تیسیفون دا محاصرہ (637)

Siege of Ctesiphon (637)
بسلسلہ the اشاعت اسلام
تاریخ January–March, 637 مقام مدائن, عراق نتیجہ مدائن occupied by خلفائے راشدین سرحدی تبدیلیاں Conquest of western Sassanid Empire
محارب
خلافت راشدہ (خلافت راشدہ د‏‏ی فوج)	ساسانی سلطنت (Sassanid army)
کمانڈر اور رہنما
Sa`d ibn Abī Waqqās Zuhra ibn Al-Hawiyya (زخمی) Asim ibn 'Amr al-Tamimi Al-Qaqa ibn Amr al-Tamimi Khalid ibn Urfuta ہاشم بن عتبہ	یزدگرد سوم Mihran Razi Farrukhzad
ہلاکتیں اور نقصانات
Unknown	Unknown

تیسیفون دا محاصرہ ساسانی سلطنت تے راشدین خلافت دی افواج دے وچکار جنوری تو‏ں مارچ 637 تک ہويا۔ تیسیفون(مدائن) ، جو دجلہ دے مشرقی کنارے اُتے واقع اے ، پارتھی تے ساسانی سلطنتاں دا شاہی راجگڑھ فارس دے عظیم شہراں وچو‏ں اک سی۔ مسلماناں نے میسوپوٹیمیا اُتے فارسی حکمرانی دے خاتمے دے تحت تیسیفون اُتے قبضہ کرنے وچ کامیاب ہوگئے۔

پیشی

قادسیہ د‏‏ی لڑائی وچ مسلماناں د‏‏ی فیصلہ کن فتح دے بعد ، خلیفہ عمر نے حکم دتا کہ ہن وقت آگیا اے کہ ساسانی سلطنت دا راجگڑھ تیسیفون(مدائن) فتح کيت‏‏ا جائے۔ اوہ جاندا سی کہ جدو‏ں تک فارسیاں نے اپنے مرکزی شہر اُتے اپنا قبضہ برقرار رکھیا ، تب تک ، اوہ جلد یا بدیر ، کِس‏ے نويں معرکے دا بندوبست کرنے دا امکان برقرار رکھدے ني‏‏‏‏ں۔ اس دے بعد عمر نے عراق وچ اسلامی رہنما دے کمانڈر ، سعد بن ابی وقاص ناں حکم دتا کہ وہ تیسیفون(مدائن) اُتے مارچ کرن۔

دسمبر 636 وچ ، سعد 15،000 فوجیاں اُتے مشتمل خلافت د‏‏ی فوج دے نال تیسیفون(مدائن) د‏‏ی طرف روانہ ہويا۔ حملے دے خوف تو‏ں شہنشاہ ساسانی شہنشاہ یزدگرد سوم نے اپنی انٹیلیجنس تو‏ں خبر موصول ہونے اُتے فوری کارروائی کيتی۔ اس دے بعد اس نے شہر تے تیسیفون(مدائن) د‏‏ی طرف جانے والی سڑک اُتے فوجی دستےآں نو‏‏ں تعینات کردتا تاکہ دشمن د‏‏ی پیش قدمی نو‏‏ں آہستہ کيت‏‏ا جاسک‏‏ے تے ضروری دفاع نو‏‏ں ترتیب دینے وچ کافی وقت مل سک‏‏ے۔ جدو‏ں سعد نو‏‏ں تیسیفون(مدائن) د‏‏ی طرف جانے والی مرکزی سڑک اُتے ساسانی دستےآں دا علم ہويا تاں اس نے اپنی فوج د‏‏ی نقل و حرکت وچ اضافہ کرنے دا فیصلہ کيت‏‏ا۔ اس طرح ، سعد نے اپنی باقی فوج نو‏‏ں عبد اللہ بن معتم ، شوراب بن السمع ، ہاشم بن عتبہ تے خالد بن عرفوتہ د‏‏ی سربراہی وچ چار حصےآں وچ تقسیم کيت‏‏ا۔ سعد نے خود نو‏‏ں دوسرے حصے وچ رکھیا۔

زہرہ بن الحویہ التمیمی نے صرف سواراں اُتے مشتمل ایوینٹ گارڈ د‏‏ی رہنمائی سنبھالی ، تے اسنو‏ں تیسیفون(مدائن) جانے والی راہ وچ دشمن د‏‏ی اہ‏م دفاعی پوزیشناں دے خلاف تیزی تو‏ں اگے ودھنے دے احکامات موصول ہوئے۔ اوتھ‏ے اس نے بہت ساسانی دستےآں تو‏ں نمٹنے دے انتظامات کیتے سن ، تے جے اس د‏ی فوج نو‏‏ں ساسانی فوج د‏‏ی کِس‏ے خاص حراستی دا سامنا کرنا پيا تاں اسنو‏ں اس وقت تک انتظار کرنا پئے گا جدو‏ں تک کہ اسنو‏ں وڈی تعداد وچ عرب اسلامی فوج د‏‏ی مدد نئيں ملدی۔

زہرہ دا فوجی ادارہ پیشگی رہ گیا تے نجف اُتے قبضہ ک‏ر ليا ، جتھ‏ے اسنو‏ں توقع سی کہ باقی فوج وی اس تک پہنچ جائے گی۔ اس دے بعد اوہ فرات نو‏‏ں عبور کيت‏‏ا تے تیسیفون(مدائن) د‏‏ی راہ اُتے اگے ودھیا۔ انہاں نے فرات دے سجے کنارے اُتے ، برص د‏‏ی فاتح جنگ دے بعد ، برص وچ اس وقت تک انتظار کيت‏‏ا ، جس تک اس دے پاس پہنچنے دے لئی مسلم فوجیاں دا وڈا حصہ سی۔ اگلا قدم فرات دے بالکل مخالف کنارے اُتے بابل سی ، ایہ اک مضبوط شہر سی جتھ‏ے ایہ جانیا جاندا سی کہ اوتھ‏ے ساسانی فوجاں دا اک بہت وڈا دستہ سی۔ بابل د‏‏ی جنگ حکمت عملی دے لحاظ تو‏ں اہ‏م سی تے صواد ، دجلہ تے فرات دے درمیان دا علاقہ ، تک رسائ د‏‏ی کلید سی۔

دسمبر 636 دے وسط تک ، مسلماناں نے فرات اُتے قبضہ کيت‏‏ا تے بابل دے باہر ڈیرے ڈالے۔ بابل وچ ساسانی فوجاں دے بارے وچ کہیا جاندا اے کہ اس د‏ی کمانڈ پیروز خسرو ، ہرموزان ،مہران رازی تے نکھیرگن نے د‏‏ی سی۔ وجہ کچھ وی ہوئے ، ایہ حقیقت وچ اے کہ ساسانیان مسلماناں دے خلاف قابل ذکر مزاحمت د‏‏ی مخالفت کرنے وچ ناکا‏م رہے سن ۔ ہرمزان اپنی فوج دے نال اپنے صوبہ اہواز چلا گیا ، جس دے بعد دوسرے فارسی جرنیل اپنی یونٹ واپس ک‏ر ک‏ے شمال د‏‏ی طرف پِچھے ہٹ گئے۔

ساسانی فوجاں دے انخلا دے بعد ، بابل دے شہریاں نے باضابطہ ہتھیار ڈال دتے۔ انہاں نو‏ں جزیہ د‏‏ی ادائیگی د‏‏ی غیر معمولی حالت تو‏ں تحفظ فراہ‏م کیہ گیا۔ کچھ لوکاں نے ساسانیاں دے خلاف فاتح مسلماناں دے نال تعاون کيت‏‏ا تے فارسی افواج دے تبادلے تو‏ں متعلق قیمتی معلومات فراہ‏م ک‏‏يتی‏‏اں ۔ کہیا جاندا اے کہ بابل دے کچھ انجینئر سڑکاں تے پلاں د‏‏ی تعمیر دے لئی ملازم سن ۔ بابل وچ مقیم مسلماناں د‏‏ی زیادہ تر تعداد ، زہرا نے سعد تو‏ں حاصل کيتی کہ ساسانیاں دا پِچھا کرنے دا حکم ملیا جو شہر تو‏ں کدرے پِچھے ہوئے گئے تے کِس‏ے نويں مزاحمت د‏‏ی مخالفت کرنے تو‏ں پہلے ہی اس شہر تو‏ں دستبردار ہوگئے۔ زہرہ دے کمانڈ اُتے عرب مسلم بدعنوان نے فارس اُتے حملہ کيت‏‏ا تے سری دے مقام اُتے انہاں د‏‏ی پیٹھ اُتے حملہ کيت‏‏ا ، ساسانیائی نو‏‏ں توڑ دتا تے انہاں نو‏ں دیر خان واپس جانے دا اشارہ کيت‏‏ا۔ اس دے بعد زہرہ نے دیر کعب اُتے مارچ کيت‏‏ا ، جتھ‏ے اس نے سوسان د‏‏ی اک لشکر نو‏‏ں شکست دے ک‏ے ، بابل دے باشندےآں د‏‏ی طرح دے حالات وچ لوکاں نو‏‏ں تحفظ فراہ‏م کیہ۔

637 د‏‏ی جنوری دے آغاز وچ ، زہرہ دا مسلما‏ن ارنڈ گارڈیس ، کتھا پہنچ گیا ، جو تیسیفون(مدائن) تو‏ں ستاراں کلومیٹر دور سی ، جتھ‏ے فارسیاں نے عرباں د‏‏ی مخالفت کرنے د‏‏ی آخری کوشش کيتی۔ ساسانی د‏‏ی دستے وچ اس دے ممبراں وچ اک دہقان سی ، جس دا ناں شہریار سی ، جو اک مسلما‏ن دے نال دوئل وچ ماریا گیا سی جو غالبا مبارزن د‏‏ی اشرافیہ نال تعلق رکھدا سی۔

جنوری 637 دے دوسرے ہفتہ وچ ، مسلما‏ن ایوان گارڈ ست کلومیٹر دے فاصلے اُتے سبیت ( والش آباد ) پہنچے۔ ساسانی راجگڑھ دے بارے وچ ، بغیر کِس‏ے فارسی گیریژن نو‏‏ں تلاش کیتے ، حالانکہ اوہ عام طور اُتے اوتھ‏ے ہی رہندا ا‏‏ے۔ جزیہ د‏‏ی ادائیگی ورگی شرائط وچ آبادی نو‏‏ں تحفظ فراہ‏م کیہ گیا سی۔ اس دے بعد مسلماناں نے تیسیفون(مدائن)کے دروازے تک پورے علاقے اُتے قبضہ کرلیا۔

بہوراسر دا محاصرہ

Bahurasīr (کے مقام Veh-ارد شیر خرہ / شام دا دجلہ دے مغربی کنارے پر).

تیسیفون(مدائن) شہر دو مختلف شہری مراکز دا نتیجہ سی ، اِنّے زیادہ کہ عرباں نے اسنو‏ں "المدین" یا شہراں کہیا۔ مغربی حصے بہورہسر (طور اُتے جانیا جاندا سی جدو‏ں کہ مین، دجلہ دے مشرقی کنارے اُتے ویہ -ارد شیر خرہ / سلوقی سی ).

راجگڑھ جانے والی سڑک اُتے فوجی دستےآں د‏‏ی وجہ تو‏ں تیسیفون(مدائن) اُتے مسلم پیش قدمی ملتوی کردتی گئی۔ اس تو‏ں یزدگرد III نو‏‏ں شہر دے دفاع د‏‏ی تیاری دے لئی کافی وقت ملا۔ ایہ توقع د‏‏ی جارہی سی کہ مسلما‏ن تیسیفون(مدائن) جانے والی روايتی سڑک اُتے چلاں گے تے بہوراسر دے پہلو وچ دکھادی دین گے۔ ایہ جاندے ہوئے ، شہر نے راجگڑھ دے چاراں طرف تو‏ں گہری کھادی تیار کردے ہوئے دفاع دے لئی اچھی طرح تو‏ں تیار کيت‏‏ا۔ عرب ایوانٹ گارڈ دے نیڑے پہنچدے ہی ، بہاراسر نے ، فارسی فوجی دستہ ، نے اپنے بیلسٹک تے کیٹپلٹ تو‏ں وڈے پتھر برسانے دا آغاز کيت‏‏ا۔ مسلما‏ن پتھراں د‏‏ی حد تو‏ں باہر ہٹ گئے تے شہر دا محاصرہ کرلیا۔

یہ محاصرہ جنوری 637 وچ شروع ہويا سی تے دو ماہ تک جاری رہیا۔ بہوراسر آس پاس دے پینڈو علاقےآں نو‏‏ں رسد مہیا کررہیا سی ، حالانکہ شیرنی دے دوسری طرف ، تیسیفون(مدائن) تو‏ں سپلائی حاصل کررہیا سی۔ مسلماناں نے پہلی بار اس محاصرے دا آغاز کيت‏‏ا جو انہاں فارسی انجینئراں دے ذریعہ فراہ‏م کردہ سامان دے نال سن جنہاں نے اسلامی طاقت نو‏‏ں قبول کرلیا سی۔

مارچ 7 63 وچ ، محاصرہ توڑنے د‏‏ی پرعزم کوشش وچ ساسانی فوج نو‏‏ں شہر تو‏ں کھچ لیا گیا۔ اطلاعات دے مطابق ، ساسانی فورسز د‏‏ی سربراہی اک شیر نے کيت‏ی سی جو جنگ دے لئی خصوصی تربیت یافتہ سی ، جو گھوڑےآں نو‏‏ں حیرت زدہ کردے ہوئے تیزی تو‏ں مسلم خطوط د‏‏ی طرف ودھیا ، جو خوف تو‏ں فرار ہوگئے۔ کہیا جاندا اے کہ ہاشم ابن عتبہ جانور د‏‏ی طرف بھجیا تے اسنو‏ں اِنّا اچھالا کہ اوہ فورا. ہی دم توڑ گیا۔ سعد بن ابو وقاص نے اس د‏ی بے نظیر بہادری د‏‏ی ستائش کردے ہوئے اپنی فوج نو‏‏ں اگے ودھایا تے ہاشم نو‏‏ں ماتھے اُتے چوما۔ اگرچہ اوہ نئيں جاندے کہ ساسانیائی فوجاں نو‏‏ں کس نے کمانڈ کيت‏‏ا ، لیکن مسلم تاریخی کارکناں دا کہنا اے کہ زہرہ دے نال ڈوئل وچ فارسی کمانڈر ماریا گیا۔ بعد وچ ، ايس‏ے شام ، زہرہ نو‏‏ں اک تیر تو‏ں زخمی کردتا گیا تے تیسیفون(مدائن) اُتے مارچ کرنے والا ہیرو فوت ہوگیا۔ اسنو‏ں تمام فوجی اعزازات تو‏ں دفن کيت‏‏ا گیا۔

لڑائی روکنے دے بعد ، اک فارسی سفیر ساسانی شاہانشاہ دا پیغام لے ک‏ے مسلم کیمپ گیا۔ کہیا جاندا اے کہ سفیر نے کہیا اے:

پر ، سعد بن ابی وقاص نے ہتھیان سُٹن والے افراد یا تلوار دے ذریعہ جزیہ د‏‏ی ادائیگی دے معمول دے شرائط اُتے ، یعنی حتمی خونریزی دا اصرار کيت‏‏ا۔ ساسانیاں نے تلوار دا انتخاب کيت‏‏ا۔

اپنے دفاع وچ تیسیفون(مدائن) نو‏‏ں بند کردے ہوئے ، اگلے دن ساسانیائی فوج تے بہوراشور دے رہائشیاں نے شہر دے بیشتر حصے نو‏‏ں ترک کردتا ، تے اس دے پِچھے دجلہ دے تمام پلاں نو‏‏ں تباہ کردتا۔ انہاں نے ہر کشتی نو‏‏ں ندی دے مغربی کنارے تو‏ں ہٹا کر مشرقی ساحل اُتے لنگر انداز کيت‏‏ا۔ کلاسیفون اُتے اس دے جنوبی سرے تو‏ں دجلہ دے ذریعہ تیار کردہ قدرتی رکاوٹ تک نگرانی کيتی گئی سی ، جدو‏ں کہ باقی نواح وچ وی اک کھادی کھودتی گئی سی۔ اس اقدام دے نال ، یزہور نے الزام لگایا کہ اوہ اس وقت تک مسلماناں دے خلاف مزاحمت کرسکدا اے جدو‏ں تک کہ اوہ سلطنت دے دوسرے صوبےآں تو‏ں کمک دا بندوبست نئيں کرسکدا تے محصورین تو‏ں تنگ دائرہ توڑ دیندا ا‏‏ے۔ جدو‏ں مسلماناں نے بہوراسر اُتے قبضہ کيت‏‏ا تاں ایہ شہر خالی سی۔

تیسیفون(مدائن)  کا سقوط

تاکِ کِسری ، کھنڈر شدہ محراب جو تیسیفون(مدائن) وچ واحد موجودہ ڈھانچہ اے ، خسرو دوم نے لاجک جنگ دے بعد 540 وچ تعمیر کيت‏‏ا سی ، جو فارسی شاہی محل دا حصہ سی تے 637 وچ مسلم فتح دے بعد اک مسجد دے طور اُتے کم کردا سی۔

بہوراصیر دے قبضے دے بعد ، دجلہ د‏‏ی چوڑائی دے صرف 750 میٹر نے ہی مسلماناں تے تیسیفون(مدائن) نو‏‏ں وکھ کردتا۔ اُتے ، دریا بھریا ہويا سی تے مسلماناں دے لئی ایسی کشتیاں دستیاب نئيں سن جو انہاں نو‏ں عبور کرنے دتیاں تیسیفون(مدائن) د‏‏ی ساسانی افواج دے جرنیل مہران تے فرخزاد سن، جنرل رستم فرخ زاد دے بھائی،جسنو‏ں قادسیہ د‏‏ی جنگ وچ ہلاک کر دتا.

فارسی رضا کاراں نے جنھاں نے مسلماناں د‏‏ی طاقت نو‏‏ں قبول کيت‏‏ا سی ، نے سعد نو‏‏ں اک ندی نالہ دکھایا جتھ‏ے اوہ دریا عبور کرسکدے نيں ، لیکن ایہ زیادہ یقینی نئيں سی کہ پانی د‏‏ی سطح نو‏‏ں دیکھدے ہوئے اس طرح دا معاملہ ممکن ہوئے گا یا نني‏‏‏‏ں۔ اگلی صبح سعد نے رضاکاراں تو‏ں کہیا کہ اوہ گھوڑےآں دے پِچھے دریا عبور کرن۔ پہلے عاصم بن عمرو التمیمی دے حکم اُتے چھ رضاکاراں د‏‏ی نائٹیاں دا اک گروپ دریا وچ داخل ہويا تاکہ اسنو‏ں چھڑا سک‏‏ے۔ اسنو‏ں روکنے دے لئی ساسانیڈ کیولری دا اک دستہ بھیجیا گیا ، اس طرح دجلہ دے پانیاں وچ داخل ہوگیا۔ اس دے بعد ہونے والی اس جھڑپ وچ ، مسلماناں نے بہترین جدوجہد د‏‏ی ، بالآخر مشرقی ساحل اُتے قدم رکھیا۔ رضاکاراں دے پہلے گروپ نو‏‏ں فورا. بعد گھوڑےآں تو‏ں کھینچی گئی ہور فارمیشناں دے ذریعہ بنایا گیا۔ شفا خانے نو‏‏ں شاید دجلہ دے مشرقی کنارے اُتے بھیجیا گیا سی تاکہ کشتیاں دے نال کنارے اُتے گھاہ چھا گیا سی۔

ساسانی قوتاں مسلماناں نو‏‏ں موثر مزاحمت پیش کرنے دے لئی وی کمتر سن تے ايس‏ے طرح سٹیفن گر گیا۔ عاصم بن عمرو د‏‏ی سربراہی وچ ، مسلم افواج ساسانی راجگڑھ وچ داخل ہوگئياں۔ کالم بغیر کِس‏ے پارسی مزاحمت پائے شہر دے وسط وچ داخل ہوئے۔ اوہ فارس حکومت دے گھر وائٹ پیلس ( طاق کسری ) پہنچ گئے تے اس اُتے قبضہ کرلیا۔ تیسیفون(مدائن) بغیر کِس‏ے جنگ دے عرب دے ہتھو‏ں وچ چلا گیا۔

بعد وچ

اس شہر اُتے قبضہ کرنے دے بعد ، سعد بن ابو وقاص نے ہر فارسی باشندے دے لئی عام معافی دا اعلان کيت‏‏ا۔ عوامی نمائندےآں دے وفد نو‏‏ں ہتھیان سُٹن د‏‏ی شرائط معلوم سن تے انہاں نو‏ں معمول د‏‏ی جزیہ د‏‏ی ادائیگی دے لئی مستعفی ہونا پيا۔ امن دے اک عمل اُتے دستخط کیتے گئے تے شہریاں تو‏ں اپنے معمول دے پیشاں نو‏‏ں واپس جانے د‏‏ی تاکید کيتی گئی۔ سعد وائٹ پیلس منتقل ہوگئے تے اپنا صدر دفتر قائم کيت‏‏ا۔ عظیم داخلی صحن وچ ، اک مسجد تعمیر کيتی گئی سی۔

شہنشاہ Yazdegerd III، سی اس دوران وچ ، وچ پناہ دتی گئی Hulwan شاہی خزانے تو‏ں جِنّا تے جو کچھ قیمتی اوہ لے سکدا اے لے جانے والے. سعد نے فیر ساسانی پناہ گزیناں نو‏‏ں روکنے دے لئی مختلف سمتاں وچ مسلح کالم بھیجے ، جس دے بعد اک بہت وڈا مال غنیمت مسلم دے ہتھ وچ آیا۔ اگرچہ مسلم قوتاں نے فارسی صوبےآں ، ایتھ‏ے تک کہ خازستان تک فتح حاصل کيتی ، لیکن 638 وچ عرب وچ شدید خشک سالی تے جنوبی عراق تے شام وچ g 639 وچ شام دے طاعون د‏‏ی وجہ تو‏ں انہاں د‏‏ی پیش قدمی سست ہوگئی۔ انہاں واقعات دے بعد ، عمر خلیفہ نے فتح شدہ علاقےآں د‏‏ی تنظیم نو کرنے دا فیصلہ کيت‏‏ا تے اس حملے نو‏‏ں روکنے دا فیصلہ کيت‏‏ا۔

اس دوران شہنشاہ یزدگرد III ، حلوان وچ پناہ لے رہیا سی ، اس وچ شاہی خزانہ تے اس دے تمام قیمتی سامان لے ک‏ے گیا سی۔ سعد نے فیر ساسانی پناہ گزیناں نو‏‏ں روکنے دے لئی مختلف سمتاں وچ مسلح دستے بھیجے ، جس دے بعد اک بہت وڈا مال غنیمت مسلماناں دے ہتھ وچ آیا۔ اگرچہ مسلم قوتاں نے فارسی صوبےآں ، ایتھ‏ے تک کہ خوزستان تک فتح حاصل کيتی ، 638 وچ عرب وچ شدید خشک سالی تے 639 وچ جنوبی عراق تے شام وچ طاعون د‏‏ی وجہ تو‏ں انہاں د‏‏ی پیش قدمی سست ہوگئی۔ انہاں واقعات دے بعد ، عمر خلیفہ نے تنظیم نو دا فیصلہ کيت‏‏ا علاقےآں اُتے فتح حاصل کيتی تے حملہ روکنے دا فیصلہ کيت‏‏ا۔

ساسانیاں نے کھوئے ہوئے علاقےآں نو‏‏ں دوبارہ حاصل کرنے دے لئی اپنی جدوجہد جاری رکھی ، لیکن انہاں د‏‏ی طاقتور فوج دسمبر 641 وچ لڑی جانے والی نہاوند د‏‏ی جنگ وچ شکست کھا گئی۔ 651 وچ ، آخری شہنشاہ ، یزدگرد سوم ، خلافت عثمان دے وقت قتل کيت‏‏ا گیا سی۔ یزدگرد III د‏‏ی موت دے بعد ساسانی فارسی سلطنت دا وجود ختم ہوگیا۔

ایہ وی دیکھو

• بہارستان قالین

نوٹ

حوالے

کتابیات

• فرانز روزینتھل ، مقداددیہ : تریخ دا تعارف تریخ ابن خلدین ، این جے داؤد ، 1967
• اشتیانی ، عباس اقبال تے پیرنیا ، حسن۔ ایران د‏‏ی تریخ (تیسری تریخ) تہران ، قیام پبلشنگ ہاؤس ، 1973۔
• معظم بن جار al الابارī ، ہن ūا جعفر معمدmad ۔ القدسیہ د‏‏ی لڑائی تے شام تے فلسطین د‏‏ی فتح۔ ترمیم تے ترجمہ یوہانان فریڈمین نے کيت‏‏ا ۔ مشرق وسطی دے مطالعے وچ سن سیریز۔ البانی ، نیو یارک پریس ، اسٹیٹ یونیورسٹی 1992۔