [[افغانستان|افغان]] حملیاں دوران دربار صاحب دی عمارت نوں نشٹ کر دتا گیا سی۔ بابا دیپ سنگھ جی دی شہدی وی 1657 دے افغان حملے دوران ہی دربار صاحب دی راکھی کردیا ہوئی سی۔
دربار صاحب دا موجودہ روپ 1764 وچ جسا سنگھ آہلووالیا دوارا نیہہ پتھر رکھن توں بعد ہوند وچ آیا ہے۔ "سورن مندر" جویں کہ اسنوں [[ہندی]] وچ جانیا جاندا ہے سونے دی اس پرطپرت کارن ہے جو کہ [[مہاراجہ رنجیت سنگھ]] نے دربار صاحب تے 1830 دے دہاکے دوران چڑھائی سی۔
دور-اے- جدید دی گلّ کریئے تاں 1984 وی. دربار صاحب دے اتہاس وچّ اک اجیہا دن ہے جسنوں بھلیا نہی جا سکدا۔ بھارتی فوج دے فوجی ٹینک بھنڈراوالا، جو کہ حکومت دے مطابق اک آنتکوادی سی پر بہت سارے سکھاں لئی اک شہید توں گھٹّ نہی ہے، لئی اس پوتر ستھان وچ داخل ہوئیے سن۔
جے اسیں واستوشلپعالمی پدھر دی گلّ کریئے تاں اس اتے عرب،[[عرب]]، بھارتی اتے یورپی پربھاو صاف جھلکدے ہن۔ دربار صاحب دے چاراں دشاواں نوں منہ کردے چار دوار اس گلّ دا پرتیک ہن کہ ایہہ ہر دھرم، نسل، فرقے دے ویکتی لئی ہے۔ گورو کا لنگر وچ ہر ملک، دھرم، جاتی دے لگبھگ 40،40000 000 لوکاں ہر روز لنگر چھکدے ہن۔
 
'''Bold text'''=تریخ (اتہاس) =
امرتسر شہر دی نیہہ 1577 وچ گورو رام داس جی نے پوتر سروور نوں ٹکّ لا کے رکھی۔کجھ حوالیاں مطابق ایہہ زمین نیڑے دے تنگ پنڈ دے واسیاں پاسوں خریدی گئی سی جدکہ کجھ ہورناں مطابق گورو امرداس دے سمیں مغل سمراٹ اکبر بادشاہ نے ایہہ زمین بیبی بھانی نں اوہناں دی گورو رام داس نال شادی سمیں تہپھے وجوں دتی سی۔جو اس سروور آلے دوآلے نگر وسیا اس دا شروع وچ ناں رامداسپر،چکّ رام داس یا چکّ گورو پیا۔گورو ارجن، جنہاں نے سروور مکمل کروایا، سنتوکھسر تے رامسر دے تال کھدوائے اتے سروور دے وچکار ہرمندر صاحب بنوایا، دے سمیں ایہہ شہر ترقی کردا گیا۔گورو ہرگوبند صاحب نے ہرمندر دے ساہمنے اکال تخت بنوایا اتے کولسر تے ببیکسر دے تال کھدوائے اتے شہر دی پچھمی حدود وچ لوح گڑھ دا قلعہ اسروایا ۔ 1635 وچ جدوں گورو ہرگوبند صاحب کیرتپور صاحب پرستھان کر گئے تاں تقریباً 65 سال شہر دا پربندھ پرتھی چند دے وارثاں ہیٹھ رہا۔ 1699 وچ گورو گوبند سنگھ جی نے خالصہ ساجن اپرنت بھائی منی سنگھ جی نں امرتسر شہر دے پربندھ لئی بھیجیا۔
 
"https://pnb.wikipedia.org/wiki/ہرمندر_صاحب" توں لیا