|
|-
|- align="center"
| colspan="2" style="border-bottom: 2px solid #D3D3D3;" | [[ImageFile:2006-05-13 02.jpg|250px]]
|-
| [[دیس|دیس]]: || [[یونان|یونان]]
|-
| راجکعر: || [[ہیراکلیان|ہیراکلیان]]
|-
| تھاں: || 8,336
| لوک گنتی: || 623,666
|- align="center"
| colspan="2" style="border-bottom: 2px solid #D3D3D3;" | [[ImageFile:Crete location map.png|250px]]
|-
| ویب سائٹ: || [http://www.crete-region.gr/en/Home/tabid/541/Default.aspx]
|}
کریٹ [[یونان|یونان]] دا سب توں وڈا [[جزیرہ]] اے ۔ ایہہ [[بحیرہ روم]] دا 5 واں سب توں وڈا جزیرہ اے ۔ ایہہ جزیرہ سیاحاں چ بہت مشہور اے تے لکھاں [[سیاح]] اس دیاں تریخی تھانواں دی سیر لئی آندے نیں ۔
== تریخ ==
کریٹ 824ء تک مشرقی [[رومی سلطنت|رومی سلطنت]] یاں [[بازنطینی سلطنت|بازنطینی سلطنت]] دا حصہ رہیا تے 824ء چ [[عرب]]اں نے اسنوں فتح کر کے اسنوں [[امارت]] دا درجہ دتا تے [[کانڈیہ]] دا شہر وسا کے اسنوں [[راجگھر]] قرار دتا ۔
سنہ 960ء چ بازنطینیاں نے اسنوں اک وار فیر فتح کر لئیا تے 1204ء تک ایہہ اینہاں دے قبضے چ ای رہیا ۔ [[صلیبی جنگاں]] دے سلسلے دی [[چوتھی صلیبی جنگ|چوتھی صلیبی جنگ]] چ اس جزیرے تے [[صلیبیاں]] نے مل مار لئی تے 1669ء چ عثمانی ترکاں دی فتح تک ایہہ اوہناں دے قبضے چ رہیا ۔
== عثمانی دور ==
[[سلطنت عثمانیہ|سلطنت عثمانیہ]] نے 1648ء چ اس جزیرے دے شہر [[کینڈیا|کینڈیا]] دا محاصرہ شروع کیتا جہڑا کہ تریخ دا سب توں لمبا محاصرہ اے ۔ 1669ء چ عثمانیاں نے ایہہ شہر فتح کر لئیا تے جزیرے دا آخری شہر [[اسپنالونگا|اسپنالونگا]] 1718ء چ فتح ہوئیا تے [[جزیرہ]] [[سلطنت عثمانیہ]] دا حصہ بن گئیا ۔
[[یونان دی جنگ آزادی|یونان دی جنگ آزادی]] دے ویلے کریٹ چ مسلماناں دی آبادی 45 فیصد سی ، اس ویلے جزیرے دے 23 ضلعاں چوں 19آں ضلعاں چ عیسائیاں دی گنتی 60 فیصد سی پر شمالی ساحل تے تن وڈے شہراں چ مسلماناں دی آبادی 60 فیصد توں ودھ سی ۔
سنہ 1832ء چ [[یونان]] دی [[سلطنت عثمانیہ]] توں آزادی دے بعد کریٹ اس چ شامل نئیں سی بلکہ [[مصر|مصر]] دے [[خدیو|خدیو]] [[مصطفی پاشا|مصطفی پاشا]] دی نگرانی چ سی ۔ ایس عرصے چ [[جزیرہ]] [[مسلمان]] تے [[عیسائی]] آبادی دے وچکار فساداں دا مرکز بن گئیا ۔ [[برطانیہ|برطانیہ]] ، [[امریکہ] ، [[فرانس|فرانس]] تے [[اٹلی|اٹلی]] دی شہہ تے مدد نال [[یونان]] نے [[سلطنت عثمانیہ]] دے خلاف بغاوت کھڑی کرا دتی جس دے بعد [[عالی پاشا|عالی پاشا]] نوں ایتھے بھیجیئا گئیا جس نے مسلئے نوں ودھیئا ڈھنگ نال نبڑ دتا ۔
سنہ 1896ء تک عثمانی فوجاں دا جزیرے دے وڈے حصے تے کنٹرول نا رہیا تے [[دسمبر]] 1898ء چ [[ترک|ترک]] فوجاں نوں شکست دے دتی گئی تے [[یونانی]] شہزادے جارج دی سربراہی چ [[آزاد کریٹ جمہوریہ|آزاد کریٹ جمہوریہ]] وجود چ آئی ۔ 1908ء چ [[سلطنت عثمانیہ]] دی بھیڑی حالت دا فیدہ چکدیاں ہوئے کریٹ نے [[یونان]] نال الحاق دا اعلان کردتا پر اسدی توثیق 1913ء دی [[جنگ بلقان|جنگ بلقان]] دے بعد کیتی گئی ۔
کریٹ دی مسلم گھٹ گنتی جزیرے تے ای رہی پر 1923ء چ [[یونان|یونان]] تے [[ترکی|ترکی]] وچکار [[معاہدہ لوزان|معاہدہ لوزان]] دے تحت [[مسلمان]] تے [[عیسائی]] آبادی دا تبادلہ ہوئیا تے مسلماناں دی وڈی گنتی ہجرت کر گئی ۔
== دوجی جنگ عظیم ==
[[دوجی جنگ عظیم|دوجی جنگ عظیم]] چ [[مئی]] 1941ء چ ایتھے جنگ کریٹ لڑی گئی ، جس چ [[نازی جرمنی|نازی جرمنی]] دیاں فوجاں نے [[برطانیہ]] دیاں فوجاں نوں ایتھوں باہر کڈ ئیا ۔
== مورت نگری ==
<gallery>
File:Agiospavlos DM 2004 IMG005 Blick aufs Krokodil.JPG
{{یونان دے صوبے}}
[[Category:یونان]]
[[Category:جزیرے]]
[[af:Kreta]]
[[ia:Creta]]
[[id:Kreta]]
[[ie:Creta]]
[[is:Krít (eyja)]]
[[it:Creta]]
| 